พจนานุกรม
เอสเปรันโต-ไทย
เล่มแรก
Unua Esperanto–taja
vortaro
(Versio 21)
เจฟฟรี่
สัทโทน
และ
วรุฒ
บุญประเสริฐ
Geoffrey Sutton kaj Warut
Bunprasert
Interkompreniĝo – Frateco –
Justeco
ความเข้าใจกัน
- ภราดรภาพ
- ความเที่ยงธรรม
นอริช – กรุงเทพฯ
Norwich – Bankoko
๒๕๖๐ – 2017
© เจฟฟรี่
สัทโทน
และ
วรุฒ
บุญประเสริฐ
พ.ศ.
๒๕๖๐
Geoffrey
Sutton kaj Warut Bunprasert 2017
¡î
Privata eldono ??
ISBN ??????
หนังสืออ่านเพิ่มเติม Pluaj legaĵoj
เว็บไซต์และที่อยู่ Ret- kaj poŝt-adresoj
คำย่อและสัญลักษณ์ที่ใช้ในพจนานุกรมเล่มนี้ Mallongigoj
kaj signoj uzitaj en ĉi tiu vortaro
ข้อสังเกตสำหรับการอ่านออกเสียง Notoj pri
elparolado
จากนิตยสาร El popola
Ĉinio (1978 ฉบับที่ 8 หน้าที่ 33) ระบุว่าในปี ค.ศ. 1936 มีการจัดตั้งสมาคมเอสเปรันโตแห่งประเทศไทย และในหนังสือ Esperanto
en perspektivo (1974) ระบุบว่าในปี ค.ศ.
1938 ได้มีการตีพิมพ์หนังสือชื่อ Esperanto?
ภาษาโลกคืออะไร? ซึ่งเป็นหนังสือเล่มแรกในภาษาไทยที่นำเสนอภาษาเอสเปรันโต
จากจดหมายถึง Michela
Lipari ในปี ค.ศ. 2001 ของคุณพ่อ Marcel
Perray (อดีตเจ้าอาวาสวัดแม่พระลูกประคำ กรุงเทพฯ) ได้เขียนว่า ในปี ค.ศ. 1980 คุณเปรม กุเลเมฆิน ได้จัดตั้งสถาบันเอสเปรันโตแห่งประเทศไทยขึ้น โดยคุณพ่อเองเป็นผู้สอนภาษาเอสเปรันผ่านทางทางไปรษณีย์และกำลังจัดทำพจนานุกรม เอสเปรันโต – ไทย แต่เป็นที่น่าเสียดายอย่างยิ่งที่ยังคงไม่พบต้นฉบับของพจนานุกรมเล่มนั้นได้
พจนานุกรมเล่มนี้เป็นพจนานุกรมภาษาเอสเปรันโตสำหรับผู้พูดภาษาไทยเล่มแรก และผลงานที่ใช้ความพยายามในช่วงหลายปี ซึ่งคณะผู้จัดทำไม่ได้คาดหวังว่าพจนานุกรมเล่มนี้เป็นพจนานุกรมที่สมบูรณ์ แต่ก็เชื่อว่าพจนานุกรมเล่มนี้จะบรรลุจุดประสงค์ คือ เป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์สำหรับผู้ที่กำลังเริ่มเรียนและผู้ที่กำลังพัฒนาที่กำลังจะสามารถเริ่มใช้พจนานุกรมเอสเปรันโตภาษาเดียวได้
ประโยชน์ของพจนานุกรมเล่มนี้อยู่ที่ในคำอธิบายเกี่ยวกับการออกเสียง คำอธิบายเกี่ยวกับตัวลงท้ายทางไวยากรณ์เรียงตามตัวอักษร ประโยคตัวอย่าง และคำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมของประเทศไทย
สุดท้ายนี้ พวกเรายังหวังเป็นอย่างยิ่งว่าพจนานุกรมเล่มนี้จะช่วยให้ชาวไทยสามารถใช้ภาษาเอสเปรันโตเป็นเครื่องมือสื่อสารในระดับนานาชาติที่อยู่บนพื้นฐานของความยุติธรรม
และความเท่าเทียมได้
Laŭ
informoj de la gazeto El popola Ĉinio (1978, n-ro 8, p.33) en la jaro 1936 fondiĝis
Tajlanda Esperanto-Asocio, kaj la libro Esperanto en perspektivo (1974)
mencias, ke en 1938 aperis Esperanto–taja legolibreto verkita de s-ro Lu Bi sub
la titolo Esperanto? ภาษาโลกคืออะไร? (Esperanto? Kio estas la mondlingvo?) kiu
estas la unua tajlingva libreto, kiu prezentis Esperanton.
En letero al Michela Lipari en la jaro
2001, pastro Marcel Perray (katolika pastro de la Preĝeĵo de la
Sankta Rozario, Bankoko) skribis, ke en 1980 s-ro Prem Kulemekin fondis
Tajlandan Esperanto-Instituton. La pastro persone instruis Esperanton per
koresponda kurso kaj kompilis vortaron Esperanto-tajan. Serĉadoj
bedaŭrinde malsukcesis trovi spuron de tiu malneto.
Ĉi tiu vortaro estas la
unua Esperanta vortaro por tajlingvanoj kaj estas laboraĵo de plurjara
strebado. La kompilintoj ne celis kompletaĵon, sed ili firme kredas, ke la
vortaro plenumas sian ĉefcelon esti utila lernilo por kaj komencantoj kaj
progresintoj, post kiu nivelo jam eblos ekuzi ampleksan, sole Esperantan
vortaron.
Avantaĝoj de ĉi tiu vortaro
estas la sekcio pri elparol-ado, laŭalfabetaj klarigoj pri gramatikaj
finaĵoj, la granda kvanto da ekzemploj, kaj vortoj pri kulturaĵoj de
Tajlando.
Ni esperas,
ke la vortaro helpos al multaj tajlingvanoj komuniki internacie surbaze de
justeco kaj egaleco.
ภาษาเอสเปรันโต คือ ภาษาสากลที่มีความเป็นกลาง – กล่าวคือ ไม่มีชาติใดที่เป็นเจ้าของภาษาเอสเปรันโต ในปี ค.ศ. 1887 (พ.ศ. 2430) เลย์เซร์ ลูดวีก ซาเมนฮอฟ (Lejzer Ludwik Zamenhof) ตีพิมพ์หนังสือเรียนภาษาเอสเปรันโตเล่มแรกโดยใช้นามปากกาว่า “Doktoro Esperanto” (หมอผู้มีความหวัง)
ภาษาเอสเปรันโตเป็นภาษาที่มีกฎเกณฑ์แน่นอนและมีความสมเหตุสมผลทางไวยากรณ์ ดังนั้นจึงเป็นเครื่องมือในการสื่อสารระหว่างชาติที่เรียนได้ง่ายและสอนได้โดยมีราคาที่ถูกกว่าภาษาต่างชาติภาษาอื่น ๆ ผู้คนในประเทศต่าง ๆ ที่ใช้ภาษาเอสเปรันโตก็ยังคงใช้ภาษาแม่หรือภาษาอื่น ๆ อยู่ ซาเมนฮอฟเชื่อว่าการสื่อสารระดับนานาชาตินั้นต้องมีความท่าเทียมกัน ไม่เช่นนั้นชนชาติที่มีอำนาจก็จะช่วงชิงความเป็นผู้นำทางภาษาและวัฒนธรรมจากชนชาติที่มีอำนาจน้อยกว่า
ซาเมนฮอฟ
ตั้งแต่วัยเยาว์ของซาเมนฮอฟนั้นเขามีประสบการณ์เกี่ยวกับภาษาต่าง ๆ แต่กลับอยู่ภายใต้สถาพแวดล้อมที่แสนจะเจ็บปวด ซาเมนฮอฟเกิดในปี ค.ศ. 1859 (พ.ศ. 2402) ในเมืองเบียวิสตอค (Białystok) ปัจจุบันตั้งอยู่ในประเทศโปแลนด์ แต่ในเวลานั้นเมืองเบียวิสตอคอยู่ในเขตของประเทศลิทัวเนียภายใต้การปกครองของจักรวรรดิรัสเซีย ซึ่งที่นั้นมีกลุ่มชาติพันธุ์และอิทธิพลต่าง ๆ อยู่รวมกันอย่างผสมปนเป และด้วยเขตพื้นที่ที่เป็นอย่างนี้ จึงทำให้ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่นั้นต้องต่อสู้กันและต้องใช้ชีวิตอยู่ด้วยความกดดัน
ในบริเวณนั้นประกอบด้วยสี่กลุ่มชาติพันธุ้ คือ ชาวรัสเซีย ชาวโปแลนด์ ชาวเยอรมัน และชาวยิว ซึ่งแต่ละกลุ่มชาติพันธุ์จะพูดแต่ภาษาของตัวเองและจะตั้งตนเป็นศัตรูกับกลุ่มชาติพันธุ้อื่น ๆ ซึ่งซาเมนฮอฟได้เคยเขียนไว้ว่า
“มีคนสอนข้าพเจ้าว่า มนุษย์ทุกคนเป็นพี่น้องกัน แต่ระหว่างตามท้องถนนหรือแม้แต่หน้าบ้าน ทุก ๆ ก้าวที่เดินผ่านทำให้ข้าพเจ้ารู้สึกเหมือนว่า ไม่มีมนุษย์อยู่เลย มีเพียงแค่ ชาวรัสเซีย ชาวโปแลนด์ ชาวเยอรมัน ชาวยิว ฯลฯ”
Esperanto
estas la neŭtrala internacia lingvo – tio volas diri, ke neniu etna grupo
posedas ĝin. Lejzer Zamenhof publikigis la unuan lernolibron de Esperanto
en 1887 sub la pseŭdonimo ‘D-ro Esperanto’. Ĝi estas lingvo regula
kaj logika, do ĝi estas pli facile lernebla kaj pli malmultekoste
instruebla ilo de internacia komunikado ol fremdaj lingvoj. Homoj el multaj
landoj uzas Esperanton aldone al la gepatra aŭ aliaj lingvoj. Zamenhof
kredis, ke la komunikado inter la nacioj devas esti egalnivela, alie la popoloj
plej potencaj uzurpas la ĉefajn rolojn de lingvoj kaj kulturoj de popoloj
malpli potencaj.
Zamenhof
Ekde sia
frua infaneco Zamenhof spertis diversajn lingvojn, sed sub dolorigaj
cirkonstancoj. Lia urbo Białystok, kie li naskiĝis en 1859, nun
troviĝas en Pollando. Tiutempe ĝi situis en Litovio, teritorio tiam
posede de la Rusa Imperio. Tie etnaj grupoj kaj influoj kunfluis kaj
intermiksiĝis, kaj por la teritorio homoj konstante batalis kaj subpremis.
Troviĝis kvar diversaj grupoj: rusoj, poloj, germanoj kaj judoj. Ĉiu
parolis sian lingvon kaj malamikis kun la aliaj. Aliflanke, Zamenhof skribis:
“oni min instruis,
ke ĉiuj homoj estas fratoj, kaj dume sur la strato kaj sur la korto,
ĉio ĉe ĉiu paŝo igis min senti, ke homoj ne ekzistas:
ekzistas sole rusoj, poloj, germanoj, hebreoj k.t.p.”
ในช่วงที่ซาเมนฮอฟศึกษาอยู่ในกรุงวอร์ซอร์ ขณะนั้นเป็นช่วงเวลาแห่งความมานะและความยากจน เขาเริ่มเข้าใจแล้วว่า ตัวของภาษากลางเองนั้น ไม่สามารถทำลายกำแพงกั้นระหว่างมนุษยชาติได้ แต่สิ่งที่ทำให้ซาเมนฮอฟแตกต่างจากผู้ประดิษฐ์ภาษากลางคนอื่น ๆ นั้นก็คือประสบการณ์ของเขาที่มีต่อความขัดแย้งทางสังคม เชื้อชาติ และศาสนา เขาคิดว่าการสร้างภาษาสากลที่มีความเป็นกลางนั้นเป็นแค่เพียงก้าวแรกสู่สันติ สิ่งที่เขาคิดนั้นมีประโยชน์ ต่อทุกคนที่ต้องทนทุกข์ทรมานหรือถูกกดดันจากการแบ่งแยกทางภาษาและวัฒนธรรม
สมเหตุสมผล, กฎเกณฑ์แน่นอน, ประหยัดเงิน
จากบทนำของหนังสือเรียนเล่มแรกซาเมนฮอฟได้เน้นความสำคัญของจำนวนเวลา เงิน และพละกำลัง อันเป็นสิ่งจำเป็นต่อการเรียนภาษาต่างประเทศ ภาษาที่เป็นสื่อกลางที่สามารภเรียนได้เร็วและมีความเป็นกลางไม่เพียงแต่จะนำความประหยัดค่าใช้จ่ายมาให้ แต่จะทำให้มนุษย์ร่ำรวยเพราะมีเหลือเวลามากขึ้นในการทุ่มเทให้กับวิทยาการต่าง ๆ บนโลกนี้ โดยความร่วมมือที่ปราศจากความเห็นแก่ตัว
ซาเมนฮอฟสร้างภาษาเอสเปรันโตให้มีความสมเหตุสมผลและมีกฎเกณฑ์ตายตัว อย่างที่ใคร ๆ ก็สามารถเรียนได้ แม้เพียงเพื่อความสนุกสนานก็ตาม ภาษาเอสเปรันโตเป็นภาษาที่ง่ายและเรียนรู้ได้เร็วกว่าภาษาต่างชาติภาษาอื่น ๆ และการเรียนภาษาเอสเปรันโตเป็นความเพลิดเพลินอย่างหนึ่งเพราะผู้เรียนสามารถฝึกฝนสมเหตุสมผลของคำและประโยค ซึ่งตรงข้ามกับการเรียนภาษาอื่น ๆ ที่ต้องจำความไม่สมเหตุสมผล
ข้อยกเว้นต่าง ๆ รวมไปถึงสำนวนอันมากมาย อีกด้วย โดยที่ภาษาเอสเปรันโตมีความยืดหยุ่นและเต็มไปด้วยความสามารถในการให้ความหมายได้อย่างน่าอัศจรรย์
ภาษาที่ไม่ใช่ของชาติใด
นิตยสารภาษาเอสเปรันโตเล่มแรกปรากฏในปี ค.ศ. 1889 (พ.ศ. 2432) ที่ประเทศเยอรมนี ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาภาษาของเขาก็ไม่เป็นของคนใดคนหนึ่งหรือของชาติใดชาติหนึ่ง แต่เป็นของผู้ใช้ทั้งหมดของทุก ๆ ประเทศ นอกจากนี้ ซาเมนฮอฟเริ่มเข้าใจว่าคนเพียงคนเดียวไม่ามารถ “สร้าง” ภาษาทั้งภาษาได้ การพัฒนาของภาษานั้นขึ้นอยู่กับผู้ใช้ - ซึ่งเหมือนกับภาษาอื่น ๆ ที่มีชีวิตอยู่ -
La
studojaroj de Zamenhof en Varsovio estis tempo de diligento kaj malriĉeco.
Li ekkomprenis, ke komuna lingvo ne per si mem sufiĉus por trarompi la
barilojn inter la popoloj. Tio, kio apartigas Zamenhof disde ĉiuj aliaj
aŭtoroj de lingvoprojektoj, estas lia propra vivosperto de sociaj, rasaj
kaj religiaj konfliktoj. Li opiniis, ke kreo de neŭtrala internacia lingvo
estas nur la unua paŝo survoje al pli ĝenerala celo de paco. Liaj
agoj celis ĉiujn, kiuj suferadas aŭ subpremiĝas pro lingva kaj
kultura diskriminacio.
Logika,
regula, monŝpara
En la
antaŭparolo de sia unua lernolibreto Zamenhof substrekis la grandan
kvanton da tempo, mono kaj energio, kiu necesas por ellerni fremdan lingvon.
Komuna, rapide lernebla kaj neŭtrala lingvo ne nur portus monŝparon,
sed riĉigus la homaron, ĉar estus pli da tempo por dediĉi al la
scioj de la mondo en spirito de malegoisma kunlaborado.
Zamenhof donis al Esperanto logikan kaj
regulan strukturon, tiel ke iu ajn povas lerni ĝin eĉ por
amuziĝo. Ĝi estas multege pli facile kaj rapide ellernebla ol etnaj
lingvoj. La studado de Esperanto estas plezuro, ĉar oni praktikas logikan
dedukton de vortoj kaj frazoj, kontraŭe al memor-ado de nekonsekvencecoj,
esceptoj kaj idiotismoj de etnaj lingvoj. Samtempe ĝi estas mirinde
fleksebla kaj esprimriĉa.
Nenies
kaj ĉies
La unua
gazeto en Esperanto aperis en Germanio en 1889. Samjare Zamenhof cedis
ĉiujn rajtojn pri sia aütoreco. Ekde tiam lia lingvo apartenas nek al
individuo nek al nacio sed al ĉiuj siaj uzantoj el ĉiu lando.
Zamenhof krome komprenis, ke neniu unuopulo povus ‘krei’ tutan lingvon.
Ĝia evoluo dependas – kiel ĉe ĉiu alia vivanta lingvo – de
ĝiaj uzantoj.
การประชุมเอสเปรันโตครั้งแรกของโลก
ในปี ค.ศ. 1905 (พ.ศ. 2448) การประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากลครั้งแรก ได้จัดขึ้นที่เมือง Boulogne-sur-Mer เมืองชายฝั่งทางภาคเหนือของประเทศฝรั่งเศส ภาษาเอสเปรันโตและการประชุมครั้งนั้นถือได้ว่าเป็นความสำเร็จครั้งยิ่งใหญ่ หลังจากนั้นการประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากลก็ได้จัดขึ้นทุกปี ยกเว้นในช่วงที่เกิดสงครามโลก
ซาเมนฮอฟมีชีวิตอยู่ไม่ถึงช่วงปลายของสงครามโลกครั้ง
ที่ 1 เขาใช้ชีวิตอย่างหักโหมการทำงานอันยาวนานและสงครามก็ทำให้เขาหดหู่ อย่างไรก็ตาม ภาษาแห่งความหวังของเขาก็ได้หยั่งรากลึกทั้งในทวีปยุโรปทวีป เอเชียและทวีปอเมริกา โดยที่ระบอบเผด็จการของฮิตเลอร์ และสตาลิน และระบบการปกครองแบบทหารของญี่ปุ่น ก็ไม่สามารถทำให้ภาษาเอสเปรันโตตายลงไปได้
ซึ่งเคยเป็นหนึ่งในจุดประสงค์ของระบบการปกครองแบบนี้
การประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากลครั้งที่ 50 ได้จัดขึ้นที่กรุงโตเกียว ในปี ค.ศ.1965 (พ.ศ. 2508) ต่อจากนั้นการประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากลในทวีปเอเชีย
ก็จัดขึ้นที่กรุงปักกิ่ง กรุงโซล และกรุงฮานอย
ภาษาแห่งวรรณกรรม
เหตุผลแห่งความสาเร็จของภาษาที่ซาเมนฮอฟได้ประดิษฐ์ขึ้นก็คือความเข้าใจของเขาที่ว่าภาษาที่เหนือขอบเขตความเป็นชาติจะต้องเป็นเครื่องมือทางวัฒนธรรมและทางงานวรรณกรรมได้ ภาษาเอสเปรันโตได้แสดงความสามารถของตัวเองแล้วดูได้จากจำนวนงานวรรณกรรมแปลสำคัญ ๆ ของโลกที่มีอยู่มากมาย และในเวลานี้งานวรรณกรรมต้นฉบับในภาษาเอสเปรันโต เป็นปรากฏการณ์ทั่วโลก ผลงานเหล่านี้สร้างสรรค์โดยนักประพันธ์จากหลายประเทศ ซึ่งเป็นผู้เลือกสร้างสรรค์ผลงานโดยใช้ภาษาเอสเปรันโต เพราะคุณลักษณะและคุณค่าของตัวภาษา ดังนั้นวรรณกรรมภาษาเอสเปรันโตจึงเป็นงานวรรณกรรมที่มีคุณค่าเช่นเดียวกับงานวรรณกรรมของภาษาอื่น ๆ
Unua
monda kongreso
En 1905 la
Unua Universala Kongreso de Esperanto okazis en la apudmara urbo nordfranca
Bulonjo-ĉe-Maro (Boulogne-sur-Mer). La lingvo kaj la kongreso estis granda
sukceso. Depost tiam okazas monda kongreso ĉiujare – serio, kiun
interrompis sole la mondmilitoj.
Zamenhof ne ĝisvivis la finon de
la Unua Mondmilito. Li elĉerpiĝis pro laborado, kaj la milito
profunde deprimis lin. Tamen, lia lingvo de espero jam kreskigis firmajn
radikojn tra Eŭropo, Azio kaj Ameriko. Eĉ la postaj diktatoraj
reĝimoj de Hitler kaj Stalin, kaj la militisma reĝimo de Japanio,
malsukcesis mortigi Esperanton, kio estis unu el iliaj eksplicitaj celoj.
La 50a Universala Kongreso de Esperanto
okazis en Tokio en 1965. Postaj aziaj mondkongresoj jam okazis en Pekino, Seulo
kaj Hanojo.
Literatura
lingvo
Plia kialo
de la sukceso de la projekto de Zamenhof estis lia kompreno, ke supernacia
lingvo devas esti perilo de kulturo, de literaturo. La lingvo jam delonge
montris sian kapablon per tradukoj de amaso da grandaj verkoj de la monda
literaturo. Kaj nun la originala literaturo de Esperanto estas tutmonda
fenomeno, kreata de aŭtoroj el multaj landoj, kiuj elektis verki en la
lingvo pro ĝiaj kvalitoj kaj valoroj. Ĝi meritas komparon kun la
literaturoj de aliaj lingvoj.
คุณค่า
ภาษาเอสเปรันโตใช้พูดสื่อสารกันทั่วโลกเป็นดั่งเครื่องมือสร้างมิตรภาพระหว่างผู้คนจากทุกทวีป ทุกวัฒนธรรม ทุกศาสนา โดยยังคงใช้ร่วมกับภาษาท้องถิ่น และ/หรือภาษาประจำชาติ ผู้พูดภาษาเอสเปรันโตเชื่อว่าการอยู่ร่วมกันอย่างสันติทำให้เกิดขึ้นได้ด้วยจิตวิญญาณแห่งความเท่าเทียมและการเคารพซึ่งกันและกัน
ภาษาเอสเปรันโตเป็นเครื่องมือเครื่องเดียวที่ยอมให้ใคร ๆ ก็ได้นำมาใช้เพื่อแสดงคุณค่าทางวัฒนธรรมซึ่งกล่าวมาแล้วข้างต้น สิ่งนี้จะตรงกันข้ามกับสถานการณ์ในปัจจุบัน ซึ่งประเทศที่มีอำนาจทางเศรษฐกิจจะมีอำนาจเหนือกว่าประเทศที่ร่ำรวยน้อยกว่าและจะต้องรับสถานะเพียงแค่ประเทศผู้บริโภค ซึ่งโดยการใช้ภาษาเอสเปรันโต คนแต่ละคน วัฒนธรรมแต่ละวัฒนธรรมจะสามารถแสดงบทบาทของตัวเองได้อย่างเท่าเทียมกันในชีวิตแบบสากล
Valoroj
Esperanto
estas parolata tra la mondo kiel perilo de amikeco inter la popoloj de
ĉiuj kontinentoj, kulturoj kaj religioj, flanke de ĉi ties propraj
loka, regiona kaj/aŭ nacia lingvoj. Esperanto-parolantoj kredas, ke paca
kunvivado estas atingebla sole en spirito de egaleco kaj komuna respekto.
Esperanto estas la sola rimedo, kiu
ebligas al ĉiu ajn homo praktiki la ĉi-supre menciitajn kulturajn
valorojn. Ĉi tio kontrastas kun la nuntempa situacio, en kiu ekonomie
potencaj kulturoj superregas malpli riĉajn landojn, kiuj siavice devas
akcepti roli kiel nuraj konsumlandoj. Per Esperanto ĉiu homo kaj ĉiu
kulturo povas roli egale en la internacia vivo.
Auld,
William: Kulturo kaj internacia
lingvo.Chapecó, SC (BR): Fonto, 1986.
Auld,
William (red.): Nova Esperanta
krestomatio. ประมวลเบ็ดเตล็ด. Roterdamo (NL): UEA, 1991. ISBN 92-9017–043-3.
Auld,
William: Pri lingvo kaj aliaj
artoj.Antverpeno (BE) /
La Laguna (ES): TK/Stafeto, 1978. ISBN 90-6336-006-1.
Boulton,
Marjorie: Faktoj kaj fantazioj.
Progresiga legolibro. หนังสือสำหรับหัดอ่าน Roterdamo (NL): UEA, 1993.
ISBN 92-9017-028-X.
Diskriminacio – Prelegaro el la 65a Universala Kongreso de Esperanto. Roterdamo (NL): UEA, 1984. ISBN 92-9017-
031-X.
Fettes, M.,
B. Bolduc (red.): Al lingva demokratio /
Towards Linguistic Democracy / Vers la démocratie linguistique. ในภาษาเอสเปรันโต ภาษาภาษาอังกฤษ และภาษาฝรั่งเศส. Rotterdam (NL): UEA, 1998. ISBN 92-9017-054-9.
Invito al internacia lingvo Esperanto. ในภาษาญี่ปุ่น. Tokio (JP): Japana Esperanto-Instituto, 2009. ISBN
978-4-88887–063-7.
Janton,
Pierre: L’espéranto. ในภาษาฝรั่งเศส. Paris (FR): PUF, 1994.
Janton,
Pierre: Esperanto: Language,
Literature and Community. ในภาษาอังกฤษ. Albany, NY (US): State University of New York Press,
1993. ISBN 0-7914-1254-7.
Kolker,
Boris: Vojaĝo en
Esperanto-lando. หลักสูตรขั้นสูงและคำแนะนำวัฒนธรรมภาษาเอสเปรันโต Roterdamo (NL): UEA, 2005 (3a
eldono). ISBN 92-9017-088-3.
Lapenna,
Ivo: Elektitaj paroladoj
kaj prelegoj. Roterdamo (NL): UEA, 2009
(2a eldono). ISBN 97892-9017-110-2.
Lee
Chong-Yeong, Liu Haitao: Al nova
internacia lingva ordo / Towards a New International Language Order / ÂõÏò¹ú¼ÊÓïÑÔÐÂÐò¡£ในภาษาเอสเปรันโต ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน. Roterdamo (NL): UEA, 2004. ISBN 92-9017-085-9.
Lins,
Ulrich: La danĝera
lingvo. Studo pri la persekutoj kontraŭ Esperanto. Roterdamo (NL): UEA, 2016. ISBN 97892-
9017-128-7.
Marček,
Stano (มาเช็ค, สตาโน): เอสเปรันโตโดยวิธีตรง (ตำราเรียน). Martin (SL): Stano Marček, 2012. ISBN 978-80-
89312-21-4.
Migliorini,
Elio: Esperanta legolibro. Verona (IT): IIE, 1985.
Nova plena ilustrita vortaro de Esperanto, La. Parizo (FR): SAT, 2002. ISBN 2-9502432-5-8.
Phillipson,
Robert: Linguistic
Imperialism. ในภาษาอังกฤษ. Oxford (GB): Oxford University Press, 1992. ISBN
0-19437146-8.
Piron,
Claude: Ĉu li bremsis
sufiĉe? หนังสือสำหรับหัดอ่าน Antverpeno (BE) / La Laguna
(ES): TK/Stafeto, 1979. ISBN 90-6336-008-8.
Piron,
Claude: Ĉu li venis
trakosme? หนังสือสำหรับหัดอ่าน Antverpeno (BE) / La Laguna
(ES): TK/Stafeto, 1980. ISBN 90-6336-019-3.
Piron,
Claude: Ĉu vi kuiras
ĉine? Detektivromano. หนังสือสำหรับหัดอ่าน Ā̄byhøj (DK): DEF,
1976. ISBN 87-85020-88-5.
Piron,
Claude: Défi des langues, Le :
Du gâchis au bon sens. ในภาษาฝรั่งเศส. Paris (FR): L’Harmattan, 1994. ISBN 2-7384-2432-5.
Piron,
Claude: Esperanto: Ĉu
eŭropa aŭ azia lingvo? Roterdamo
(NL): UEA, 1977. ISSN 0165–2524.
Piron,
Claude: Gerda malaperis!
Lingvo-instrua romaneto. หนังสือสำหรับหัดอ่าน Chapecó, SC (BR): Fonto,
1983.
Piron, Claude:
Hidden Perverse Effects of the Current
System of International Communication, The. ในภาษาอังกฤษ. Rotterdam (NL): UEA, 2004. ISSN 0165-2575.
Piron,
Claude: Ili kaptis Elzan! หนังสือสำหรับหัดอ่าน Chapecó, SC (BR): Fonto,
2000.
Piron,
Claude: Vere aŭ fantazie.
Rakontaro en facila Esperanto. หนังสือสำหรับหัดอ่าน Chapecó, SC (BR): Fonto,
2001.
Praga manifesto de la movado por la internacia lingvo Esperanto. ในเจ็ดภาษา เอสเปรันโต จีน ฝรั่งเศส รัสเซีย สเปน อังกฤษ อาหรับ Roterdamo (NL): UEA, 2000.
ISBN 92-9017-069-7.
Richardson,
David: Esperanto: Learning and Using the
International Language Esperanto. ในภาษาอังกฤษ. El Cerrito, CA (US): ELNA, 2004. ISBN 0-9399785-06-4.
Skutnabb-Kangas,
Tove: Linguistic Genocide in
Education – or Worldwide Diversity and Human Rights? ในภาษาอังกฤษ. Mahwah, NJ (US): Erlbaum, 2000. ISBN 0-80583-467-2.
Sutton,
Geoffrey: Concise Encyclopedia
of the Original Literature of Esperanto. ในภาษาอังกฤษ. New York (US): Mondial, 2008. ISBN 978-1-59569-090-6.
Valén,
Antonio: El esperanto: lengua y
cultura. ในภาษาสเปน. Santander (ES): Edita mga, 2004. ISBN 84-920931-4-5.
Wells,
John: Linguistische Aspekte
der Plansprache Esperanto. ในภาษาเยอรมัน. Saarbrücken (DE): Saarländischer Esperanto-Bund, 1987.
Wells,
John: Lingvistikaj aspektoj
de Esperanto. Roterdamo (NL): UEA, 1978.
ISBN 92-9017-021-2.
Wennergren,
Bertilo: Plena manlibro de
Esperanta gramatiko. El Cerrito, CA (US): ELNA,
2005. ISBN 0-939785-07-2.
Zamenhof,
L.L.: Fundamenta krestomatio
de la lingvo Esperanto. ประมวลเบ็ดเตล็ด. Roterdamo (NL): UEA, 1992. ISBN 92-9017-044-1.
กิจกรรม Aranĝoj: www.eventoj.hu/kalendaro.htm
ขายหนังสือ Librovendado: www.katalogo.uea.org
วิทยุ Radio:
Aŭstralio/ประเทศออสเตรเลีย www.melburno.org.au/ 3ZZZradio;
Ĉinio/ประเทศจีน www.esperanto.cri.com.cn;
Italio/ประเทศอิตาลี www.international.rai.it/radio/ index.shtml;
Kubo/ประเทศคิวบา www.radiohc.cu/eo (www.ameriko.
org/radiokubo);
Pollando/ประเทศโปแลนด์ www.pola-retradio.org; Vatikano/วาติกัน www.radio-vatikana-esperanto.org.
สมาคมเอสเปรันโตสากล
Universala
Esperanto-Asocio, Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015 BJ Rotterdam. ประเทศเนเธอร์แลนด์. Tel. +31 10 436 1044; uea@co.uea.org; www.uea.org
สารานุกรม Enciklopedio: www.eo.wikipedia.org
หลักสูตรในอินเตอร์เน็ต Kursoj en la interreto: www.lernu.net
|
a.B. |
antaŭ Budho |
ก่อนพุทธกาล |
|
a.K. |
antaŭ Kristo |
ก่อนคริสต์ศักราช |
|
anst. |
anstataŭ |
แทน |
|
atm. |
antaŭtagmeze |
ก่อนเที่ยง |
|
B.E. |
Budhana Erao |
พ.ศ.; พุทธศักราช |
|
b.t. |
bonvolu turni |
โปรดพลิก |
|
bv. |
bonvolu |
กรุณา; ช่วย; เชิญ; โปรด |
|
ĉ. |
ĉirkaŭ |
ราว ๆ; ประมาณ |
|
D, Del. |
Delegito |
ผู้แทน |
|
dez. |
deziras |
อยาก; ต้องการ; ปรารถนา; ประสงค์ |
|
D-ro |
Doktoro |
ดร., ด็อกเตอร์ |
|
ekz., ekz-e |
ekzemple |
ตัวอย่างเช่น |
|
eld. |
eldonis; eldono |
พิมพ์จำหน่าย; ฉบับ |
|
FD |
Fakdelegito |
ผู้แทนเฉพาะทาง |
|
f-ino |
fraŭlino |
นางสาว |
|
i.a. |
inter aliaj, interalie |
ในบรรดาสิ่งอื่น ๆ, นอกจากสิ่งอื่น ๆ |
|
IJK |
Internacia Junulara Kongreso |
การประชุม
ใหญ่เยาวชนสากล
|
|
IKU |
Internacia Kongresa
Universitato |
มหาวิทยาลัยการประชุม
ใหญ่สากล |
|
il., ilus. |
ilustrita |
มีภาพประกอบ |
|
Inĝ. |
Inĝeniero |
วิศวกร |
|
j. |
jaro |
ปี |
|
k |
kaj |
และ |
|
k.a. |
kaj aliaj |
และอื่น ๆ |
|
kas. |
kasisto |
เหรัญญิกของสมาคม; ผู้จ่ายเงิน; พนังงานการเงิน |
|
kc |
kaj cetere |
เป็นต้น; และอื่น ๆ |
|
KD |
kompaktdisko, lumdisko |
ซีดี |
|
k-do |
kamarado |
คำสำหรับใช้เรียกแทน นาย ใน SAT; (สหาย) |
|
K.E. |
Kristana Erao |
ค.ศ.; คริสต์ศักราช |
|
k.e.p. |
kiel eble plej |
ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ |
|
K-io |
Kompanio |
บริษัท |
|
kp |
komparu (kun) |
เปรียบเทียบ(กับ) |
|
ks |
kaj simile |
เป็นต้น, และอื่น ๆ, ฯลฯ |
|
ktp |
kaj tiel plu |
และอื่น ๆ ที่คล้ายกัน |
|
LKK |
Loka Kongresa Komitato |
คณะกรรมการท้องถิ่นซึ่ง
เป็นผู้จัดการประชุม |
|
MA |
membro-abonanto |
สมาชิก-ผู้สั่งซื้อ
หนังสือพิมพ์รายเดือน |
|
Mag. |
Magistro |
ผู้จบการศึกษาระดับมหา
บัณฑิต |
|
NB |
notu bone |
ข้อควรสังเกต; หมายเหตุ |
|
n-ro |
numero |
หมายเลข; จำนวนพิมพ์ครั้ง
หนึ่ง |
|
p. |
paĝo |
หน้าหนังสือ |
|
p.a. |
per adreso |
ตามที่อยู่ของ |
|
pĉk |
poŝtĉekkonto |
บัญชีเช็คไปรษณีย์ |
|
pk |
poŝtkarto |
ไปรษณียบัตร |
|
p.B. |
post Budho |
พ.ศ.; พุทธศักราช |
|
PIV |
Plena ilustrita
vortaro de Esperanto |
พจนานุกรมเอสเปรันโต– เอสเปรันโต ฉบับสมบูรณ์ |
|
p.K. |
post Kristo |
ค.ศ.; คริสต์ศักราช |
|
pm |
poŝtmarko |
ไปรษณียากร, แสตมป์ |
|
prez. |
prezidanto |
ประธาน |
|
prof. |
profesoro |
ศาสตราจารย์ |
|
proks. |
proksimume |
ประมาณ |
|
P.S.; ps. |
posta skribo |
ป.ล., ปัจฉิมลิขิต |
|
ptm |
posttagmeze |
หลังเที่ยง |
|
PTT |
Poŝto, telegrafo,
telefono |
ไปรษณีย์ |
|
red. |
redaktoro |
บ.ก., บรรณาธิการ |
|
resp. |
respektive |
โดยลำดับ |
|
rim. |
rimarkigo |
ข้อสังเกต |
|
s-ano |
samideano |
เพื่อนร่วมอุดมการ |
|
SAT |
Sennacieca Asocio Tutmonda |
สมาคมไม่ฝักใฝ่ชาตินิยม
โลก |
|
sek. |
sekretario |
เลขาธิการ; เลขานุการ |
|
s-ino |
sinjorino |
นาง |
|
s-ro |
sinjoro |
นาย |
|
S-ta |
Sankta |
นักบุญ; คนใจพระ |
|
t.e. |
tio estas |
คือ(ว่า); อ่านว่า; นั้นก็คือ |
|
TEJO |
Tutmonda Esperantista Junulara
Organizo |
องค์กรเยาวชนผู้พูดภาษา
เอสเปรันโตสากล |
|
tel. |
telefono |
โทร. |
|
TIKO |
teknologio de informado kaj
komunikado |
เทคโนโลยีสารสนเทศ |
|
t.n. |
tiel nomata |
ที่เรียกกันว่า; ที่สมมุติกันว่า
เป็น |
|
trad. |
tradukis |
แปลโดย |
|
UEA |
Universala Esperanto-
Asocio |
สมาคมเอสเปรันโตสากล |
|
UK |
Universala Kongreso |
การประชุมใหญ่เอสเปรัน |
|
|
de Esperanto |
โตสากล |
|
UN |
Unuiĝintaj Nacioj |
องค์การสหประชาชาติ |
|
v. |
bonvolu vidi |
โปรดดู |
|
VD |
Vicdelegito |
รองผู้แทน |
|
vol. |
volumo |
ฉบับ |
|
adj |
คุณศัพท์ |
adjektivo |
|
adv |
กริยาวิเศษณ์ |
adverbo |
|
aero |
วิชาการบิน |
aeronaŭtiko, aviado |
|
anat |
กายวิภาคศาสตร์และ
สรีรวิทยา |
anatomio k fiziologio |
|
ark |
ล้าสนัย |
arkaika |
|
astro |
ดาราศาสตร์ |
astronomio |
|
bio |
ชีววิทยา |
biologio |
|
bot |
พฤษศาสตร์ |
botaniko |
|
elek |
วิศวกรรมไฟฟ้า |
elektrotekniko |
|
fin |
การเงิน |
financo |
|
fiz |
วิชาฟิสิกส์ |
fiziko |
|
fon |
สัทศาสตร์ |
fonetiko |
|
foto |
การถ่ายภาพ |
fotografio |
|
geo |
ภูมิศาสตร์ |
geografio |
|
geol |
ธรณีวิทยา |
geologio |
|
geom |
เรขาคณิต |
geometrio |
|
gram |
ไวยากรณ์ |
gramatiko |
|
jur |
กฎหมาย |
juro |
|
ĵurn |
วารสารศาสตร์ |
ĵurnalismo |
|
kem |
เคมีวิทยา |
kemio |
|
kom |
ธุรกิจ |
komerco |
|
konj |
คำสันธาน |
konjunkcio |
|
mar |
เรือ |
maristaj aferoj |
|
mat |
คณิตศาสตร์ |
matematiko |
|
med |
แพทยศาสตร์ |
medicino |
|
mek |
กลศาสตร์ |
mekaniko |
|
mil |
ทหาร |
militista |
|
min |
แร่ธาตุ |
mineralogio |
|
muz |
ดนตรี |
muziko |
|
ntr |
อกรรมกริยา |
netransitiva |
|
pol |
การเมือง |
politiko |
|
prep |
คำบุพบท |
prepozicio |
|
pron |
คำสรรพนาม |
pronomo |
|
psik |
จิตวิทยา |
psikologio, psikiatrio |
|
rel |
ศาสนา |
religio |
|
sci |
วิทยาศาสตร์ |
scienca |
|
sing |
เอกพจน์ |
singulara |
|
tek |
ทางเทคนิค |
teknika |
|
teatro |
ละคร |
teatraj prezentaĵoj |
|
tr |
สกรรมกริยา |
transitiva (-n) |
|
zool |
สัตววิทยา |
zoologio |
|
= |
มีความหมายเหมือน |
samsignifas |
|
/ |
หรือ |
aŭ |
Aa
Bb Cc Ĉĉ Dd Ee Ff Gg Ĝĝ Ĥĥ Ii Jj Ĵĵ Kk
Ll Mm Nn Oo Pp Rr Ss Ŝŝ Tt Uu Ŭŭ Vv Zz
ชื่อตัวอักษรในภาษาเอสเปรันโตจะคล้ายกับชื่อตัวอักษรในภาษาไทย ซึ่งมาจากการนำพยัญชนะมาผสมกับสระ o เช่น bo (โบ) co (โตส) ĉo (โช) do (โด) เป็นต้น สำหรับชื่อของสระจะออกเสียงไปตามเสียงของสระนั้น ๆ เช่น a (อา) e (เอ) i (อี) o (โอ) u (อู)
La nomoj de
la literoj de la alfabeto elparoliĝas simile kiel en la taja lingvo. Tio
estas: la nomo de ĉiu konsonanto elparoliĝas kun la vokalsono o, ekzemple: a bo co ĉo do e … ktp.
อักขรวิธีล้วนเป็นไปตามระบบเสียงซึ่งเข้าใจได้ง่าย ตัวอักษรแต่ละตัวออกเสียงเหมือนกับที่เขียน โดยไม่มีตัวอักษรเงียบ
La
literumado estas tute laŭ facile komprenebla sonsistemo. Ĉiun literon
oni elparolas kiel oni skribas. Ne ekzistas silentaj literoj.
การเน้นเสียงของคำ จะเน้นเสียงที่พยางค์ในตำแหน่งรองสุดท้ายเสมอ ตัวอย่างเช่น DOmo (บ้าน), Apud (ถัดไป), inteliGENta (เฉลียวฉลาด)
La akcento
troviĝas senescepte sur la antaŭlasta silabo.
สระมีเพียงห้าตัวเท่านั้น คือ i e a o u โดยเสียงสระจะตรงกับสัญลักษณ์แบบเดียวกับสัทอักษรสากล [i e a o u] โดยที่เสียง [e] และ [o] จะสามารถขยายได้เป็น [ɛ] และ [ɔ] ตามลำดับ และมักจะออกเสียงสระยาวปานกลาง
Estas nur
kvin vokaloj: i e a o u. Iliaj sonoj respondas al la samaj simboloj en la
Internacia Fonetika Alfabeto [i e a o u], dum
[e] kaj [o] etendiĝas
ĝis [ɛ] kaj [ɔ] respektive. Do en Esperanto oni plej bone elparolu
ĉiujn vokalojn mezlonge.
ตัวอย่าง Ekzemploj
i [i] เช่น อี ในคำ ศีล ตัวอย่างเช่น rizo (ข้าว)
e [e] เช่น เอ ในคำ เด็ก ตัวอย่าง teni (เก็บ)
a [a] เช่น อา ในคำ บ้าน ตัวอย่าง pano (ขนมปัง)
o [o] เช่น โอ ในคำ หก ตัวอย่าง amo (รัก)
u [u] เช่น อู ในคำ พูด ตัวอย่าง suno (พระอาทิตย์)
สระผสมสองเสียง Diftongoj
aj [ai] เช่น ไอย ในคำ ไทย ตัวอย่าง Tajlando (ประเทศไทย)
ej [ei] เช่น เ+ยฺ ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ ในภาษาอังกฤษ
เช่นคำว่า they ตัวอย่าง plej (ที่สุด)
oj [oi] เช่น อย ในคำ บ่อย ตัวอย่าง domoj (บ้านหลายหลัง)
uj [ui] เช่น อุย ในคำ คุย ตัวอย่าง tuj (ในทันที)
aŭ [au] เช่น เอา ในคำ เจา ตัวอย่าง aŭto (รถ)
eŭ [eu] เช่น เอว ในคำ เอว ตัวอย่าง Eŭropo (ยุโรป)
b [b] บ เช่นในคำ ใบไม้ ตัวอย่าง bona (ดี)
c [ʦ] ตส ในภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในภาษาเยอรมัน เช่น
คำว่า Zigarette ในภาษาเช็ค เช่นคำว่า
cigareta เรือเสียงของตัวอักษรรัสเซีย ц
ตัวอย่าง cepo (หัวหอม)
ĉ [ʧ] ช เช่นในคำ ช้าง ตัวอย่าง ĉina (จีน)
d [d] ด เช่นในคำ เด็ก ตัวอย่าง doni (ให้)
f [f] ฟ เช่นในคำ ฟัน ตัวอย่าง fari (ทำ)
g [g] ก แต่เสียงก้อง เช่นในคำภาษาอังกฤษ gitaro (กีตาร์)
ĝ [ʤ] จ เช่นในคำ จาน ตัวอย่าง ĝi (มัน)
h [h] ห เช่นในคำ ให้ ตัวอย่าง homo (คน)
ĥ [x] ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในภาษาสเปน เช่นคำว่า
junio ในภาษาเยอรมัน เช่นคำว่า
Sache ในภาษาดัตช์ เช่นคำว่า
gast หรือเสียงของตัว อักษรรัสเซีย х
ตัวอย่าง ĥoro (คณะร้อง
เพลง)
j [j] ย เช่นในคำ ยาย ตัวอย่าง juna (อายุน้อย)
ĵ [ʒ] ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในภาษาอังกฤษ เช่นคำ ว่า pleasure ในภาษาฝรั่งเศส เช่นคำว่า
azure ในภาษาจีน เช่นคำว่า λ หรือเสียงของตัวอักษร
ภาษารัสเซีย ж ตัวอย่าง ĵus (เพิ่งจะ)
k [k] ก เช่นในคำ ไก่ ตัวอย่าง kaj (และ)
l [l] ล เช่นในคำ ลิง ตัวอย่าง li (เขา(ชายหนึ่ง
คน))
m [m] ม เช่นในคำ มี ตัวอย่าง mi (ผม/ดิฉัน)
n [n] น เช่นในคำ หนู ตัวอย่าง nun (เดี๋ยวนี้)
p [p] ป เช่นในคำ ปลา ตัวอย่าง porti (ถือ)
r [r] ร เช่นในคำ เรือ ตัวอย่าง rato (หนู)
s [s] ส เช่นในคำ สนุก ตัวอย่าง ses (หก)
ŝ [ʃ] ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในภาษาอังกฤษ เช่นคำ
ว่า shock หรือในภาษาจีน เช่นคำว่า
Щ ตัวอย่าง ŝi (เขา(ผู้หญิงหนึ่ง))
t [t] ต เช่นในคำ เต่า ตัวอย่าง tiam (ตอนนั้น)
v [v] ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในภาษาอังกฤษ เช่นคำ
ว่า video ตัวอย่าง vi (คุณ)
z [z] ภาษาไทยไม่มีเสียงนี้ แต่พบในคำภาษาอังกฤษ เช่น
คำว่า zip หรือในภาษาจีน เช่นคำว่า
ตัวอย่าง zingibro (ขิง)
เป็นไปไม่ได้เลยที่จะอธิบายลักษณะเสียงของภาษาหนึ่งได้อย่างถูกต้องแม่นยำเพียงใช้การอ้างอิงจากเสียงของอีกภาษาหนึ่ง จึงขอแนะนำให้ผู้เรียนไปปรึกษาผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ หรือขอรับแผ่นซีดี Esperanto
Pronunciation ชั้นเยี่ยม (ระยะเวลา ๔๒ นาที) ISBN 0-90-11757-18-7 โดย ศ.จอห์น เวลลส์ ศาสตราจารย์เกียรติคุณแห่งการศึกษาระบบการออกเสียงจากมหาวิทยาลัยลอนดอน หรือศึกษาจากเว็บไซต์ www.lernu.net
Rekomendindas aŭskultado de la KD Esperanto Pronunciation de John Wells (daŭro de 42 minutoj). ISBN
0-90-11757-18-7. (www.esperanto.org.uk; Esperanto-Asocio de Britio, Station
Road, Barlaston, Stoke-on Trent, ST12 9DE, Anglio) kaj de sonregistroj en la
retpaĝaro www.
lernu.net.
ขอให้ใช้ความพยายามเป็นพิเศษในการแยกแยะความแตกต่างระหว่างตัวอักษร l และ r และควรออกเสียงตัวอักษร r ที่อยู่ก่อนพยัญชนะให้ชัดเจนด้วย ตัวอย่างเช่นคำว่า paspoRto อย่าออกเสียงแบบทับศัพท์ภาษาอังกฤษคือ พาสปอร์ต แต่เป็น พาสปอรโต ตัวอย่างอื่น ๆ คือ korno (เขาสัตว์) ออกเสียงเป็น กอรโน หรือ bonfarto (การมีคุณภาพชีวิตที่ดี) ออกเสียงเป็น โบนฟารโต
Atente distingu inter la sonoj l kaj r, kaj oni devas klare
elparoli la literon r antaŭ alia konsonanto, ekzemple en la vorto paspoRto. Ne
elparolu kiel la vorto trans-literumita el la angla. Aliaj ekzemploj: korno, bonfarto.
ไม่มีเสียง ง ตัวอย่างเช่น Ban-koko กรุงเทพฯ, lin-gvo ภาษา, zin-gib-ro ขิง.
Ne troviĝas ŋ-sono.
พจนานุกรม Vortaro A-Z
-a ตัวเติมท้าย (finaĵo) ของคำคุณศัพท์ เช่น bon~ ดี; bon~
homo; la homo estas bon~ คนดี; la lingvo
internaci~ ภาษาระหว่างประเทศ, ภาษาสากล; ŝi
sidis malgaj~ เธอนั่งเป็นทุกข์; mi farbis
la seĝon nigr~ ฉันทาเก้าอี้สีดำ; ĉi
tiu tablo estas tri metrojn larĝ~ โต๊ะตัวนี้กว้างสามเมตร
abak|o ลูกคิด
abat|o เจ้าอาวาส; สมภาร; อธิการวัด
abdik|i (tr สกรรมกริยา) สละราชสมบัติ; สละตำแหน่ง kp เทียบกับ demisii
abdomen|o (ช่อง)ท้อง
abel|o ผึ้ง; ~ujo รวงผึ้ง; ~vakso ขี้ผึ้ง
abi|o ต้นสน
abiturient|o นักเรียนที่เรียนจบมัธยมศึกษาแล้ว
aboc|o ก.ข.ค.
abol|i (jur กฎหมาย) (tr สกรรมกริยา) เลิกล้ม; ยกเลิก: ~i
sklavecon เลิกทาส
abolici|i = aboli
abon|i (tr สกรรมกริยา) สมัครเป็นสมาชิก (หนังสือพิมพ์ นิตยสาร ฯลฯ) bv. v. โปรดดู kotizi; ~anto สมาชิก; ผู้สั่งซื้อ
aborigen|o คนถิ่นเดิม; ชาวอะบอริจิน; ชนพื้นเมือง(ออสเตรเลีย) kp เทียบกับ praloĝanto
abort|i (tr สกรรมกริยา) แท้ง; ~o การแท้ง; ~igo การทำแท้ง
absolut|a เด็ดขาด; ไม่มีเงื่อนไข; สมบูรณ์; อนันต์
absorb|i
(tr สกรรมกริยา) หมกมุ่นอยู่กับ (ต่อความคิด, ความระมัดระวัง): lia laboro ~as tutan lian penson งานของเขาหมกมุ่นอยู่กับความคิดทั้งหมดของคนอีกคนหนึ่ง; ~iĝi (de, en, per) หมกมุ่น; ฝักไฝ่: li
~iĝis en legado เขาหมกมุ่นอยู่กับการอ่านหนังสือ
abstin|i
(ntr อกรรมกริยา) ไม่ดื่มสุรา; (ละ)เว้น; อด; kp เทียบกับ fasti
abstrakt|a เป็นเรื่องของความคิด; นามธรรม; ที่เป็นอาการนาม; ~aĵo (ศิลปะ) นามธรรม
absurd|a เหลวไหล; ไร้สาระ
abund|i
(ntr อกรรมกริยา) อุดม; อุดมสมบูรณ์; มากมาย; ดาษดื่น; ~o ความอุดมสมบูรณ์; mal~i ขาดแคลน; มีน้อย; หร็อมแหร็ม; kp เทียบกับ manki
acer|o ต้นเมเปิล
acid|o กรด; ~a รสเปรี้ยว: kontraŭ~a
medikamento ยาลดกรด
aĉ|a ไม่ดี; ชั่ว kp เทียบกับ fia; ไม่สวย; แย่; ไร้ประโยชน์ เช่น ~ulo คนถ่อย; (sufikso ปัจจัย) บ่งชี้ถึงความมีคุณภาพที่แย่ เช่น dom~o บ้านผุพัง; skrib~i เขียนหวัด; เขียนชุ่ย
aĉet|i (tr สกรรมกริยา) ซื้อ: ~i je
kredito ซื้อเชื่อ; ~i podetale ซื้อปลีก; ~igi ทำให้ซื้อ: mi ~igas
al ŝi kolbason ฉันทำให้เธอซื้อไส้กรอก; ~ocentro ศูนย์การค้า; el~i ไถ่; sub~i ติดสินบน
ad|e บ่อย ๆ, ต่อเนื่อง; (sufikso ปัจจัย) เพื่อทำให้คำกริยาเป็นคำนาม (อาการนาม) หรือแสดงการกระทำที่เป็นไปอย่างต่อเนื่องหรือยาวนานเป็นพิเศษหรือเป็นนิสัย เช่น telefoni โทรศัพท์ (กริยา), telefon~o การโทรศัพท์; naĝ~o การว่ายน้ำเป็นเวลานาน เป็นต้น
adapt|i (tr สกรรมกริยา) ปรับตัว; ปรับให้เหมาะ; ดัดแปลง
adekvat|a เหมาะสม
adiaŭ
ลาก่อน; ~o การอำลา; ~i (iun) บอกลา, อำลา
adici|i (tr สกรรมกริยา) บวก; ~o การบวก; การรวมจำนวน
adjektiv|o (gram ไวยากรณ์) คำคุณศัพท์ bv. v. โปรดดู a-vorto
administr|i (tr สกรรมกริยา) บริหาร (งาน); จัดการ; ~a การจัดการ; ธุระการ: ~a povo อำนาจบริหาร; ~ado การบริหาร; ธุระการ; การอำนวยการ; ความอำนวยการ; (registara) การปกครอง; ~anto นัก/ผู้บริหาร; ผู้จัด kp เทียบกับ ~isto, aranĝisto, komisiito; ~ejo ตึกอำนวยการ
administraci|o
คณะกรรมการการจัดการ; ตึกอำนวยการ; kp เทียบกับ administristaro, administrejo
admir|i (tr สกรรมกริยา) ชื่นชม; ~inda น่าชม
admiral|o นายพลเรือ; พลเรือเอก
admon|i (tr สกรรมกริยา) ว่ากล่าว, ตักเตือน; พูดกระตุ้น
adolesk|i
(ntr อกรรมกริยา) เป็นวัยรุ่น, เข้าสู่วัยรุ่น, เป็นหนุ่มเป็นสาว; ~antoj หนุ่มสาว, วัยรุ่น, เยาวชน kp เทียบกับ dekkelk-jarul(in)o; junul(in)o; junularo
adolt|o = plenkreskulo
adopt|i (tr สกรรมกริยา) รับความเชื่อ ภาษา นิสัย ฯลฯ มาใช้; รับเลี้ยงเป็นลูกบุญธรรม: ~a
infano, ~ito ลูกบุญธรรม
ador|i (tr สกรรมกริยา) บูชา; นับถือ
adrenalin|o ฮอร์โมนอะดรีนาลีน
adres|o ที่อยู่; ~i (tr สกรรมกริยา) (iun; leteron) เขียนที่อยู่; ส่งคำพูด
adstring|a (ท่าทาง) (รส)ฝาด; ถมึง; รุนแรง; (med แพทย์) สมาน; ประสาน
adult|i
(ntr อกรรมกริยา) ล่วงประเวณี; เล่นชู้
adverb|o (gram ไวยากรณ์) คำกริยาวิเศษณ์ bv. v. โปรดดู
e-vorto
advokat|o ทนายความ; นักกฎหมาย; หมอความ kp เทียบกับ juristo
aer|o อากาศ; ลม; ~e, per ~poŝto ทางไปรษณีย์อากาศ; ~um(ad)o การระบายอากาศ; ~armeo กองทัพอากาศ; plen~a, -e กลางแจ้ง
aerobik|o แอโรบิค
afabl|a ใจดี; กรุณาปราณี; เป็นมิตร; ใจดี; เมตตา; สุภาพ
afekt|i (tr สกรรมกริยา) แกล้งทำ, เสแสร้ง; (ntr อกรรมกริยา) ดีดดิ้น, อวดดี
afer|o เรื่องราว, ธุระ, สิ่งของ: ĉu
vi havas ~on hodiaŭ? คุณมีธุระอะไรหรือเปล่าวันนี้; la ~ de
la brulo การดับเพลิง; la
ĉefa ~o ประการสำคัญ; entrudiĝi
en la ~oj de aliaj ก้าวก่ายธุระ; malferma
por ~oj เปิดให้บริการ; mi iros
~umi (ฉัน)จะไปธุระ; ~isto นักธุรกิจ; ~ŝarĝito อุปทูต
Afgan|io ประเทศอัฟกานิสถาน (ĉefurbo เมืองหลวง Kabulo)
afiks|o (gram ไวยากรณ์) หน่วยคำเติม เช่น ปัจจัย, อุปสรรค, อาคม เป็นต้น
afiŝ|o โปสเตอร์, ใบประกาศ; ~tabulo, ~ejo ป้าย; ที่ประกาศ
aflikt|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ทุกข์ใจ; ทำให้เจ็บใจ
aforism|o คำพังเพยสั้น ๆ
afrank|i (tr สกรรมกริยา) ชำระแสตมป์หรือการขนส่งล่วงหน้า
afrik|a แอฟริกา; ~ano ชาวแอฟริกา; Afrik|o (ทวีป)แอฟริกา
afrodizi|o (med แพทย์) ความรู้สึกทางเพศ; ~igaĵo ยาหรืออาหารที่กระตุ้นความรู้สึกทางเพศ
ag|i
(ntr อกรรมกริยา) กระทำ; ปฏิบัติ; ~o การกระทำ; ทำทาง; ~ado (กิจ)การ; ทำการ: ~adkampo วงงาน; ~ipreta เตรียมพร้อม; kontraŭ~i ขัดขวาง; ถ่วง; re~i ตอบโต้; ตอบสนอง
agac|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เปรี้ยวเข็ดฟัน; ทำให้จี๊ดขึ้นสมอง; รบกวน kp เทียบกับ iriti
agar(agar)|o วุ้น
agend|o รายการธุระ; สมุดบันทึกสิ่งที่ต้องทำในแต่ละวัน; สมุดโน้ต
agent|o ตัวแทน; สายลับ; เอเย่นต์ bv. v. โปรดดู peranto, peristo, rajtigito; vojaĝ~ejo สำนักงานท่องเที่ยว; บริษัททัวร์
agit|i (tr สกรรมกริยา) ก่อกวน; ปั่นป่วน; เกณฑ์ผู้คนเพื่อจุดประสงค์ทางการเมืองหรือศาสนา; กระตุ้นความคิดในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น; ทำให้เกิดความไม่สบายใจ; เขย่าของเหลวอย่างรวดเร็ว; ~ulo ผู้ปั่นป่วน; ผู้ก่อกวน
agl|o นกอินทรี
aglomer|i (tr สกรรมกริยา) รวมกันเข้าเป็นก้อน
agnosk|i (tr สกรรมกริยา) รับรอง (อย่างเป็นทางการ)
agoni|o
การทรมานครั้งสุดท้ายก่อนตาย; ใกล้ถึงจุดจบ
agord|i (tr สกรรมกริยา) (muz ดนตรี) ตั้งเสียง; ปรับเสียงเข้าหากัน; จูนหาสัญญาณ; (komputiko วิทยาการคอมพิวเตอร์) ตั้งค่า; bv. v. โปรดดู harmonii; ~o การตั้งเสียง; ~isto ผู้ตั้งเสียงดนตรี; ~oforko ส้อมเสียง
agr|o ดินเหมาะแก่การเพาะปลูก; ที่นา; ~ara กสิกรรม: ~ara
partio พรรคกสิกร
agrabl|a เป็นที่พอใจ; น่ายินดี; ชื่นใจ: mi
deziras al vi ~an restadon ขอให้มีความสุขกับการพักผ่อนนะ; mal~a น่ารังเกียจ
agraf|o ตัวหนีบ; ตัวยืด; ตะขอ (เสื้อ, กางเกง, สร้อย)
agres|i (tr สกรรมกริยา) บุกรุก; เข้าตี; เข้าปะทะ; ~o การบุกรุก; ~anto ผู้รุกราน; ฝ่ายรุกราน; คนก้าวร้าว; ~ema ก้าวร้าว
agrikultur|o เกษตรกรรม; การกสิกรรม; การเกษตร
agronomi|o เกษตรศาสตร์
aĝ|o อายุ; วัย; ~a มีอายุ; alt~ul(in)(ar)o ผู้สูงอายุ; ผู้สูงวัย; grand~a เฒ่า; infan~o เยาว์วัย; jun~o วัยรุ่น; mez~o วัยกลางคน; mal-jun~o วัยชรา; plen~iĝi บรรลุนิติภาวะ; pli~ulo ผู้ใหญ่
aha! อา; อ้าว; หุยฮา; นั่นแน่
ahom|o (etno กลุ่มชาติพันธ์) ชาวอาหม: la ~a
(lingvo) ภาษาอาหม
aĥ|o (etno กลุ่มชาติพันธ์) ชาวอีก้อ: la ~a
(lingvo) ภาษาอีก้อ
aidos|o โรคเอดส์; เอดส์
aj! โอ๊ย
ajl|o กระเทียม
ajn อะไรก็ได้; ใดก็ได้; ไหนด็ได้ – ใช้ข้างหลังคำ i- และคำ ki- เช่น ni povos
iri kien ~ พวกเราจะไปไหนก็ได้; kiam ~ เมื่อใดก็ได้; kiel ~ อย่างไรก็ได้; วิธีใดก็ได้; (k)io ~
(konvenas) อะไรก็ได้; io ~ อะไร ๆ ก็ได้; iu ~ ใครก็ได้; สิ่งใหนก็ได้; อันไหนก็ได้; iu ~
aĵo สิ่งไหนก็ได้; eblas uzi
iun ~ vorton ใช้คำไหนก็ได้; ~a: ~a domo =
iu ~ domo บ้านหลังไหนก็ได้
Ajutaj|o อยุธยา: la ~a
Periodo สมัยกรุงศรีอยุธยา
aĵ|o สิ่งของ; วัตถุ; (sufikso ปัจจัย) 1 การแสดงออกรูปธรรมของนามธรรม เช่น nov~o สิ่งแปลกใหม่; ข่าว (หนึ่งเรื่อง); nov~oj ข่าว; 2 สิ่งที่เกิดจากการกระทำซึ้งมีความสัมพันธ์กับรากคำ เช่น seg~o ขี้เลื่อย; led~oj เครื่องหนัง; 3 ลักษณะของพฤติกรรม เช่น infan~o ความน่าเอ็นดูหรือการกระทำของเด็ก; 4 เนื้อสัตว์: pork~o เนื้อหมู
aĵur|a ลวดลายโปร่ง; ลายฉลุ; bv. v. โปรดดู maŝo; reto
akademi|o สถาบัน(การศึกษา): La Reĝa Akademio ราชบัณฑิตยสถาน
akaĵu(nuks)|o (เมล็ด)มะม่วงหิมพานต์
akapar|i (tr สกรรมกริยา) กว้านซื้อ; ยึดครอง; ถือเอกสิทธิ์: ~i la
merkaton กว้านซื้อ kp เทียบกับ monopoligi
akcel|i (tr สกรรมกริยา) เร่ง; เพิ่มขึ้น; ~aĵo ตัวเร่ง; ~ilo คันเร่ง; mal~i ถ่วง
akcent|o เสียงหนัก; ~i (tr สกรรมกริยา) กล่าวเน้น; ให้ความสำคัญ: ~i
edukadon ให้ความสำคัญกับการศึกษา kp เทียบกับ substreki
akcept|i (tr สกรรมกริยา) ยอมรับ; (ต้อน)รับ: Plena
ilustrita vortaro (ย่อ PIV) estas la ~ita internacia vortaro de Esperanto ปีวฟฺ ยอมรับกันว่าเป็นพจนานุกรมสากลของภาษาเอสเปรันโต; la taja
estas la ~ita nacia lingvo de Tajlando ภาษาไทยนั้นยอมรับกันว่าเป็นภาษาประจำชาติของประเทศไทย; ~i
senplue โมเม; ~o การรับ; การต้อนรับแขก; ~iĝi ผ่าน; ~ebla ใช้ได้; สามารถรับได้; สามารถใช้ได้; ~ejo ส่วนต้อนรับ; เคาวเตอร์ต้อนรับ; สถานที่ต้อนรับ
akci|o (kom ธุรกิจ) หุ้น: ~a
kompanio บริษัทจำกัด; ~ulo ผู้ถือหุ้น
akcident|o อุบัติเหตุ: esti
trafita de ~o ประสบเหตุ; ~e ประสบอย่างไม่ขาดคิด
akcipitr|o นกเหยี่ยว
akciz|o ภาษีสรรพสามิต bv. v. โปรดดู imposti
akĉent|o สำเนียง bv. v. โปรดดู prononcmaniero: paroli kun ~o พูดแปร่ง
akir|i (tr สกรรมกริยา) ได้มา; ได้รับ; บรรลุ: ~i
rezulton/sukceson, sukcesi บรรลุผล; ~(aĵ)o การได้มา; สิ่งที่ได้มา; ~ebla สามารถนำมาได้; สามารถเอามาได้; ~ema โลภ; ละโมบ; re~i กลับคืน; ได้…คืน
aklam|i (tr สกรรมกริยา) โห่ร้องยินดี
akn|o สิว
akomod|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ถูก; ทำให้เหมาะสม
akompan|i (tr สกรรมกริยา) ไปเป็นเพื่อน; ทำพร้อมกับ; (muz ดนตรี) เล่นคลอไปกับ kp เทียบกับ eskorti; kompanio
akord|o ข้อตกลง; ความเห็นพ้อง; ความกลมกลืน; (muz ดนตรี) คอร์ด; ~i (kun) (ntr อกรรมกริยา) เข้ากัน; สอดคล้องกัน; พร้อมใจ; ถูกคอ(กัน); ตกลง; ไพเราะ: ni (bone)
~as (unu kun la alia) พวกเราเข้ากันได้ดี; ~iĝi (ankaŭ gram ไวยากรณ์) เข้ากัน; สอดคล้องกัน: li
apenaŭ ~iĝas kun mi เขาไม่ค่อยถูกชะตากับฉัน; re~iĝi กลับมาเข้ากัน; กลับมาสอดคล้องกัน; กลับมาคืนดีกัน
akr|a คม; ~a, ~agusta เผ็ด; จัด; ~amensa เฉียบแหลม; ~apinta แหลม; ~igi ทำให้คม; ฝน; ~igilo (por
krajonoj) กบเหลาดินสอ; (por tranĉiloj) หินลับมีด
akrid|o ตั๊กแตน
akrobat|o นักกายกรรม
aks|o เพลา; แกน
aksel|o รักแร้
aksiom|o (mat คณิตศาสตร์, sci วิทยาศาสตร์) สัจพจน์; ข้อความที่ยอมรับว่าเป็นจริงโดยไม่ต้องพิสูจน์
akt|o (teatro ละคร) องก์; ฉาก; (jur กฎหมาย) นิติกรรม; บทบัญญัติ
aktiv|a แข็งแรง; ว่องไว; คล่องแคล่ว; ตื่นตัว; กระตือรือร้น; ~o (fin การเงิน) ทรัพย์สิน; (gram ไวยากรณ์) กรรตุวาจก; ~eco กิจกรรม bv. v. โปรดดู agado; ek~igi กระตุ้น
aktor|o นัก/ตัว/ผู้แสดง; ~i (en) แสดง
aktual|a เกิดขึ้นในปัจจุบัน; เป็นปัจจุบัน; kp เทียบกับ kuranta; nuna; cirkulanta; ~e เดี๋ยวนี้
akumul|i (tr สกรรมกริยา) รวบรวม (ให้มาก); เพิ่มพูน; สะสม
akupuntur|o การฝังเข็ม
akurat|a ตรงเวลา
akustik|o (fiz ฟิสิกส์) สวนศาสตร์ (วิชาว่าด้วยเสียง); ความสามารถในการได้ยินเสียง
akuŝ|i (tr สกรรมกริยา) คลอดลูก; ~istino นางผดุงครรภ์; หมอตำแย; คนทำคลอด
akut|a แหลม; อย่างแรง; รุนแรง: ~a angulo หมุดแหลม: ~a febro ไข้ชนิดรุนแรง
akuz|i (tr สกรรมกริยา) กล่าวหา; กล่าวโทษ; ~o คำ/ข้อกล่าวหา; ข้อหา; ~ito ผู้ต้องหา
akuzativ|o (gram ไวยากรณ์) กรรมการก
akv|o น้ำ: ~ distilita น้ำกลั่น; ~o
dolĉa/sensala น้ำจืด; ~o sala น้ำเค็ม; ~o saleta น้ำกร่อย; ~o sankta น้ำมนตร์: aspergi
(monaĥon aŭ budhobildon) สรงน้ำ; ~o
(simpla) น้ำเปล่า; ~o
subtera น้ำบาดาล; ~imuna กันน้ำ; ~ofalo น้ำตก; ~fluo กระแสน้ำ; ~okaŝtano แห้ว; Akvoportanto (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ราศีกุมภ์; ~oproviz(ad)o
(urba) น้ำประปา; ~solvebla
farbo สีน้ำ; ~oŝprucado การสาดน้ำ; ~umi รดน้ำ; kran~o น้ำก๊อก; trink~o น้ำดื่ม
akvarel|o จิตรกรรมสีน้ำ; ภาพที่ระบายด้วยสีน้ำ
akvari|o ตู้กระจกหรืออ่างเลี้ยงปลา
akvedukt|o สะพานส่งน้ำ
al (prep บุพบท) ถึง; ไป; (ให้)แก่; กับ; สู่; ตาม: iri ~
ĉi tiu adreso ไปตามที่อยู่นี่; ne parolu
~ li อย่าบอกเขานะ; instruistoj
donas scion ~ lernantoj คุณครูให้ความรู้แก่นักเรียน; ne
forgesu skribi ~ mi! อย่าลืมเขียนถึงฉัน; li donas
~ mi monon, monon ~ mi เขาให้เงินผม; ~igi สมทบ; ~iĝi
(al) เข้าร่วม; สมัคร: ~iĝinta
(al; kun) ได้เข้าร่วม...(กับ)แล้ว; ~iĝilo ใบสมัคร, แบบฟอร์ม: plenigi/plenskribi
~iĝilon กรอกแบบฟอร์ม kp เทียบกับ demandaro; mendilo; respondilo; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~doni, ~done เพิ่ม; ~dono การเพิ่ม
al|o สิ่งที่มีลักษณะเป็นปีก (ใบพัด, เครื่องบิน, สัตว์, จมูก ฯลฯ)
alarm|o สัญญาณ; เสียงปลุก; เตือนให้ระวัง
Alask|o รัฐอะแลสกา
Alban|io ประเทศแอลเบเนีย (ĉefurbo เมืองหลวง Tirano)
album|o สมุดเก็บภาพ; อัลบั้ม (รูป, เพลง)
alcion|o นกกระเต็น
ale|o ถนนในเมืองหรือทางเดินในสวนที่มีต้นไม้อยู่สองข้างทาง
alegori|o อุปมานิทัศน์; ศิลปะที่ใช้สัญลักษณ์แทนความหมายโดยตรงในภาษาเขียน
alergi|o โรคภูมิแพ้
alfa ตัวอักษรกรีก α แอลฟา; ลำดับแรก; ~partiklo(j) (หรือ ~radio(j)) อนุภาคแอลฟา (หรือ รังสีแอลฟา)
alfabet|o (ชุดตัว)อักษร; พยัญชนะ
alg|o (bot พฤษศาสตร์) สาหร่าย
algebr|o (mat คณิตศาสตร์) พีชคณิต
Alĝer|io ประเทศแอลจีเรีย (ĉefurbo เมืองหลวง Alĝero)
alĥemi|o bv. v. โปรดดู alkemio
ali|a อื่น; ต่าง: kaj
ankoraŭ ~aj และอื่น ๆ (อีก); ~e, ~maniere ในวิธีอื่น; โดยวิธีอื่น; ~flanke (แต่)ในอีกทางหนึ่ง; ในด้านอื่น (ของเรื่องที่พูด); อย่างไรก็ตาม; ~iĝi กลายเป็นอย่างอื่น; กลายเป็นคนอื่น; ~iĝo การกลายไปเป็นอย่างอื่น; ~landano คนต่างประเทศ; ~lande ในต่างประเทศ; ~loke ที่อื่น ๆ; unu la ~a ซึ่งกันและกัน: fiksrigardi
en la okulojn de unu la ~a มองดูตากัน; ili du (/
ambaŭ) amas unu la ~an เขาทั้งสองรักกัน; la domoj
estas konstruitaj for unu de la ~aj บ้านปลูกห่าง ๆ กัน; ni
kongruas (unu kun la ~a) เราถูกคอกัน; inter~e ในระหว่างอื่น ๆ; iu ~a ใด ๆ; อื่น ๆ; ไหนก็ได้
alianc|o (หระว่างรัฐ) สมาพันธ์; ความสัมพันธ์/การร่วมมือ; ~ano (คนหรือ)ประเทศที่อยู่กลุ่มเดียวกัน; พันธมิตร: la
Aliancanoj ฝ่ายสัมพันธมิตร(ในสงครามโลกครั้งที่สอง)
alibi|o (jur กฎหมาย) คำกล่าวอ้างที่ผู้ถูกกล่าวหาอ้างว่าได้อยู่ที่อื่นขณะเกิดเหตุ kp เทียบกับ senkulpigo; preteksto
aliel หาไม่; มิฉะนั้น = ali(manier)e
alies ของคนอื่น = de iu alia, aliula
aligator|o แอลลิเกเตอร์, จระเข้ตีนเป็ด
aliment|o (jur กฎหมาย) เงินช่วยเหลือสำหรับญาติที่เดือดร้อน
aline|o ย่อหน้า; รายงานสั้น ๆ ในหนังสือพิมพ์; วรรค; ตอน
aliteraci|o สัมผัสอักษร; สัมผัสพยัญชนะ
alkal|o (kem เคมี) ด่าง
alkemi|o การ/วิชาเล่นแร่แปรธาตุ; ~isto นักเล่นแร่แปรธาตุ
alkohol|o แอลกอฮอล์; สุรา; ~aĵo สุรา; ~ulo ขี้เหล้า
alkov|o ช่องในพนังห้องสำหรับตั้งเตียง bv. v. โปรดดู litniĉo
almanak|o ปฏิทินประจำปีชนิดพิสดารที่มีเหตุการณ์ต่าง ๆ ระบุไว้ด้วยรวมทั้งสถิติข้อมูลต่าง ๆ ที่น่าสนใจ; สมพัตสร
almenaŭ (adv กริยาวิเศษณ์) อย่างน้อย
almoz|o ของบริจาค (เงินหรืออื่น ๆ); ~/(pet)i ขอทาน; ~doni บริจาค; ให้ทาน bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม donaci, kontribui: ~doni (manĝaĵon al monaĥo) ใส่บาตร(ให้แก่พระ); ~donemo ความใจบุญ; ~ulo คนขอทาน; bovlo
manĝ-~a บาตร
aloj|o โลหะเจือ; โลหะผสม; อัลลอย
alp|o ภูเขากับทุ่งหญ้าในส่วนกลางของยุโรป; ~isto นักไต่เขา; Alp|oj เทือกเขาแอลป์
alpak|o สัตวขนยาวในอเมริกาใต้; ตัวอัลปากา
alpar|o (fin การเงิน) ราคาเดิม
alt|a สูง: ~(kresk)a สูง; ~(ec)o ความสูง; ~aĵo ที่ดอน: ter~aĵo เนิน; mal~a ต่ำ: mal~(kresk)a เตี้ย; mal~(kuŝ)a ลุ่ม; mal~igi ลด; mal~iĝi ลดต่ำลงมา; ตกลง; pli~iĝi สูงขึ้น
altan|o
ดาดฟ้า
altar|o แท่นบูชา; la Altar|o (astro ดารา) กลุ่มดาวแท่นบูชา
altern|i (ntr อกรรมกริยา) สลับ
alternativ|a ทางเลือก; อีกทางหนึ่ง
altitud|o ความสูงเหนือระดับน้ำทะเล
altruism|o ปรัตถนิยม; ความไม่เห็นแก่ตัว
alud|i
(tr สกรรมกริยา) พูดเป็นนัย; พูดอ้างถึง
alumet|o ไม้ขีดไฟ
alumini|o (Al) อะลูมิเนียม
am|i (tr สกรรมกริยา) รัก; ~o ความรัก; ~ant(in)o คนรัก; แฟน; ~ata ที่รัก; ~at(in)o ดวงใจ; ~atino สาวคนรัก; ~inda น่ารัก; น่าเอ็นดู; ~indumi จีบ; en~iĝi หลงรัก, ตกหลุมรัก; ge~antoj คู่รัก; mal~i เกลียด; mal~egi เกลียดชัง, เกลียดมาก; mal~
inda น่ากลียด kp เทียบกับ malbela; น่าชัง; mal~o ความเกลียดชัง; ศัตรู
amalgam|o (kem เคมี) อมัลกัม (วัสดุอุดฟันทำจากโลหะปรอท เงิน ทองแดง และสังกะสี)
amar|a รสขม; ขม
amas|o จำนวนมาก; ฝูง: hom~o ฝูงชนในสถานที่ที่หนึ่ง; ~e (da) จำนวนมาก; หลาย, เยอะ: ~e iras พากันไป; li havas
~on da mono เขามีเงินตั้งเป็นกอง; ~igi รวม; ระดม; กอง; ~iĝi รวมกันจนกลายเป็นจำนวนมาก; ~-produktado, ~-fabrikado การผลิตเป็นจำนวนมาก ๆ; fojn~o กองหญ้าแห้ง
amator|o มือสมัครเล่น
ambasad|o (pol การเมือง) สถาน(เอกอัครราช)ทูต, คณะทูต
ambasador|o เอกอัครรัฐทูต, เอกอัครราชทูต; ~ejo สถานทูต
ambaŭ (pron k
adj สรรพนามและคุณศัพท์) ทั้งสอง(อย่าง), ทั้งคู่: amikoj
~seksaj เพื่อนชายหญิง; ~flanka, -e สองข้าง
ambici|i
(tr สกรรมกริยา) มักใหญ่, อยากดัง, อยากมีอำนาจ; ~o ความมักใหญ่ใฝ่สูง
ambigu|a กำกวม bv. v. โปรดดู dubasenca; dusenca และ kp เทียบกับ plursenca
ambos|o ทั่งตีเหล็ก
ambulanc|o รถพยาบาล
ambulatori|o (med แพทย์) ภาคผู้ป่วยนอก, สนานเดินเล่นหน้าบ้าน, ที่ว่างสำหรับเดินหรือยืนชมการแสดงในโรงละคร
amel|o แป้ง, สารอาหารพวกคาร์โบไฮเดรตที่มีขนาดโมเลกุลใหญ่ประกอบด้วยน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยวเป็นจำนวนมาก; ~i ลงแป้ง
amend|i (jur กฎหมาย) (tr สกรรมกริยา) แก้ไขหรือเพิ่มเติมกฎหมาย
Amerik|o ทวีปอเมริกา; kp เทียบกับ Usono
amfibi|o สัตว์ที่อยู่ได้ทั้งบนบกและในน้ำ, สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ
amik|(in)o เพื่อน; มิตร(สหาย): ~ ĝismorta เพื่อนตาย; propra/sia
~aro พวกพ้อง; ~oj
samgenraj เพื่อนเพศเดียวกัน; vera ~o เพื่อนแท้; ~a (อย่าง)เป็นมิตร: ~aj
rilatoj มิตรสัมพันร์; ~eco มิตรภาพ; ไมตรี; ~ema เป็นมีอัธยาศัยดี; ~i (kun) คบ(ค้า)(กับ); ~iĝi ผูกมิตร; สร้างมิตรภาพ; ~umi คบกัน; (kor)~(in)o เพื่อนรัก, แฟน; mal~o ปรปักษ์; ศัตรู; ข้าศึก; plum~o เพื่อนทางจดหมาย
amnesti|o (jur กฎหมาย) นิรโทษกรรม
amnezi|o (med แพทย์) ภาวะสูญเสียความทรงจำ
amoni|o (kem เคมี) แอมโมเนียมไอออน
amoniak|o (kem เคมี) แอมโมเนีย, แอมโมเนียม; sal~o แอมโมเนียมคลอไรด์ = amonia klorido
amor|o ความต้องการทางเพศ; ความใคร่; กามตัณหา; ~i (kun iu / tr สกรรมกริยา) มีเพศสัมพันธ์; ~avido ราคะ; ตัณหา; ~ema กำหนัด; ~emo ความรู้สึกทางเพศ; ~istino โสเภณี; ~umi กอดจูบลูบคลำ; เล้าโลม; มีเพศสัมพันธ์; ~veka ยั่วอารมณ์ทางเพศ
amorf|a bv. v. โปรดดู nekristala
amortiz|i (tr สกรรมกริยา) ผ่อนใช้หนี้; ตั้งทุนล้าง; ~o เงินทุนที่กันไว้เพื่อการชำระหนี้; การเสื่อมค่า; ~ilo โช้คอัพ
amper|o (elek ไฟฟ้า) แอมแปร์
ampleks|o ขนาด; ขอบเขต; เนื้อที่; ปาน: ege ~a กว้างขวาง; ใหญ่โต; ครอบคลุม; โอฬาร; ~i ครอบ; บรรจุ; ประกอบด้วย; มี; ยืดยาว; สวมกอด; ~igi ขยาย
amplif|i (tr สกรรมกริยา) ขยาย(ความมถี่)เสียง
ampol|o หลอดไฟ(ฟ้า): ~soklo ฐานของหลอดไฟ
amput|i (med แพทย์) (tr สกรรมกริยา) ตัดออก; ผ่าออก bv. v. โปรดดู fortranĉi
Amsterdam|o กรุงอัมสเตอร์ดัม
amulet|o เครื่องราง
amuz|a น่าขัน; ขบขัน; ขันดี: ~a
rakonto บันเทิงคดี; ~aĵo ควมขบขัน; เล่น; ~i (tr สกรรมกริยา) ตลก; ขัน; บันเทิง; ทำให้เพลิดเพิน; ทำให้ขบขัน: lin ~is
la parolo de la vilaĝano เขาขันคำพูดของชาวบ้าน; ~iĝi สนุก; ขัน; บันเทิง bv. v. โปรดดู ĝoji: ili ĉiuj ege ~iĝis เขาขันกันใหญ่; ~iĝo ความสนุก; ความบันเทิง: (mi
deziras al vi) bonan ~iĝon! ขอให้สนุก; ~legi, legi por ~o อ่านเล่น; ~ocele เล่นโก้ ๆ; จุดประสงค์เพื่อความสนุก
an|o สมาชิก; คน; ชาว; ขา; ~i (en) เป็นสมาชิก(อยู่ใน); สังกัด; ~iĝi เข้าเป็นสมาชิก; (sufikso ปัจจัย) เช่น vilaĝ~o ชาวบ้าน; azi~o คนเอเชีย; bankok~o คนกรุงเทพฯ; budh~o ชาวพุทธ; nord~o คนภาคเหนือ; samkurs~o เพื่อนร่วมชั้น
anakardi|o ต้นมะม่วงหิมพานต์ bv. v. โปรดดู akaĵu(nuks)o
anakronism|o สิ่งที่ผิดสมัย; ~a ผิดสมัย
anal|o(j) บันทึกลำดับเหตุการณ์ประวัติศาสตร์
analfabet|o คนที่อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้
analiz|i (tr สกรรมกริยา) วิเคราะห์; แจกแจง; (kemie) ~i แยกธาตุ
analog|a คล้ายกับ; คล้ายคลึง
analogi|o ความคล้ายคลึงกัน
ananas|o สับปะรด
anarĥi|o, anarki|o อนาธิปไตย; ~ismo ลัทธิอนาธิปไตย
anas|o
เป็ด; ~aĵo เนื้อเป็ด
anatem|o คำแช่งด่า; ~i แช่งด่า
anatomi|o กายวิภาคศาสตร์
anĉ|o (muz ดนตรี) ลิ้นปี่
anĉov|o ปลาแอนโชวี
And|oj เทือกเขาแอนดีส
anekdot|o (เรื่อง)ชวนหัว, เรื่องเล่า
anemi|o โลหิตจาง
anestez|i (med แพทย์) (tr สกรรมกริยา) ให้ยาสลบ; ~antaĵo, ~ilo ยาสลบ
angi|o เส้นเลือด
angil|o ปลาไหล
angin|o โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
angl|o ชาวอังกฤษ; ~a อังกฤษ: la ~a
(lingvo) ภาษาอังกฤษ;
Angl|io ประเทศอังกฤษ (ĉefurbo เมืองหลวง Londono)
Angol|o ประเทศแองโกลา (ĉefurbo เมืองหลวง Luando);
angol|ano ชาวแองโกลา
angor|o ความทุกข์ใจ; ความกังวลใจ
angul|o มุม; bv. v. โปรดดู orto; ~eto ซอก; ~ilo ไม้ฉากทำเป็นรูปสามเหลี่ยม; en~iĝi จนมุม; strat~o หัวเลี้ยว; tri~o สามเหลี่ยม
anĝel|o เทวดา; ~ino เทพธิดา
anhel|i
(ntr อกรรมกริยา) หอบ; หายใจไม่ทั่วท้อง
anim|o ใจ; (ดวง)จิต; วิญญาณ; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำให้มีการกระตุ้น, ทำให้มีชีวิตชีวา; frost~a มึนชา; มึนตึง; larĝ~eco น้ำใจ; mallarĝ~a ใจแคบ; unu~a เป็็นเอกฉันท์; พร้อมใจ
animaci|o การสร้างภาพเคลื่อนไหว; แอนิเมชัน
animal|oj สรรพสัตว์รวมทั้งคนด้วย
aniz|o (เมล็ดหรือต้น) แอนิซ
ankaŭ (adv กริยาวิเศษณ์) (อีก)ด้วย; แถมยัง; เช่นเดียวกับ; (ก็)เหมือนกัน; ก็: ~ mi ŝatas vin ผมชอบคุณเหมือนกัน
ankoraŭ (adv กริยาวิเศษณ์) ยังคง; ยัง(…อยู่); อีก: ĉu
vi deziras ~ ion? รับอะไรอีกไหม; kiu(j) ~
estas(/ restas) ที่เหลือเป็น; mi ~
volas manĝi fiŝon ฉันยังอยากกินปลาอยู่; ~foje, ~ (unu) fojon อีกที(หนึ่ง); อีกหนึ่งครั้ง; ~ iom(et)e อีกนิดหน่อย; ~ ne ยังไม่; ยังเลย; อีก: ~ ne sufiĉe ŝanĝiĝis เปลี่ยนไม่ทัน; ~ ne? หรือยัง;
~ unu อีกอันหนึ่ง; อื่น
ankr|o สมอ(เรือ); ~i ทอดสมอ
anofel|o ยุงก้นปล่อง bv. v. โปรดดู malaria moskito
anomali|o ของวิปริต
anon|o น้อยหน่า
anonc|i (tr สกรรมกริยา) แจ้ง; ประกาศ; โฆษณา; ~i sin สมัคร; ~eto แจ้งความเล็ก ๆ; ~o แจ้งความ; (คำ)ประกาศ; ~ejo, ~tabulo ที่ประกาศ
anonim|a ไม่ระบุชื่อ; นิรนาม
ans|o ด้ามจับ
anser|o ห่าน; ~vice เรียงซ้อนหลังกัน; ในไฟล์เดียว
anstataŭ (prep บุพบท) แทน(ที่): ~ skribi แทนที่จะเขียน; ~anto ตัวแทน; ผู้รักษาการแทน; ~igi (เทียม)แทน; ~i (tr สกรรมกริยา) (ทำ)แทน; แทนที่; รักษาการแทน; ne~igebla ไม่สามารถหาอื่นมาแทนได้
-ant| พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา กำลังกระทำ เช่น am~o คนรัก, ผู้ที่อยู่ในความรัก; komenc~o ผู้เริ่มเรียน; pens~a (กำลัง)คิด(อยู่); uz~e (tranĉilon) โดยใช้(มีด); li turnis sin, sku~e la kapon เขาหันมาสั่นศีรษะ; viv~o สิ่งมีชีวิต
antagonist|o ผู้ต่อต้าน
antarkt|a เกี่ยวกับบริเวณขั้วโลกใต้
antaŭ (ข้าง)หน้า; ด้านหน้า; ก่อน; เมื่อ…ก่อน: ~
ĉio ก่อนอื่น;
~ du noktoj เมื่อสองคืนที่ผ่านมา; ~ tri
jaroj เมื่อสามปีก่อน; li
eklernis la japanan ~ dek jaroj, do li flue parolas เขาเรียนภาษาญี่ปุ่นมาสิบปีแล้วดั้งนั้นเขาจึงพูดได้คล่อง; ~a ก่อน; แต่ก่อน; ~e (ข้าง)หน้า; ก่อน: (jam) ~e ข้างหลัง; เมื่อก่อน; เสียก่อน; kiel ~e เหมือนเดิม; เช่นเดิม; ~en ไปข้างหน้า: ~enigi ส่งเสริม; ~eniri เดิน; ล่วง; ดำเนิน; ~o ข้างหน้า, สิ่งที่เกิดขึ้นก่อนหน้า; ~juĝi มีอคติ; ~tempe ก่อนเวลา; ~vidi คาดหมาย; มุ่งหวัน; ~ ol (konj สันธาน) ก่อน; ก่อน(ที่)จะ: ~ ol enlitiĝi ก่อนจะเข้านอน; oni devas
demeti la ŝuojn ~ ol eniri ต้องถอดรองเท้าก่อนเข้าไป; ĉu
daŭros longe ~ ol ĝi atingos la ricevonton? นานไหมกว่าจะตกถึงมือผู้รับ; mal~ หล้ง: mal~o (ด้าน)หล้ง; ท้าย; mal~(e) ข้างหลัง
antem|o เพลงชาติ
anten|o สายอากาศ
anti| > kontraŭ|
antibiotik|o ยาปฏิชีวนะ
anticip|i (tr สกรรมกริยา) ทำนาย; คาดหวัง; จ่ายก่อน
antidot|o ยาแก้พิษ
antikv|a โบราณ; ของเก่า; ~aĵo ของโบราณ; ~atempe โบราณกาล
antipati|o ความเกลียดชังกัน; ความรังเกียจ
antologi|o ชุมนุม: ~o de
noveloj, novelaro ชุมนุมเรื่องสั้น
antonim|o คำตรงข้าม
antracit|o ถ่านหินชนิดแข็งและเป็นเงา
antropolog|o นักมานุษยวิทยา; ~io มานุษยวิทยา
anus|o ทวารหนัก
aparat|o เครื่อง(ไฟฟ้า); อุปกรณ์; (โทรศัพท์) ต่อ: ~on 32, mi petas ช่วยต่อ ๓๒ หน่อยครับ/ค่ะ
apart|a หาก; โดยเฉพาะ; ~e (โดย)เฉพาะ; ต่าง(หาก); โดยเอกเทศ; ~igi แยก; ทึ้ง
apartament|o อพาร์ทเมนท์
aparten|i (ntr อกรรมกริยา) เป็น(ส่วนหนึ่ง)ของ; สังกัด kp เทียบกับ ani; filio
apati|o ความไม่มีใจ
apelaci|i (ntr อกรรมกริยา; al) อุทธรณ์: ~a
kortumo ศาลอุทธรณ์; ขอร้อง; ร้องเรียน
apenaŭ (adv กริยาวิเศษณ์) แบบจะไม่; ยังไม่ทันที่; แทบจะในเวลาเดียวกัน; ไม่มากไปกว่า
apendic|o ไส้ติ่ง(อักเสบ); ส่วนต่อท้าย; ภาคผนวก bv. v. โปรดดู aldono; ~ito (med แพทย์) โรคไส้ติ่ง
aper|i (ntr อกรรมกริยา) ปรากฏ; แสดงตัว; ออก: la unua numero ~is en januaro ฉบันที่หนึึ่งออกในเดือนมกราคม; mal~i หายไป; หมดไป; หายหมด: mal~into คนหาย; sorĉe
mal~i หายตัว
aperitiv|o อาหารเรียกน้ำย่อย
apert|a bv. v. โปรดดู malferma
apetit|o ความอยากอาหาร: bonan
~on! (บอกก่อนทานอาหาร)
aplaŭd|i (tr สกรรมกริยา) ปรบมือ
aplik|i (tr สกรรมกริยา) ประยุกต์; นำไปใช้: ~(at)a
scienco วิทยาศาสตร์ประยุกต์
aplomb|o
ความมั่นใจในตนเอง, ความปราศจากความประหม่า
apog|i (tr สกรรมกริยา) ค้ำ; ยัน; พิง; อุปถัมภ์; ~ilo ที่ค้ำยัน; เครื่องค้ำยัน; ~seĝo เก้าอี้นวม
apopleksi|o ลมปัจจุบัน
aposterior|a สิ่งที่อยู่บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงหรือประสบการณ์: ~a lingvo ภาษาประดิษฐ์ที่มีส่วนมาจากภาษาธรรมชาติ
apostrof|o จุดลูกน้ำ (’)
apotek|o ร้านจำหน่ายา; ~isto เภสัชกร
aprec|i = aprezi
aprez|i (tr สกรรมกริยา) เห็นคุณค่า, แสดงความพอใจ, ชื่นชม
april|o เดือนเมษายน
aprior|a สิ่งที่ไม่ได้อยู่บนพื้นฐานของข้อเท็จจริงหรือประสบการ: ~a lingvo ภาษาประดิษฐ์ที่ไม่ได้มีพื้นฐานมาจากภาษาธรรมชาติ
aprob|i (tr สกรรมกริยา) เห็นด้วย; พอใจ; อนุมัติ(ให้); peti ~on ขออุนมัติ
apud
(prep บุพบท) ข้าง (ๆ); ถัดไป; ต่อไป; แถว; ติดกับ; ~e ถัดไป; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~esti จด; จรด; ชิด; ~meti วางข้าง ๆ; เทียบ: ~parki จอดเทียบ
ar|o
กลุ่ม; หมุ่; พวก; คณะ; ชุด; ชุมนุม; เหล่า; ฝูง: ~o da landoj กลุ่มประเทศ; (sufikso ปัจจัย) เช่น amik~o กลุ่มเพื่อน; arb~o ป่า; hom~o มนุษยชาติ; legant~o พวกผู้อ่าน; maldekstrul~o ฝ่ายซ้าย; novel~o ชุมนุมเรื่องสั้น; teksobird~o นกกระจอบฝูงหนื่ง; vort~o พจนานุกรม
arab|a อาหรับ: la ~a
(lingvo) ภาษาอาหรับ; ~(in)o ชาวอาหรับ; Arabi|o อาระเบีย
arahant|o อรหันต์
arak|o เหล้าโรง
arakid|o ถั่วลิสง; ถี่วยี่สง
arane|o แมงมุม; ~aĵo หยากไย่
aranĝ|i (tr สกรรมกริยา) จัด(การ): ~i la hararon ทำผม; ~i
rendevuon, tempon จัดนัด; ~isto,
administranto ผู้จัด; ~o การแข่งขัน; โครงสร้าง kp เทียบกับ evento; re~i รื้อจัด
arb|o ต้นไม้(ยืนต้น); (กะ)เฌอ; ~aro ป่า; ป่าไม้; ดง; ~arego ป่าไม้; ~arkultivo การป่าไม้; (~o)ŝelo เปลือกไม้
arbed|o bv. v. โปรดดู arbusto
arbitr|a ตามอำเภอใจ
arbitraci|o อนุญาโตตุลาการ; ~i (tr สกรรมกริยา) ชี้ขัด; ตัดสิน; ~anto กรรมการ; ผู้ตัดสินใจ
arbust|o พุ่มไม้
arĉ|o (muz ดนตรี) คันชัก
ard|i (ntr อกรรมกริยา) มีร้อนจนแดงหรือจนเหล็กขาว; เร่าร้อน; ร้อนแรง; แรงกล้า; รุนแรง
arde|o นกกระสา
ardez|o หินชนวน: (tabuleto
el) ~o กระดานชนวน
are|o เนื้อที่; พื้นที่; ขอบเขต
arek|(arb)o ต้นหมาก; ~nukso ผลหมาก
aren|o สนามแข่ง
arest|i (tr สกรรมกริยา) จับ(กุม);
~ito ผู้ถูกจับกุม
argan|o ปั้นจั่น
Argentin|o ประเทศอาร์เจนตินา (ĉefurbo เมืองหลวง Bonaero); argentin|ano ชาวอาร์เจนตินา
argil|o ดินเหนียว; ~aĵo เครื่องปั้นดินเผา
argon|o (Ar) ธาตุอาร์กอน
argument|o ข้อโต้แย้ง; ข้อพิสูจน์
arĝent|o (Ag) ธาตุเงิน; ~aĵo เครื่องเงิน
arĥ… v.ดู ark…
ari|o ทำนองเพลง; เพลงร้องเดี่ยวในอุปรากร
arier|o (mil ทหาร) กองหลัง; แนวหลัง; kp เทียบกับ avano; ~ulo
(sporto กีฬา) ผู้เล่นกองหลัง = defendanto
aristokrat|o คนชั้นสูง
aritmetik|o เลขคณิต
ark|o ส่วนโค้ง(ของวงกลม); คันธนู; เส้นโค้ง; ~(aĵ)o ซุ้ม; (ประตุ)โค้ง; ~isto คนยิงธนู; นักแม่นธนู; paf~o คันธนู; vest~o ไม้แขวนเสื้อ
arkad|o (ทางลอด)ซุ้ม; อาร์เคด
arka(ik)|a โบราณ; เลิกใช้; ~ismo คำโบราณ bv. v. โปรดดู ~a vorto; ~aĵo
arkeologi|o โบราณคดี
arketip|o ตัวอย่างดั้งเดิม
arkipelag|o bv. v. โปรดดู insularo
arkitekt|o สถาปนิก
arkitektur|o สถาปัตยกรรม
arkiv|o ที่เก็บเอกสารสำคัญ; หอจดหมายเหตุ; แฟ้ม; en~igi เข้าแฟ้ม
arkt|a เกี่ยวกับบริเวณขั้วโลกเหนือ
arm|i (tr สกรรมกริยา) ให้อาวุธรบ; เตรียมตัวป้องกัน: ~ita
betono คอนกรีตเสริมเหล็ก; ~ilo อาวุธ
arme|o กองทัพ; ~ano ทหาร
armen|o ชาวอาร์เมเนีย; Armen|io ประเทศอาร์เมเนีย (ĉefurbo เมืองหลวง Erevano)
armistic|o การพักรบ
arog|i
(tr สกรรมกริยา) (al si ion) อวดดี; ถือดี; สมมุติเอาว่า; สันนิษฐาน
arogant|a ยโส; หยิ่ง; จองหอง; ท่าผยอง; ถือดี
arom|o กลิ่นหอม
art|o ศิลปะ: ~(efarit)a
satelito ดาวเทียม; ~aĵo ของศิลปะ; ศิลปกรรม; ~isto นักศิลปะ, ศิลปิน; batal~o ศิลปะการป้องกันตัว
arteri|o หลอดเลือดแดง, เส้นโลหิตแดง; สายโลหิต
artifik|o เล่ห์; อุบาย
artik|o (anat กาย; tek ทางเทคนิค) ข้อต่อ; el~igi ทำให้กระดูกเสื่อม; man~o ข้อมือ
artikl|o รายการ;วัตถุ
artikol|o บทความ; บทบัญญัติ; สารคดี; kp เทียบกับ teksto; (gram ไวยากรณ์) คำนำหน้าคำนาม
artileri|o ปืนใหญ่
artrit|o ข้อต่ออักเสบ
-as ตัวลงท้ายกริยาปัจจุปันกาล ซึ่งแสดงการกระทำที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน หรือเกิดขึ้นอย่างเป็นปกติ เช่น mi am~
lin ฉันรักเขา; li parol~ เขาพูด
asbest|o แร่ใยหิน
ascend|i
(ntr อกรรมกริยา) ขึ้นไป = supreniri
asekur|i
(tr สกรรมกริยา) ทำประกันภัย; ~o การประกันภัย
asemble|o สภา; ที่ประชุม(เป็นทางการ)
asert|i (tr สกรรมกริยา) กล่าว; อ้าง
asfalt|o ยาง kp เทียบกับ kaŭĉuko; ~i (tr สกรรมกริยา) ลาดยาง
asign|i (tr สกรรมกริยา) ระบุ; แจ้ง
asist|i
(al iu /
tr สกรรมกริยา) ช่วย (ตามทางการ) kp เทียบกับ helpi; ~anto ผู้ช่วย; ผู้รับใช้
asket|o ชี; นักพรต
asoci|o สมาคม; (ความ)สัมพันธ์; สภา; ~iĝi (kun/en) คบหา(กับ); ยุ่งเกี่ยว; ~itaro หุ้นส่วน ฯลฯ
asparag|o หน่อไม้ฝรั่ง
aspekt|i
(ntr อกรรมกริยา) หน้า: ~i kiel ดูเหมือน; คล้ายกับ; ละม้ายคล้ายคลึง; ~o หน้าตา; ด้าน; ผิวเนื้อ; laŭ~e เมื่อมองแต่เผิน ๆ; plaĉ~i สำอาง
asperg|i (tr สกรรมกริยา) สรงน้ำ; รดน้ำ; พรม: ~a ceremonio พิธีพรมน้ำมนตร์
aspir|i (al / tr สกรรมกริยา) ปรารถนา; อยาก; หวังเป็นอย่างยิ่ง
aspirin|o แอสไพริน
asterisk|o เครื่องหมายดอกจัน kp เทียบกับ steleto
astm|o โรคหืด
astr|o ดาว (ดาวฤกษ์, ดาวเคราะห์, ดาวหาง)
astrologi|o โหราศาสตร์
astronaŭt|o มนุษย์อวกาศ = kosmonaŭto
astronomi|o ดาราศาสตร์
-at| พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา กำลังถูกกระทำ เช่น am~a อันเป็นที่รัก; ankoraŭ
estas esplor~a ยังทำการสำรวจอยู่; estas admir~a ได้รับความชื่นชม; kon~o คนรู้จัก; ผู้คุ้นเคย: nekon~o คนแปลกหล้า; konstru~a ถูกสร้างในกำลังถูกสร้าง (ในปัจจุบันกาล); kompreni parol~an lingvaĵon ฟังภาษาออก
atak|i (tr สกรรมกริยา) (เข้า)โจมตี; บุก; ทำร้าย
ataŝe|o ผู้ช่วยทูต
ateism|o
อเทวนิยม; kp เทียบกับ teismo; dikredanto
ateist|o ผู้ที่ไม่เชื่อว่ามีพระเจ้า; ผู้ถืออเทวนิยม
atenc|i (tr สกรรมกริยา) ทำร้ายร่างกาย; seks~o การข่มขืน
atend|i (tr สกรรมกริยา) รอคอย; ท่า; คาดหมาย; มุ่งหวัง; มุ่งมาด: ~i kun
ĝuo, antaŭĝui รอคอย; ĉu
vi povas ~i min? คอยดิฉันได้ไหม; ili ~as
sole por manĝi พวกเขาคอยจะกินข้าว; ni
matenmanĝos, dum ni ~(ad)as (pretiĝon de la ĉambro) เราจะทานอาหารเช้ารอ(ห้องพร้อม); ~u
(ankoraŭ)! อย่าเพิ่ง; ~u
momenton! รอสักครู่; ne~ite กระทันหัน; กลับ; บังเอิญ; เผอิญ; kaŝite ~i แอบ
atent|a ระแวดระวัง; เอาใจใส่; ให้ความสำคัญ: ~a (al
aliaj) น้ำใจ; เกรงใจ; ~o การระวัง; ความเอาใจใส่; ~ema ระมัดระวัง: ~emo สติ; ~i (ion/iun) ระวัง; ใส่ใจ; ให้ความสำคัญ; สนใจ; สังวร; ~igi (pri) ชี้; บอกให้รู้; บอกให้ระวัง; แจ้ง; เตือน; kp เทียบกับ (fingro)montri; ~igo หมายเหตุ; ~inda น่าระแวดระวัง; ~u! ระวัง; mal~i ละเลย; เพิกเฉย; ไม่ระวัง kp เทียบกับ rifuzi ~i; preter~i มองข้าม; pri~i เอาใจใส่; ฝักใฝ่ใน; ให้ความสำคัญ
atest|i (tr สกรรมกริยา) ให้ปากคำ; รับรอง; ~(aĵ)o ปากคำ, หลักฐาน, พยานหลักฐาน; ~anto พยาน; ~ilo ใบรับรอง; cit~i อ้างหลักฐาน
ating|i (tr สกรรมกริยา) (ไป/มา)ถึง; ทัน; บรรลุ: ~i sian
cellokon บรรลุถึงที่หมาย kp เทียบกับ trafi; etendi; kur~i วิ่งทัน; lern~i เรียนทัน; ne~ebla ไม่สามารถบรรลุได้
atlet|o นักกีฬา
atletik|o การกีฬา
atmosfer|o บรรยากาศ
atom|o อะตอม
atribu|i
(tr สกรรมกริยา) ให้, มอบ, เห็นว่าเป็นของ, คิดว่าเกิดจาก
atribut|o คุณลักษณะ, ลักษณะประจำตัว
aŭ! อ้าว
aŭ (konj สันธาน) หรือ, รึ; ~ ne? หรือเปล่า: ĉu
vi ŝatas (~ ne)? ชอบหรือเปล่า; หรือยัง; ~… ~… หรือ; ถ้าไม่…ก็ต้อง…
aŭd|i (tr สกรรมกริยา) ได้ยิน: ~iĝis,
ke ได้ยินมาว่า; ~iĝis
tra la tuta urbo ดังไปทั้งเมือง; dis~igi กระจายข่าว; mis~iĝi แปร่(หู); sub~i แอบได้ยิน; บังเอิญได้ยิน
aŭdac|i (tr สกรรมกริยา) ท้าทาย; บังอาจ; ถือดี
aŭditori|o ห้องฟัง; ห้องประชุม
aŭgur|o ลาง, ลางสังหรณ์; นิมิต; bv. v. โปรดดู antaŭsigno; bon~a มงคล: bon~a
momento ฤกษ์ดี
aŭgust|o เดือนสิงหาคม
aŭkci|o การประมูล; ~i (tr สกรรมกริยา) ประมูล
aŭskult|i (tr สกรรมกริยา) ฟัง; ~ilo หู(โทรศัพท์); ~inda น่าฟัง; sub~i ลอบฟัง
aŭspici|o
1 ลาง, สิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต; 2 (มักอยู่ในรูปพหูพจน์) การป้องกัน, การอุปถัมภ์, การเชิดชู
aŭstr|o ชาวออสเตรีย; Aŭstri|o ประเทศออสเตรีย (ĉefurbo เมืองหลวง Vieno)
Aŭstrali|o ประเทศออสเตรเลีย (ĉefurbo เมืองหลวง Kanbero);
aŭstrali|ano ชาวออสเตรเลีย
aŭt|o, aŭtomobil|o รถ(ยนต์); ~ejo โรงรถ; ~okuri (เครื่องบิน) แล่นไปตามพื้น; ~ovojo ทางด่วน; privata ~o รถยนต์ส่วนตัว
aŭtent(ik)|a แท้; จริง bv. v. โปรดดู vera; ~aĵo ของจริง; เนื้อแท้
aŭtobus|o รถประจำทาง; รถเมล์; รถโดยสาร; ~(a )haltejo ป้ายรถเมล์; ~a terminalo ขนส่ง; laŭhorara
~o รถประจำทาง; turisma ~o รถทัวร์
aŭtograf|o ลายมือผู้มีชื่อเสียง
aŭtomat|o เครื่อง(จักร); ~a โดยอัตโนมัติ; bank~o ตู้ เอทีเอ็ม
aŭtomobil|o รถยนต์ bv. v. โปรดดู aŭto
aŭtor|o นักประพันธ์; ผู้เขียน
aŭtoritat|o อำนาจ, ความน่าเชื่อถือ, ความน่าเคารพ, ผู้ทรงคุณวุฒิ
aŭtun|o ฤดูใบไม้ร่วง
av|o ปู่; ตา; (patra) ~o ปู่; (patra) ~ino ย่า; (patrina) ~o ตา; (patrina) ~ino ยาย; pra~ino ยายทวด
avan|(gard)o (mil ทหาร) กองหน้า; kp เทียบกับ ariero; ~gardo (belartoj ศิลปะ) กลุ่มคนที่มีแนวความคิดทางศิลปะกลุ่มก้าวหน้า; ~ulo (sporto กีฬา) ผู้เล่นกองหน้า
avantaĝ|o (ผล)ประโยชน์: gajni ~on ได้ผลประโยชน์; perdi ~on เสียผลประโยชน์; sen~a ไร้ประโยชน์; เปล่าประโยชน์
avar|a ขี้หนียว; ขี้ตืด; ~eco โลภ; mal~a ใจกว้าง; ใจบุญ; เผื่อแผ่
avetar|o อวตาร
avel|o ถั่วเฮสเซิลนัต
aven|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าวโอ็ต
aventur|o เหตุประหลาด; การผจญภัย; ~isto คนฉวยโอกาสเพื่อประโยชน์ของตนเอง; ~ulo นักผจญภัย; mis~o โชคร้าย; เหตุการณ์ที่เลวร้าย
avenu|o ถนน(ที่มีต้นไม้สองข้าง)
averaĝ|o
ค่าเฉลี่ย; ส่วนเฉลี่ย kp เทียบกับ meza
avert|i (tr สกรรมกริยา) เตือน, แจ้งเตือน, ตักเตือน
aviad|o การบิน; ~ilo เครื่องบิน kp เทียบกับ flugmaŝino: ~ilŝipo เรือบรรทุกเครื่องบิน; ĉas~ilo เครื่องบินขับไล่
avid|i
(tr สกรรมกริยา), ~a โลภ, ละโมบ, อยากได้; ~o กิเลส, ความโลภ; ~emulo คนโลภ
azen|o (สัตว์) ลา
Azerbajĝan|o ประเทศอาเซอร์ไบจาน (ĉefurbo เมืองหลวง Bakuo)
Azi|o เอเชีย: Sud-Orienta
~o เอเชียอาคเนย์; azi|ano คนเอเชีย
babil|i
(ntr อกรรมกริยา) คุย(กัน); bv. v. โปรดดู klaĉi; ~eti พูดคุยกับนิดหน่อย ; ~i pri, pri~i คุยกันถึงเรื่อง
babord|o (mar เรือ) กราบซ้ายของเรือ bv. v. โปรดดู tribordo; maldekstro; ruĝo
bagaĝ|o สัมภาระที่นำไปขณะเดินทาง bv. v. โปรดดู kunportaĵo
bagatel|o เรื่องเล็กน้อย, เรื่องหยุมหยิม; ~ema น้อย จู้จี้, ชอบถือเอาเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ว่าเป็นเรื่องสำคัญ; ~umi หยุมหยิม bv. v. โปรดดู agaci, ĝeni
bajonet|o ดาบปลายปืน
bajt|o ไบต์ (หน่วยเก็บข้อมูลในคอมพิวเตอร์ 1 ไบต์เท่ากับ 8 บิต)
bak|i (tr สกรรมกริยา) ผิง; อบ; ~sodo ผงฟู; ~ujo เตา(เผา/อบ)(เพื่อขนมปัง อิฐ เครื่องลายคราม ฯลฯ); bv. v. โปรดดู forno
bakalaŭr|o
ผู้ได้รับปริญญาตรี = licenciulo; ~eco ปริญญาตรี
bakteri|o เชื้อโรค
bal|o การชุมนุมเต้นรำ; งานลีลาศ
bala|i (tr สกรรมกริยา) กวาด; ~ilo ไม้กวาด
balad|o โคลงชนิดหนึ่ง; ดนตรีโรแมนติก
balan|o สัตว์จำพวกเพรียง
balanc|i (tr สกรรมกริยา) แกว่ง; ไกว; ขยับศีรษะหรือส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย: li nee
~as la kapon เขาส่ายหน้า kp เทียบกับ kapnei; ~iĝi ส่าย; ~ilo ชิงช้า bv. v. โปรดดู baskulo
balancier|o ล้อสมดุล
balast|o อับเฉาใช้ถ่วงท้องเรือเพื่อไม่ให้เรือโคลง; หินโรยทางรถไฟ; ที่เหลือ
balbut|i (tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) (พูด)ติดอ่าง; กล่าวอย่างตะกุกตะกัก
baldaken|o ผ้าดาดเพดาน; ร่มผ้า; ซุ้มหลังคา
baldaŭ (ใน)เร็ว ๆ นี้; ในไม่ช้า; ไม่นาน; เดี๋ยว; กำลังจะ: kiel eble
plej ~, laŭeble ~ โดยเร็วที่สุดที่จะเร็วได้; la
lernantoj ~ reiros hejmen เดี๋ยวนักเรียนกำลังจะกลับบ้าน; ~a (ใน)เร็ว ๆ นี้; ในไม่ช้า; ไม่นาน
balen|o ปลาวาฬ
balet|o บัลเล่ต์
balkon|o ระเบียง
balon|o ลูกบอลลูน; ~eto ลูกโป่ง
balot|i
(ntr อกรรมกริยา) ออกเสียง; ~ado การเลือกตั้ง; ~o บัตรเลือกตั้ง; ~ujo หีบบัตร
balustr|o ซี่กรงระเบียง, ซี่กรงบันได
balustrad|o ราวบันได, ราวระเบียง
balzam|o
ยางไม้หอม
(ทั่ว
ๆ
ไป)
bambu|o (ไม้)ไผ่; ~kano ต้นไผ่; ~ligno ไม้ไผ่; ~plektaĵo เครื่องจักสาน; ~ŝoso หน่อไม้
ban|i (tr สกรรมกริยา) อาบ(น้ำ): ~i sin อาบน้ำ(อาบท่า) kp เทียบกับ duŝi (sin); ~ado การอาบน้ำ; ~ĉambro, ~ejo ห้องน้ำ; ~kalsono กางเกงว่ายน้ำ; ~kostumo ชุดว่ายน้ำ, ชุดอาบน้ำ; ~kuvo อ่างอาบน้ำ; ~tuko ผ้าเช็ดตัว; ~ujo อ่างอาบน้ำ; sun~i sin อาบแดด
banal|a น่าเบื่อ; ซ้ำ ๆ ซาก ๆ
banan|o กล้วย; ~folio ใบตอง; ~muŝo แมงหวี่; ~oplantejo ดงกล้วย; ~ujo ต้นกล้วย = ~arbo
band|o วงดนตรี; แก๊ง; พวก; rabo~o กองโจร
bandaĝ|o
ผ้าพันแผล
banderol|o กระดาษห่อหนังสือปก (ทางไปรษาณีย์ ฯลฯ)
bangal|o บังกาโลว์
Bangkok|o bv. v. โปรดดู Bankoko
Bangladeŝ|o บังกลาเทศ (ĉefurbo เมืองหลวง Dako)
banjan|o (ต้น)ไทร; (ต้น)กร่าง; ~arbo ต้นไทร; ต้นกร่าง
bank|o ธนาคาร; ~aŭtomato ตู้เอทีเอ็ม; ~bileto ธนบัตร, แบงก์; ~konto บัญชี; ~libro สมุดบัญชี
banked|o งานเลี้ยง; ~i เลี้ยงแขก
bankier|o bv. v. โปรดดู bankisto
Bankok|o กรุงเทพฯ; บางกอก; bankok|ano คนกรุงเทพฯ
bankrot|i
(ntr อกรรมกริยา) เจ๊ง; ล่มจม; ล้มละลาย
bant|o
โบ: ~igi sian kravaton ผูกไทของตัว
bar|i (tr สกรรมกริยา) ขัดขวาง; กั้น; สกัด(กั้น); กั้นรั้ว; ~o บาร์(เปียร์); สิ่งกีดขวาง; ~aĵo สิ่งกีดขวาง; อุปสรรค; ~ilo สิ่งกีดขวาง; รั้ว; ~isto, verŝisto บาร์เทนเดอร์; ĉirkaŭ~i ล้อมรั้ว; กั้ันรั้ว: (ĉirkaŭ)~ilo รั้ว; for~i ป้องปัด; ปัดเป่า; sen~igi รื้อสิ่งกีดขวาง
barak|o (mil ทหาร, med แพทย์ ฯลฯ) ที่พักชั่วคราว (เช่น ที่พักคนงานก่อสร้าง)
barakt|i
(ntr อกรรมกริยา) ดิ้น(รน); ตะเกียกตะกาย
Barat|o ประเทศอินเดีย (ĉefurbo เมืองหลวง Nov-Delhio); barat|ano ชาวอินเดีย
barb|o (หนวด)เครา
barbar|o คนป่าเถื่อน
barbir|o ช่างตัดผม bv. v. โปรดดู hartondisto
barel|o ถัง; ภาชนะสำหรับตวงเบียร์ น้ำมันและของอื่น ๆ
barĝ|o เรือบรรทุกท้องแบน
barikad|o เครื่องกีดขวาง; ~i กีดกั้น
bark|o เรือใบสาม(หรือสี่)เสา bv. v. โปรดดู trimastulo
barometr|o เครื่องวัดความอากาศ
bas|o (muz ดนตรี) เสียงต่ำ; เสียงเบส
basbal|o bv. v. โปรดดู bazopilko
basen|o แอ่ง; ก้นทะเลสาบ; ก้นอ่าวก้นอ่าวที่ท่าเรืออยู่ท่าเรือ; ลุ่ม(แม่น้ำ); สระน้ำ; bv. v. โปรดดู pelvo
baskul|o กระดานหก; ไม้กระดก; ~i (ntr อกรรมกริยา) กระดก, โยกขึ้นลง, แกว่งไปมา, หันเหไปมา; ~igi (ทำให้)กระดก
bastard|o ลูกนอกทะเบียนสมรส kp เทียบกับ aminfano
baston|o (ตุ้น)ไม้; ไม้ตะพด; ไม้เท้า; ~luktado กระบี่กระบอง; lam~o ไม้ยัน; manĝ~etoj ตะเกียบ
bat|i (tr สกรรมกริยา) ตี; ต่อย; ~! ตุ้บ, เปียะ: lin ~is
la instruisto / li estis ~ita de la instruisto เขาถูกครูตี; pied~i เตะ
bat|o (monunuo
en Tajlando หน่วยเงินตรา) บาท
batal|i
(ntr อกรรมกริยา) (kontraŭ io) (ต่อ)สู้; ต่อกร; รบ; ~o การต่อสู้; สงคราม; ~ilo อาวุธ; lud~o การแข่งขัน, นัด; tra~i ตีฝ่า
batalion|o กองพัน
batat|o มันเทศ
bateri|o (mil ทหาร, elek ไฟฟ้า) กองร้อยปืนใหญ่; แบตเตอรี่, กลุ่มหม้อประจุไฟฟ้า bv. v. โปรดดู pilaro
batik|o วิธีการทำบาติก; ~aĵo ผ้าบาติก, ผ้าปาเต๊ะ
baŭm|i
(ntr อกรรมกริยา) ยกขาหน้า (ม้า)
baz|o ฐาน; พื้น(ฐาน); ~a เกี่ยวกับพื้นฐาน; มูลฐาน; ~i (tr สกรรมกริยา) ตั้งฐาน; milit~o ฐานทับ
bazar|o ตลาด kp เทียบกับ merkato: ~a(/vulgara) lingvo ภาษาตลาด; ~a tago วันออกตลาดนัด; regula ~o ตลาดนัด; ~uloj พ่อค้าแม่ค้า; pul~o ตลาดขนาดใหญ่ที่ขายของมือสองทุกชนิด; super~o ซุปเปอร์มาร์เก็ต; ร้านขายของหลากชนิด;
flos(ant)a ~o ตลาดน้ำ
bazili|o โหระพา
be|i ร้องอย่างแกะ bv. v. โปรดดู bleki
beb|o เด็กอ่อน; ทารก
bed|o คันดินสำปลูกพืช, แปลง: legom~o แปลงผัก
bedaŭr|i (tr สกรรมกริยา) เสียใจ; เสียดาย; kp เทียบกับ sen-iluziiĝi: mi ~as(, ke) ฉันเสียใจ(ที่) kp เทียบกับ suspekti; ~o ความเสียใจ; ~inda น่าเสียใจ; ~inde น่าเสียดาย; เศร้า ๆ
bek|o ปากนก; ~i (tr สกรรมกริยา) จิก; (ntr อกรรมกริยา) ร้องเพลง (นก)
bel|a สวย(ดี); งดงาม; น่ารัก(ดี); ไพเราะ; โสภา; ~e: kiel ~e! อุ๊ยน่ารักจัง; สวยอะไรอย่างนี้; la rizo
~e kreskas ข้าวขึ้นงาม; ~(ec)o ความสวยงาม; ~i (งด)งาม; ~igejo ร้านเสริมสวย; ~iĝi สวยขึ้น; ~artoj ศิลปะกรรม, ศิลปะ; ~aspekta ดูสวย, ดูหล่อ, ดูดี; ~sona ไพเราะ; ~ulino โฉมงาม; mal~a น่าเกลียด
beletr|o วรรณวิจิตร: la mondo
~a บรรณพิภพ; ~aĵo วรรณกรรม
belg|o ชาวเบลเยี่ยม; Belg|io ประเทศเบลเยี่ยม (ĉefurbo เมืองหลวง Bruselo)
ben|i (tr สกรรมกริยา) อวยพร; ~o (คำอวย)พร; มงคล; ~ŝnureto สายสิญจน์; mal~i สาป
bend|o สายคาด; (สาย)เทป; ยางรถ kp เทียบกับ radringo; pneŭmatiko; glu~o เทปเหนียว; tol~o ผ้าขาวม้า; vid~o เทปโทรทัศน์; เทปวีดิโอ
benk|o ม้านั่ง, ม้ายาว
benzen|o
น้ำมันเบนซิน
benzin|o น้ำมันรถ; น้ำมันเบนซิน; bv. v. โปรดดู benzeno; dizelo; nafto; petrolo; ~ejo, ~stacio ปั๊ม(น้ำมัน); ~ujo ถังน้ำมันรถ; ~ulo เด็กปั๊ม
benzo|o กำยาน kp เทียบกับ incenso, odorfumo, olibano; bv. v. โปรดดู stirako
ber|o เบอร์รี่, ผลไม้ลูกเล็ก ๆ
bergamot|o (ผลหรือต้น) มะกรูด
beriber|o โรคเหน็บชา
Berlin|o กรุงเบอร์ลิน (เมืองหลวงประเทศเยอรมนี)
best|o สัตว์; ~ĝardeno สวนสัตว์; (~o)hararo ขนสัตว์; dom~o, dorlot~o สัตว์เลี้ยง; สัตว์เชื่อง
bet|o ผ้กกาดชนิดหัว, บีท; ruĝa ~o หัวบีทแดง(ที่ใช้ทำสลัด); suker~o, ordinara ~o ผักกลดหวาน
beta บีตา, β; ~radioj รังสีบีตา
betel|o พลู; ~pleto พานหนาก
beton|o คอนกรีต: ~a
ĝangalo ป่าคอนกรีต; armita ~o, ŝtal~o คอนกรีตเสริมเหล็ก
betul|o ต้นไม้ชนิดหนึ่งมีเปลือกไม้ขาวที่ขึ้นในเขตหนาว
bezon|i (tr สกรรมกริยา) จำเป็น; ต้องการ; ~o ความจำเป็น; ความต้องการ; ~aĵo สิ่งจำเป็น; ปัจจัย
bibliografi|o บรรณานุกรม; รายการหนังสือ kp เทียบกับ librolisto
bibliotek|o ห้องสมุด; ~isto บรรณารักษ์
biceps|o มัดกล้าม
bicikl|o (รถ)จักรยาน(สองล้อ); ~i (ntr อกรรมกริยา) ปั่น/ขี่/ถีบจักรยาน; รถถีบ: tiuj,
kiuj ŝatas ~umi พวกที่อยากหัดถีบจักรยาน; motor~o รถจักรยานยนต์
bid|o ลุกปัด
bien|o ที่ดิน; ไร่; นา; et~o ที่ดินผืนเล็ก ๆ
bier|o เบียร์: hordeo
por fari ~on ข้าวบาร์เลย์สำหรับทำเบียร์; ~ejo โรงขายเบียร์; บาร์; ผับ
bifstek|o สเต๊ก
bigot|o คนดันทุรัง; ~a ใจแคบ; ไม่ฟังคนอื่น
bikin|o บิกีนี
bikŝu|o (rel ศาสนา) พระภิกษุ (ศาสนาพุทธ) kp เทียบกับ budhana monaĥo
bil|o
(fin การเงิน) ตั๋วเงิน
bilanc|o (kom ธุรกิจ) (บัญชี)งบดุล; ~i ทำงบดุล
bilard|o เล่นบิลเลียด: angla ~o
สนุกเกอร์
bild|o รูป; ภาพ; เงา; ~karto ไปรษณียบัตรรูปภาพ; ~rakonto หนังสือการ์ตูน;
budho~o พระ
bilet|o ตั๋ว; บัตร; ใบ; ~isto นายตรวจตั๋ว; ~ujo กระเป๋าใส่ตั๋ว; กระเป๋าสตางต์ค์; ~vendisto คนขายตั๋ว; bank~o ธนบัตร kp เทียบกับ mon~o: cent-bata bank~o ธนบัตรใบละร้อย; ir- kaj
reven(a ~)o ตั๋วไปกลับ; unuvoja
~o ตั๋วเที่ยวเดียว
binar|a (เลข) ฐานสอง
bind|i (tr สกรรมกริยา) (หนังสือ) เย็บ; ทำเป็นเล่ม; ประสาน; ผูก; ~aĵo ส่วนประกอบของสิ่งที่เย็บเป็นหนังสือ; ~ita เย็บเล่ม kp เทียบกับ broŝurita
binokl|o กล้องส่องทางไกล
bio| ชีว(ะ)- เช่น ~kemio ชีวเคมี; ~ritmo จังหวะชีวภาพ
biograf|o ผู้เขียนประวัติบุคคล; ~io ชีวประวัติ; ประวัติบุคคล kp เทียบกับ vivhistorio; mem~io อัตชีวประวัติ; หนังสือที่ผู้แต่ง
biokemi|o ชีวเคมี
biolog|o นักชีววิทยา; ~io ชีววิทยา
bir|i (tr สกรรมกริยา) จัดทิศทาง
bird|o นก; ~okaĝo นกกรง; korto~(ar)o เป็ดไก่; สัตว่ปีก
Birm|o
(Mjanma|o) ประเทศพม่า; birm|ano ชาวพม่า: la ~a
(lingvo) ภาษาพม่า (ĉefurbo เมืองหลวง Jangono)
bis คำร้องเรียกให้ผู้แสดงกระทำซ้ำอีกครั้งหนึ่ง; ~i ขอให้แสดงซ้ำ; ~o การเรียกร้องให้แสดงอีก
biskvit|o ขนมอบกรอบ
bismut|o (Bi) ธาตุบิสมัท
bit|o บิต (หน่วยข้อมูลที่เล็กที่สุด)
bitum|o สารจำพวกน้ำนันดิน
bizar|a ผิดประหลาด; ผิดปกติ; วิตถาร
blag|i
(ntr อกรรมกริยา) พูดล้อเล่น; ~o การพูดล้อเล่น; คำพูดล้อเล่น; เรื่องเหลวไหล
blank|a, ~o สีขาว: ~a
elefanto ช้างเผือก; ~ulo ฝรั่ง; pur~a ขาวบริสุทธิ์
blanket|o ใบมอบอำนาจ; กระดาษลงชื่อสีขาว kp เทียบกับ formularo; aliĝilo; mendilo
blasfem|i (tr สกรรมกริยา) ลบหลู่, หมิ่นศาสนา kp เทียบกับ sakri
blat|o แมลงสาบ
blazon|o ตราเครื่องหมายของตระกูลขุนนาง บุคคล บริษัท เมือง ฯลฯ เช่น ตราครุฑ
blek|i
(ntr อกรรมกริยา) ร้อง(เสียง)(ของสัตว์ใดตัวหนึ่ง); ตะโกนพูด; ~o เสียงร้องสัตว์
blind|a ตาบอด: (proverbo สุภาษิต) amo kaj
kolero estas ~aj ความรักทำให้คนตาบอด; ~umi ทำให้ตาพร่า; ทำให้งงงวย
blog|o บล็อก
blok|i (tr สกรรมกริยา) กั้น; สกัด(กั้น); บล็อก; ~(ad)i ปิดล้อม(เมือง)
blond|a
(ผม)สีทอง; สีบลอนด์; ~ulino ผู้หญิงผมทอง
blov|i (tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) เป่า; พัด; ~iĝi ถูกเป่า; พัด; ปลิว; ~instrumento เครื่องดนตรีประเภทเครื่องเป่า; ĉirkaŭ~iĝi ปลิวว่อน; plen~i (tr สกรรมกริยา) เป่าให้พอง, สูบ(ลม); tra~o กระแสลมที่พัดจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่ง
blu|a, ~o สีน้ำเงิน: ĉiel~a, hel~a สีฟ้า
bluf|i
(ntr อกรรมกริยา) ลวง, ข่มขวัญ, แสร้งทำ
blus|o
(muz ดนตรี) เพลงเต้นรำชนิดหนึ่ง
bluz|o
(เสื้อผ้า) เสื้อ(ครึ่งท่อนของสตรี)
bo| (prefikso อุปสรรค) ระบุคนที่เป็นญาติทางการสมรส เช่น ~patro พ่อผัว; พ่อตา
board|i
(mar เรือ) (ntr อกรรมกริยา) เปลื่ยนทิศทางของเรือใบ
boat|o เรือ; plezur~o การล่องเรืออย่างเพลิดเพลิน; lu~o, taksi~o เรือจ้าง; เรือเมล์ bv. v. โปรดดู sampano
bobel|o
ฟ่อง
boben|o
กระสวน; (elek ไฟฟ้า) ขดลวด
bodi|o โพธิญาณ; ~arbo ต้นโพธิ์
bodisatv|o โพธิสัตว์
boj|i
(ntr อกรรมกริยา) เห่า
bojkot|i (tr สกรรมกริยา) คว่ำบาตร; พร้อมใจกันไม่ยอมค้าขายด้วย; คว่ำบาตร
bokal|o (ขวด)โหล
boks|i
(ntr อกรรมกริยา) ต่อย(มวย); ชก(มวย); ~ado การชกต่อย: okcidenta
~ado มวยสากล; taja ~ado มวยไทย; ~areno เวทีมวย; ~isto นัก(ต่อย)มวย; ~odanco การรำมวย; ~ogantoj นวม
bol|i (ntr อกรรมกริยา) เดือด; ต้ม; ~eti (ntr อกรรมกริยา) เคี่ยว; ตุ๋น; ~igi ต้ม: ~igenda akvo น้ำดิบ; ~igi
(manĝaĵon) ต้ม; ~ilo กาต้มน้ำ
bolt|o น็อตยึด; kp เทียบกับ riglilo กลอน; bv. v. โปรดดู ŝraŭbo สกรู; น็อตตัวผู้
bomb|o ระเบิด; ~i (tr สกรรมกริยา) ทิ้งระเบิด; ~ado การระเบิด
bombard|i (tr สกรรมกริยา) ระดมยิง kp เทียบกับ bombadi; bv. v. โปรดดู obuso
bombast|o คำพูดโอ้อวด; คำพูดเกินจริง
bombon|o ลูกอม; ลูกกวาด
bon|a, ~i ดี; ~e อย่างดี; ดี; เยี่ยม; ก็ดี; ก็ได้: ~e! เอาเถิด; เอ้า; เอาละ; ก็ได้; ตกลง bv. v. โปรดดู konsentite!; ĉu iri al templo estas ~e? การไปที่วัดนั้นดีไหม; estas ~e
enveni เข้าไปก็ได้; kiam ni
revenu plej ~e? พวกเราจะกลับเมื่อไรดี; ~eco ความดี; ~ega ดีมาก, เยี่ยมมาก, เลิศ: ~egi ประเสริฐ; ~ulo คนดี; ~aspekta ดูดี; เรียบร้อย; ~aŭgura มงคล: ~aŭgura
tempo ฤกษ์ดี; ~deziri อวยพร; ~far(a ag)o การทำความดี: redoni
~faron ตอบแทนบุญคุณ; ~fari
(al) ทำดี(ต่อ); ทำบุญ(ทำคุณ); ~havo ทรัพย์: ~hava ที่มีฐานะดี; มีอันจะกิน; ~(kor)a ใจดี; ~ŝanco โชคลาภ: ~ŝancon! โชคดีนะ; ~ŝancaĵo ลาภ; ~trovo ความคิดเห็นตามชอบใจ; ~vena ยินดีต้อนรับ, น่าต้อนรับ: ~a gasto แขกที่น่าต้อนรับ: ~venigi ต้อนรับ; ~venigo การแสดงถึงการมีอัธยาศัยที่ดีในกรต้อนรับ; ~venon! ยินดีต้อนรับ; ~vole อย่างกรุณา: ~volu (ย่อ bv.) กรุณา; โปรด; ช่วย(…ด้วย/หน่อย); เชิญ(…ดู); เชิญเถอะ; รบกวน: ~volu
(daŭrigi)! เชิญเถอะ; ~volu
fari (por ni) manĝon ช่วยทำอาหารให้ด้วยนะ; ~volu ne
fumi อย่าสูบบุหรี่นะ; ~volu
lasi mesaĝon กรุณาฝากข้อความ; mal~a ไม่ดี; พาล; ซน; เลว; ชั่ว: mal~eco ความไม่ดี; mal~ega เลว; mal~iĝi (ankoraŭ pli) เลวลง; แย่ลง; pli~igi ปรับปรุง: (pli)~iĝi, pli ~a, -e ดีขึ้น
Bonaer|o บัวโนสโอเรส (เมืองหลวงประเทศอาเจนร์ตินา)
bor|i (tr สกรรมกริยา) เจาะรู
bord|o (ชาย)ฝั่ง; ตลิ่ง; mar~o ชายทะเล; ฝั่งทะเล; al~iĝi เข้าเทียบชายฝั่ง
bordel|o ซ่อง(โสเภณี) kp เทียบกับ prostituejo, putinejo
border|i (tr สกรรมกริยา) ขลิบริม; เย็บริม; ~o ชายเสื้อผ้า
Borne|o เกาะบอร์เนียว หรือ เกาะกาลิมันตัน
bors|o ตลาดหุ้น; ตลาดหลักทรัพย์
bosk|o ป่าเล็ก ๆ
bot|o รองเท้าบูท
botanik|o พฤกษศาสตร์: ~a
ĝardeno สวนพฤกษศาสตร์
botel|o ขวด
bov|o วัว, เนื้อ; ~aĵo เนื้อวัว; ~ido ลูกวัว; ~ino วัวตัวเมีย; vir~o วัวตัวผู้
bovl|o ชาม; อ่าง: ~o
manĝ-almoza บาตร; ~eto ถ้วย
bracelet|o กำไลมือ/แขน; สร้อย
braĝ|o ถ่าน(ไม้); ~rostita ย่าง
brajl|i (tr สกรรมกริยา) กางใบเรือ; ~ilo เชือกกางใบเรือ; ~o, ~a skribo อักษรเบรลล์
brak|o แขน(บริเวณระหว่างบ่ากับข้อศอก); kp เทียบกับ maniko; ~horloĝo นาฬิกาข้อมือ; ~ringo สร้อย; ~seĝo เก้าอี้นวม; ~umi กอดรัด; กก; กอดกันกลม; antaŭ~o แขน(บริเวณระหว่างข้อศอกกับข้อมือ); ĉirkaŭ~i ตระกอง; กอด
braman|o พราหมณ์; ~ismo ศาสนาพราหมณ์
bran|o รำข้าว
branĉ|o กิ่ง(ไม้); แขนง; แผนก(ของวิทยาศาสตร์ ธุรกิจ ฯลฯ) kp เทียบกับ fako; สาขา kp เทียบกับ filio; ~(et)o กิ่งก้าน; dis~i แตกกิ่ง; river~o แคว
brand|o บรั่นดี
brasik|o ผักกะหล่ำปลี; flor~o กะหล่ำดอก; ĉinia ~o ผักกาดขาว; italia ~o ผักบรอคโคลี
brav|a มีเกียรติ; ยอดเยี่ยม; ~e! ไชโย; ~i (ntr อกรรมกริยา) ประเสริฐ
Brazil|o ประเทศบราซิล (ĉefurbo เมืองหลวง Rio-de-Ĵanejro); brazil|ano ชาวบราซิล
bred|i (tr สกรรมกริยา) ผสมพันธุ์; เลี้ยง(สัตว์ไว้); ขยายพันธ์; ~ejo ที่ไข่; ที่เลี้ยงสัตว์; besto~ado การเลี้ยงสัตว์
brems|o เครื่องห้ามล้อ; เบรก; ~i (tr สกรรมกริยา) ห้ามล้อ
bret|o หิ้ง, ชั้น, ราวจับบันได; libro~o ชั้นวางหนังสือ
brid|i (tr สกรรมกริยา) ยับยั้ง; ดึงบังเหียน: ~i sin อดใจ; ระงับใจ; ~o บังเหียน; ข้อผูกมัด; sen~a ใจแตก
brigad|o กองพลน้อย; fajro~o กองดับเพลิง
brik|o อิฐ: kovri per ~oj ปูอิฐ
bril|i (ntr อกรรมกริยา) สว่างไสว; ส่อง(แสง); ~aĉa ฉูดฉาด; glat~i, -a (เป็น)เงา; sun~o แดด; ŝanĝ~i แวววาว
brit|o ชาวที่มาจากเกาะอังกฤษ รวมทั้งเวลส์และสกอตแลนด์; Brit|io เกาะบริเตน; อาณาจักรบริเตน
broĉ|o เข็มกลัด bv. v. โปรดดู pinglo
brod|i (tr สกรรมกริยา) (เย็บ)ปัก(ถักร้อย)
brodkast|i 1 = dissemi; 2 = disaŭdigi, dissendi; diskonigi
brog|i (tr สกรรมกริยา) ลวกน้ำร้อน
brokant|a ที่ใช้แล้ว; ~aĵo ของที่ใช้แล้ว kp เทียบกับ revendaĵo
brokol|o ผักบรอกโคลี
brom|o ธาตุโบรมีน
bronz|o ทองสัมฤทธิ์; Bronz-epoko ยุคสัมฤทธิ์
bros|o, ~i (tr สกรรมกริยา) แปรง
broŝur|o จุลสาร; หนังสือเล่มเล็ก ๆ; โบรชัวร์: ~ita
libro, poŝlibro หนังสือปกอ่อน kp เทียบกับ bindita
brov|o คิ้ว
bru|i
(ntr อกรรมกริยา) ทำเสียงดัง; ส่งเสียงรบกวน; ~o เสียงดัง; เสียงอึกทึก; เสียงรบกวน; เสียงตะโกน
brul|i (ntr อกรรมกริยา) ลุก(ไหม้); ไฟไหม้; ~aĵo เชื้อเพลิง; เชื้อไฟ; ~atenci วางเพลิง; ~detrui เผาทำลาย; ~ema ติดไฟ; ~igi เผา(ทำลาย); ~igebla ติดไฟ; ~umo อักเสบ; ~vundo แผลไห; (ek)~i ลุกฮือ; ไฟไหม้; ลุกไหม้; ek~igi จุด; ติดไฟ; ne~igebla จุดไฟไม่ติด
brun|a, ~o สีน้ำตาล: sun~igi
sin อาบแดด
Brunej|o ประเทศบรูไน (เมืองหลวง Bandar-Seri-Begavano)
Brusel|o กรุงบรัสเซลส์ (เมืองหลวงประเทศเบลเยียม)
brust|o (หน้า)อก; ~angoro อาการปวดเค้นหัวใจเพราะเส้นโลหิตตีบ; ~ovesto ผ้ากระโจมอก; เสื้อกันหนาว
brut|o สัตว์สี่เท้า (วัว, ควาย, ม้า, สุกร)
brutal|o อันธพาล
bu|o ทุ่น
bub|o เด็กซน, เด็กดื้อ
bubal|o ควาย; ~aĵo เนื้อควาย
buĉ|i (tr สกรรมกริยา) เชือดเนื้อ; ฆ่าตายอย่างทารุณ
bud|o ซุ้มเล็ก ๆ ที่ไม่ใช้เป็นที่อยู่อาศัย; ร้านเล็ก ๆ; ที่ขายของ: telefon~o ตู้โทรศัพท์ bv. v. โปรดดู kabano, kiosko, stando
Budh|o พระพุทธเจ้า: 2475 B.E. (2475 de la ~ana Erao) พ.ศ. ๒๔๗๕
budh|o พระสัมมาสัมพุทธเจ้า; ~an(ar)o พุทธศาสนิกชน, ชาวพุทธ; ~ismo (พระ)พุทธศาสนา; ศาสนาพุทธ; ~obildo, ~ofiguro พระพุทธรูป
buf|o คางคก
bufed|o อาหารบุฟเฟ่ต์
bufr|o สิ่งที่กันกระแทก; บัฟเฟอร์
buĝet|o งบประมาณ
buk|o หัวเข็มขัด; ~i รัดเข็มขัด
bukl|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้งอ; ทำให้หยิก: ~i al si
la hararon ม้วนผม; ~o ผมหยิก; ผมลอน; ~ilo เครืองที่ม้วนผม
bul|o ก้อน; กลุ่ม: ~o da
grundo ก้อนดิน; faden~o ด้ายกลุ่ม; neĝ~o
ก้อนหิมะ
bulb|o (bot พฤษศาสตร์) หัว
buldoz|o รถเกรดดิน
buljon|o น้ำซุปที่ต้มจากเนื้อ
bulk|o ขนมปังก้อนเล็ก ๆ
bulten|o วารสาร (ของสมาคม องค์กร ฯลฯ)
bulvard|o ถนนกว้างในเมืองใหญ่มีต้นไม้สองข้าง
bunkr|o หลุมคอนกรีตหลบภัย kp เทียบกับ ŝirmejo; (กอล์ฟ) หลุมทราย
bunt|a มีสีต่าง ๆ หลากหลายดี
burd|o ผึ้งมีขนตัวใหญ่ที่ส่งเสียงหึ่ง ๆ bv. v. โปรดดู abelo
burger|o แฮมเบอเกอร์
burĝ|o พลเมือง; นายทุน; ~aro ชนชั้นกลาง, พวกนายทุน
burĝon|o (ดอก)ตูม; ~i ตูม; ผลิ
buro|o สำนักงาน, สำนัก, หน่วยงานราชการ kp เทียบกับ oficejo
burokrat|o เจ้าขุนมูลนาย; ~ismo บริหารแบบข้าราชการ:
~(ism)a มีพิธีรีตองมาก
bus|o รถประจำทาง; รถเมล์; รถโดยสาร: turisma
~o รถทัวร์; ~haltejo ป้ายรถเมล์; ~terminalo ขนส่ง
bust|o ส่วนบนของร่างกาย; รูปสลักครึ่งตัว
buŝ|o ปาก kp เทียบกับ beko ปากนก: vivi el
la poŝo en la ~o อดมื้อกินมื้อ; ~e ปากเปล่า; ~teni อม kp เทียบกับ suĉadi; ~tuko ผ้าเช็ดปาก; ~umo ตะกร้อสวมปาก
Butan|o ประเทศภูฏาน (ĉefurbo เมืองหลวง Timbuo)
bute|o นกเหยี่ยวขนาดใหญ่
buter|o เนย(อ่อน); ~pano ขนมป้งทาเนย kp เทียบกับ sandviĉo; ~umi ทาเนย
butik|o ร้าน; ~umi (ntr อกรรมกริยา) ไปซื้อของที่ร้านขายของ: ~umado การซื้อของ; modo~o บุติก
buton|o กระดุม(เสื้อ); ปุ่ม; ~umi ติด/ใส่กระดุม; mal~umi ปลดกระดุม
car|o ซาร์ (ชื่อเรียกจักรพรรดิแห่งรัสเซีย บัลแกเรีย เซอร์เบีย)
ced|i (ntr อกรรมกริยา) งอ, พัง, ยอมจำนน, ล้มเลิก;(tr สกรรมกริยา) ยกให้, โอนให้: ~i la
vojon ให้ทาง; ~ema ตามใจ; ใจอ่อน; ne~ema กระด้าง; ใจแข็ง
cedr|o ต้นสนซีดาร์
cel|o เป้า(หมาย); จุดมุ่งหมาย; ความมุ่งหมาย; (จุด)ประสงค์; (ความ)ตั้งใจ; วัตถุประสงค์: ~o de
intereso จุดสนใจ; ~i (tr สกรรมกริยา) หมาย(ถึง); มุ่ง(ไปสู่/หมาย); (เพ่ง)เล็ง: kion vi
~as (per tio)? คุณหมายความว่าอะไร; ~i
malutilon มุ่งร้าย; firme ~i มุ่งหน้า; ~ilo ศูนย์(ปืน); ~konscio ความมุ่งหน้า: ~konscia แน่วแน่; ~loko ที่หมายปลายทาง: atingi
sian ~lokon บรรลุถึงที่หมาย; ~umi เพ่งเล็ง; ~(tabul)o เป้า; sen~a ไร้จุดหมาย; vetur/vojaĝ~o
ที่หมายปลายทาง
celebr|i (rel ศาสนา) (tr สกรรมกริยา) ฉลอง kp เทียบกับ soleni
celeri|o
ผักชีล้อม
celsi|a
(skalo) เซลเซียส: ~(j)
grado(j) / laŭ la ~a skalo องศาเซลเซียส
cement|o ซีเมนต์
cend|o เซ็นต์ (หน่วยเงิน)
cent (หนึ่ง)ร้อย; ~ono ร้อยละ: dek ~onoj ร้อยละสิบ; jar~o ศตวรรษ
centi| (prefikso อุปสรรค) เซนติ- (หน่วยการวัด) หนึ่งในร้อย เช่น ~grado เซนติเกรด, ~gramo เซนติกรัม, ~litro เซนติลิตร, ~metro เซนติเมตร
centr|o จุดศูนย์กลาง, ศูนย์กลาง; ใจกลาง; ~a ตรงกลาง: ~a Tajlando ภาคกลาง(ของประเทศไทย); ~o de
komerco ศูนย์การค้าขาย; dis~a, el~a เยื้องศูนย์กลาง; sam~a มีจุดศูนย์กลางร่วมกัน
central|o โรงไฟฟ้า; ชุมสาย
cenzur|i (tr สกรรมกริยา) เซ็นเซอร์; ตรวจ; ~isto ผู้ตรวจเรื่อง ภาพยนตร์ ข่าวสาร ฯลฯ
cep|o (หัว)หอม
ceramik|o ศิลปะทำเครื่องปั้นดินเผาหรือเครื่องกระเบื้อง; เซรามิก; ~aĵo เครื่องปั้นดินเผาหรือเครื่องกระเบื้อง: kvin-kolora
~aĵo tajstila เครื่องเบญจรงด์
cereal|o (bot พฤษศาสตร์) เมล็ดธัญพืช
cerb|o สมอง; ~umi (ntr อกรรมกริยา) ใช้สมองคิด, พยายามเค้นสมอง
ceremoni|o พิธีการ; พิธีกรรม; ~aro ข้อปฏิบัติในพิธี
cert|i
(ntr อกรรมกริยา) แน่นอน; แน่(ใจ); แน่ชัด: mi
ankoraŭ ne ~as, ĉu mi faros ฉันยังไม่แน่ใจว่าจะทำหรือไม่; ~a(j) แน่นอน; แน่(ใจ); เที่ยงแท้; ~e คง; อย่างแน่ใจ; แน่(นอน); ~eco ความแน่นอน; ~igi ทำให้แน่(นอน); tut~e แน่ชัด; แน่ ๆ
cerv|o กวาง; เนื้อ
ceter|a ที่เหลืออยู่; ~o สิ่งที่เหลืออยู่; ~e อีกด้าย; อนึ่ง; ว่าแต่ว่า; แล้วนี่; นอกเหนือจากนั้น; ยิ่งกว่านั้น; ไหน kp เทียบกับ kaj tiel plu (ย่อ) ktp.
ci (pron สรรพนาม, ark ล้าสนัย)(สรรพนามบุรุษที่ 2 เอกพจน์) คุณ; เธอ; ท่าน kp เทียบกับ vi
cic|o หัวนม bv. v. โปรดดู mampinto; ~umo (เทียม) หัวนมยาง
cidr|o น้ำผลแอปเบิลที่หนักจนกลายเป็นเหล้า
cifer|o ตัวเลข; ~eca ด้วยตัวเลข; ที่ใช้ระบบเลขฐานสอง; ดิจิตอล; ~plato หน้าปัด
cigar|o บุหรี่
cigared|o บุหรี่; ~cindro ขี้บุหรี่; ~dependulo, ~maniulo ขี้ยา
cign|o หงส์
cikad|o จักจั่น
cikatr|o แผลเป็น; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เป็นแผลเป็น
cikl|o วัฏจักร, ช่วงเวลา, ยานพาหนะที่มีล้อ; durada ~o, du~o รถสองล้อ kp เทียบกับ biciklo; trirada
~o, tri~o รถสามล้อ kp เทียบกับ trirada taksio; re~igi นำมาใช้ใหม่
ciklon|o ไซโคลน; พายุหมุน
cilindr|o กระบอก
cim|o ตัวเรือด
cimbal|o ฉาบ; ~eto ฉิ่ง
cinabr|a
สีแดงเข้ม
cinam|o อบเชย
cindr|o (ขี้)เถัา; อัฐิ; ~ujo ที่เขี่ยบุหรี่; (cigared)~o ขี้บุหรี่
cinik|a เยาะเย้ย; ที่ถากถาง; ~ismo ลัทธิการเกลียดชังมนุษย์
cipres|o ต้นไม้จำพวกต้นสน
cir|o ยาขัดสำหรับรองเท้า หนัง; bv. v. โปรดดู poluri
cirk|o ละครสัตว์
cirkl|o (geo ภูมิศาสตร์, geom เรขาคณิต) วงกลม
cirkonstanc|o สถานการณ์แวดล้อม, เหตุการณ์, กรณี: neeviteblaj
~oj เหตุสุดวิสัย
cirkul|i (ntr อกรรมกริยา) หมุนเวียน: ~anta
mono เงินหนุนเวียน bv. v. โปรดดู valuto
cirkuler|o หนังสือเวียน
cirkumfleks|o เครื่องหมายรูปหมวกที่อยู่บนตัวอักษร เช่น ĉ, ĝ, ĥ,
ĵ, ŝ; bv. v. โปรดดู ĉapelo; hoketo; supersigno
cirkvit|o (elek ไฟฟ้า) วงจร: nutra ~o วงจรที่มีกระแสไฟเดินอยู่; ~gardilo ฟิวส์ (อุปกรณ์ไฟฟ้า); kurt~i ลัดวงจร
cit|i (tr สกรรมกริยา) ยกมากล่าว; อ้างอิง; ~aĵo อ้างคำพูด; ~ilo เครื่องหมายคำพูด แบบในระหว่างบรรทัด « » หรือ » « แบบเหนือเส้น “ ” หรือ ‘ ’ หรือ „ “
citrol|o แตงโม
citron|o มะนาว; ~meliso สะระแหน่
citronel|o ตะไคร้(หอม)
citrus|o (ผลหรือต้น) ตระกูล มะนาว มะกรูด ส้ม ฯลฯ
civil|a เกี่ยวกับพลเรือน; ทางโลก; ~ulo พลเรือน
civiliz|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เจริญ; ~o, ~ita อารยะ; ~ito อารยชน; ne~ito อนารยชน
civilizaci|o อารยธรรม
civit|o เมือง(รัฐ); เทศบาล: ~aj devoj หน้าที่พลเมือง; ~ano พลเมือง: ~an(ar)o ประชาชน; พสกนิกร; ราษฎร; ~aneco ความเป็นพลเมือง; สัญชาติ kp เทียบกับ ŝtataneco
col|o นิ้ว; นิ้วฟุต; bv. v. โปรดดู futo
cunam|o สึนามิ; คลื่นยักษ์
ĉagren|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้โศกเศร้า: ni tre
~iĝis พวกเรารู้สึกเศร้ามาก
ĉaled|o, ĉalet|o กระท่อมบนภูเขาที่หลังคามุงด้วยแผ่นกระเบื้องไม้
ĉambr|o ห้อง: ~o de la deputitoj สภาผู้แทน; ~oplanto ไม้ประดับ; dormo~o ห้องนอน; dupersona ~o ห้องเดี่ยวคู่; familia ~o, sid~o ห้องรับแขก, ห้องนั่งเล่น; manĝo~o ห้องกินข้าว
ĉampan|o เหล้าแชมเปญ
ĉampinjon|o เห็ดแชมปิยอง
ĉampion|o แชมเปี้ยน; ~eco ตำแหน่งชนะเลิศ; mond~o แชมเปี้ยนโลก
ĉan|o (ปืน) นกขึ้น; kp เทียบกับ ellasilo ไกปืน
ĉant|o
เพลงแชนท์ (เพลงที่ใช้ร้องในโบสถ์ประเภทหนึ่ง); ~i (tr สกรรมกริยา) ร้องเพลงแชนท์
ĉantaĝ|i (tr สกรรมกริยา) ขู่เอาเงิน
ĉap|o หมวกแก๊ป kp เทียบกับ ĉapelo
ĉapel|o หมวก kp เทียบกับ ĉapo; เครื่องหมายรูปหมวกที่อยู่บนตัวอักษร เช่น ĉ: ~ita litero kp เทียบกับ cirkumflekso; hoketo;
supersigno
ĉapitr|o บท(ในหนังสือ); ตอน
ĉar (konj สันธาน) เพราะ(ว่า); ด้วยเหตุที่; kp เทียบกับ pro tio ke: homoj konstruis templojn, ~ ili opiniis, ke ili ricevos meriton คนสร้างวัดก็เพราะว่าพวกเขาคิดว่าได้บุญ
ĉar|o เกวียน; ~eto รถเข็น; ~umo รถล้อเดียว(สำหรับขนดินและทราย); (ĉeval)~o รถม้า(นั่ง) kp เทียบกับ kaleŝo; krom~o รถเทียม(ข้างรถจักรยานยนต์); lev~o รถยก; puŝ~o (รถ)กระบะ
ĉarm|a น่ารัก; มีเสน่ห์; ~i เป็นเสน่ห์; ~o เสน่ห์
ĉarnir|o บานพับ
ĉarpent|i
(tr สกรรมกริยา), ~isto ช่างไม้
ĉart|o กฏบัตร: Ĉarto
de Unuiĝintaj Nacioj ธรรมนูญองค์การสหประชาชาติ
ĉas|i (tr สกรรมกริยา) กวด; ไล่; ล่า(สัตว์); ~aĵo เหยื่อ; ~isto นายพราน; for~i ขับไล่
ĉasi|o ตัวถัง; โครงรถ
ĉast|a บริสุทธิ์; อยู่ในพรหมจรรย์; mal~a ไม่บริสุทธิ์; ตัณหากลับ; บ้ากาม; mal~ulo คนเสเพล; คนบ้ากาม; คนที่ฝักใฝ่เรื่องเพศ
ĉe (prep บุพบท) ที่, ตรง; ใน; ณ; ตรง: hejme ~ ni ในบ้านของเรา; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~este de ต่อหน้า; ~esti มีอยู่; อยู่; เข้าร่วม kp เทียบกับ partopreni en: ~esti kunvenon ไปประชุม; ~esti
lernejon ไปโรงเรียน; ~mara ที่ชายฝั่งทะเล; ~strata
vendejo ร้านขายของข้างถนน
ĉef|o ผู้นำ; ประมุข; หัวหน้า; (เจ้า)นาย; พญา; ผู้กำกับ; ~a สำคัญ; เอก; ชั้นนำ; จอม; หลัก: ~a
entrepreno บริษัทชั้นนำ; ~a
manĝaĵo อาหารหลัก; ~a parto ส่วนใหญ่; ~a
eksporto สินค้าขาออกส่วนใหญ่; ~a
studkampo/studobjekto วิชาเอก; (prefikso อุปสรรค) สำคัญ/ใหญ่ที่สุด เช่น ~artikolo บทความหลัก; ~ministro นายกรัฐมนตรี; ~urbo เมืองหลวง; ~vojo, ŝoseo ทางหลวง
ĉeĥ|o ชาวเช็ก; Ĉeĥ|io ประเทศเช็ก (ĉefurbo เมืองหลวง Prago)
ĉek|o เช็ค; ตรวจ
ĉel|o ห้องขัง; (bio ชีววิทยา) เซลล์
ĉemiz|o เสื้อเชิ้ต: duonmanika
~o เสื้อเชิ้ตแขนสั้น; T-~o, to-~o เสื้อยืด (ยืดคอกลม)
ĉen|o โซ่; ตรวน; ~ero ลูกโซ่; kol~o สายสร้อย; monto~o เทือกเขา
ĉeriz|o (ผลหรือต้น) เชอร์รี่; ~arbo ต้นเชอร์รี่
ĉerk|o โลงศพ; หีบศพ
ĉerp|i (tr สกรรมกริยา) ตัก (ของเหลว), นำเอามาใช้: ~ akvon ตักน้ำ; el~i ตักจนหมด, ใช้จนถึงที่สุด, ใช้จนหมด: el~ita หมดแรง; หมด, หมดสิ้น: ĉi
tiu libro estas el~ita หนังสือเล่มนี้ขายหมดแล้ว
ĉes|i (ntr อกรรมกริยา) เลิก, หยุด, สิ้นสุด: ~i fari หยุดทำ; วางมือ; (jam) ~is
pluvi ฝนขาดเม็ดแล้ว; ~o การหยุด, การล้มเลิก; ~igi ให้หยุด; ระงับ; sen~e ไม่หยุดหย่อน
ĉeval|o ม้า; ~povo แรงม้า; bv. v. โปรดดู ĉaro, kaleŝo
ĉi คำที่แสดงความใกล้เคียง เช่น ~ tiu, tiu ~ นี้; อันนี้; คนนี้: ~ tiu
ĉambro ห้องนี้; ~ tiuj du
domoj บ้านสองหลังนี้; (ในบางกรณีสามารถใช้ขยายคำนามได้เลย เช่น ~ domo บ้านหลังนี้); ~ tie ที่นี่; ~ tiel อย่างนี้: ĉu
la brako ~ tiel(/~ tiom) estas sufiĉe longa? แขนยาวแค่นี้พอไหม; ~ tio อันนี้; ~-foje ที่นี่ bv. v. โปรดดู nun; ~-jara เกี่ยวกับปีนี้; ~-kune ในที่นี่; พร้อมกับ…; ~-matene เช้านี้; ~-rilate ในข้อนี้
ĉia (adj คุณศัพท์) ทุก…บ่อย
ĉial (adv กริยาวิเศษณ์) ด้วยทุกเหตุผล, ด้วยเหตุทุกชนิด
ĉiam (adv กริยาวิเศษณ์) เสมอ, ตลอดเวลา; ~verda เขียวตลอด: ~verda
arbaro ป่าไม้ไม่ผลัดใบ, ป่าดิบ
Ĉianmaj|o เชียงใหม่
Ĉianraj|o เชียงราย
ĉiĉeron|o ผู้นำเที่ยว, ไกด์
ĉie (adv กริยาวิเศษณ์) ทุกที่, ทุกหนทุกแห่ง
ĉiel (adv กริยาวิเศษณ์) ทุกวิธี, ทุกอย่าง, อย่างไรก็ตาม
ĉiel|o (ท้อง)ฟ้า; นภา; สวรรค์; ~arko รุ้งกินน้ำ; sub~a กลางแจ้ง
ĉies (pron สรรพนาม) ของทุกคน; ~ulino โสเถณี bv. v. โปรดดู amoristino, prostituitino
ĉif|i (tr สกรรมกริยา) ขยำ, ทำให้ยับ
ĉifon|o เศษผ้า; ผ้าขี้ริ้ว; ~figuro หุ่นไล่กา
ĉifr|o รหัส; ~i ทำเป็นรหัส; เข้ารหัส; mal~i ถอดรหัส; ถอดตัวอักษรโบราณหรือไม่แจ่มชัด
ĉikan|i (tr สกรรมกริยา) กลั่นแกล้ง; ข่มเหง; ~ato ลูกไล่
ĉimpanz|o ลิงชิมแปนซี
ĉin|o ชาวจีน; เจ๊ก; ~a จีน: ~a teatraĵo งิ้ว; la ~a
(lingvo) ภาษาจีน; Ĉin|io ประเทศจีน (ĉefurbo เมืองหลวง Pekino)
ĉio (pron สรรพนาม) ทุกสิ่ง; ทุกอย่าง; สารพัด; ทั้งหมด kp เทียบกับ ĉiaj, ĉiuspecaj; tio estas ~, jam ~ แค่นี้; แล้วกัน; ~pova มีอานุภาพยิ่งใหญ่
ĉiom (adv กริยาวิเศษณ์) จำนวนทั้งหมด, ทั้งหมด
ĉirkaŭ (prep บุพบท) รอบ; ประมาณ; ราว: iri ~ urbon ไปเที่ยวอยู่ในเมือง; ~e โดยรอบ; รอบข้าง; ~i ห้อมล้อม; ~(ir)i ล้อมรอบ; ~aĵo รอบนอก; บริเวณใกล้เคียง; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~braki, ~preni กอด; สวมกอด; ตระกอง
ĉit! (interjekcio คำอุทาน) จุ ๆ (บอกให้เงียบ); อย่าอึกทึกไป bv. v. โปรดดู brui
ĉiu (pron สรรพนาม) แต่ละคน, แต่ละสิ่ง: ankoraŭ
neniu plaĉis al ~ ยังไม่มีสิ่งใดถูกใจใครแต่ละคน; ~ el ili ทั้งนั้น; ~j ทุกคน, ทุก ๆ คน, ทุกสิ่ง, ทุก ๆ สิ่ง: ili ~j เขาทั้งหลาย; vi ~j ท่านทั้งหลาย; (adj คุณศัพท์) แต่ละ…: ~ dua
tago วันเว้นวัน; ~j …j ทุก…, ทุก ๆ …; ~j
(homoj) คนทั้งหลาย, คนทุกคน; ~j
lernantoj นักเรียนทุกคน; บรรดานักเรียน; ~foje, ~n fojon ทุก ๆ ครั้ง; (~)jara ทุกปี; ประจำปี; ~maniere, ĉiel โดยทุกวิธ; (~)monata ทุกเดือน; ประจำเดือน; ~speca, ĉia ทั้งปวง; (~)taga ประจำวัน; ธรรมดา: ~tage, ~n tagon ทุกวัน, ทั้งวัน; ในแต่ละวัน
ĉiz|i (tr สกรรมกริยา) แกะ; สลัก; จำหลัก; ฉลัก; ~ilo สิ่ว
-ĉj| ปัจจัยเติมหลังพยางค์แรกหรือพยางค์แรก ๆ ของชื่อเพื่อกอรูปชื่อเล่นของเพศชายอันเป็นที่รัก เช่น patro พ่อ > Paĉjo; Johano > Joĉjo โยหานยอดรัก
ĉokolad|o ช็อกโกแลต
Ĉonburi|o ชลบุรี; เมืองชล
ĉu คำขึ้นต้นประโยคคำถามที่จะต้องตอบว่า ใช่ /ไม่ใช่ หรือ ได้/ ไม่ได เช่น ไหม, ใช่ไหม, หรือ, หรือไม่, หรือเปล่า ตัวอย่าง ~ iri al
templo estas bone? ไปที่วัดดีไหม; ~ mi
rajtas uzi la telefonon? ขอดิฉันใช้โทรศัพท์ได้ไหมคะ; ~ troviĝas biero? Biero, ~? Ne troviĝas มีเบียร์ไหมครับ เบียร์หรือ ไม่มีครับ; ~ vi
soifas aŭ ne, vi devus trinki pli da akvo ไม่ว่าคุณจะหิวน้ำหรือไม่ก็ตาม คุณก็ควรจะดื่มน้ำ; mi ne
certas, ~ li venos aŭ ne ฉันไม่แน่ใจว่าเขาจะมาหรือไม่; mi ne
scias, ~ vi bezonas ĉi tiun karton? ผมไม่ทราบว่าต้องการบัตรนี่หรือไม่; presaĵo
por vidi, ~ ĝi uzeblas aŭ ne ภาพที่พิมพ์ออกมาดูว่าใช้ได้หรือเปล่า; ~ … ~ … ไม่…หรือ…; ไม่…ก็…; จะ…ก็ดี หรือจะ…ก็ดี: ~ pro
timo, ~ pro fiereco, li nenion respondis ไม่ว่าจะเกิดความกลัวหรือเนื่องจากความภาคภูมิใจ เขาก็ไม่ตอบ; ~ multaj,
~ mal-multaj ไม่มากก็น้อย; ~ eblas? ได้ไหม; เป็นไปได้หรือเปล่า; ~ ne? ใช่ไหม; ~ vere? จริงหรือ, จริงหรือนี่
Ĉumpon|o ชุมพร
ĉur|o (ภาษาตลาด) น้ำอสุจิ; ~i หลั่งน้ำอสุจิ
da บุพบทที่ขยายเพื่อแสดงจำนวนหรือปริมาณ แปลตรงตัวว่า “ของ” เช่น aro ~
landoj กลุ่มประเทศ; du pladoj
~ rizo ข้าวสองจาน; fasko ~
bananoj กล้วยหนึ่งหวี; glaso ~
akvo น้ำหนึ่งแก้ว kp เทียบกับ akvoglaso,
glaso por akvo แก้วน้ำ; iom ~
mono เงินบ้างส่วน, เงินจำนวนหนึ่ง; kvanto ~
tagoj จำนวนวัน; kvanto ~
tefolioj ปริมาณใบชา; mi petas
tason ~ teo ขอชาถ้วยหนึ่งหน่อยครับ/ค่ะ; paro ~ ŝuoj รองเท้าคู่หนึ่ง; pli ~
rizo ข้าวเพิ่มอีก: ankoraŭ
pli ~ aferoj ยังมีเรื่องอีก, ยังมีของอีก
• NB ข้อควรสังเกต คำนามที่ตามหลัง da ไม่สามารตามด้วย
1 la เช่น kvaronjaro estas parto de jaro หนึ่งไตรมาสเป็นส่วนหนึ่งของปี เปรียบเทียบกับ kvaronjaro
estas peco ~ tempo หนึ่งไตรมาสเป็นส่วนหนึ่งของเวลา; 2 ĉiuj และ tuta เช่น nur
kelkaj el ĉiuj voĉdonantoj เพียงแค่จำนวนหนึ่งจากผู้ลงคะแนนเสียงทั้งหมด เปรียบเทียบกับ kelke da
voĉdonantojผู้ลงคะแนนเสียงจำนวนหนึ่ง; 3 สรรพนามชี้เฉพาะ สรรพนามแสดงความเป็นเจ้าของ และตัวเลข เช่น iom de
tiu ĉi kuko เค้กก้อนนี้จำนวนหนึ่ง เปรียบเทียบกับ iom ~
kuko เค้กจำวนหนึ่ง; rento de
mil dolaroj าเช่าของเงินพันดอลลาร์ เปรียบเทียบกับ mil
dolaroj ~ rento ค่าเช่าพันดอลลาร์; la nombro
de niaj partianoj จำนวนของสมาชิกพรรคของพวกเรา เปรียบเทียบกับ multe da
partianoj สมาชิกพรรคจำนวนมาก; 4 คำนามที่ตามหลัง da ไม่สามารแสดงจำนวนที่แน่นอน เช่น parto de
jaro ส่วนของปี เปรียบเทียบกับ deko ~
jaroj สิบปี; duono de
monato ครึ่งหนึ่งของเดือน เปรียบเทียบกับ kelke ~
monatoj สองสามเดือน
daktil|o อินทผลัม; ~arbo, ~opalmo ต้นอินทผลัม
dam|o บรรดาศักดิ์สำหรับขุนนางสตรี; ควีน (ไพ่, หมากรุก); ~ludo หมากฮอส
damaĝ|i (tr สกรรมกริยา) ทำเสียหาย; ~iĝi เสียหาย; ~o ความเสียหาย; ค่าเสียหาย; ผลเสียหาย: suferi
~on de du milionoj เสียหายสองล้าน
damn|i (tr สกรรมกริยา) แช่ง; สาป
dan|o ชาวเดนมาร์ก; Dan|lando, -io ประเทศเดนมาร์ก (ĉefurbo เมืองหลวง Kopenhago)
danc|i
(ntr อกรรมกริยา) เต้น(รำ); ร่ายรำ; ลีลาศ: ~i
(tajstile, tradicistile) (ฟ้อน)รำ; เต้น; ~
(nordtajstile, laŭ la nordtaja maniero) ฟ้อน; ~(ad)o การเต้นรำ; ~isto นักเต้นรำ;
popol~o การเต้นรำแบบพื้นเมือง; rond~o taja รำวง
dand|o
คนขี้โอ่
danĝer|o อันตราย; ภัย: ~stato ภาวะอันตราย, ภาวะฉุกเฉิน; sen~a ไม่อันตราย, ปลอดภัย; en ~o อยู่ในอันตราย
dank|i (tr สกรรมกริยา) ขอบใจ; ขอบ(พระ)คุณ; ~o คำขอบคุณ; ~on! ขอบคุณครับ/ค่ะ, ขอบพระคุณครับ/ค่ะ, ขอบใจ(นะ); ~e al, ~’ al เพราะ, ด้วย; ~emo กตัญญู; mal~ema อกตัญญู; ne ~inde! ไม่เป็นไรครับ/ค่ะ, ด้วยความยินดีครับ/ค่ะ
darm|o (พระ)ธรรม, ธรรมะ
dat|o วันที่; วันเดือนปี; ~i (tr สกรรมกริยา) ลงวันที่; ~iĝi: tiu modo
~iĝas jam de ok jaroj นั้นเป็นแฟชั่นเมื่อแปดปีที่แล้ว; ~reveno วันครบรอบ; วันเกิด; eks~a ล้าสมัย; เก่าแก่; ĝis~a เป็นปัจจุบัน, ทันสมัย
daten|o = datumo
dativ|o (gram ไวยากรณ์) การกแสดงการแจกจ่าย เช่น li donis libron al mi โดยที่ al mi เป็น dativo
datum|oj ข้อมูล; ~bazo ฐานข้อมูล(คอมพิวเตอร์); ~traktado การประมวลผลข้อมูล
daŭr|i (ntr อกรรมกริยา) ใช้เวลา; ต่อ(ไป/มา); ต่อเนื่อง: la
koncerto ~as tri horojn คอนเสิร์ตใช้เวลาสามชั่วโมง; jam ne
longe ~os ชั่วเวลาอีกไม่ช้า; ~a เรื่อย ๆ; อย่างต่อเนื่อง kp เทียบกับ konstanta, permanenta: ~(em)a ทนทาน, อยู่ได้นาน; ~o ระยะเวลา; ช่วงเวลา; ระยะ: en la ~o
de (= dum) ในรอบ; ระหว่างเวลา; ~e เรื่อย; เสมอมา; ต่อไป; เนืองนิตย์; ทุกที: mi provos
~e paroli ฉันพยายามที่จะพูดต่อไป; ~e pli มากขึ้น: ~e pli
alproksimiĝas ใกล้เข้ามาทุกที; ~e plu เรื่อยไม่รู้จักจบ; ~igi ทำต่อไป; ต่อ: mi ~igis la studadon en universitato ฉันเข้าเรียนต่อที่มหาวิทยาลัย; ~igi la
laboron ทำงานต่อไป; ดำเนินงาน; ~igo การต่อเนื่อง; ~ipova ทนทาน, ยั่งยืน; ne~eco ความไม่เที่ยง; ความไม่ยืนยง; อนิจจัง
de (prep บุพบท) ของ; ถูก; จาก kp เทียบกับ el; กับ; แห่ง: la afero
~ la brulo การดับเพลิง; la
instruisto ~ nia klaso ครูประจำวิชาของพวกเรา; li
pruntas monon ~ vi เขาขอยืมเงินจากคุณ; Tajlando
ŝanĝiĝis en demokration la 24an ~ junio 2475 B.E. ประเทศไทยได้เปลี่ยนเป็นระบอบประชาธิปไตยเมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕; li estis
kaptita ~ la polico, kaptis lin la polico เขาถูกตำรวจจับ; la urbo
estis detruita ~ malamiko เมือง(นี้)ถูกศัตรูทำลาย; ek~ ตั้งแต่: ek~ la plej facila ĝis la plej malfacila ตั้งแต่ง่ายที่สุดขึ้นถึงไปยากที่สุด; ek~
tio/tiam ต่อจากนั้น; (prefikso อุปสรรค) ~veno ตระกูล
debat|o (การ)โต้วาที; ~i (tr สกรรมกริยา) โต้วาที
debet|o การลงบัญชีลูกหนี้; ~karto บัตรเดบิต
debit|i (tr สกรรมกริยา) ขายได้; ซื้อขาย
debitor|o ลูกหนี้ bv. v. โปรดดู ŝuldanto; kreditoro
debut|o การออกโรงเป็นครั้งแรก
dec|a เหมาะสม; ถูกต้อง: ne scias,
kio ~as ไม่รู้ประสีประสา
decembr|o เดือนธันวาคม
deci| (prefikso อุปสรรค) หนึ่งในสิบ (หน่วยการวัด) เช่น ~gramo หนึ่งในสิบกรัม
decid|i (tr สกรรมกริยา) ตกลงใจ; ตัดสินใจ; สรุป; ~o การตัดสินใจ; ข้อสรุป; ~a แสดงการตัดสินใจ: ~a tono น้ำเสียงของการตัดสินใจ; ~ema กล้าตัดสินใจ; ~igi (ntr อกรรมกริยา) ทำให้ต้องตัดสินใจ
decimal|o เลขทศนิยม bv. v. โปรดดู dekuma
deĉifr|i (tr สกรรมกริยา) = malĉifri ถอดรหัส; ถอดตัวอักษรโบราณหรือไม่แจ่มชัด
dediĉ|i (tr สกรรมกริยา) อุทิศ, ทุ่มเท
dedukt|i (tr สกรรมกริยา) อนุมาน; เหมา
defend|i (tr สกรรมกริยา) ป้องกัน; ~o การป้องกัน; กลาโหม: arto de
sin~o ศิลปการป้องกันตัว
defi|i (tr สกรรมกริยา) ท้าทาย; ~o ความท้าทาย
deficit|o (fin การเงิน) การขาดดุล
definitiv|a สุดท้าย; แน่นนอน
deflaci|o (fin การเงิน) ภาวะเงินฝืด bv. v. โปรดดู inflacio; devaluto
degel|i
(ntr อกรรมกริยา) ละลาย (น้ำแข็ง) kp เทียบกับ fandi, solvi; ~igi ทำให้น้ำแข็งละลาย
degener|i
(ntr อกรรมกริยา) เสื่อมทราม; ~o ความเสื่อม
degn|i
(ntr อกรรมกริยา) ถ่อมตัว
degrad|i
(tr สกรรมกริยา) ลดตำแหน่ง
deĵor|i
(ntr อกรรมกริยา) (kiel) ทำหน้าที่; ทำงาน; ปฏิบัติหน้าที่ (ตามเวลาที่กำหนด)
dek สิบ: ~oj หลักสิบ; ~duo โหล; ~uma เกี่ยวกับทศนิยม bv. v. โปรดดู decimala; ~
unu สิบเอ็ด; du~ ยี่สิบ
dekadenc|o ภาวะศีลธรรมเสื่อม
dekan|o
(rel ศาสนา; eduk การศึกษา) คณะบดี; พระอธิการ kp เทียบกับ ĉefprofesoro de fakultato, fakestro, universitata
prezidanto; diakono
deklam|i
(tr สกรรมกริยา) กล่าวคำ, อ่านโดยเน้นน้ำเสียง, อ่านออกเสียงบทกวี; ekspon~i (ntr อกรรมกริยา) กล่าวเชิญชวนให้ซื้อสินค้า
deklar|i (tr สกรรมกริยา) กล่าว; ประกาศ: ~i
lojalecon กล่าวคำปฏิญาณ; ~i
militon ประกาศสงคราม; (oficiala)
~o ถ้อยแถลง; คำประกาศ
deklaraci|o คำประกาศ; หมายประกาศ: la
Deklaracio pri la Homaj Rajtoj ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
dekliv|o ลาดเอียง, ลาดชัน, สโลป
dekokt|i (tr สกรรมกริยา) สกัด (โดยการต้ม)
dekor(aci)|o
เครื่องตกแต่ง; ~i (tr สกรรมกริยา) ตกแต่ง; ประดับ; ~ado การตกแต่ง
dekret|o คำสั่ง; คำพิพากษา
dekstr|a ขวา; ~(aflank)e, (ĉe la) ~a flanko ข้าง/ทางขวา(มือ); เบื้องขวา; ~amana ถนัดขวา; ~en ไปทางขวา; ~ume
ตามเข็มนาฬิกา; ประทักษิณ; mal~e, (ĉe la)
~a flanko ทางซ้าย(มือ): mal~ulo (pol การเมือง) ผู้นิยมฝ่ายซ้าย
deleg|i (tr สกรรมกริยา) ตั้งเป็นผู้แทน; มอบ(หน้าที่ทำแทน); ~ito ตัวแทน; ผู้แทน: fak~ito ผู้แทนเฉพาะทาง; ~itaro คณะผู้แทน
delegaci|o = delegitaro
delfen|o โลมา
delikat|a ประณีต, บรรจง, ละเอียดอ่อน, อ่อนไหว, บอบบาง; ~senta อ่อนไหวต่อความรู้สึก; mal~a สาก, หยาบ(คาย), แข็งกระด้าง, ไม่มีความประณีต
delikt|o (jur กฎหมาย) ลหุโทษ; โทษเบา
delir|i
(ntr อกรรมกริยา) เพ้อ; คลั่ง
delt|o สันดอนแม่น้ำ
delta เดลต้า; ~radiado รังสีเดลต้า
demagog|o นักหลอกล่อทางการเมือง
demand|i (tr สกรรมกริยา) ถาม: ~i,
ĉu ถามว่า; ~ pri la
vojo ถามทางไป; ~o การถาม; คำถาม; ประเด็น; starigi
~on ตั้งคำถาม, เสนอคำถาม; ~osigno เครื่องหมายคำถาม; pri~i สอบถาม: pri~i
atestanton สืบพยาน
demenc|o โรควิกลจริต
dement|i = malkonfirmi
demisi|i
(ntr อกรรมกริยา) (de) ถอนตัว; ลาออก; สละตำแหน่ง
demografi|o
ประชากรศาสตร์
demokrat|o ผู้นิยมประชาธิปไตย; ~io ประชาธิปไตย: la
Monumento al la Starigo de Demokratio อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย
demon|o ปีศาจ
demonstr|i (tr สกรรมกริยา) แสดง; สาธิต; kp เทียบกับ elmontri; klarigi; montri
deng|o ไข้เลือดออก
denomenator|o (mat คณิตศาสตร์) ส่วน
dens|a ทึบ; หนา: ~e
loĝata หนาแน่น kp เทียบกับ homplena; (plen)ŝtopita
dent|o ฟัน; ~ego ฟันใหญ่; เขี้ยวยาว; งา kp เทียบกับ eburo; ~isto หมอฟัน, ทันตแพทย์; ~obroso แปรงสีฟัน; ~odoloro อาการปวดฟัน: suferi
de/je ~odoloro ปวดฟัน; ~okapti คาบ; ~okarno เหงือก; ~opasto ยาสีฟัน; ~opikilo ไม้จิ้มฟัน; kojno~o, ~ego เขี้ยว kp เทียบกับ pik~o; muel~o กราม; tri~o ฉมวก
departement|o กรม; แผนก; ~estro อธิบดี
depend|i bv. v. โปรดดู pendi
depon|i (tr สกรรมกริยา) ฝาก(…ไว้): ĉu oni rajtas ~i aferojn ĉi tie? ฝากของไว้ที่นี่ได้ไหมครับ/คะ; ~aĵo ค่ามัดจำ
deport|i (tr สกรรมกริยา) เนรเทศ; ~ito, ~ato ผู้ถูกเนรเทศ
depozici|o (jur กฎหมาย) คำให้การ; ~i ให้การ
depresi|o (fin การเงิน) ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ; (vetero ลมฟ้าอากาศ) ความกดอากาศต่ำ
deprim|i (psik จิต) (tr สกรรมกริยา) ทำให้ซึมเศร้า, ทำให้กลุ้มใจ, ทำให้หดหู่, ทำให้หมดกำลังใจ; deprim|o (med แพทย์) โรคซึมเศร้า; ~iĝi ซึมเศร้า, กลุ้มใจ, หดหู่, หมดกำลังใจ; ~(it)a ซึมเศร้า, กลุ้มใจ, หดหู่, ทุกข์ใจ, ท้อแท้: li estas
~ita de sia malsukceso เขาท้อแท้เนื่องจากความล้มเหลวของเขาตัว
deput|i (tr สกรรมกริยา) (pol การเมือง) เลือกผู้แทนรัฐสภา; ~ito สมาชิกรัฐสภา: ĉambro
de la ~itoj สภาผู้แทน
deriv|i (tr สกรรมกริยา) (lingvoscienco ภาษาศาสตร์) หาต้นตอของคำ, แยกคำ; (elek ไฟฟ้า) จุดต่อเชื่อมเข้าวงจร; ~iĝi
(de) เกิด(มาจาก), มีรากศัพท์(มาจาก), ผัน(มาจาก); ~o ประวัติของคำหรือสิ่ง; ~aĵo สิ่งหรือคำที่เปลี่ยนรูปมาจากสิ่งหรือคำอื่น; (elek ไฟฟ้า) จุดต่อเชื่อมเข้าวงจร; (lingvoscienco ภาษาศาสตร์) คำที่เกิดการประสม
des ก็ยิ่ง bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม ju … des …
descend|i ลงไป = malsupreniri
desegn|i (tr สกรรมกริยา) วาด; วาดเขียน; ขีด; ~o (ลวด)ลาย; แบบ; ~aĵo ภาพเขียน
desert|o ขนม(หวาน); ของหวาน (อีกด้วย antaŭ~o)
destin|o โชคชะตา; พรหมลิขิต; จุดมุ่งหมาย; ~i (tr สกรรมกริยา) จัดเตรียมไว้ให้, ประทาน (จากสิ่งศักดิ์สิทธิ์), กำหนด(โชคชะตา)
destrojer|o (mil ทหาร) เรือพิฆาต
detal|o(j) รายละเอียด; ~(plen)a, ~ema ละเอียด: tro ~ema จู้จี้จุกจิก; (po)~isto ผู้ขายปลีก
detekt|i (elek ไฟฟ้า) (tr สกรรมกริยา) ตรวจพบคลื่นแม่เหล็ก
ไฟฟ้า
detektiv|o นักสืบ
deterg|i (tr สกรรมกริยา) ทำสะอาดด้วยน้ำยาหรือสารที่ไว้สำหรับทำความสะอาด; ~aĵo, ~anto น้ำยาทำความสะอาด, ผงซักฟอก bv. v. โปรดดู lavpulvoro ผงซักฟอก; lesivo น้ำด่าง, ผงซักฟอก
determin|i (tr สกรรมกริยา)กำหนดลักษณะ; บอกลักษณะ
detru|i (tr สกรรมกริยา) ทำลาย; ทำลายล้าง; ~iĝi พังทลาย
dev|i (จำ)ต้อง; จง; จำเป็นต้อง: ~us ควร(จะ); น่า(จะ); พึง; อาจ;
ne ~us ไม่ควร(จะ); ไม่อาจ; ~o ภาระ; หน้าที่; พันธกรณี; ~igi เกณฑ์; บังคับ: sin ~igi;
esti ~igata จำใจ; ~iga บังคับ, จำเป็น: la ~iga
parto de edukado การศึกษาภาคบังคับ
devalut|i (fin การเงิน) (tr สกรรมกริยา) ทำให้ลดคุณค่าลง; เสื่อมค่า
devi|i
(ntr อกรรมกริยา) หันเห, เปลี่ยนทิศ
deviz|o คำขวัญ; สโลแกน; หลักในใจ; ตั๋วแลกเงินที่แลกได้ในต่างประเทศ
dezajn|i (tr สกรรมกริยา) ออกแบบ bv. v. โปรดดู koncepti; formi
dezert|o ทะเลทราย
dezir|i (tr สกรรมกริยา) ปรารถนา; อยาก(จะ); อยากได้; ต้องการ; เอา, รับ; ใคร่; ประสงค์: (mi/ni)
~as al vi (feliĉon) ขอให้คุณมี(ความสุข); kion vi
~as trinki? คุณต้องการดื่มอะไรครับ/คะ; mi ne ~as, ke li sciu ฉันไม่อยากให้เขารู้; ~o ความปรารถนา, ความอยาก; ความประสงค์ kp เทียบกับ celo; ~inda พึงปรารถนา; พึงประสงค์; ~peto การอุทิศทาน; bon~o การแสดงความยินดี; คำอวยพร; laŭ~a สมปรารถนา, ตามความปรารถนา
di| (kem เคมี) ได- เช่น ไดออกไซด์
di|o พระเจ้า; เทพเจ้า; เทวดา: ~o mia! พุทโธ่, คุณพระ!
diabet|o โรคเบาหวาน
diabl|o ปีศาจ
diafan|a โปร่งแสง
diagnoz|i (tr สกรรมกริยา) วินิจฉัย(โรค); ตรวจโรค
diagonal|o
เส้นทแยงมุน
diagram|o แผนภาพ
dialekt|o ภาษาพื้นเมือง; ภาษาถิ่น: nord(taj)a
~o ภาษาเหนือ; ภาษาล้านนา; ภาษาคำเมือง
dialog|o การสนทนา; ~i สนทนา; แลกเปลี่ยนความคิดเห็น bv. v. โปรดดู interparoli
diamant|o เพชร
diametr|o เส้นผ่าศูนย์กลาง
diapozitiv|o (foto การถ่ายภาพ) ภาพนิ่ง
diare|o ท้องเดิน; ท้องเสีย bv. v. โปรดดู lakso
diboĉ|i
(ntr อกรรมกริยา) เสพสุรามึนเมา; ฉลองอย่างหน้ก; ต่ำช้า; ~(ad)o การเสเพล; ~ema เสเพล
didaktik|o ศาสตร์ของการสอน, วิธีวิทยาการสอน kp เทียบกับ pedagogio
diet|o การควบคุมอาหาร
difekt|i
(tr สกรรมกริยา) ทำร้าย; ทำเสีย(หาย): ~i sian reputacion เสื่อมเสียชื่อเสียง; ~iĝi เสียหาย; ~ita เป็นอันตราย; ~o ตำหนิ; อันตราย; ~ohava มีตำหนี
diferenc|i
(ntr อกรรมกริยา) แตกต่าง(จาก) kp เทียบกับ malsami: ~i de … ผิด(แผกไป)จาก…; ~i inter si แตกต่างกัน; ผิดแผกกันไป kp เทียบกับ varii: ili belas ~e inter si พวกมันสวยต่างกัน; ~o ความแตกต่าง; ข้อแตกต่าง; ~igi ทำให้แตกต่าง; แยกแยะ
difin|i (tr สกรรมกริยา) จำกัดความ; ให้ความหมาย; แจ้งให้แน่นอน; ~a (gram ไวยากรณ์) ที่เน้นความแน่นอน; ชี้เฉพาะ: ~a
artikolo คำนำหน้านามที่ระบุแน่นอน คือ la; ~o จำกัดความ; ne~a ไม่ชี้เฉพาะ
difteri|o ไข้คอตีบ
diftong|o สระผสมสองเสียง
difuz|i (tr สกรรมกริยา) ตระหลบ; ตลบ
dig|o เขื่อน; มูลดิน; คันนา
digest|i (tr สกรรมกริยา) ย่อย(อาหาร ฯลฯ)
dign|o เกียรติ; ศักดิ์ศรี; sen~a ไม่มีเกียรติ; ไม่มีศักดิ์ศรี
dik|a หนา; ไขมัน; อ้วน kp เทียบกับ grasa; ~eco ความหนา; ~egi หนาเตอะ; ~fingro นิ้วโป้ง, นิ้วหัวแม่มือ; mal~a บาง; ผอม
dikt|i (tr สกรรมกริยา) สั่ง; บังคับ; บอกให้จด; ~aĵo คำบอก
diktafon|o เครื่องบันทึกเสียงขนาดเล็ก
diktator|o ผู้นำเผด็จการ
dilat|i (tr สกรรมกริยา) ขยาย, ทำให้บวม (จากแข็ง ของเหลว หรือแก๊ส)
dilem|o ภาวะที่ต้องเลือกระหว่างสองสิ่งที่ไม่ชอบทั้งคู่
diletant|o ผู้ที่ทำไปเพียงเพื่อความชอบเท่านั้น, มือสมัครเล่น v. เทียบกับ amatoro
diligent|i
(ntr อกรรมกริยา) ขยัน(ขันแข็ง); หมั่น(เพียร); แข็งขัน; อุตสาหะ kp เทียบกับ laborema, studema ฯลฯ; mal~i ไม่เอาไหน; ขี้เกียจ
dilu|i (tr สกรรมกริยา) เจือจาง
diluv|o
น้ำท่วมใหญ่ kp เทียบกับ inundego
dimanĉ|o วันอาทิตย์
dimensi|o ขนาด (ความกว้าง, ความยาว, ความสูง, ความหนา, ความลึก), มิติ
diminutiv|o
(gram ไวยากรณ์) คำที่ลงท้ายด้วยปัจจัยที่บ่งชี้ถึงความเล็กลงจากเดิม เช่น dometo, diketa, dormeti (เติมท้ายด้วยปัจจัย -et-)
dinam|o ไดนาโม
dinasti|o ราชวงศ์
dinosaŭr|o ไดโนเสาร์
diplom|o ประกาศนียบัตร; ปริญญา: ~ita
kuracisto แพทย์ประกาศนียบัตร; doktora
~o ปริญญาเอก; licenci(a
~)o ปริญญาตรี (= bakalaŭreco); magistra ~o ปริญญาโท; มหาบัณฑิต
diplomat|o นักการทูต; ~io การทูต: ~iaj
rilatoj ความสัมพันธ์ทางการทูต; ~ia
korpuso (คณะ)ทูตานุทูต
dir|i
(tr สกรรมกริยา) บอก; พูด; กล่าว: ~i, ke บอก/พูดว่า; bonvolu
~i al ŝi por mi ช่วยบอกเขาให้(ฉัน)หน่อย; kiel ~ite
ดังกล่าวนั้น; ~aĵo คำกล่าว, คำพูด, วาจา; antaŭ~i บอกก่อน, พูดทำนาย; el~i แจ้ง, ประกาศ;
el~(aĵ)o วาจา; kontraŭ~i พูด(โต้)แย้ง; laŭ~e ตามที่ได้ยินมาว่า; memkontraŭ~a ขัดแย้งกันเอง; oni~o ข่าวลือ, การนินทา; popol~o สุภาษิต; supre~ita ดังกล่าว; ver~a เป็นความจริง
direkt|i (tr สกรรมกริยา) กำกับ; จัดการ; bv. v. โปรดดู estri; ~o ทิศ(ทาง); ด้าน: en la ~o
al, ~e al ในทิศทางสู่; ~ado การบังคับทิศทาง; ความอำนวยการ; ~ilo หางเสือ: ~ilisto ต้นหน (ผู้ควบคุมทิศทางของเรือ); ~isto, ~anto ผู้กำกับ(การ); ผู้จัดการ; ĉiu~e ทุกทิศทาง
direktiv|o คำสั่ง
direktor|o ผู้กำกับ(การ); ผู้อำนวยการใหญ่; ผู้จัดการ
dirigent|o ผู้อำนวยเพลง, วาทยากร
dis| อุปสรรคแสดงการแยกจากกัน เช่น ~a แยกออก; แบ่ง; แตก;
~(er)igi ย่อย; ปลีก: ege ~igas
polvon ทำให้ฝุ่นตลบไปหมด; ~iĝi เลิก; แยกทาง; แยกย้าย; ผายออก; พลัด: la infano
dis~iĝis de la patrino เด็กพลัดแม่; ~aŭdigi กระจายเสียง; ~doni แจก(จ่าย); กระจาย; ~pecigi ฉีกเป็นชิ้น ๆ; ~tranĉi ตัดให้เป็นชิ้น ๆ, บั่น; ~(vast)igi กระจาย, เผยแผ่, เผยแพร่; ~e-mise อย่างไม่มีระเบียบ; ne~igebla แยกออกไม่ได้
disciplin|o กฎระเบียบ, วินัย
disĉipl|o สาวก
disenteri|o โรคบิด
disert|i
(ntr อกรรมกริยา) นำเสนองานวิจัย; ~aĵo งานวิจัย, วิทยานิพนธ์
disertaci|o bv. v. โปรดดู disertaĵo
disk|o จาน(เส่ยง); แผ่นดิสก์; ~ludilo เครื่องเล่นจานเส่ยง; ~oteko ดิสโก้; fiksita ~ ฮาร์ดไดรว์; kompakta ~o (KD) ซีดี bv. v. โปรดดู lum~o
diskreci|o (jur กฎหมาย) ดุลยพินิจ kp เทียบกับ bontrovo; diskreteco
diskret|a พูดโดยที่ยังคงรักษาความลับ; ระวังปากค; ~ema ขรึม; ~i ตีหน้า; mal~a พูดอย่างไม่ระวังปาก
diskrimin|i
(ntr อกรรมกริยา) (inter) แบ่งแยก; เลือกที่รักมักที่ชัง; kp เทียบกับ distingi
diskriminaci|o (pol การเมือง) การเลือกปฏิบัติ; ~i (tr สกรรมกริยา) เลือกปฏิบัติ
diskut|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) อภิปราย; เจรจา: ili ~is inter
si, kiel ili faru ปรึกษากันว่าทำอย่างไรดี; ~o การอภิปราย
dispepsi|o อาหารไม่ย่อย bv. v. โปรดดู malbona digesto
dispon|i
(ntr อกรรมกริยา) (สามารถ)ใช้ได้: mi ~as
pri sufiĉa mono ฉันมีใช้เงินพอ; ~ebla สามารถใช้ได้
dispozici|o สันดาน; นิสัยใจคอ; วิสัย
disput|i
(ntr อกรรมกริยา) (โต้)เถียง; (inter)~i เถียงกัน
distanc|o ระยะทาง: je
mallonga ~o ในระยะใกล้ ๆ; kiom ~as de ĉi tie? อยู่ห่างจากที่นี่เท่าไร; mia
vilaĝo ~as de Bankoko cent kilometrojn หมู่บ้านฉันห่างจากกรุงเทพฯร้อยกิโล
distil|i (tr สกรรมกริยา) กลั่น
disting|i (tr สกรรมกริยา) แบ่งแยก, สังเกตความแตกต่างของ
distr|i (tr สกรรมกริยา) ทำลายสมาธิ, รบกวน, ทำให้รู้สึกสนุกสนาน, ทำให้รู้สึกคลายกังวล: ~a
historio เรื่องราวสนุกสนานชวนติดตาม; บันเทิงคดี kp เทียบกับ amuza; ~a industrio ธุรกิจบันเทิง; aĵoj,
kiuj ~as สิ่งที่ให้ความเพลิดเพลิน; ~o อาการที่มีความเพลิดเพลินหรือความบันเทิง; ~ado การบันเทิง; (การ)มหรสพ; ~aĵo สิ่งที่ให้ความบันเทิง; ~iĝo, ~iteco ความบันเทิง, ความเพลิดเพลิน: ~iĝema
ใจลอย, ไม่มีสมาธิ
distribu|i (tr สกรรมกริยา) แจกจ่าย
distrikt|o ตำบล; เขต; แถว; kp เทียบกับ kvartalo: ~a kortumo ศาลแขวง; ~estro กำนัน; (urba) sub~o หมู่ kp เทียบกับ vilaĝo
diurn|o = tagnokto
divan|o เก้าอี้โซฟา
diven|i (tr สกรรมกริยา) เดา; ทาย; เสี่ยงทาย kpเทียบกับ konjekti
divers|a หลากหลาย; ~aj ต่าง ๆ(กัน); ต่างชนิด; หลากหลาย; นานา; เบ็ดเตล็ด; ~aĵoj (ของ)เบ็ดเตล็ด; ~specaj หลายอย่าง; นานาชนิด
divid|i (tr สกรรมกริยา) แบ่ง(ปัน); เข้าหุ้น; หาร: ~iĝi en du partojn แบ่งออกเป็นสองส่วน; ili
~eblas laŭ regiono พวกมันแบ่งตามภาคได้; (mat คณิตศาสตร์) หาร bv. v. โปรดดู onigi: ~ebla หารลงตัว; ~ite per หาร: dek kvin ~ite per tri estas kvin สิบห้าหารด้วยสามเป็นห้า; ~o การแบ่ง; (dis)~i egale เฉลี่ยเจือจาน
dividend|o เงินปันผล
divorc|o bv. v. โปรดดู eksedz(in)iĝo
dizel|o เครื่องยนต์ที่ใช้น้ำมันดีเซล; ~petrolo, gasojlo น้ำมันดีเซล
dizert|i (mil ทหาร) (ntr อกรรมกริยา) หนีทหาร, ละทิ้ง; ~into ผู้ที่หนีทหาร
do ก็(แล้วกัน); จึง; ฉะนั้น; ดังนั้น; เลย; หรือ; ถึง; ล่ะ; ละก้อ: ~ lasu
tiel! ก็แล้วไป; ~ vi
ŝatas okcidentajn manĝaĵojn คุณชอบอาหารฝรั่งหรือ; hieraŭ
mi malsanis, ~ mi turnis min al kuracisto วานนี้ไม่สบาย เลยไปหาหมอ; kial
vi ~ ne iras? ทำไมถึงไม่ไปล่ะ
docent|o อาจารย์มหาวิทยาลัย
dogan|o ศุลกากร
dogm|o ความเชื่อ, หลักข้อเชื่อ, คำสอนต้องเชื่อ
dojen|o ผู้มีอาวุโสสูงสุด
dok|o (บริเวณ)ท่าเรือ; (~oj) โรงเก็บสินค้าที่ท่าเรือ
dokt|a มีความรู้; ทรงคุณวุฒิ
doktor|o หมอศาสนา; ผู้จบปริญญาเอก, ด็อกเตอร์; (แพทย์, หมอ kp เทียบกับ kuracisto): ~(iĝ)a diplomo ปริญญาเอก
doktrin|o หลักคำสอน, ลัทธิ
dokument|o เอกสาร(หลักฐาน); ~i สนับสนุนด้วยเอกสาร
dolar|o (monunuo หน่วยเงินตรา) ดอลล่าร์
dolĉ|a หวาน: ~a akvo น้ำจืด; ~aĵo ของหวาน; ขนม; ~acida เปรี้ยวหวาน; ~buŝulo ปากหวาน
dolor|i (tr สกรรมกริยา) เจ็บ; ปวด; แสบ: ~as min ฉันรู้สึกปวด; ~as min la kapo ฉันปวดหัว; ~o (ความ)เจ็บปวด; ~igi ทำให้เจ็บ: ~igas al
mi la kapon ทำเรื่องน่าปวดหัว; ĉu
mi ~igis vin aŭ ne? ดิฉันทำให้คุณเจ็บหรือเปล่า
dom|o บ้าน; เรือน; สภา; โรง; bv. v. โปรดดู vilaĝo; ~anaro ครัวเรือน; ~besto สัตว์เลี้ยง; ~mastrino เเม่บ้าน; ~mastrumado การเรือน; al~igi เลี้ยง; en~a ในบ้าน; ในร่ม; sub~ejo ใต้ถุนบ้าน kp เทียบกับ kelo
domaĝ|o สิ่งที่น่าเสียดาย; ~i (tr สกรรมกริยา) เสียดาย, ไม่อยากรบกวน: ~i ies
vivon ไว่ชีวิตของใคร; li ne
aĉetis la libron, ĉar li ~is la monon เขาไม่ซื้อหนังสือเพราะว่าเขาเสียดายเงิน; ~e!, kia ~o! น่าเสียดาย, น่าสงสาร
domestik|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เชื่อง, ทำให้เคยชิน, ทำให้ชอบบ้าน, ทำให้อยู่ในบ้าน
domicil|o (jur กฎหมาย) ภูมิลำเนา; บ้าน
domin|i bv. v. โปรดดู superregi
don|i (tr สกรรมกริยา) ให้; มอบ: li/ŝi ~is al ni aŭton, ~is aŭton al ni เขา/หล่อนให้รถพวกเรา; instruisto
~as scion al lernanto ครูให้ความรู้แก่นักเรียน; ~i
ŝanĝmonon ทอนเงิน, ทอนสตางค์; al~a เพิ่ม; (ที่)เพิ่มเติม; ประกอบ: al~a
enspezo รายได้เพิ่มเติม; al~i, al~e เพิ่ม(อีก); เติม(ต่อ); เพิ่มเติม; แถม; เสริม: al~e al
tio นอกเหนือจากนั้น; al~(ad)o การเพิ่ม; al~aĵo สิ่งที่เพิ่มเติมเข้าไป; dis~i แจก; el~i (เพิ่ง)ออก; พิมพ์…จำหน่าย; จัดพิมพ์; พิมพ์เผยแพร่; el~o การแจกจ่าย, การเผยแพร่; ฉบับ; el~ejo สำนักพิมพ์; el~isto ผู้พิมพ์จำหน่าย; re~i คืน; ตอบแทน: re~i
bonfaron ตอบแทนบุญคุณ; sin~(em)a พร้อมกับทุกสิ่ง, อุทิศตน; trans~i ยื่นให้; ฝากมอบ; sin ~i (al tasko) พร้อมที่จะลุย (กับงาน)
donac|i (tr สกรรมกริยา) ให้…เป็นของขวัญ; บริจาค kp เทียบกับ gvidi: ~i (bonfarcele) ให้เป็นทาน; ~o ของขวัญ, ชองบริจาค; ~ema เผื่อแผ่, ชอบให้
dorlot|i (tr สกรรมกริยา) ตามใจ, เอาอกเอาใจ; bv. v. โปรดดู plaĉi; ~ita ถูกตามใจ; sin~ema ใจแตก
dorm|i
(ntr อกรรมกริยา) นอน(หลับ): bone ~i นอนหลับสบาย; ~ejo, ~loko ที่นอน: (studenta) หอพักนักศึกษา; ~ema ง่วงนอน;
~oĉambro ห้องนอน; ~osako ถุงนอน; ek~i เข้านอน, เริ่มนอน; en~iĝi หลับ: ne povas
en~iĝi นอนไม่หลับ; mal~i ไม่ยอมนอน, ไม่นอน
dors|o หลัง; ~osto กระดูกสันหลัง; ~sako เป้; กระเป๋าสะพายหลัง
dosier|o แฟ้ม; (kom ธุรกิจ) ไฟล์ kp เทียบ arkivo; ข้อมูล; ~ujo ตู้แฟ้ม
dot|o สินสอค
drak|o มังกร
dram|o ละคร
draŝ|i (tr สกรรมกริยา) นวด(ข้าว); เฆี่ยน; ~ilo เครื่องนวด(ข้าว สาลี ฯลฯ)
drat|o สายไฟ; ลวด; ~reto (kontraŭmoskita) มุ้งลวด; fando~o ฟีวส์ kp cirkvitgardilo; pik~o ลวดหนาม
dren|i (tr สกรรมกริยา) ระบาย; ~ilo ท่อระบาย
dres|i (tr สกรรมกริยา) (สัตว์เท่านั้น) ฝึก; (ฝึกหัดให้)เชื่อง; ne~ebla เลี้ยงไม่เชื่อง
drink|i
(ntr อกรรมกริยา) ดื่มน้ำเมา; เสพสุรา; kp เทียบ trinki: li (multe) ~as เขากินเหล้าเก่ง; ~emulo คนขี้เมา, นักดื่มสุรา, นักเลงเหสัา
driv|i (ntr อกรรมกริยา) เดินทาง (เรือ), ลอยไป, ล่องไป
d-r|o (ย่อ) = doktoro
ด็อกเตอร์, ตร.; แพทย์, หมอ
drog|o ยา, ยาเสพติด; ~i วางยา; ให้ยา; ~dependulo, ~maniulo คนติดยา
dron|i (ntr อกรรมกริยา) จมน้ำตาย
drozofil|o แมงหวี่
du สอง, โท; ~a ที่สอง: ~a … post รองจาก; ~a
studkampo วิชาโท; ~obla สองเท่า; ~ono ครึ่ง: ~ono post
la tria (horo) สองโมงครึ่ง; ~on- (prefikso อุปสรรค) ครึ่ง, กึ่ง, ซีก เช่น ~onhoro (ชั่วโมง)ครึ่ง; ~onfrat(in)o คู่พี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน; ~oninsulo คาบสมุทร; ~onoficiala กึ่งทางการ; ~onsfero กึ่งทรงกลม; ~onsurda หูตึง; ~dek ยี่สิบ; ~opo คู่: ~ope คู่กัน; dis~igi แบ่งครึ่ง; (prefikso อุปสรรค) สอง เช่น ~lingva สองภาษา
dual|a สอง(ข้อ); ~ismo ลักธิที่ถือว่ามนุษย์แบ่งออกเป็นสองภาค คือ กายและใจ
dub|i (tr สกรรมกริยา / pri) สงสัย; ข้องใจ; เคลือบแคลง; ~inda น่าสงสัย; ~indeco ความข้องใจ; sen~e อย่างไม่มีปัญหา
dubl|i (teatro ละคร) (tr สกรรมกริยา) พากย์; (kino ภาพยนตร์) พากย์; ~(ad)o การพากย์ภาพยนตร์หรือละคร
dukt|o ท่อ; akvo~o สะพานส่งน้ำ; nafto~o ท่อส่งน้ำมัน
dum (prep บุพบท) (ใน)ระหว่าง; ขณะ; ในรอบ; ในเวลา; เป็นเวลา; ช่วง: ~ aprilo ช่วงเดือนเมษา; ~ la
nokto ในเวลากลางคืน; ~ tri
jaroj เป็นเวลาสามปี; ~ (la
tempo en kiu) ตอน; en
Tajlando oni kultivas rizon ~ la pluva sezono ที่เมืองไทยทำนาในหน้าฝน; se vi
lernadis Esperanton ~ ses monatoj, vi do povos bone paroli ถ้าคุณเรียนภาษาเอสเปรันโตเป็นเวลาหกเดือน คุณก็จะสามารถพูดได้เก่ง; (konj สันธาน) ขณะ(ที่); ระหว่างที่; เป็นเวลา; มาแล้ว: ~ vi
forestis ขณะที่คุณไม่อยู่; ni
maten-manĝos, ~ ni atendas (pretiĝon de la ĉambro) พวกเราจะทานอาหารเช้าในขณะที่รอ(ห้องพร้อม); ~e ในขณะเดียวกัน; ไปพลางก่อน; jam ~ มาแล้ว…เป็นเวลา, เป็นเวลา…มาแล้ว: mi
laboris jam ~ naŭ jaroj ฉันทำงานมาแล้วเป็นเวลาเก้าปี; mi
loĝas ĉi tie jam ~ ses monatoj ฉันอยู่ที่นี้เป็นเวลาหกเดือนมาแล้ว; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~viva membro สมาชิกตลอดชีวิต
dun|o เนินทราย
dung|i (tr สกรรมกริยา) (ว่า)จ้าง; ~o การจ้าง; ~anto, ~into นาย; ~ito พนักงาน, ลูกจ้าง; mal~i เลิกจ้าง, ปลด, ไล่ออก
dur|a = malmola
duri|o ทุเรียน
duŝ|o การอาบน้ำโดยใช้ฝักบัว; ~i (tr สกรรมกริยา) อาบน้ำ(ให้)...โดยใช้ฝักบัว; ~i sin อาบน้ำตนเองโดยใช้ฝักบัว; ~ilo ฝักบัว(สำหรับอาบน้ำ)
-e ตัวเติมท้าย (finaĵo) ของกริยาวิเศษณ์ เช่น bon~ ให้ดี; อย่างดี; ekonomi~ ในทางเศรษฐกิจ; plen~ เต็ม, เต็มที่; (ĉiu)monat~ ประจำเดือน; รายเดือน; grandnombr~ เป็นจำนวนมากมาย; ĝentil~,
en ĝentila maniero อย่างสุภาพ; konciz~,
mallong~ โดยย่อ; kontraŭleĝ~ อย่างผิดกฎหมาย; mult~ อย่างมาก; ne parolu
laŭt~ อย่าพูดเสียงดัง; ni
troviĝas (/estas) sud~ de la vilaĝo พวกเราอยู่ทางทิศใต้ของหมู่บ้าน; paroli
Esperant~ พูดเป็นเอสเปรันโต; paroli
ŝerc~ (/ŝercparoli) พูดเล่น, พูดตลก; rapid~ โดยเร็ว
• Rim. สามารถใช้ตัวลงท้ายกรรมการก ~n ลงท้ายคำกริยาวิเศษณ์ที่บ่งชี้ถึงสถานที่ เพื่อแสดงการเคลื่อนที่เข้าไปในสถานที่นั้น เช่น (iri) okcident~n ไปทางทิศตะวันตก; porti
bazar~n เอาเข้าไปในตลาด
eben|a ราบเรียบ; ~o (geom เรขาคณิต) พื้นราบ; ~aĵo (geo ภูมิศาสตร์) ที่ราบ; พื้นราบ; alt~aĵo ที่ราบสูง
ebl|a เป็นไปได้: estas
multaj specoj elekt~j มีหลายอย่างให้เลือก; ~e อาจ(จะ)เป็น(ไป)ได้; บางที; (เป็นไป)ได้: kiel ~e plej (rapide), laŭ~e (rapide) โดย(เร็ว)ที่สุดที่จะ(เร็ว)ได้; ~i เป็นไปได้, ได้: ĉu ~as? เป็นไปได้ไหม; ne ~as,
ne~e (เป็นไป)ไม่ได้; ไม่มีทาง; ne ~as
fermi (ĝin) ปิดไม่เข้า; ~o ความเป็นไปได้, ลักษณะของความเป็นไปได้; ~eco ลักษณะของความเป็นไปได้; (sufikso ปัจจัย) แสดงถึงความเป็นไปได้ เช่น far~a สามารถทำได้; พอทำได้; laŭ~e เท่าที่จะสามารถ; leg~a อ่านได้
ebri|a เมา(เหล้า); มึน; ~igi ทำให้เมา; ~igaĵo ของมึนเมา; ~ulo คนขี้เมา
ebur|o (วัตถุ) งา(ช้าง, ฮิปโปโปเตมัส ฯลฯ) kp เทียบกับ dentego
ec|o ลักษณะ; ความ-; (sufikso ปัจจัย) แสดงถึงสิ่งที่เป็นนามธรรม โดยมักจะใช้เพื่อการสร้างคำนามจากคำที่มีความเป็นคุณศัพท์: ความ(เป็น) เช่น blank~o ความขาว; pur~o ความบริสุทธิ์; ความสะอาด; profesor~o ตำแหน่งศาสตราจารย์; sendepend~o อิสรภาพ; silk~a ความเหมือนไหม; virin~o ความเป็นผู้หญิง
eĉ (adv กริยาวิเศษณ์) แม้แต่; แม้กระทั่ง; ~ kiam แม้แต่เมื่อ, แม้กระทั่งเมื่อ; ~ se ถึงแม้ว่าถ้า
eduk|i (tr สกรรมกริยา) ให้การศึกษา; เลี้ยงดู; ~(ad)o การศึกษา; ศึกษาธิการ: ~ado
elementa ชั้นประถม, meza,
duagrada ชั้นมัธยม, supera อุดมศึกษา; ~iĝi ได้รับการศึกษา; ~iteco ภูมิรู้; มีการศึกษา; kun~ado (de du seksoj) สหศึกษา
edz|o สามี; ~ino ภรรยา; eks~iĝi หย่า; ge~oj สามีภรรยา; ge~a paro คู่สามีภรรยา bv. v. โปรดดู parulo; ge~eco การเป็นสามีภรรยา; ge~iĝi สมรส, แต่งงาน; ge~iĝo การแต่งงาน: ge~iĝa
ceremonio พิธีสมรส, งานแต่งงาน; ge~iĝa
akcepto งานเลี้ยงงานแต่งงาน; ge~iĝonta
paro คู่บ่าวสาว; krom~ino กิ๊ก, เมียน้อย; nov~o เจ้าบ่าว; nov~ino เจ้าสาว; novge~oj คู่บ่าวสาว; re~iĝi แต่งงานใหม่; sub~ino อนุภรรยา; เมียน้อย
efekt|o ผล; ผลที่เป็นที่พอใจ; ความตราตรึงใจ (ศิลปะ); ~a ได้ผล; มีประสิทธิภาพ; น่าชื่นชม; หรูหรา
efektiv|a ที่จริง; ~e ที่แท้; จริง ๆ; ตามความเป็นจริง; ~igi ทำให้เป็นจริง
efemer|a ที่เกิดขึ้นประเดี๋ยวประด๋าว kp เทียบกับ mallongedaŭra; rapide pasanta; ~o แมลงเม่า; สิ่งที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาเพียงสั้น ๆ
efik|i (ntr อกรรมกริยา) มีผล; ได้ผล; ประสิทธิผล; ~o ผล; ~eco ประสิทธิภาพ; post~o ผลสะท้อน; sen~a ไม่ได้ผล
eg|e อย่างมาก, มากจัด, อย่างยิ่ง เช่น ~e
multekosta แพงจัด; ~e tro
malstrikta หย่อนมากจนเกินไป; ne ~e
oportuna ไม่สู้สะดวกมากนัก; (sufikso ปัจจัย) แสดงขนาดหรือความเข้มข้นที่มากที่สุด เช่น bon~a, -e ดีมาก, ดีเยี่ยม; dens~a หนาเตอะ; grand~a ใหญ่มาก, ใหญ่หลวง; มโหฬาร; kur~egi วิ่งอย่างรวดเร็วที่สุด: oni devas
kur~i! ต้องวิ่งอย่างรวดเร็วที่สุด; laŭt~a, -e ดังมาก, ดังจัด; malvarm~a เยือกเย็น; multekost~a แพงจัด; pet~i อ้อนวอน, ร้องขอ
egal|a เท่า(เทียม); เหมือน; เสมอ: ~as(/estas
~e) al mi ฉันเฉย ๆ; ~eco ความเท่าเทียมกัน, ความเสอมภาคกัน; ~igi ทำให้เท่ากัน
egipt|o ชาวอียิปต์; Egipt|io ประเทศอียิปต์ (ĉefurbo เมืองหลวง Kairo)
ego|o อัตตา; ~isma เห็นแก่ตัว; ~ismo ความเห็นแก่ตัว
eĝ|o (geom เรขาคณิต) ขอบ: mont~o สันเขา; tranĉ~o คมมีด
eĥ|o เสียงสะท้อน; เสียงก้อง; ~i (tr สกรรมกริยา) ส่งเส่ยงสะท้อนกลับมา
ej|o สถานที่, โรง, อู่; (sufikso ปัจจัย) สถานที่ เช่น kuir~o ห้องครัว; lern~o โรงเรียน
ek| (prefikso อุปสรรค) เริ่มขึ้นมา; เริ่มอย่างฉับพลัน 1 การเริ่มของการกระทำ; เริ่มต้น เช่น ~de (นับ)ตั้งแต่; นับแต่: ~de la
komenco เริ่มตั้งแต่ต้น, เริ่มตั้งแต่แรก; ~de tiu
tago ตั้งแต่วันนั้นเป็นต้นมา; ~fermi เริ่มปิด; ~iri ต้นไป: li ~lernis
la japanan antaŭ dek jaroj, do li flue parolas nun เขาเริ่มเรียนภาษาญี่ปุ่นเมื่อสิบปีก่อน ทำให้ตอนนี้เขาพูดได้อย่างคล่องแคล่ว; mi
~malsatas ฉันชักจะหิวแล้วละ; ~paroli เอ่ยปาก; ~sidi หย่อนตัวลงนั่ง; ~ŝati ชอบขึ้นมา; 2 การเริ่มกระทำอย่างฉับพลันและชั่วขณะ เช่น ~ridi หัวเราะขึ้น; ~stari เริ่มลุก, เริ่มยืน; ~vidi (จับ)เหลือบ(ของ); ~! เริ่มกันเลย, ไปกันเถอะ; ~uziĝi ได้เริ่มนำมาใช้
ekin|o เม่นทะเล
ekip|i (tr สกรรมกริยา) จัดเตรียมสิ่งที่จำเป็น; จัดหามาให้; ติดตั้ง; ~aĵo อุปกรณ์; เครื่องมือ; plen~ita เพรียบพร้อม; sub~aĵo ช่วงล่าง; โครงข้างใต้ตัวถังรถยนต์; เครื่องล้อเลื่อนที่รับน้ำหนักเครื่องบิน
eklezi|o ฝ่ายศาสนาจักร: la
budhisma ~o สังฆะ = samgo; la kristana ~o ศาสนจักร, คริสตจักร
eklips|o คราส; lun~o จันทรคราส; sun~o สุริยคราส
eko| สิ่งแวดล้อม เช่น ~nutraĵo อาหารอินทรีย์; ~turismo การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
ekologi|o นิเวศวิทยา
ekonom|o ผู้ดูแลจัดการเกี่ยวกับอาคารหรือที่ดิน
ekonomi|o (การ)เศรษฐกิจ
ekonomik|o เศรษฐศาสตร์; ~isto นักเศรษฐศาสตร์
ekran|o จอ (โทรทัศน์, คอมพิวเตอร์, โทรศัพท์ ฯลฯ)
eks| (prefikso อุปสรรค) ก่อน; เดิม เช่น ~edzino หญิงที่หย่าร้าง; ภรรยเก่า; ~igi ไล่ออก(จากงานหรือตำแหน่ง); ~iĝi (el) ลาออก; เลิก; ~data, ~moda ล้าสมัย; ~validiĝi หมดอายุ
ekscentr|a เบี้ยว; ผิดปกติ; แหกคอก
eksces|o ส่วนเกิน bv. v. โปรดดู troo
ekscit|i (tr สกรรมกริยา) กระตุ้น; ปลุกเร้า; ~iĝi ตื่นเต้น; ใจเต้น: ~iĝema ขี้ตื่น; ~iĝo ความตื่นเต้น
ekskluziv|a เฉพาะตัว; แต่ผู้เดียว; เว้นไว้แต่
ekskomunik|i (rel ศาสนา) (tr สกรรมกริยา) ไล่ออกจากความเป็นศาสนิกชน, คว่ำบาตร, ขับไล่; ~o การถูกไล่ออกจากความเป็นศาสนิกชน
ekskrement|o ขี้; อุจจาระ; ของเสียที่ขับออกจากร่างกาย
ekskurs|i
(ntr อกรรมกริยา), ~o เที่ยว; ทัศนศึกษา; (turisma) ~o ทัวร์; ~a celo, ~ejo, ~loko ที่(ให้)เที่ยว
ekskuz|i bv. v. โปรดดู senkulpigi; pardoni; forpermesi; preteksti
ekspansi|i
(ntr อกรรมกริยา) ขยายตัว
eksped|i (tr สกรรมกริยา) ส่ง...ไปตามที่อยู่ bv. v. โปรดดู sendi
ekspedici|o การเดินทางไปสำรวจ; กองทหารที่ส่งไปทำการนอกประเทศ
eksperiment|i (tr สกรรมกริยา) ทดลอง; ~o การทดลอง; ~ejo ห้องทดลอง bv. v. โปรดดู laboratorio
ekspert|o ผู้ชำนาญ, ผู้เชี่ยวชาญ = fakulo
eksperitiz|i (tr สกรรมกริยา) ประเมินราคา; ตีราคา
eksplic|i (tr สกรรมกริยา) แสดงออกมาโดยแน่นอน; ~ita ชัดเจน
eksplik|i (tr สกรรมกริยา) bv. v. โปรดดู klarigi
eksplod|i (ntr อกรรมกริยา) ระเบิด: milito
~is สงครามเกิดขึ้นแล้ว; ~motoro เครื่องยนต์สันดาปภายใน
ekspluat|i (tr สกรรมกริยา) เอาไปใช้ประโยชน์; เอาเปรียบ
ekspon|i (tr สกรรมกริยา) จัดแสดง; (foto การถ่ายภาพ) เปิดหน้ากล้อง
eksport|i (tr สกรรมกริยา) สินค้าออก; ส่งไปขาย; ส่งออก; เอ็กปอร์ต; ~aĵo สินค้าขาออก; ~isto ผู้ส่งออก
ekspozici|o นิทรรศการ; ~i (tr สกรรมกริยา) ออกนิทรรศการ, bv. v. โปรดดู eksponi; ~aĵo สิ่งที่แสดง
ekspres|a ด่วน; ~o รถด่วน; บริการด่วน
ekstaz|o ความปีติยีนดี; ความปลาบปลื้ม
ekster
นอก, ข้างนอก: ~ la
leĝo นอกกฎหมาย; ~ la temo, ~tema, senrilata นอกความ; ~e, ~a ข้างนอก; ต่าง; นอก; ภายนอก: ~e de รอบนอกของ; ~aĵo ภายนอก; ส่วนนอก; ~lando เมืองนอก, ต่างชาติ, ต่างประเทศ: ~landaj
aferoj การต่างประเทศ; ~landano คนต่างชาติ; ชาวต่างประเทศ
eksterm|i (tr สกรรมกริยา) ทำลายล้าง; ฆ่า
ekstr|a ที่เพิ่มเติม; พิเศษ kp เทียบกับ aldona, kroma, plia
ekstradici|i (tr สกรรมกริยา) ส่งผู้ร้ายข้ามแดน
ekstrakt|o bv. v. โปรดดู eltiraĵo
ekstravaganc|o
หัวสูง (การกระทำหรือคำพูด), เห่อเหิม, แหกคอก
ekstravertit|o คนชอบเข้าสังคม bv. v. โปรดดู sociemulo
ekstrem|a สุดขีด; รุนแรงเกินไป
ekvaci|o (mat คณิตศาสตร์) สมการ
ekvator|o เส้นศุนย์สูตร
ekvilibr|o ความสมดุล; ดุลยภาพ; สภาพคงที่: ~o de
potenco ดุลยภาพแห่งอำนาจ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ทำให้สมดุล
ekvivalent|a เท่ากัน
ekzakt|a (sci วิทยาศาสตร์) ถูกต้อง, ถูกต้องแม่นยำ
ekzamen|i (tr สกรรมกริยา) ตรวจ; สอบ(สวน); ชันสูตร; สอดส่อง; ~o การตรวจ; การสอบ: enir~o
(por ŝtata universitato) สอบเอนทรานซ์; konkursa
~o การสอบแข่งขัน; sukcesi
(en ~o) สอบ(ไล่)ได้; สอบผ่าน
ekzekut|i (tr สกรรมกริยา) ประหารชีวิต; ~o การประหารชีวิต; ~ejo แดนประหาร, ลานประหาร; ~isto
เพชฌฆาต; elektro~i ประหารด้วยไฟฟ้า
ekzempl|o ตัวอย่าง: doni/prezenti
~on ยกตัวอย่าง; ~e ตัวอย่างเช่น; (ตัง)เช่น; ยกตัวอย่าง; เป็นต้นว่า; (kiel) ~e เช่น (… เป็น ต้น); เช่นกัน; ~i (tr สกรรมกริยา) ยกตัวอย่าง; ให้ตัวอย่างเพื่อแสดง
ekzempler|o ฉบับ; เล่ม (หนังสือ เอกสาร หรืออื่น ๆ): speciala
~o de ĵurnalo หนังสือพิมพ์ฉบับพิเศษ
ekzerc|i (tr สกรรมกริยา) ฝึก(ฝน); (ฝึก)หัด; ออกกำลัง(กาย); ~o แบบฝึกหัด; การฝึกฝน; การฝึกฝน; แบบฝึกหัด; ~i sin, ~iĝi ฝึกหัด; ออกกำลัง(กาย) kp เทียบกับ gimnastiki; sportumi
ekzil|i (tr สกรรมกริยา) เนรเทศ
ekzist|i
(ntr อกรรมกริยา) มีอยู่, มีชีวิตอยู่, มีขึ้น, ปรากฏ; ~o การมีอยู่, การมีชีวิตอยู่, การมีขึ้น, การปรากฏ
ekzorc|i (tr สกรรมกริยา) ไล่ผ่; ~isto หมอผี
ekzot(ik)|a มาจากประเทศที่ห่างไกล, แปลกหูแปลตา, แปลกใหม่
el (prep บุพบท) (ออก)จาก; ด้วย เช่น ~ kio tio
estas farita? นั้นทำด้วยอะไร; ĝi
estas (farita) ~ ligno มันมาจากไม้; ĉiuj
~ vi ท่านทั้งปวง; ท่านทั้งหลาย; tubo ~
kaŭĉuko, kaŭĉuka tubo ท่อยาง; veni ~
Bankoko มาจากกรุงเทพฯ; (prefikso อุปสรรค) 1 ออก เช่น ~iri ไปออก; ~aŭtiĝi ลง(รถ); 2 เต็มที่ เช่น ~ĉerpi ใช้จนหมด: estas
el~ita หมดไป; หมด(แล้ว); ใช้แล้ว; เพลีย; 3 แสดงถึงการรับหรือการได้บางอย่างมา โดยจากความหมายของรากคำ เช่น ~flati การได้บางอย่างมาโดยการประจบสอพลอ; ~pensi คิดขึ้นมา; ~trovi พบบางอย่างที่ไม่เคยเจอมาก่อน
elast|a ยืดหยุ่น; ยืดหดได้; ~aĵo สิ่งที่ยืดหดได้; ยาง; ~eco ความยืดหยุ่น; ~a fadeno ยางยืด
elefant|o ช้าง: ~a
dentego งาช้าง kp เทียบกับ eburo; blank~a standardo ธงช้างเผือก; ~aro โขลง; ~estro ควาญช้าง
elegant|a งดงาม; ดูดี; สำรวย; โก้ ๆ; bv. v. โปรดดู ĝentila
elekt|i (tr สกรรมกริยา) เลือก; เลือกตั้ง; เจาะจง: estas
multaj specoj ~eblaj มีหลายอย่างให้เลือก; ~i
rakonti หยิบมาเล่า; ~(ad)o การเลือก(ตั้ง); al~i รวมเลือก
elektr|o ไฟฟ้า: ~ocentralo โรงไฟฟ้า; ~igi ช็อตไฟฟ้า; ทำไห้จังงังเหมือนถูกอำนาจไฟฟ้า; ~izi จ่ายไฟฟ้า; ~isto ช่างไฟฟ้า; ~tekniko วิศวกรรมไฟฟ้า
elektrod|o ขั้วไฟฟ้า
elektron|o อิเล็กตรอน
elektronik|o อิเล็กทรอนิกส์
element|o ธาตุ; องค์ประกอบ; ความรู้ขั้นพื้นฐาน: ~a
lernejo โรงเรียนประถมศึกษา
elimin|i (tr สกรรมกริยา) ลบล้าง, กำจัด
elips|a วงรี
elit|o หัวกะทิ; คนที่ยอดเยี่ยม
elizi|o การตัดสระหรือพยางค์ออกจากคำ; ~i (tr สกรรมกริยา) ตัดออกจากคำ
elokvent|a มีคารม; ~eco สำนวนคมคาย
em|i, ~a มีแนวโน้ม; ขยัน; ขี้-; ย่อม(จะ); นึกอยาก; เอนเอียง; มัก: mi ne ~as ไม่นึกอยาก kp เทียบกับ inklini; ~o ความเอนเอียง; (sufikso ปัจจัย) ระบุแนวโน้ม เช่น forges~a ขี้ลืม; lern~a ขยันเรียน; lukt~a มันเขี้ยวมันมือ; parol~a ช่างคุย; ปากคัน
emajl|o เครื่องเคลือบ; ~i (tr สกรรมกริยา) เคลือบ: ~(it)a
lavpelvo อ่างเคลือบ; ~(it)a
poto หม้อเคลือบ
emancip|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เป็นอิสระ, ปลดปล่อย kp เทียบกับ liberigi
embaras|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้อาย: esti en
~o เดือนร้อน
embusk|i (tr สกรรมกริยา) ลอบทำร้าย; คอยดักทำร้าย
emerit|o ผู้ที่เกษียณอายุ, ผู้รับบำนาญ; ~eco การเกษียณ; ~iĝi ปลดเกษียณ
emfaz|i (tr สกรรมกริยา) เน้น; ให้ความสำคัญ: ~i la
veron เน้นถึงความจริง; ~o การเน้นหนัก; ความสำคัญ
eminent|a มีชื่อเสียง; ~ulo บุคคลสำคัญ; คนใหญ่คนโต bv. v. โปรดดู gravulo, moŝto
emisi|i (tr สกรรมกริยา) ปล่อยออกมา; แพร่: ~i
radiojn ปล่อยรังสี; (fin การเงิน) ~i
bankbiletojn ปัญหาธนบัตร
emoci|o ความประทับใจ, ความสะเทือนใจ, ความพอใจ; ~i สะเทือนใจ; sen~a เฉย ๆ
empati|o
ความเห็นอกเห็นผู้อื่น
empiri|o ประสบการณ์; กฎที่วางไว้อย่างง่าย ๆ; ~a เชิงประจักษ์; ~ismo ประสบการณ์นิยม
emulsi|o ยาน้ำมัน; สารแขวนลอย; อิมัลชัน
en (ข้าง)ใน; ที่; ณ; ตาม; สู่; เมื่อ: ~ (la)
domo ในบ้าน; ~ la
montaro ตามภูเขา; ~ alia
tago; alian tagon ในวันหน้า; ~ kiu
tago? ในวันไหน; ~ la 7a
(/ la 7an) de la nuna monato (เมื่อ) วันที่ ๗ เดือนนี้; ~
ĉiovendejoj ตามห้าง; ~ (la)
arbaro ตามป่า; ~ la jaro
2500 B.E. เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๐; ~ la taja
(lingvo) ในภาษาไทย: kiel oni
nomas tion ~ la taja? ภาษาไทยเรียกว่าอะไร;
~ Tajlando ที่เมืองไทย; ~(iri ~)
(la) domon เข้าไปในบ้าน; เข้าสู่บ้าน; fali ~ la
maron ตกลงสู่ทะเล; labori ~
restoracio ทำงานตามร้านอาหาร; ~e ข้างใน; ~e (de) ข้างใน; ภายใน; ~igi ใส่; ~iri เข้าสู่: ~iri
(aŭton), ~aŭtiĝi ขึ้น(รถ); ~iri (domon), ~domiĝi เข้าไป(บ้าน); ~meti ใส่; สอด
en|o (monunuo
en Japanio หน่วยเงินตรา) เงินเยน
enciklopedi|o สารานุกรม
end|a ทื่จำจะต้อง (sufikso ปัจจัย) เช่น far~aĵo ภารกิจ; สิ่งที่ต้องทำ; กรณียกิจ; pag~a จะต้องจ่าย
energi|o พลังงาน: havi la
~on มีแรง; ~a ขึงขัง; มีกำลัง; ชอบทำงาน
enigm|o ปริศนา; ปัญหา
enket|o
การสืบสวน; การสำรวจความเห็น; ~i (ntr อกรรมกริยา) (pri) สืบสวน; สำรวจความเห็น; ~ilo แบบสอบถาม; ~isto ผู้สืบสวน
enorm|a ใหญ่โต; มหึมา
entomolog|o นักกีฏวิทยา; ~io กีฏวิทยา
entrepren|i (tr สกรรมกริยา) ดำเนินการ; บริหารกิจการ; ~o กิจการ; บริษัท; ~isto ผู้บริหารกิจการ
entuziasm|o ความกระตือรือร้น
enu|i
(ntr อกรรมกริยา) (รู้สึก)เบื่อ kp เทียบกับ tedi; ~iga น่าเบื่อ: Bankoko
~igas (/tedas) min ผมเบื่อกรุงเทพฯ
envi|i (tr สกรรมกริยา) อิจฉา; ~o ความอิจฉา; ~ema ขี้อิจฉา
episkop|o
พระบิชอป
epitet|o
(gram ไวยากรณ์) คำที่ทำหน้าที่ขยายคำโดยไม่ผ่านทางกริยา เช่น blanka domo บ้านสีขาว ซึ่ง blanka เป็น epiteto ขยาย domo
epok|o ยุคเหล็ก; ยุค: fer~o ยุคเหล็ก; la
kolonia ~o ยุคอาณานิคม; ŝton~o ยุคหิน
epolet|o
อินทรธนู
er|o ชิ้นส่วน, ส่วนประกอบ, องค์ประกอบ; (dis)~igi ย่อย; dis~iĝi แตกแยกออกเป็นส่วน ๆ; (sufikso ปัจจัย) เช่น fajr~o ประกายไฟ; kurs~o หน่วยกิต; pan~o เศษขนมปัง; sabl~o ทรายเม็ด(หนึ่ง)
era|o
สมัย; ยุค; ศักราช: la
budhana ~o พุทธศักราช, พุทธกาล; 2475 de
la Budhana Erao (2475 B.E.) พ.ศ. ๒๔๗๕
erar|i
(ntr อกรรมกริยา) (กระ)ทำผิด; ~a ผิด; ~o สิ่งที่ผิด(พลาด); ความผิด(พลาด); ~vagi พลัดหลง; sen~a ปราศจากข้อผิดพลาด
erc|o (สิน)แร่
ermit|o ฤาษี
erupci|o (med แพทย์) ผื่น(บนผิวหนัง)
escept|i (tr สกรรมกริยา) (ยก)เว้น; ~(okaz)e ในโอกาสผิดธรรมดา; ~e de ยกเว้น; นอกจาก
ese|o ความเรียง; ~i เรียงความ
esenc|o (ใจ)ความ; เนื้อ(หา); แก่น; ~a จำเป็น; สำคัญ
eskadr|o กองเรือรบ; ฝูงเครื่องบิน
eskap|i
(tr สกรรมกริยา / el) รอด; หนี; หลุดพ้น; ลี้; ~i la ĉiutagecon เข้าป่าเข้าดง
eskort|o ผู้คุ้มกัน kp เทียบกับ akompani; kompanio
esper|i (tr สกรรมกริยา) หวัง; ~o (ความ)หวัง: ne
kontentigas ~on ผิดหวัง; ~anto ผู้ที่มีความหวัง; ~eble หวังว่า…คง; อย่างมีควมหวัง; ~plena มีควมหวัง; mal~i หมดหวัง; สิ้นหวัง
Esperant|o 1 (ตัวเขียนใหญ่): (ภาษา)เอสเปรันโต; ภาษาโลก; kp เทียบกับ esper|anto ผู้ที่มีความหวัง; ~ujo สถานที่ที่มีผู้ใช้ภาษาเอสเปรันโต; ~a ของเอสเปรันโต; 2 (ตัวเขียนเล็ก): ~aĵo สิ่งที่เกี่ยวข้องกับภาษาเอสเปรันโต; ~igi แปลเป็นภาษาเอสเปรันโต; ~ismo เอสเปรันโตนิยม (ลักษณะภาษาเอสเปรันโตที่ใช้กันมานาน หรือ ความพยายามในการเผยแพร่การใช้ภาษาเอสเปรันโต); ~ist(in)o ผู้ที่ใช้ภาษาเอสเปรันโต; ~ologio เอสเปรันโตศึกษา kp เทียบกับ esperant(ist)iko, Esperantoscienco; ~ologo นักเอสเปรันโตศึกษา
esplor|i (tr สกรรมกริยา) สำรวจ; (ทำการ)ค้นคว้า; สอบ(สวน); วิจัย; สืบถาม; สืบสวน; ชันสูตร; ~(ad)o การสำรวจ; การค้นคว้า; การวิจัย; การสอบสวน; ~isto ผู้/นักสำรวจ; ผู้ค้นคว้า
esprim|i (tr สกรรมกริยา) แสดง(ออก/ความคิดเห็น); กล่าว: ~i sian
opinion แสดงความคิดเห็น; ~(ad)o การแสดงออก; ถ้อยคำ; สำนวน
est|i
(ntr อกรรมกริยา) เป็น; คือ; มี(อยู่); อยู่: kiu ~as
tiu? นั่นใคร; ne ~as ไม่ใช่; loko,
kien (ni) ankoraŭ volas iri, ~as Ĉianmajo ที่ที่(พวกเรา)อยากไปอีกคือเชียงใหม่; ~i
ĉe/en/sur อยู่(ที่); li ~as/troviĝas ĉi tie jam long(temp)e เขาอยู่ที่นี่มานาน; foje ~is ยังเคยเป็น/อยู่/คือ/มีอยู่ครั้งหนึ่ง; kio ~as
(al vi)? มีอะไรหรือ; มีเรื่องอะไร; ~as/troviĝas
herbejo antaŭ la domo มีสนามหญ้าอยู่ข้างหน้าบ้าน; ne
~as/troviĝas mono / mi/ni ne ~as monon ไม่มีเงิน; ~igi ทำให้เกิด; สร้างสรรค์; ก่อให้เกิด; วาง; ~iĝi เกิดขึ้น: ~iĝis
severa brulo ได้เกิดเพลิงไหม้ร้ายแรงขึ้น; ~iĝo ความเป็นมา kp เทียบกับ pasintaĵo; ~onteco อนาคต; ~onto คนของอนาคต; ĉe~i เข้า(ร่วม); มี(…)อยู่; ĉe~o การมีอยู่: en la
ĉe~o de, ĉe~e de ต่อหน้า; ek~i เกิดขึ้น; for~o การไม่อยู่; การขาด
establ|i (tr สกรรมกริยา) สถาปนา; ก่อตั้ง; ~into ผู้สถาปนา
estetik|o สุนทรียศาสตร์; วิชาว่าด้วยความงาม
estim|i (tr สกรรมกริยา) เคารพ: ~ata
sinjoro (คำที่ใช้เมื่อเขียนจดหมาย); mal~i ดูถูก; ดูหมิ่น
esting|i (tr สกรรมกริยา) ดับ; ทำให้...ดับ
estr|o (เจ้า)นาย; หัวหน้า; ประมุข; นายก; ~i (tr สกรรมกริยา) เป็นหัวหน้า; เป็นประธาน; รักษาการ; กำกับการ; ~aro คณะกรรมการ, ผู้บริหาร; (sufikso ปัจจัย) แสดงความเป็นผู้นำหรือหัวหน้า เช่น urb~o นายกเทศมนตรี; vilaĝ~o ผู้ใหญ่บ้าน
estuar|o = riverbuŝo
et|a เล็ก(มาก); ย่อย; นิด(เดียว); (sufikso ปัจจัย) ที่มีความหมายว่า เล็ก หรือระดับต่ำสุด เช่น dorm~i ม่อย; libr~o หนังสือเล่มเล็ก; (kiel
prefikso ทำหน้าที่เป็นคำปัจจัย) เช่น ~burĝo คนชั้นกลางที่ยากจน; ~erao taja จุลศักราช; ~industrio อุตสาหกรรมเบา; ~ulo ตัวเล็กนิดเดียว; เจ้าตัวเล็ก
etaĝ|o ชั้น(ของอาคาร)
etap|o ลำดับ, ชั้น; ที่หยุดพัก; ระยะการเดินทาง
etend|i (tr สกรรมกริยา) ขยาย; แผ่; ยืด; กาง kp เทียบกับ sterni: ~i sian potencon แผ่อำนาจ; ~i la
manon por eniri (ion) / por eligi (ion) ล้วง; ~i la
manon (por preni) เอื้อมมือ; ~ebla ยืดหดได้; ~iĝi ขยายตัว; เบ่ง
eter|o อากาศธาตุ
etern|a ชั่วนิรันดร์ kp เทียบกับ porĉiama; ~eco นิรันดร
etik|o จริยธรรม: medicina
~o จริยธรรมแพทย์
etiked|o ป้าย; ฉลาก; prez~o ป้าย(บอก)ราคา
etiket|o มารยาท, มรรยาท; จรรยาบรรณวิชาชีพ; ข้อปฏิบัติ: malobservi
~on เสียมารยาท
etimologi|o ศัพทมูลวิทยา
etiop|o ชาวเอธิโอเปีย; Etiopi|o ประเทศเอธิโอเปีย (ĉefurbo แอดดิสอาบาบา Adis-Abebo)
etn|o ชาติพันธุ์; ~a เกี่ยวกับชาติพันธุ์; ~ologio ชาติพันธุ์วิทยา
etnograf|o นักชาติพันธุ์วรรณา; ~io ชาติพันธุ์วรรณา
etos|o บรรยากาศ; สภาพแวดล้อม, ลักษณะของสิ่งหรือสถานที่ที่อยู่รอบ ๆ
etud|o (muz ดนตรี; pentroarto ภาพเขียน; ŝako
หมากรุก) แบบฝึกหัด
eŭfemism|o การใช้ถ้อยคำหรือภาษาที่สุภาพนุ่มนวลลดความรุนแรงลง
eŭfoni|o ความไพเราะที่เกิดขึ้นด้วยเสียง
eŭgeni|o ชมพู่
eŭnuk|o ขันที
eŭr|o (monunuo หน่วยเงินตรา) ยูโร
Eŭrop|o ยุโรป; eŭrop|ano ชาวยุโรป
evaku|i
(tr สกรรมกริยา) อพยพออกจาก (ประเทศ, สถานที่), ขับไล่ kp เทียบกับ malokupi; foririgi; elmigri; ~ito ผู้ถูกอพยพ kp เทียบกับ rifuĝinto
event|o งาน; กิจกรรม (ขนาดใหญ่) kp เทียบกับ aranĝo; okazaĵo
eventual|a ที่อาจจะเกิดขึ้นก็ได้; บังเอิญ; ~o ผลหรือเหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้น; ~e ถ้าจำเป็นต้องเป็น; ถ้ากรณีที่ควรจะเกิดขึ้น
evident|a ชัดเจน; ชัดแจ้ง; แจ่มแจ้ง; เห็นได้ชัด; ~e ดังที่ปรากฏอย่างชัดเจน, อย่างแน่นอน
evikci|i (tr สกรรมกริยา) ขับออก; ขับไล่
evit|i (tr สกรรมกริยา) หลีก(ทาง); รอด; หลบ(หลีก): mi ne povas ~i vidi lin ฉันไม่สามารถหลีกเลี่ยงที่จะพบคุณได้; ne eblas
~i tion ช่วยอะไรไม่ได้; ne~eble ไปไม่ได้: ne~eblaj
cirkonstancoj เหตุสุดวิสัย
evolu|i (ntr อกรรมกริยา) วิวัฒนา(การ); เจริญ; ~igi พัฒนา; ~igo การพัฒนา; พัฒนาการ; ~o (การ)พัฒนา; (การ)วิวัฒนาการ kp เทียบกับ disvolviĝo; ~lando ประเทศที่กำลังพัฒนา; ประเทศด้อยพัฒนา; pli~i พัฒนาขึ้น
evoluci|o bv. v. โปรดดู evoluo
fab|o ถั่ว bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม pizo; ~oguŝo ฝักถั่ว; ~oŝosoj ถั่วงอก
fabel|o นิทาน (ว่าด้วยเทพยดาหรือเรื่องในจินตนาการ); เรื่องโกหก
fabl|o นิทาน(เรื่อง) นิทานคติธรรม: Ezopa ~o นิทานอีสป
fabrik|o โรงงาน; ~i (tr สกรรมกริยา) ผลิต; ~aĵo ผลิตภัณฑ์; ~marko ชื่อเครื่องหมายการค้า
fac|o พื้นผิว, ผิวสัมผัส, ผิวหน้า; inter~o (tek ทางเทคนิค) ต่อประสาน; ส่วนต่อประสาน, ตัวต่อประสาน, โปรแกรมต่อประสาน
facil|a ง่าย(ดาย); ~e โดยง่าย; ~igi ทำให้ง่าย; mal~a ยาก; หนักหน่วง; mal~aĵo ความ(ยาก)ลำบาก; อุปสรรค; mal~eco ความยุ่งยาก
faden|o เส้นด้าย; ~aro, ~fasketo ใย; ~bulo ด้ายกลุ่ม
fajenc|o ดินเหนียวชนิดหนึ่ง; ~aĵo(j) เครื่องดินเผา; ถ้วยชาม
fajf|i (tr สกรรมกริยา: melodion ks) เป่านกหวีด; เป่าหวูด; ผิวปาก; kp เทียบกับ kriegi; ~o (เสียง) นกหวีด; ~ilo นกหวีด; ~ilego หวูด (de trajno aŭ ŝipo ของรถไฟหรือเรือ); pri~i (tr สกรรมกริยา) คัดค้านหรือต่อต้านโดยการเป่านกหวีด; ฮาป่า (ส่งเสียงดังพร้อม ๆ กันแสดงความไม่พอใจหรือขับไล่)
fajl|i (tr สกรรมกริยา) ตะไบ, ถู...ด้วยตะไป; ~ilo ตะไบ
fajn|a ประณีต; ละเอียด; บริสุทธิ์
fajr|o ไฟ kp เทียบกับ brulo: (proverbo สุภาษิต) el la
flamo sin eltiris, en la ~on eniris หนีเสือปะจระเข้; ~aĵo ดอกไม้ไฟ bv. v. โปรดดู raketo, petardo, pirotekniko; ~ejo เตา(ไฟ): ~ejinaŭguro ขึ้นบ้านใหม่; ~ero ประกายไฟ; ~ilo ไฟแช็ก; ~obrigado กองดับเพลิง: ~obrigadano,
~oestingisto พนักงานดับเพลิง; ~opumpilo รถดับเพลิง; เครื่องพ่นไฟ
fak|o ฝ่าย; แผนก; ศาสตร์; ภาควิชา; กรม; สาขา(วิชา): ~a scio, ~lerto ความชำนาญ; ~delegito ผู้แทนที่ชำนาญเฉพาะด้าน; ~estro ผู้จัดการฝ่าย; อธิบดี; ~laboristo ช่าง; ~ulo ผู้ชำนาญพิเศษ; stud~o สาขาวิชา
faks|o แฟ็กซ์, โทรสาร
fakt|o ขัอเท็จจริง; ~e จริง ๆ; อันที่จริง
faktor|o ปัจจัย; เหตุผล; ข้อเท็จจริง; ตัวแทนค้าต่าง
faktur|o ใบส่งของ; ใบเก็บเงิน
fakultat|o (มหาวิทยาลัย) คณะ
fal|i
(ntr อกรรมกริยา) ตก(ลง); ทรุด; ร่วง; ล่อจม; หล่น: ~i
antaŭen คะมำ(ตก); ~eti สะดุด; ~igi ทำหล่น; ทำตก: ŝi
~igis la libron เธอทำหนังสือตก; ~ilo กับดัก; de~i ร่วง; พลัด(ลงมา); dis/en~i ถล่ม: en~ujo หลุมดัก
falĉ|i (tr สกรรมกริยา) ตัดหญ้า; ดายหญ้า; (for)~i ถาง; ~ilo มีดโค้งที่ใช้ตัดหญ้า; ~ileto เคียว; พร้า
fald|i (tr สกรรมกริยา) งอ; พับ; ~o รอยพับ; ทบ; ~eto รอยพับ, รอยย่น
fals|i
(tr สกรรมกริยา), ~a ปลอม; เก๊: ~a medikamento ยาปลอม; paroli ~e พูดเท็จ; ~ado การปลอมแปลง; ~aĵo ของปลอม
fam|o ชื่อเสียง/ดัง; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีชื่อเสียง; โด่งดัง; ~ulo ผู้ที่มีชื่อเสียง
famili|o ครอบครัว; ครัวเรือน; ตระกูล; เชื้อสาย; ~anoj สมาชิกในครอบครัว, ทางบ้าน kp เทียบกับ ĉehejmuloj, domanoj; ~a ĉambro ห้องรับเเขก, ห้องนั่งเล่น; ~estro พ่อบ้าน
familiar|a กันเอง; ไม่เป็นทางการ: ~a
esprimo ภาษาพูด; ~a lingvo ที่เป็นภาษาพูด; ~e อย่างกันเอง: ~e
nomiĝas เรียกง่าย ๆ ว่า; ~eco ความคุ้นเคย
fan|o (กีฬา วงดนตรี ฯลฯ) แฟนคลับ, แฟนเพลง
fanatik|a ที่คลั่งไคล้
fand|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ละลาย; ทำให้เหลว; ~aĵo, ~odrato ฟีวส์ (อุปกรณ์ไฟฟ้า) kp เทียบักบ cirkvitgardilo; ~iĝi ละลาย; ~opunkto จุดหลอมเหลว; (kun)~i หลอม(รวม)
fanfaron|i คุยโว; โม้; อวดเก่ง; ~ema ขี้อวด, ขี้โม้
fantast|o (lit วรรณคดี) บันเทิงคดีแนวแฟนตาซี
fantazi|o การจินตนาการ, การนึกฝัน, ความเพ้อฝัน; (muz ดนตรี) รูปแบบเพลงประเภทหนึ่งที่ไม่มีฉันทลักษณ์ตายตัว; ~i (tr สกรรมกริยา) จินตนาการถึง, นึกฝันถึง, เพ้อฝันถึง, ทำอย่างเฟ้อฝัน kp เทียบักบ revi
fantom|o ผี
far|i (tr สกรรมกริยา) ทำ; ปฏิบัติ; ออก; บำเพ็ญ: ~i el
muŝo elefanton ทำเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่; ~u
laŭ via plaĉo!, laŭplaĉe ตามสบาย; ili ~is
lin ŝipestro พวกเขาทำให้เขาเป็นนายเรือ; ~o การ(กระทำ): kapti iun ĉe l’ freŝa ~o จับได้คาหนังคาเขา; ~e de, ~: li estis
kaptita (~e) de la polico เขาถูกตำรวจจับ; ~endaĵo สิ่งที่ต้องกระทำ, ภารกิจ; กรณียกิจ; ~igi ทำให้; สั่ง; ~iĝi (กลาย)เป็น: kiam li
(~)iĝis reĝo เมื่อท่านได้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน; ~ita el ligno ทำด้วยไม้; ~maniero วิธีทำ; arte~ita เทียม, ประดิษฐ์; bon~(a ag)o กุศล; bon~emo มีจิตใจเป็นกุศล; bon~i (al) ทำดี(ต่อ), ทำบุญ(ทำคุณ); ประกอบคุณงามความดี
farb|i (tr สกรรมกริยา) ทาสี: blanke
~ita ทาสีขาว kp เทียบกับ pentri; ~o สีทา
farĉ|i (tr สกรรมกริยา) (อาหาร) ยัดใส้; ~ita ที่ยัดใส้
farenhejta
(skalo) ฟาเรนไฮต์
farm|i (tr สกรรมกริยา) ทำไร่: ~i rizon ทำนา; ~obieno, ~ejo ที่นา; ไร่; ~isto เกษตรกร; ชาวนา; ชาวไร่; ชาวสวน; ~odomo บ้านไร่
farmaci|o
เภสัชกรรม kp เทียบกับ apoteko
fars|o ละครตลกโปกฮา; สิ่งที่น่าหัวเราะ
fart|i (ntr อกรรมกริยา) สบาย; bon~i สบายดี; bon~o การมีคุณภาพชีวิตที่ดี; การมีสุขภาพที่ดี: mi ne
bon(e )~as , mi malbon(e )~as ผมไม่สบาย; kiel vi
~as? สวัสดี; เป็นอย่างไรบ้าง; sociala
bon~o/sekureco สวัสดิการสังคม
farun|o (อาหาร) แป้ง
fascin|i (tr สกรรมกริยา) น่าจับจ้อง; น่าสนใจ
fask|o ห่อ; สิ่งที่รวมกันเป็นกลุ่ม; ~o da
bananoj หวีกล้วย
fast|i
(ntr อกรรมกริยา) อดอาหาร; ถือศีลอด kp เทียบกับ abstini
fatal|o เคราะห์กรรม
fatras|o กองขยะ, กองของเก่า
faŭk|o ขากรรไกร; ปากใหญ่
fav|o ขี้กลาก
favor|a เอึ้อเฟึ้อ; เมตตา; ใจดี ~a momento ฤกษ์ดี; ~e al สำหรับด้วยความปรารถนาดี; ~i (tr สกรรมกริยา) กระทำดีต่อ; เอึ้อเฟึ้อ; เมตตา
fazan|o ไก่ฟ้า
fazeol|o ถ่ัวผักยาว
fe|ino นางฟ้า, ภูต; gard~(in)o เทพารักษ์
febr|o ไข้: akuta ~o ไข้อย่างแรง; ~i (ntr อกรรมกริยา), suferi de ~o เป็นไข้; จับไข้; ป่วยไข้
februar|o เดือนกุมภาพันธ์
feĉ|o ขี้ตะกอน; กาก
federaci|o สหพันธ์; สหรัฐ
fek|i
(ntr อกรรมกริยา) ทุ่ง, ขี้; ~aĵo ขี้; ~! ห่า!
fekund|a อุดม; สมบูรณ์; ให้ลูกได้; ~ejo พื้นที่อันอุดมสมบูรณ์
fel|o ขนสัตว์; หนัง
feliĉ|a มีความสุข; สุขใจ; ดีใจ; สบายใจ; ~o ความสุข(สบาย); mal~o โศก; กรรม; ทุกข์: mal~e เศร้า ๆ kp เทียบกับ bedaŭrinde
felieton|o เรื่องอ่านเล่นที่พิมพ์เป็นตอน ๆ ติดต่อกัน
femur|o ขาอ่อน
fend|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้แยกออก, ผ่าตามยาว; ฝ่าเข้าไป; ~ado กำลังผ่าอยู่; (fiz ฟิสิกส์) การแตกตัว; ~o รอยแตก
fenestr|o หน้าต่าง; ~panelo, ~vitro กระจกหน้าต่าง; gaz~o มุ้งลวด
fenomen|o ปรากฎการณ์
fer|o (Fe) ธาตุเหล็ก: forĝi
~on ตีเหล็ก; ~aĵo เครื่องเหล็ก; ~aĵisto ช่างเหล็ก; ~epoko ยุคเหล็ก; ~vojo (ทาง)รถไฟ; ~voja stacio สถานีรถไฟ; forĝo~o เหล็กตี, เหล็กพืด; gis~o (de
unua fando) เหล็กหลอม; subtera ~vojo รถไฟใต้ดิน bv. v. โปรดดู metroo; supertera
~vojo รถไฟฟ้าเหนือดิน; รถไฟลอยฟ้า bv. v. โปรดดู metroo.
feri|o วันหยุด(งาน); ~i พักร้อน; ตากอากาศ; ~oj ระยะหยุดงาน; publika ~o วันหยุดราชการ
ferm|i (tr สกรรมกริยา) ปิด; หยุด: ~i la
okulojn หลับตา: (hermetike)
~i ผนึก kp เทียบกับ obturi; ~oplato ฝา; mal~i เปิด: mal~i la buŝon อ้า(ปากขึ้น); mal~i la brakojn อ้าแขน; mal~i la
okulojn ลืมตา; mal~ita (ถูกทำให้)เปิด: mal~(it)a
por aferoj เปิดให้บริการ
ferment|i (ntr อกรรมกริยา) หมักเชื้อ; ~ado การหมักเชื้อ; ~igi หมัก; ~ilo หมักเชื้อ kp เทียบกับ gisto
feroc|a
ดุ(ร้าย)
fervor|o ความกระตือรือร้น; ความมุ่งมั่น
fest|i (tr สกรรมกริยา) ฉลอง; เฉลิมฉลอง: ~i
datrevenon de ies naskiĝo ฉลองวันเกิดของใคร; ~o งาน(เลี้ยง); งานฉลอง; เทศกาล; bv. v. โปรดดู akcepto; (memor)~i จัดงานรำลึก, เฉลิมฉลอง; te~o การเลี้ยงน้ำชา
festen|i
(ntr อกรรมกริยา) ร่วมกินเลี้ยง, กินเลี้ยง
festival|o การเฉลิมฉลอง; งานเทศกาล
fet|o ทารกในครรภ์; ฟีตัส (เอ็มบริโอของคนและสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมระยะที่อวัยวะต่าง ๆ ครบถ้วนแล้ว แต่ยังอยู่ในท้องแม่)
fetiĉ|o เครื่องราง
fetor|o กลิ่นเหม็น; ~a เหม็น; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีกลิ่นเหม็น
fi! (interjekcio คำอุทาน) ถุย; ทุเรศ; ห่า; ยี้; อี; ~a น่ารังเกียจ; น่าขยะแขยง; (prefikso อุปสรรค) บ่งชี้ถึงความไม่ดี น่ารังเกียจ ขยะแขยง เช่น ~fama รู้กันไปทั่วในเรื่องที่ไม่ดี, โด่งดังเพราะเรื่องที่ไม่ดี; ~flati ประจบประแจในทางที่ไม่ดี; ~gazetaro สื่อที่น่ารังเกียจ; ~paroli พูดจาหยาบโลน; ~vorto คำหยาบคาย
fianĉ|o, ~ino คู่หมั้น; ~(in)iĝi หมั้น: anonci
~iĝon ประกาศหมั้น; ~amiko เพื่อนเจ้าบ่าว
fibr|o (เส้น)ใย; vitro~aĵo ใยแก้ว; sinteza
~aĵo ผ้าใยสังเคราะห์
fid|i (tr สกรรมกริยา) ไว้ใจ; ~o ความเชื่อ; ความศรัทธา; ~inda น่าไว้ใจ; เชื่อถือได้; จริง; mal~inda ล่อกแล่ก; mem~i แน่แก่ใจ; เชื่อมั่นในตัวเอง; มั่นใจ; ne~inda ไม่เชื่อถือได้; ล่อกแล่ก
fidel|a ซื่อสัตย์; ใจเดียว; ~i (ntr อกรรมกริยา) จริง; จงรัก; mal~i นอกใจ
fier|a ภูมิใจ; ~i (ntr อกรรมกริยา) (pri) (ภาค)ภูมิใจ: mi ~as
pri vi ฉันภูมิใจในตัวคุณ; ~egi ถือดี, ทนงตัว kp เทียบกับ aŭdaci
fig|o
ลูกฟิก; ผลไม้คล้ายมะเดื่อ
figur|o ภาพ; รูปร่าง; (ตัว)เลข; เงา; ~eto รูปปั้น; ~a ที่แสดงรูปร่าง; ~i วาดให้เห็น; แสดงให้เห็น; พรรณนา; ~anto (teatro ละคร) ตัวประกอบภาพยนตร์; vort~o คำเปรียบเทียบ; อุปมา
Fiĝi|o ประเทศฟิจิ (ĉefurbo ซูวา Suvo)
fik|i (tr สกรรมกริยา) ร่วมเพศ; ~ema กำหนัด; เงี่ยน
fikci|o เรื่องแต่งขึ้น, เรื่องอ่านเล่น, ไม่ได้มีจริง; บันเทิงคดี: scienc~o บันเทิงคดีแนววิทยาศาสตร์ kp เทียบกับ fantasto
fiks|i (tr สกรรมกริยา) ตรึง; ทำให้แน่น: ~i tarifon วางอัตราค่า; (foto การถ่ายภาพ; kem เคมี); ~a กำหนดไว้; แน่นนอน: ~a
(/norma) tarifo อัตราค่าแน่นอน; al~i, (al)~ita ติด: firme ~ita สนิท; mal~iĝi หลุด
fiktiv|a ที่จินตนาการหรือประดิษฐ์ขึ้น bv. v. โปรดดู fikcia; malreala
fil|o ลูกชาย; บุตร; ~ino ลูกสาว
filantrop|o คนใจบุญ; ~io การช่วยเหลือเพื่อน
filatel|o การเล่นดวงตราไปรษณีย์; ~isto นักเล่นดวงตราไปรษณีย์ kp เทียบกับ poŝtmark-kolektanto
file|o ชิ้นเนื้อ
filharmoni|o ชื่อของสมาคมดนตรีหรือสถานที่แสดงดนตรีประเทศต่าง ๆ; วงดนตรีวงซิมโฟนีออร์เคสตรา
fili|o สาขา: esti ~o
de สังกัด
Filipin|oj ประเทศฟิลิปปินส์ (ĉefurbo มะนิลา Manilo);
filipin|ano ชาวฟิลิปปินส์
filistr|o
คนป่าเถื่อนไม่รู้จักความเจริญ; ~eco ความป่าเถื่อน
film|o หนัง; ภาพยนตร์; ฟิล์ม: rigardi
(/ spekti) ~on ดูหนัง; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำภาพยนตร์; ~isto ช่างภาพ; ~stelul(in)o ดาราหนัง
filologi|o นิรุกติศาสตร์
filozof|o นักปรัชญา; ~io ปรัชญา; อุดมการ
filtr|i (tr สกรรมกริยา) กรอง; (kem เคมี) ~ado การกรอง; (kem เคมี) ~aĵo สิ่งกรอง; ~iĝi ได้รับการกรอง; ~ilo ที่/เครื่องกรอง
fin|i (tr สกรรมกริยา) จบ(ลง); เสร็จ; หมด; ให้สิ้น; เลิก; ~a สุด(ท้าย); ~(~)e จากนั้น; ในที่สุด; ~o ปลาย, สิ้น; ท้าย; (ตอน)จบ: ~o de la strato, strat~o สุดสายของถนน; bv. v. โปรดดู finalo; ~(punkt)o จุดจบ; ~aĵo ส่วนท้าย; ตอนจบ; คำต่อท้าย, ปัจจัย; วิภัตติ; ปลาย; kp เทียบกับ fleksio; ~iĝi ลงท้าย; จบ(ลง); เลิก; สิ้น; หมด: (jam) ~iĝis la tempo หมดเวลา(แล้ว); ~inte: ~inte lernadon, … หลังจากจบเรียนแล้วก็…; ~ita (แล้ว)เสร็จ; หมด; แล้ว; สำเร็จ; sen~a ไม่รู้จบ; ~stacio ปลายทาง; (prefikso อุปสรรค) ครบ; เสร็จ; เสีย เช่น ~fari ทำ(ให้)เสร็จ; ~manĝi ทานเสร็จ; กินเสีย; ~rakonti เล่าให้หมด • ตัวอย่าง ~legi
libron อ่านหนังสือจบ; ~manĝinte,
ili eliris ekskursi หลังทานอาหารเสร็จ พวกเขาก็ออกไปเที่ยว; ankoraŭ
ne ~rakontis ยังเล่าไม่จบ; mi
ankoraŭ ne ~aĉetis ฉันยังซื้อของไม่ครบเลย
f-in|o (ย่อ) =
fraŭlino นางสาว
final|o ตอนจบ; รอบสุดท้าย bv. v. โปรดดู fin(aĵ)o; ~isto ผู้เข้ารอบสุดท้าย
financ|o การเงิน; การคลัง; ~i ให้ทุน
fingr|o นิ้ว(มือ); ~artiko ข้อนิ้วมือ; ~ingo ปลอกสวนนิ้วสำหรับเย็บผ้า; สนับนิ้วมือ; ~omontri ชี้นิ้ว; dik~o นิ้วโป้ง, นิ้วหัวแม่มือ; et~o นิ้วก้อย; mez~o นิ้วกลาง; montro~o นิ้วชี้; pied~o นิ้วเท้า; ringo~o นิ้วนาง
finn|o ชาวฟินแลนด์; Finn|lando, ~io ประเทศฟินแลนด์
firm|a แข็ง; มั่นคง; หนักแน่น
firma|o บริษัท; ห้าง bv. v. โปรดดู (akcia) societo, kompanio
fisk|o (กระทรวง)การคลัง
fiŝ|o ปลา: fermentaĵo el salita ~o ปลาร้า; la
Fiŝ|oj (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) กลุ่มดาวปลา, กลุ่มดาวมีน, ราศีมีน; ~aĵo (เนื้อ)ปลา; ~batali กัดปลา; ~(kapt)i ประมง; จับปลา; ~kaptanto คนหาปลา; ~kaptisto ชาวประมง; ~kapta
sezono ฤดูจับปลา; ~osto ก้าง(ปลา); ~saŭco น้ำปลา; kat~o ปลากด; mar~o ปลาทะเล: dolĉakva
~o ปลาท้ำจืด; or~o ปลาทอง
fizik|o ฟิสิกส์; รูบร่าง; เรือนร่าง; ~a ทางร่างกาย; ทางกาย(ภาพ); ~a
freŝeco ความพอดี
fiziologi|o สรีรวิทยา
fizionomi|o สีหน้า, ลักษณะโดยรวม; kp เทียบกับ aspekto; mieno
fjord|o อ่าวลึกแคบตามชายทะเลที่เป็นภูเขา
flag|o ธง: nacia ~o(/standardo)
ธงชาติ
flagr|i
(ntr อกรรมกริยา) วูบ(วาบ); ส่องวอบแวบ; โบกสบัด; kp เทียบกับ fulmi; ekbrili; intermiti; ~eti แลบ; จวนจะดับ; ek~i วูบขึ้นมา
flak|o
แอ่งน้ำ
flam|o เปลวเพลิง
flan|o (อาหาร) ขนมแป้งอบเปิดหน้ามีไส้เป็นผลไม้ ของหวาน หรือไข่
flanel|o
ผ้าสักหลาดอ่อน; koton~o ผ้ายสำลี
flanĝ|o
หน้าแปลน
flank|o ข้าง; ด้าน: (la) alia
~o de la strato อีกฝั่งของถนน; sur la
alia ~o อีกด้านหนึ่ง; ~e (de) ข้าง ๆ; ali~e (แต่)ในอีกทางหนึ่ง; ĉiu~e รอบข้าง; dekstra~e ข้างขวา(มือ); เบื้องขวา; kiu~e, kie ข้างไหม; malantaŭa
~o, malantaŭo ด้านหลัง
flar|i (tr สกรรมกริยา) ดม; ek~i ได้กลิ่น
flat|i (tr สกรรมกริยา) ประจบ(ประแจง); ยกยอ; ปากหวาน; ~emulo คนขี้ประจบ
flav|a, ~o สีเหลือง: ~a febro ไข้เหลือง; ~bekulo ไก่อ่อน
fleg|i (tr สกรรมกริยา) พยาบาล; ~istino นางพยาบาล
flegm|o ความอืดอาด; ความไม่แยแส; ความไม่ใส่ใจ
fleks|i (tr สกรรมกริยา) งอ; ~ebla ยืดหยุ่น; ยืดได้: ~ebla
tubo ท่ออ่อน
fleksi|o
(gram ไวยากรณ์) การเปลี่ยนรูปคำ; การผัน; ~(iĝ)i ผัน
flik|i (tr สกรรมกริยา) ชุน, เย็บ (ซ่อม), ปะ; ซ่อมแซม (เท่าที่ได้); ~aĵo รอยปะ
flirt|i
(ntr อกรรมกริยา) บินล่องลอย; โบกสะบัด; จีบ; ĉirkaŭ~adi หัวหกก้นขวิด
flok|o
เกล็ด: ~o de
neĝo, neĝero เกล็ดหิมะ เช่นเดียวกับ ~o de
aveno, lano, sapo; bv. v. โปรดดู skvamo
flor|o ดอก(ไม้); ~i (ntr อกรรมกริยา) บาน; มีดอก; ~aro ช่อดอก kp เทียบกับ infloresko (bot พฤษศาสตร์) = floraro; ~brasiko กะหล่ำดอก; ~krono พวงหรีด
flos|o แพ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ลอย(น้ำ); ลอย(ตัว); ~(ant)a บนน้ำ, ลอยน้ำ
flot|o
กองเรือ(รบ) bv. v. โปรดดู (milit)ŝiparo
flu|i
(ntr อกรรมกริยา) ไหล; ~a คล่อง: ~e paroli พูดคล่อง; ~o กระแส; ~aĵo ของไหล; ~eco ความคล่อง; ~ejo คลอง; ~linia ที่มีรูปเพรียวลม; de~ilo ท่อระบายน้ำ; kontraŭ~a ทวนกระแส (น้ำ); laŭ~a ตามกระแส (น้ำ): la laŭ~a vojaĝo, la vojo laŭ~a การท่องเที่ยวไปตามทาง, ทางไปตามทางที่ควรจะไป; super~a เกินความจำเป็น; super~i ท่วม; นอง; ล้น
flug|i
(ntr อกรรมกริยา) บิน; เหิน; เหาะ: ~i tien
kaj reen บินไปบินมา; ~o เที่ยวบิน: enlanda
~o เที่ยวบินภายในประเทศ; eksterlanda
~o เที่ยวบินไปต่างประเทศ; ~ado เที่ยวการบิน; ~ilo ปีกนก; ~folio ใบปลิว; ~haveno สนามบิน; ท่าอากาศยาน; ~maŝino เครื่องบิน kp เทียบกับ aviadilo; delto~ilo, pendoglisilo เครื่องบินไอพ่น
flustr|i (tr สกรรมกริยา) กระซิบ
flut|o (muz ดนตรี) ฟลุต, ขลุ่ย; bek~oขลุ่ยรีคอร์เดอ
foir|o งานจัดแสดงสินค้า
foj|o ครั้ง, ที; เวลา; ~e (กาล)ครั้งหนึ่ง; เคย; บางครั้ง, บางคราว; บางหน; บางโอกาส, บางเวลา; บางที: ~e
troviĝis/estis ครั้งหนึ่งมี; ยังมี; ĉu
vi ~e vidis tajan filmon? คุณเคยดูหนังไทยไหมครับ/ค่ะ; ankoraŭ~e อีกครั้ง(หนึ่ง); อีกที(หนึ่ง); ĉi-~e, ĉi tiun ~on ทีนี้ bv. v. โปรดดู nun; ĉiu~e, ĉiun ~on ทุก ๆ ครั้ง; kelk~e บางครั้ง, บางโอกาส; pasint~e, last~e ครั้งก่อน, ครั้งล่าสุด; re~e ครั้งแล้วครั้งเล่า; อีกที; ใหม่; unua~e, la unuan ~on (ใน)ครั้งแรก
fojn|o
หญ้าแห้ง; ~amaso กองหญ้าแห้ง
fok|o แมวน้ำ
foli|o แผ่น; ใบ(ไม้/หญ้า); ~umi อ่านหนังสืออย่างคร่าว ๆ; พลิก; flug~o ใบปลิว
folklor|o คติชาวบ้าน, วัฒนธรรมพื้นบ้าน
fon|o ความเป็นมา; ส่วนที่อยู่หลัง; ภูมิหลัง; ฉากหลัง
fond|i (tr สกรรมกริยา) ก่อตั้ง; ก่อกำเนิด; ~iĝi ตั้ง(อยู่); สร้างขึ้น: Bankoko
~iĝis(/estis ~ita) en la jaro 2325 B.E. กรุงเทพฯตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๓๒๕; ~aĵo มูลนิธิ; ~into ผู้สถาปนา; (rel ศาสนา) ศาสดา
fondus|o มูลนิธิ
fonem|o (fon สัทศาสตร์) หน่วยเสียง
fonetik|o สัทศาสตร์
font|o น้ำพุ(โดยธรรมชาติ); แหล่งข้อมูล; มูล; บ่อเกิด: fidindaj
~oj แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ bv. v. โปรดดู rondo; ~i
(ntr อกรรมกริยา) น้ำพุพุ่ง; เริ่ม; เกิด; ~oplumo ปากกาหมึกซึม
fontan|o น้ำพุเทียม
for (adv กริยาวิเศษณ์) ห่าง; ไกล: ~ de la okuloj, ~ de la koro ไกลตาไกลใจ; ~a ไกล(ลิบลับ); ~igi ลบ, ลบล้าง; ดับ; หลบ: ~igi
problemon ตัดปัญหา; ~igi
ŝuldon ชำระหนี้; tute ~igi ลบล้างจนหมดสิ้น; ~esti ห่าง(ไกล): ~estas de Bankoko je unu kilometro ห่างจากกรุงเทพฯหนึ่งกิโล; peti
~permeson ลา(หยุด); ~iru! ไป๊; ~ĵeti ทิ้ง(…)เสีย; ~manĝi กิน(…)เสีย, กินไม่เหลือ; ~teni sin de เอาตัวเองออกห่างจาก; ~vaporiĝi กลายเป็นไอ
forges|i (tr สกรรมกริยา) ลืม; ~ema ขี้ลืม; ne~forgesebla ไม่รู้ลืม; sin ~i, ~i sin (mem) ลืมตัว
forĝ|i
(tr สกรรมกริยา): ~i feron ตีเหล็ก; ~u feron,
dum ĝi estas varmega พึงตีเหล็กเมื่อร้อน; ~(o)fero เหล็กตี, เหล็กพืด
fork|o ส้อม, สิ่งที่มีรูปร่างคล้ายส้อม, ทางแยก: dentoj de
~o ซี่ส้อม; agordo~o ส้อมเสียง; (dis)~iĝi
แยก(ย้าย); voj~(iĝ)o แพร่ง, ทางแยก
form|o รูปแบบ; รูป(ร่าง); ทรง; ลาย; ~i (tr สกรรมกริยา) สร้าง; ทำ; ก่อเป็นรูป; ~iĝi เข้ารูป; al~igi เปลี่ยนรูป; ali~iĝi แปลงตัว; laŭ~a เข้ารูป; mis~i ทำให้เปลี่ยนรูป; re~i ปฏิรูป; ปรับปรุง; ดัดสันดาน kp เทียบกับ plibonigi; trans~i เปลี่ยนรูป; แปลง; trans~iĝi กลายเป็น; trans~ilo เครื่องแปลง; unu~eco ความซ้ำซาก
formal|a เป็นพิธีการ; ตามธรรมเนียม; ทางการ; ~aĵo พิธีการ; พิธีรีตอง; ne~a ลำลอง; ที่ไม่เป็นทางการ: ne~e อย่างไม่เป็นทางการ, อย่างกันเอง
format|o รูปแบบ
formik|o มด; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีอาการเป็นเหน็บ; ruĝ~o มดแดง
formul|i (tr สกรรมกริยา) วางหรือกำหนดสูตร ฯลฯ; ~o สูตร; ~aro แบบฟอร์ม kp เทียบกับ aliĝilo; demandaro; mendilo; respondilo
forn|o เตา: (hejt)~o ตู้อบ; (kuir)~o เตา(ไฟ); mikroonda ~o เตาอบไมโครเวฟ; bv. v. โปรดดู bakujo; ~ego เตาเผา
forst|o ป่าไม้; ~umi (tr สกรรมกริยา) รักษา(และปลูก)ป่า; ~kultiv(ad)o การป่าไม้; วนศาสตร์
fort|a
แข็งแรง, มีกำลัง; ~i (ntr อกรรมกริยา) แข็งแรง; ~(ec)o กำลัง; แรง, ความแข็งแรง: havas la
~on มีแรง; พละ (fizika); ~ega, -e รุนแรง; ~ostreĉo ความพยายาม; วายามะ; mal~i อ่อนเพลีย; อ่อนแอ; mal~iĝi อ่อนเพลียลง; per~i ใช้กำลังบังคับ; pli~igi เสริมกำลัง; super~i มีอำนาจเหนือ, มีอานุภาพเหนือ
fortik|a แข็ง; ทนทาน; ~aĵo ป้อม bv. v. โปรดดู fortreso; ~igi ทำให้ทนทาน
fortres|o เขตป้อม; ป้อมปราการ kp เทียบกับ fortikaĵo
fortun|o โชคดี, เคราะห์ดี, ดวงดี
fos|i
(tr สกรรมกริยา), ~iĝi ขุด; ~aĵo คู; หลุม; ~ilo เสียม; el~i ขุด(ขึ้น), ขุดพบ; sub~i ทำให้อ่อนลง
fost|o เสา(ที่ตั้งตรง): betona ~o เสาคอนกรีต
fot|o ภาพถ่าย; รูปถ่าย: riveli
~on ล้างรูป; ~i (tr สกรรมกริยา) ถ่าย(รูป); ~ilo กล้องถ่ายรูป; ~isto ช่างถ่ายภาพ; ~kopio สำเนาเอกสาร; ~kopiilo เครื่องถ่ายเอกสาร; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~osintezo การสังเคราะห์
fotel|o เก้าอี้นวม bv. v. โปรดดู brakseĝo; ที่นั่งเป็นแถว ๆ ในโรงละคร
fotograf|i (tr สกรรมกริยา) bv. v. โปรดดู foti; ~o bv. v. โปรดดู fotisto
fotografi|o การถ่ายภาพ bv. v. โปรดดู fotoarto
frag|o ลูกสตรอว์เบอร์รี่
fragmit|o (หญ้า)กก
frakas|i (tr สกรรมกริยา) ทำแตก; ฟาด; บี้; ~iĝi แตก
frakci|o เศษส่วน kp เทียบกับ ono; ~igi แยก
fram|o โครง(ร่าง)
framason|o สมาชิกองค์กรฟรีเมสัน; ~ismo องค์กรฟรีเมสัน
framb|o ลูกราสเบอร์รี่
franc|o ชาวฝรั่งเศส: la ~a
(lingvo) ภาษาฝรั่งเศส; Franc|io ประเทศฝรั่งเศส (ĉefurbo เมืองหลวง Parizo)
frand|i (tr สกรรมกริยา) กินอาหารอย่างเพลินเพลิน, กินอย่างเอร็ดอร่อย; ~aĵo อาหารอันโอชะ; ~ema ชอบรับประทานอาหารอันโอชะ
frap|i (tr สกรรมกริยา) เคาะ; ตี, ชน; ฟาด: ~i sur la pordon, ĉe la pordo เคาะที่ประตู; pugno~i ชกต่อย; หมัด
frat|o พี่ชาย; น้องชาย; ~eco ความเป็นพี่น้อง, ภราดรภาพ; ~ego พี่ชาย; ~eto น้องชาย; ~inego พี่สาว; ~ineto น้องสาว; ge~oj พี่น้อง
fraŭd|i (tr สกรรมกริยา) ฉ้อ; โกง; ปอกลอก
fraŭl|o ชายโสด; ~a โสด; ~ino, (ย่อ) f-ino หญิงโสด; นางสาว; ~ineto แม่หนู; honor~ino เพื่อนเจ้าสาว
fraz|o ประโยค: konstrui
~on สร้างประโยค, ผูกประโยค; ĉef~o มุขยประโยค; sub~o อนุประโยค
frekvent|i (tr สกรรมกริยา) เยี่ยมเยียนอย่างเป็นประจำ; bv. v. โปรดดู vizitadi
fremd|a ต่าง; แปลก; ต่างชาติ: ~a lingvo ภาษาต่างประเทศ; niaj
fratoj fariĝis tute ~aj unuj al aliaj พี่น้องของเราได้กลายเป็นคนแปลกหน้าไปแล้ว kp เทียบกับ nepropra, aliula; eksterlanda; ekzota; transmara; ~ulo คนแปลกหน้า; คนต่างเมือง; ผู้มาใหม่ kp เทียบกับ eksterlandano, eksterprovincano
frenez|i
(ntr อกรรมกริยา) เป็นบ้า; เสียสติ; สติวิปลาส
freŝ|a สด; ใหม่; สดชื่น; mal~a ไม่สด; re~igi ทำให้สด, ทำให้สดชื่น
frid|a bv. v. โปรดดู malvarma; ~igi แช่เย็น: ~igita
sukerkano อ้อยแช่เย็น; bv. v. โปรดดู prokrasti; ~ujo ตู้เย็น
fripon|o โจร, อันธพาล, กุ้ย
frit|i (tr สกรรมกริยา) ทอด: ~ita rizo ข้าวผัด; kirl~aĵo ผัด; (terpom)~oj มันฝรั่งทอด
friz|i (tr สกรรมกริยา) ดัด/เซ็ทผม; แต่งผม: konstanta
~o ทรงผมถาวร; การแต่งผมทรงถาวร; ~aĵo ทางผม kp เทียบกับ hararanĝo; ~ejo ร้านทำผม(ของผู้หญิง); ~isto ช่างแต่งผม
fromaĝ|o เนยแข็ง
front|o ด้านหน้า; ข้างหน้า; เบื้องหน้า; (mil ทหาร, pol การเมือง) แนวรบ: ~o
ĉe marbordo, marborda ~o ริมทะเล; ~linio แนวหน้า; batal~o แนวรบ; varma ~o แนวอากาศร้อน; ~i (ntr อกรรมกริยา) ไปเผชิญหน้า, ไปต่อกร; al~i (tr สกรรมกริยา) เผชิญ(หน้า); หันหน้า
frost|o ความเย็นจัด; ~i (tr สกรรมกริยา) เยือกแข็ง; ~ujo ตู้แช่แข็ง
frot|i (tr สกรรมกริยา) ถู: ~balai
plankon ถูพื้น; ~o การถู, การเสียดสี; ~vundi ทำให้ถลอก; ขัดถู
fru|i
(ntr อกรรมกริยา) เร็วก่อนเวลาที่กำหนด, ~a bv. v. โปรดดู antaŭtempa; เร็ว; ~e ก่อนเวลาที่กำหนด, ในช่วงเริ่มต้นของวัน เวลา ชีวิต; ~mateno เช้าตรู่: ~matene ในตอนเช้าตรู่, แต่เช้า; mal~i ช้า; สาย; ล่า: (en) la mal~a mateno ตอนสาย; (estas)
tro mal~e สายเกินไป, สายเสียแล้ว, สายมากไปแล้ว; mal~e
nokte ดึก; mal~matene สาย ๆ; ตอนสาย; pli-malpli ~e ไม่ช้าก็เร็ว; pli ~e เร็วกว่านี้
fuĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) หนีเอาชีวิตรอด
frukt|o ผลไม้: esti
~odona เป็นผล; en Tajlando
la kultivado estas tre ~odona ในเมืองไทยการเพาะปลูกได้ผลมาก; ~i บังเกิดผล; ~oĝardeno สวนผลไม้; ~osuko น้ำลูกไม้
frunt|o หน้าผาก
fuel|o เชื้อเพลิง
fulm|o ฟ้าแลบ; ~ofermilo ซิบ bv. v. โปรดดู zipo; ~otondro ฟ้าคะนอง; ~i ฟ้าแลบ
fum|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) สูบ; ควัน; ~tubo ปล่องคว้น; ปล่องไฟ
fund|o ก้นบึ้ง; ĝis~e จนถึงก้นบึ้ง, จนหมด, จนถึงที่สุด
fundament|o หลักบรรทัดฐาน; หลักพื้นฐาน; การก่อตั้ง; (มูล)ฐาน; รากฐาน: Fundamento
de Esperanto หลักพื้นฐานของเอสเปรันโต; ~a มูลฐาน, พื้นฐาน
funel|o กรวย
funebr|i (tr สกรรมกริยา) ไว้ทุกข์; ~aĵoj งานศพ
fung|o เห็ด; (เชื้อ)รา
funkci|o ฟังก์ชัน, การทำงาน, หน้าที่; ~i (ntr อกรรมกริยา) (เครื่อง) เดิน; ทำหน้าที่; ทำงาน: la ilo ne
~as เครื่องเสีย; ĝi
regule ~as มันทำหน้าที่อย่างถูกต้อง; ~(ig)i ดำเนินการ/งาน: ~igi fervojon เดินรถไฟ; ~ulo เจ้าหน้าที่; พนักงาน: (registara)
~ulo ข้าราชการ
funt|o (ชื่อหน่วยมาตราชั่ง) ปอนด์
furaĝ|o อาหารสำหรับปศุสัตว์; อาาหารสำหรับสัตว์; ~i (ntr อกรรมกริยา) ค้นหาอาหารสำหรับสัตว์
furioz|a โกรธเป็นไฟ; ~i (ntr อกรรมกริยา) เดือดดาล; โกรธอย่างรุนแรง
furunk|o ฝี
furor|o สมัยนิยม; ความนิยม; ความคล่ังไคล้: ~a libro หนังสือขายดี; ~a vorto คำที่นิยมใช้กันในปัจจุบัน; ~e
vendiĝas ขายดิบขายดี
furz|i
(ntr อกรรมกริยา) ผายลม; ตด
fusil|o
ปืนยาว
fuŝ|i (tr สกรรมกริยา) ทำ(ผิด)พลาด; พลาดพลั้ง; ~o ความผิดพลาด; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~kontakto ลัดวงจร; ~pentri แต้ม
fut|o ฟุต (หน่วยวัดระยะของหลายประเทศ) bv. v. โปรดดู colo: 75-~a boato เรือ ขนาด ๗๕ ฟุต
futbal|o ฟุตบอล kp เทียบกับ piedpilko
futur|o (gram ไวยากรณ์) อนาคตกาล; อนาคต kp เทียบกับ estonteco
fuz|i (ntr อกรรมกริยา) ลุกไหม้อย่างช้า ๆ; ~ilo จรวด
fuze|o (สาย)ชนวน(ระเปิด)
fuzelaĝ|o ลำตัวเครื่องบิน
gaj|a ร่าเริง; เบิกบานใจ; ใจชื้น; ~igi ทำให้ร่าเริง, ทำให้เบิกบานใจ; mal~a เศร้า; ทุกข์; mal~i (ntr อกรรมกริยา) (โศก)เศร้า; หดหู่ใจ
gajn|i (tr สกรรมกริยา) ได้รับ (เงินหรือสิ่งที่มีค่า), ชนะ, ถูก: ~i la loterion ถูกลอตเตอรี่; ~o การได้รับ, การชนะ, ลาภ
gal|o น้ำดี; ~veziko ถุงน้ำดี
galang|o ข่า
galant|a
ปากหวาน, เจ้าชู้; ~ulo คนเจ้าชู้
galop|i
(ntr อกรรมกริยา) (ม้า) ห้อ; (วิ่ง)ควบ
gam|o (muz ดนตรี) บันไดเสียง; เสียง; สิ่งทั้งหมด; ali~igi (tr สกรรมกริยา) ย้ายบันไดเสียง
gama แกมมา; ~radiado รังสีแกมมา
gamelan|o (muz ดนตรี) วงปี่พาทย์อินโดนีเซีย; วงกาเมลัน
gamb|o ขา (ตัว)
Gana|o ประเทศกานา (ĉefurbo เมืองหลวง Akro)
gangster|o นักเลง
gap|i
(ntr อกรรมกริยา) อ้าปาก
garaĝ|o อู่รถยนต์; โรง(จอด)รถ bv. v. โปรดดู aŭtejo
garanti|i (tr สกรรมกริยา / por, pri) รับประกัน; รับรอง
gard|i (tr สกรรมกริยา) คุม(ครอง); เก็บไว้; รักษา(การ); ปกป้อง: homo kiu
~as la ok preceptojn / ~anto de la ok preceptoj ผู้ที่รักษาศีลแปด kp เทียบกับ sekvi; ~isto ผู้คุม; คนยาม; ~ostari อยู่ยาม; ~oŝranko ตู้เซฟ; avan~o (mil ทหาร) กองหน้า; kp เทียบกับ ariero; (belartoj ศิลปะ) กลุ่มคนที่มีแนวความคิดทางศิลปะกลุ่มก้าวหน้า; avan~ismo ลัทธิศิลปะกลุ่มก้าวหน้า; cirkvit~ilo ฟิวส์ (อุปกรณ์ไฟฟ้า); sin~a รอบคอบ; ระมัดระวัง; sin~emo ความรอบคอบ
garud|o ครุฑ
gas|o แก๊ส
gast|o แขก; ผู้มาเยือน; ผู้มาหา; ~i (ntr อกรรมกริยา) พัก: ~i en hotelo พักอยู่ที่โรงแรม; ~ejo โรงแรมขนาดเล็กไม่หรูหรา; ~igi รับรองแขก; ~iganto เจ้าบ้าน; ~amo ความมีใจเมตตากรุณา; อาทร
gastronom|o นักกิน; ~io ศิลปะแห่งการกิน
gaz|o ผ้าโปร่ง(ที่ใช้ปิดแผล ฯลฯ)
gazet|o นิตยสาร; วารสาร; ~aro พวกหนังสือพิมพ์
gazon|o
สนามหญ้า; ~tondilo เค่ื่รองติดหญ้า
ge| (prefikso อุปสรรค) บงชี้ถึงเพศชายและเพศหญิง เช่น ~fratoj พี่น้อง; ~junuloj หนุ่มสาว; ~sinjoroj นายและนาง; (แต่ถ้าเป็นในรูปเอกพจน์ อาจหมายถึงเพศชายหรือเพศหญิงก็ไ เช่น ~patro พ่อหรือแม่)
gej|o เกย์, ชายที่รักใคร่เพศเดียวกัน; ~ino ทอมดี, เลสเบี้ยน
gek|o ตุ๊กแก
gel|o เจล
gem|o พลอย; bv. v. โปรดดู diamanto
gen|o ยีน
gener|i (tr สกรรมกริยา) สืบพันธุ์; ออกลูก; ให้กำเนิด; ~a เกี่ยวกับอวัยวะเพศหรือการสืบพันธุ์; ที่ก่อกำเนิด; (eksteraj)
~iloj, ~aj
organoj อวัยวะเพศ
generaci|o รุ่น; ช่วงอายุ; ยุค
general|o นายพล; พลเอก; แม่ทัพ
generator|o ไดนาโม; เครื่อง(ให้)กำเนิดไฟฟ้า
genetik|o พันธุศาสตร์
geni|o เทวดาประจำตัว, อัจฉริยะ, ความอัจฉริยะ, อัจฉริยภาพ, (= ~ulo); ~ulo คนมีพรสวรรค, คนเก่ง, อัจฉริยบุคคล
genitiv|o (gram ไวยากรณ์) สัมพันธการกที่แสดงความเป็นเจ้าของ
genocid|o การฆ่าล้างเผ่าพันธ์
genr|o (gram ไวยากรณ์) ลึงค์; เพศ: ina หญิง; neŭtra กลาง; vira ชาย
gent|o เชื้อชาติ; ญาติ; kp เทียบกับ tribo; domanaro; etno; nacio; popolo
genu|o (หัว)เข่า; ~i (ntr อกรรมกริยา) (นั่ง)คุกเข่า; ~oj ตัก
geografi|o ภูมิศาสตร์ bv. v. โปรดดู terscienco
geologi|o ธรณีวิทยา
geometri|o เรขาคณิต; ~a figuro รูปเรขาคณิต
geril|o สงครามกองโจร; ~an(ar)o กองโจร
german|o ชาวเยอรมัน: la ~a
(lingvo) ภาษาเยอรมัน; German|io ประเทศเยอรมนี (ĉefurbo เมืองหลวง Berlino)
gerontologi|o (med แพทย์) พฤฒาวิทยา, ชราภาพวิทยา
gest|o ท่าทาง; การให้สัญญาณ; การแสดงกิริยา; ~i (ntr อกรรมกริยา) ให้สัญญาณ; แสดงท่าทาง: ~e alvoki กวักมือ
get|o สลัม
gibon|o ชะนี
giĉet|o ช่อง(ขายตั๋ว); เคาน์เตอร์จำหน่ายตั๋ว
gigant|o ยักษ์
gimnast|o นักกายบริหาร; ~iko กายบริหาร
gimnazi|o โรงเรียนมัธยมศึกษา
ginekologi|o (med แพทย์) นรีเวชศาสตร์; นรีเวชวิทยา; วิทยาเพศหญิง
gingiv|o เหงือก bv. v. โปรดดู dentokarno
gips|(ŝton)o เกลือจืด
girland|o
พวงมาลัย, พวงดอกไม้; พวงหรีด; kp เทียบกับ florĉeno; florkrono
gis|o เหล็กหล่อ; ~i หล่อ
gist|o เชื้อหมัก
gitar|o กีตาร์
glace|a เงา
glaci|o น้ำแข็ง; ~aĵo ไอศกรีม, ไอติม; ~akvo น้ำแข็งเปล่า; ~iĝinta เยือกแข็ง; กลายเป็นน้ำแข็ง kp เทียบกับ frostigita; ~monto ภูเขาน้ำแข็ง; ~rivero ธารน้ำแข็ง; ~ŝranko ตู้เย็น
glad|i (tr สกรรมกริยา) รีดผ้า: lavi kaj
~i ซักรีด; ~ilo เตารีด
glan|o ผลต้นโอ๊ก
glas|o (ถ้วย)แก้ว; แก้วน้ำ
glat|a เรียบ; mal~a ขรุขระ; หยาบ ๆ; สาก
glav|o มีดดาบ; ~ingo ฝักมีดดาบ
glazur|i
(tr สกรรมกริยา) เคลือบ: ne~ita ไม่เคลือบ
glis|i
(aero วิชาการบิน) (ntr อกรรมกริยา) ร่อน kp เทียบกับ ŝvebi; ~ilo เครื่องร่อน: pendo~ilo,
deltoflugilo เครื่องบินไอพ่น
glit|i (ntr อกรรมกริยา) ลื่น; ~fali ลื่นหลุด, หลุด: ~fali el
la mano หลุดมือ; lasi
~fali ทำหลุด; ~kuri สเกต
glob|o ลูกกลม kp เทียบกับ bulo; ลูกโลก; ~eto ลูกหิน; ลูกแก้ว; ลุกปัด; ~krajono ปากกาลูกลื่น; ~lagro ตลับลูกปืนเม็ดกลม; (rul)~ludo กีฬาโบว์ลิง และอื่น ๆ kp เทียบกับ kegloludo
global|a bv. v. โปรดดู tutmonda
glor|o ศรี; สิริ
glot|o (fon สัทศาสตร์) ช่องเปิดระหว่างเส้นเสียง: ~a halto สายเสียงหยุด, เสียงกัก, เส้นเสียง bv. v. โปรดดู plozivo
glu|(aĵ)o กาว; ~(ec)a เหนียวหนืด; ติดได้แน่น: ~eca rizo ข้าวเหนียว; ~i (tr สกรรมกริยา) ติด(ด้วย)กาว; ~bendo สก็อตเทป, เทปติดกระดาษ; ~marko ฉลากติด; สติกเกอร์
glut|i
(tr สกรรมกริยา) กลืน; (ek)~o อึก; en~i กลืน
glute|o
แก้มก้น bv. v. โปรดดู postaĵo, pugo
gol|o ประตูฟุตบอล; ~ejo ประตู; ~ulo ผู้รักษาประตู
golf|o
1 อ่าว: Golfo de
Tajlando อ่าวไทย; 2 กอล์ฟ
gorĝ|o ลำคอ
goril|o ลิงกอริลลา
graci|o ความงดงาม; คุณธรรม; ลีลา
grad|o ชั้น; อันดับ; องศา; ประโยค: ĝis
ĉi tiu ~o/ĉi-~e ถึงเพียงนี้: ĝis
tioma ~o, ke ถึงกับ; ~e เป็นขั้น ๆ; unua~a ชั้นแรก; ชั้นเยี่ยม; ที่หนึ่ง; dua~a รอง; ที่สอง; (โรงเรียน) มัธยม; (pli)~igi ขยาย
grafik|o กราฟฟิก; ~aĵo กราฟ
grajn|o เม็ด
gram|o กรัม
gramatik|o ไวยากรณ์: ~a regulo หลักเกณฑ์ทางไวยากรณ์
gramofon|o เครื่องเล่นจานเสียง bv. v. โปรดดู diskoludilo
granat|o (ผลไม้) ทับทิม
grand|a, ~i ใหญ่; โต: sam~i kiel มีขนาดเท่า ๆ; โตเท่า; ~eco ขนาด; เบอร์: troviĝas
multaj ~ecoj de domo บ้านมีหลายขนาด; ~ega ใหญ่ ๆ; ใหญ่โต; ~igi ขยาย; mal~a เล็ก: mal(pli)~a
ย่อย ๆ; pli~iĝi ขยายตัว; ทวี; po~e vendi ขายส่ง
grandioz|o ยิ่งใหญ่(สมเกียรติ)
grapol|o กลุ่ม (สิ่งของหรือคน), ช่อ, กระจุก
gras|o ไขมัน; ~a อ้วน; ~eco ความอ้วน; ~umo ปุ๋ย
grat|i (tr สกรรมกริยา) (รอย)ข่วน; ตะกุย: ~i sin เกา; ~o รอยขีด
gratifik|i (tr สกรรมกริยา) ให้เงินทิป, ให้เงินโบนัส; ~o เงินรางวัล; เงินทิป, เงินโบนัส bv. v. โปรดดู trinkmono
gratul|i (tr สกรรมกริยา) แสดงความยินดี; ~o(j)n! ยินดีด้วย; ขอแสดงความยินดี
grav|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a สำคัญ; สาหัส: ~a
malsano โรคร้ายแรง; tute ne
~as!; neniel ~as! ไม่เป็นไรหรอก; ช่างเถอะ; esti ~e
vundita มีบาดแผลสาหัส; ~eco ความสำคัญ; น้ำหนัก; ใจความ; mal(pli)~a, ne~a ย่อย ๆ; ne~aĵo เรื่องปลีกย่อย
graved|i
มีครรภ์; มีท้อง, ตั้งท้อง; ~eco การตั้งครรภ์; ~iĝi ตั้งครรภ์; ตั้งท้อง
gravit|o ความถ่วง, แรงโน้มถ่วง, แรงดึงดูด
gravur|i (tr สกรรมกริยา) แกะ; สลัก; ฝัง; ~isto ช่างแกะ
greg|o ฝูงสัตว์
grek|o ชาวกรีก: la ~a
(lingvo) ภาษากรีก; Grek|io ประเทศกรีซ (ĉefurbo เมืองหลวง Ateno)
gren|o เมล็ดข้าว, เมล็ดพืช bv. v. โปรดดู cerealo, aveno, hordeo, mileo, rizo, sekalo, tritiko; ~(ten)ejo ยุ้งเก็บเมล็ดพืช
gril|o จิ้งหรีด
grimp|i
(ntr อกรรมกริยา) ปีน; ป่าย; ไต่
grinc|i
(ntr อกรรมกริยา) เสียงดังเอี๊ยด/ดังครูด/ดังเสียว
grip|o ไข้หวัดให: suferi
de ~o เป็นไข้หวัดใหญ่
griz|a, ~o สีเทา; สีหม่น; ~a hararo, ~hara ผมหงอก
Gronland|o กรีนแลนด์
grumbl|i
(ntr อกรรมกริยา) กล่าวด้วยความไม่พอใจ
grund|o ดิน, พื้นดิน, ภูมิ: bulo da
~o ก้อนดิน
grunt|i
(ntr อกรรมกริยา) ฮึดฮัด
grup|o พวก; เหล่า; คณะ; กลุ่ม; ~igi รวมกลุ่ม
gruz|o (ก้อน)กรวด
guberni|o อำเภอ; แขวง kp เทียบกับ distrikto; ~estro นายอำเภอ; sub~o กิ่งอำเภอ: vicestro
de sub~o ปลัดอำเภอ
gujav|o (ผลไม้) ฝรั่ง
gum|o กาวที่ทำจากยางไม้; ยางไม้; ยางลบ; ~i ติดด้วยกาว; for~i ลบออก; (frot)~o ยางลบ; maĉ~o หมากฝรั่ง; (skrap)~o ยางลบ
gust|o รส(ชาติ): ~o akra, pika เผ็ดร้อน; รสจัด; ĉiu
havas sian propran ~on ต่างคนก็ต่างใจ; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีรสชาติ; มีรสอย่างใดอย่างหนึ่ง; ~igi ปรุงรส; ชูรส; ~umi (tr สกรรมกริยา) ชิม(รส); ลองชิม; bon~i, -a โอชารส; อร่อย; น่ากิน; ออกรส; sen~a จืด
guŝ|o ฝัก: fabo~o ฝักถั่ว
gut|o หยด; ~i (ntr อกรรมกริยา) หยด, ตกลงมา
gvardi|o ทหารองครักษ์ kp เทียบกับ ariergardo, avangardo
gvat|i (tr สกรรมกริยา) จับตา; อยู่ยาม; ~isto ทหารยาม
gvid|i (tr สกรรมกริยา) นำทาง; นำเที่ยว; (แนะ)นำ; พา: ~i
laboron/aferon อำนายการ; (man)~i จูง;~anto ผู้นำ; ประมุข; หัวหน้า; ~isto ผู้นำเที่ยว, ไกด์
Ĝakart|o กรุงจาการ์ตา
ĝangal|o ป่าดงดิบ; ป่าสูง; ดง
Ĝantaburi|o จันทบุรี
ĝarden|o สวน; besto~o, zoologia ~o สวนสัตว์; botanika
~o สวนไม้ดอก; ~isto คนสวน; ~umi ทำสวน
ĝel|o เจล
ĝem|i
(ntr อกรรมกริยา) ครวญ; คราง; ~adi ครวญคราง
ĝemel|o ฝาแฝด; la
Ĝemel|oj (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) กลุ่มดาวคนคู่ กลุ่มดาวมิถุน/เมถุน ราศีเมถุน
ĝen|i (tr สกรรมกริยา) (รบ)กวน; ทำให้รำคาญ; กวนใจ; แย่; พาล; ทำความเดือดร้อน: ĉu
mi ~as vin? ฉันทำให้คุณรังเกียจไหม; la
laŭta bruo ~as min เสียงดังทำให้ดิฉันรำคาญ; mi
malvolonte ~as vin ผมเกรงใจคุณ kp เทียบกับ trudas al vi; ~a น่ารำคาญ; น่ากวนใจ; ~ata, ~ita รำคาญ; ~iĝi กังวล; เกรงใจ; เคือง; รำคาญใจ; ~o ความรบกวน; ความเดือดร้อน: pardonu
la ~on รบกวน; ~ulo คนพาล; sen~a ไม่เป็นทางการ; อิสระ, สบาย ๆ; กันเอง; sin~(em)a (ขี้)อาย
ĝeneral|a
ทั่วไป; ~e (โดย)ทั่วไป; ส่วนรวม; se paroli
~e กล่าวโดยทั่ว
Ĝenev|o กรุงเจนีวา
ĝenr|o รูปแบบของงานวรรณกรรมศิลปะ ฯลฯ
ĝentil|a สุภาพ: ~a vorto,
vortprovizo de ~eco คำสุภาพ; ~eco ความสุภาพเรียบร้อย
ĝentleman|o สุภาพบุรุษ
ĝerm|o เชื้อ(โรค); ~i
(ntr อกรรมกริยา) เพาะเชื้อโรค
ĝet|o ท่าเรือ
ĝi (pron sing สรรพนามเอกพจน์)(สรรพนามบุรุษที่ 3 เอกพจน์ ไม่ระบุเพศ) มัน; kp เทียบกับ ili
ĝib|a หลังโกง, หลังค่อม; ~ulo คนหลังค่อม
ĝin|o เหล้ากลั่นจากข้าว
ĝinz|o กางเกงยีนส์
ĝir|i (tr สกรรมกริยา) โอน(เงินระหว่างบัญชี); เลี้ยว: malpermesite
plen~i ห้ามกลับรถ
ĝiraf|o ยีราฟ
ĝis (prep บุพบท, konj สันธาน) จน(กระทั่ง); (จน)ถึง; ตราบ(เท่า); จนกว่า(ถึง); แค่; ยัง; เพียง; สัก; ~i (tr สกรรมกริยา) กล่าวคำอำลา (อย่างในการสนทนาปราศรัย): ~ baldaŭ! แล้วพบกันในไม่ช้านี้นะ; ~
(reaŭdo)! พอแค่นี้ก่อนนะครับ/ค่ะ; แค่นี้นะ; ~
(revido)!, ~ poste! แล้วพบกันใหม่; สวัสดีนะ; ไปละนะ; ~ la
ĉefurbo ไปถึงเมืองหลวง; de … ~ … จาก…ถึง…: de du
jaroj ~ tri jaroj จากสองปีเป็นสามปี; ~data ทันสมัย; สมัยใหม่; ~
morgaŭ! พบกันพรุ่งนี้; ~ (okazis,
ke) จนกระทั่ง
ĝoj|i
(ntr อกรรมกริยา) ยินดี; ดีใจ; ~egi ปลื้มใจ; ~o ความยินดี; mal~i โศก(เศร้า); mal~o (ความ)โศกเศร้า; (ความ)ทุกข์
ĝu|i (tr สกรรมกริยา) สนุก; เพลิดเพลิน; ~(ad)o ความสนุกสนาน; antaŭ~i รอคอย
ĝust|i
(ntr อกรรมกริยา) ใช่; ถูก(ต้อง); ชอบ; แม่น: ~a
kompreno เห็นชอบ; สัมมาทิฏฐิ; ~atempe ทันเวลา; พอดี; ~e ให้ถูกต้อง; ถูก; ตรง; ไม่ใช่เล่น; ที่เดียว; เป๋ง: ~e
ĉi tie ตรงนี้; ~e kiam พร้อมกับ; ĉu
~e? จริงหรือครับ/ค่ะ; li parolas ne tre ~e เขาพูดไม่ค่อยถูกมากนัก; (al)~igi แก้(ไข); ปรับเปลี่ยน; ปรับปรุง; mal~a, -e ผิด(พลาด); อย่างไม่ถูกต้อง
ha! (interjekcio คำอุทาน) ฮะ, หา
habitat|o (สัตว์) ถิ่นอาศัย
Hag|o กรุงเฮก
hajl|o ลูกเห็บ
Hajnan|o (เกาะอยู่ในประเทศจีน) ไหหลำ
hak|i (tr สกรรมกริยา) สับ; ตัด; ผ่า; ~ilo ขวาน; ~tabulo เขียง
hal|o ห้องขนาดใหญ่ในโรงแรมหรือสถานที่สาธารณะแห่งอื่น ๆ; หอประชุมใหญ่ kp เทียบกับ kunvenejo
halo! ฮัลโหล
halt|i (ntr อกรรมกริยา) หยุด; จอด; แวะ; ตาย; งด; ~igi (ทำให้)หยุด, งด; ระงับ; สกัด…ไว้; ~ejo ที่จอด; ที่ป้ายจอด: (aŭto)bus~ejo ป้ายรถเมล์; ~ostreko เครื่องหมายขีดยาว (—)
handikap|o
(sporto กีฬา) การต่อให้; (med แพทย์) ความพิการ, ความบกพร่อง; ~i (tr สกรรมกริยา) (sporto กีฬา) ต่อให้ (med แพทย์) ทำให้เกิดความพิการต่อ; ~iĝi เสียเปรียบ kp เทียบกับ suferi pro ~o; ~ita พิการ; ~ito, ~ulo คนพิการ
Hanoj|o กรุงฮานอย
hant|i (tr สกรรมกริยา) (เข้า)สิง: ~ata domo บ้านผีสิง
har|o
(kapa) เส้นผม (หนึ่งเส้น); (korpa, besta) ขน (หนึ่งเส้น): aranĝi/tondi la ~aron ตัดผม, ทำผม; aranĝi/frizi la ~aron แต่งผม; bukli (al si)
la ~aron ม้วนผม; kp เทียบกับ (นก) plumo; (เม่น) pikilo; ~aranĝo ทรงผม; ~pinglo กิ๊ปติดผม; ~stilo แบบผม; ทรงผม; ~tond(ad)o การตัดผม; ~tondist(in)o ช่างตัดผม; ~tubero ผมจุก, หัวจุกเด็ก; ผมมวย; griza ~aro, griz~a ผมหงอก; (kap)~aro ผม; lip~oj, lip~aro หนวด
hard|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เหนียว; ทำให้ทนทาน
harem|o ฮาเร็ม
haring|o ปลาแฮร์ริ่ง
harmoni|o (muz ดนตรี) เสียงประสาน; ความประสานกัน; ความสอดคล้องกัน; ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน; ความปรองดองกัน; ~i (ntr อกรรมกริยา) กลมเกลียว; ไพเราะ; สอดคล้องกัน: ~i kun la
progreso รับกับความเจริญ; ~igi ทำให้เข้ากับ; ทำให้ประสานเสียงกัน; kp เทียบกับ agordi
harmonik|o หีบเพลงปาก
harp|o พิณ
harpun|o ฉมวก(แทงปลา); ~i พุ่งด้วยฉมวก
hast|i (ntr อกรรมกริยา) รีบ(ร้อน), เร่ง; กระวีกระวาด
haŝiŝ|o กัญชา
haŭl|i (tr สกรรมกริยา) ดึง; ลาก
haŭt|o (ผิว)หนัง
hav|i (tr สกรรมกริยา) มี: ~i
ĉemane มีไว้; mi/ni ne
~as monon / ne estas/troviĝas mono ไม่มีเงิน; ~a ที่ีมี: bon~a ที่มีฐานะดี; รวย; ŝelo~a rizo ข้าวเปลือก; ~ebla หาได้; มีอยู่ใน(ร้าน); ~igi จัดหา; เอามาได้, หามา; bon~a มีอันจะกิน; en~i มี; บรรจุ kp เทียบกับ enteni; en~o ของที่บรรจุอยู่ภายใน: listo de
en~o สารบัญ; kun~i แบ่ง; (มีส่วน)ร่วม; kun~igi เข้าหุ้น; mal~i ปลอด; nemal~ebla ขาดเสียมิได้; re~igi กลับคืน; sur~i
(ŝuojn) สวม(รองเท้า)
Havaj|o ฮาวาย
Havan|o กรุงฮาวานา
haven|o ท่า(เรือ); ~urbo เมืองท่า; flug~o สนามบิน
hazard|o โชค, เหตุบังเอิญ; kp เทียบกับ fortuno, loto, loterio, risko, sorto, ŝanco; ~e บังเอิญ; เผอิญ
he! (interjekcio คำอุทาน) เฮ้ย
hebre|o ชาวฮิบรู, ชาวยิว: la ~a
(lingvo) ภาษาฮิบรู
heder|o (bot พฤษศาสตร์) ต้นคล้ายตำลึง
hegemoni|o ความเป็นประมุข bv. v. โปรดดู superrego
heĝ|o แนวพุ่มไม้
hej!
(interjekcio คำอุทาน) เฮ้
hejm|o บ้านเรือน; บ้านช่อง; ศูนย์กลาง; ~e ที่บ้าน, ในบ้าน: ~e
ĉe ni ในบ้านของพวกเรา; mi
(re)iros ~en/~eniros (ฉัน)จะกลับบ้าน; ~lando บ้านเกิดเมืองนอน; ~tasko การบ้าน; ĉe~uloj คนที่บ้าน, สมาชิกในบ้าน, สมาชิกครอบครัว kp เทียบกับ domanoj, familianoj
hejt|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ร้อน; ~aĵo เชื้อเพลิง
hel|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a (แสง)สว่าง; สีอ่อน: ~flava สีเหลืองอ่อน; ~eco ความสว่าง; ~ruĝa, -o สีแสด, สีแดงสด; mal~a มืด; (สี)แก่; agrable ~a สว่างดี
helic|o วงกันหอย; ใบจักร(เรือ); ใบพัด(เรือบิน): ~a ŝtuparo บันไดเวียน • NB ข้อควรสังเกต pel-/tir-~o
helik|o หอยทาก
helikopter|o เฮลิคอปเตอร์
helium|o (He) ก๊าซฮีเลี่ยม
help|i (tr สกรรมกริยา) ช่วย(เหลือ); ~(ad)o การช่วยเหลือ: unua ~o ปฐมพยาบาล bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม sukuro; ~(em)a มีน้ำใจ, ชอบให้ความช่วยเหลือ; ~e de โดยอาศัย, โดยการช่วยเหลือของ; ~u!, ~on! ช่วยด้วย; mal~i กีดขวาง; ขัดขวาง; ป้องกัน: ne eblas
mal~i tion ช่วยอะไรไม่ได้
hemisfer|o ซีกโลก kp เทียบกับ duonsfero
hepat|o ตับ
herb|o หญ้า; ~ejo สนามหญ้า
herc|o
(fiz ฟิสิกส์ หน่วยวัด) เฮิรตซ์ Hz
hered|i (ntr อกรรมกริยา) รับมรดก; สืบ(ต่อ); รับช่วง; ~aĵo สิ่งที่สืบทอดมา; กองมรดก; ~igi ทำพินัยกรรม; สืบ(ทอด)
herez|o ศาสนานอกรีต; ความเป็นนอกรีต; ~ulo คนนอกรีต
hermetik|a (ปิด)สนิท(จนอากาศเข้าไม่ได้): (~e) fermi ผนึก
herni|o โรคไส้เลื่อน
hero|o วีรบุรุษ, ฮีโร่
heroin|o (kem เคมี) เฮโรอีน
herold|o ผู้ถือสาร, ผู้ป่าวประกาศ, ผู้แจ้งข่าว; ~i ป่าวประกาศ; แจ้งข่าว
herpet|o โรคเริม
hetajr|o หญิงงามเมืองมีการศึกษาในสมัยโบราณกรีก
heterogen|a ต่างชนิดกัน, ไม่เหมือนกัน, ไม่เป็นเนื้อเดียวกัน
hezit|i
(ntr อกรรมกริยา) ลังเล(ใจ); โยกเยก; kp เทียบกับ ŝanceliĝi; ~(ad)o ความลังเล; ~(em)a ลังเลใจ; อาย; ~(em)o อาการลังเล
hiat|o ช่องโหว่
hibrid|a พันธู์ผสม; พันธุ์ทาง
hidrarg|o (Hg) ปรอท
hidraŭlik|o ไฮโดรลิค
hidro|
(sci วิทยาศาสตร์; prefikso คำนำหน้า) เกี่ยวกับน้ำ เช่น ~elektra เกี่ยวกับไฟฟ้าพลังน้ำ; ~fobio โรคกลัวน้ำ; ~karbono ไฮโดรคาร์บอน; ~klorida
acido กรดเกลือ; ~metro เครื่องวัดดีกรีสุรา ~terapio ธาราบำบัด
hidrogen|o (H) ก๊าซไฮโดรเจน
hierarki|o การแบ่งชั้น; ระบบสมณศักดิ์
hieraŭ เมื่อวาน(นี้); antaŭ~ วานซืน(นี้)
hieroglif|o อักษรไฮเออโรกลีฟอียิปต์; อักษรอียิปต์โบราณ
higien|o (สุข)อนามัย; สุขวิทยา: ~a tuko ผ้าอนามัย
Himalaj|o ภูเขาหิมาลัย
himn|o เพลงสรรเสริญ, เพลงสวด, บทสวดสรรเสริญพระเจ้า; nacia ~o เพลงชาติ
Hinajan|o (ศาสนาพุทธ) หินยาน
hind|o ชาวอินเดีย: (ระวัง) la ~ia
(lingvo) ภาษาฮินดี;
Hind|io ประเทศอินเดีย bv. v. โปรดดู Barato (ĉefurbo เมืองหลวง Nov-Delhio)
hindu|o ผู้ที่นับถือศาสนาฮินดู, (ชาว)ฮินดู; ~ismo ศาสนาฮินดู/พราหมณ์
hipotek|i (tr สกรรมกริยา) จำนอง; ~o การจำนอง
hirud|o
ปลิง
hirund|o นกนางแอ่น, นกอีแอ่น
hispan|o ชาวสเปน: la ~a
(lingvo) ภาษาสเปน; Hispan|io ประเทศสเปน (ĉefurbo เมืองหลวง Madrido)
hist|o
(anat กาย) เอ็น; เนื้อ(เยื่อ)
histeri|o
โรคประสาท; ฮิสทีเรีย
histori|o ประวัติ(ศาสตร์); เรื่องราว; (สาร)คดี bv. v. โปรดดู raporto; viv~o ประวัติบุคคล
ho! (interjekcio คำอุทาน) โอ้, อ้อ; อ๋อ; ดี; แหม; อ้าว; อุ๊ย(ตาย); ~, kiel bele vi vestis vin hodiaŭ! โอ้ วันนี้คุณแต่ตัวสวยอะไรอย่างนี้; ~ ve! ให้ตายเถอะ; ตายจริง; อนิจจา
hobi|o งานอิดเรก bv. v. โปรดดู ŝatokupo
hoboj|o ปี่โอโบ; taja ~o ปี่(ของไทย)
hodiaŭ วันนี้
hok|o ตะขอ; ~i (tr สกรรมกริยา) เกี่ยว; ~eto เครื่องหมายรูปตะขอที่อยู่บนตัวอักษร เช่น ŭ; bv. v. โปรดดู cirkumflekso, ĉapelo; supersigno; ~signi เช็คเอาไว้; fiŝ~o เบ็ด
hoke|o กีฬาฮอกกี้
Holand|o ฮอลันดา kp เทียบกับ Nederlando
hom|o คน; มนุษย์; ~a เป็นมนุษย์; ~oj ผู้คน: ni ~oj คนเรา; ~amaso ฝูงชน; ~aro มนุษยชาติ; ~eco ความเป็นมนุษย์; ~plena (หนา)แน่น; คับคั่ง; ~povo แรงคน; ~sciencoj มนุษยศาสตร์ kp เทียบกับ humanismaj studoj; ~ŝtopita ผู้คนเนื่องแน่น, เต็มไปด้วยผู้คน, คับคั่ง; kun~o เพื่อนมนุษย์
honest|a ซื่อ(ตรง); ซื่อสัตย์; ~eco (ความซื่อ)สัตย์; mal~a คดโกง; ทุจริต
Honkong|o ฮ่องกง
honor|o เกียรติ(ยศ): tio estos ~o al mi มันจะเป็นเกียรติยศแก่ผม; ~i (tr สกรรมกริยา) ให้เกียรติ; ~fraŭlino เพื่อนเจ้าสาว
honorari|o ค่าธรรมเนียมการบริการทางวิชาชีพ, เงินสมนาคุณ
hont|i (tr สกรรมกริยา / pri) อับอาย; ละอาย(ใจ) อดสู; ~o ความอับอาย; ความละอาย; ความอด; ~a น่าอับอาย, บัดสี; ~ema ขี้อาย, อายง่าย; ~iga น่าอับอาย, น่าบัดสี; ~igi ทำให้อับอาย; ~inda น่าบัดสี; น่าอับอาย
hor|o ชั่วโมง: ĝis
la deka (horo) ถึงสิบโมง; atendi
unu ~on รอ ๑ ช.ม.; atingi la ~on (de), jam venis la ~o ได้เวลา; (je)
kioma ~o? กี่โมง; เวลาเท่าไร(แล้ว); je la 7a (~o) เมื่อเวลา ๗.๐๐ น.; mia horloĝo montras la ~on นาฬิกาผมบอกเวลา; ~aro ตารางเวลา; กำหนด(การ): laŭ~ara ตามกำหนดการ; ~montrilo เข็มชั่วโมง; เข็มสั้น(ของนาฬิกา); ~zono เขตเวลา; labor~oj เวลาทำงาน; manĝo~o เวลาทานอาหาร; ekstraj ~oj งานที่ทำนอกเวลา, โอที kp เทียบกับ kromtempo
horde|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าวบาร์เลย์
horizont|o (เส้น)ขอบฟ้า; ขอบจักรวาล
horloĝ|o นาฬิกา; brak~o นาฬิกาข้อมือ; klik~o นาฬิกาจับเวลา; sun~o นาฬิกาแดด; vek~o นาฬิกาปลุก
horoskop|o ดวง
hortikultur|o การทำสวน; ~isto ชาวสวน
hospital|o โรงพยาบาล bv. v. โปรดดู malsanulejo
hotel|o โรงเเรม; โฮเต็ล
hu! (interjekcio คำอุทาน) ฮู้, ว้าย, วุ้ย (อุทานแสดงความกลัวความตกใจ)
human|a มีมนุษยธรรม kp เทียบกับ homama; ~eco มนุษยธรรม; ~ismo มนุษยนิยม: ~ismaj
studoj มนุษยศาสตร์ kp เทียบกับ homsciencoj; ~isto
นักมนุษยนิยม, ผู้ที่ศึกษาหรือผู้เชี่ยวชาญทางด้านมนุษยนิยม
humid|a ชื้น; ~eco ความชื้น; ~igi ทำให้ชื้น
humil|a ถ่อมตัว; เจียมตัว; อ่อนน้อม bv. v. โปรดดู respektema; subiĝema
humor|o อารมณ์; bon~a อารมณ์ดี; ใจชื้น;ร่าเริง
humur|o อารมณ์ขัน
hund|o สุนัข, หมา: raso de ~o สุนัขพันธุ์หนึ่ง; ~ejo คอกสุนัข
hungar|o ชาวฮังการี; Hungar|io ประเทศฮังการี
hup|o แตร; ~i บีบแตร
hura (interjekcio คำอุทาน) ฮูร่า, ชัยโย; ~i (ntr อกรรมกริยา) เปล่งเสียงร้องฮูร่าหรือไชโย
hurl|i
(ntr อกรรมกริยา) หอน
huŝ! (interjekcio คำอุทาน) ชิ่ว ๆ (เสียงร้องไล่สัตว์ตัวเล็ก ๆ)
Hŭahin|o หัวหิน
สำหรับคำศัพท์ที่ขึ้นต้นด้วย Ĥ ไม่พบที่นี่ ดูที่ K
ĥaos|o
ความยุ่งเหยิง, ความวุ่นวาย, ความอลวน = kaoso
ĥemi|o
วิชาเคมี = kemio
ĥimer|o ฝันร้าย
ĥmer|o ชาวเขมร: la ~a
(lingvo) ภาษาเขมร
ĥoler|o โรคอหิวาต์
ĥor|o คณะร้องเพลง
-i ตัวลงท้ายกริยาสภาวมาลาหรือคำกริยาที่เป็นนามกริยา (infinitivo) ซึ่งเป็นกริยาที่ไม่แสดงกาล เช่น ami = รัก, fini = จบ, ทำให้จบ, เลิก, rompi = ทำให้แตก โดยมีหลักการใช้ที่สัมพันธ์กับรากคำดังนี้; a) แสดงการใช้สิ่งของนั้น เช่น marteli = ใช้ค้อนทุบ, vipi = เฆี่ยน (โดยใช้แส้), หรือแสดงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้น เช่น flori = ดอกไม้บาน, sangi = เลือดไหล; b) แสดงการกระทำของคน เช่น ŝofori เป็นคนขับรถ, majstri =
เป็นครูผู้มีความเชี่ยวชาญ); c) แสดงลักษณะ sufiĉi
= esti sufiĉa = เพียงพอ(แล้ว), utili =
esti utila = เป็นประโยชน์, malfrui = esti malfrua = ลาช้า • Rim. หากกริยาที่ลงท้ายด้วย i เป็นประธานในประโยค คำกริยานั้นจะมีลักษณะคล้ายกับอาการนาม เช่น Resti kun
leono estas danĝere การอยู่กับสิงโตเป็นสิ่งที่อันตราย; Nun estas
plej bone reveni hejmen การกลับบ้านตอนนี้เป็นสิ่งที่ดีที่สุด
-i| (sufikso ปัจจัย) ประเทศ bv. v. โปรดดู -ujo เช่น Ĉin~o ประเทศจีน
ia (adj คุณศัพท์) ชนิดใดชนิดหนึ่ง, บาง…; ~foje เคย; บางครั้ง
ia|i
(ntr อกรรมกริยา) (ลา) ร้อง
ial (adv กริยาวิเศษณ์) ด้วยเหตุบางอย่าง
iam (adv กริยาวิเศษณ์) ซักเวลาหนึ่ง; เคย; ~a แต่ก่อน; ที่เคยเป็นมาในอดีต: ni ~
estis en Bankoko / vizitis Bankokon เราเคยไปเที่ยวกรุงเทพฯ; mi ~
stud(ad)is la tajan ผมเคยเรียนภาษาไทย; ~ ajn เมื่อไหร่ก็ได้; เช้า สาย บ่าย เย็น ก็ได้
id|o ลูก; ~aro ลูก(หลาน); (sufikso ปัจจัย) ลูกหลาน เช่น
1 ลูกสัตว์: anas~o ลูกเป็ด; hund~o ลูกสุนัข; 2 ลูกหลาน; เหล่ากอ เช่น reĝ~o เจ้า(นาย/ชาย); latin~a เกี่ยวกับภาษาที่สืบเนื่องจากภาษาละติน; 3 (kem เคมี) สารประกอบ เช่น klor~o คลอไรด์
Id|o ภาษาอิโด (ชื่อภาษาประดิษฐ์ภาษาหนึ่งที่ดัดแปลงมาจากภาษาเอสเปรันโต โดย Beaufront และ Couturat ในปี ค.ศ. 1907);
~isto ผู้ใช้ภาษาอิโด
ide|o ความคิด: estas
bona ~o เป็นความคิดที่ดี; เห็นจะดี; fiks~o ความคิดฝังหัว; sam~ano สมัครพรรคที่มีความคิดเหมือนกัน
ideal|o อุดมคติ; อุดมการณ์; ~ismo ลัทธิจิตนิยม; ความเชื่อในอุดมคติ; การปฏิบัติตามอุดมคติ; ~isto นักอุดมคติ
ident|a เหมือนกัน; ~eco ความเหมือนกัน, ลักษณะบุคคล, อัตลักษณ์; ~igi ทำให้มีลักษณะของ; ~igilo บัตรประชาชม; บัตรประจำตัว
ideografi|o ระบบการเขียนชนิดหนึ่งที่ใช้ภาพหรือตัวอักษรแสดงความหมาย เช่น ตัวอักษรภาษาจีน; ~aĵo ภาพหรือตัวอักษรแสดงความหมาย
ideogram|o = ideografiaĵo
ideologi|o อุดมคติวิทยา, คตินิยม, อุดมการณ์
idili|o ความงดงาม; ~a งดงาม
idiom|o ภาษา (ซึ่งไม่ได้แบ่งว่าเป็นภาษาราชการหรือภาษาถิ่น); ~aĵo สำนวน = idiotismo
idiot|o คนโง่
idiotism|o สำนวน
idol|o รูปบูชา; ผู้ที่มีคนคลั่งไคล้
ie (adv กริยาวิเศษณ์) แห่งใดแห่งหนึ่ง; ที่ใดที่หนึ่ง: mi ne
iris ~n ฉันไม่ได้ไปไหนเลย; ~ ajn ที่ไหนก็ได้
iel (adv กริยาวิเศษณ์) ด้วยเหตุใดก็ไม่ทราบ; ด้วยเหตุใดเหตุหนึ่ง; ด้วยวิธีใดก็ตาม; ด้วยวิธีใด; ค่อนข้าง; บาง(ส่วน); มีทาง; ด้วยเหตุผลบางประการ; ~ ajn อย่างไรก็ดี/ใด้: kredu ~ ajn! อย่าไปเชื่อนักเลย
ies (pron สรรพนาม) ของบางคน
ig|i ทำให้, ให้: mi ~os lin iri ผมจะให้เขาไป; (sufikso ปัจจัย) ทำให้เช่น ebl~i ทำให้เป็นไปได้; el~i ำให้ออก, เอาออก, คาย; est~i ก่อให้เกิด; facil~i ทำให้ง่าย; fal~i ทำหล่น; pur~i ทำให้สะอาด, ทำความสะอาด; simpl~i ทำให้ง่าย; star~i ก่อตั้ง; ตั้งขึ้น; จัดตั้ง; สถาปนา; ปลูก; tim~i ทำให้ตกใจ, ทำให้กลัว
iglo|o กระท่อมน้ำแข็งของชาวเอสกิโม
ignor|i
(tr สกรรมกริยา) (ion/iun) เพิกเฉย; เมินเฉย; มองข้าม
iĝ|i เข้าเป็น; กลายเป็น; เป็น: ~is
parto/ero de ได้ถูกรวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของ; kiam li
(far)~is reĝo เมื่อท่านได้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน; Tajlando
evitis ~i kolonio ประเทศไทยรอดพ้นจากการเป็นเมืองขึ้น; (sufikso ปัจจัย) เช่น bel~i สวยขึ้น; brun~i เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล; ĉagren~i โศกเศร้า; dis~i แยกทาง, แยกย้าย, เลิก; eksedz~i หย่า; el~i, eligi เอาออก; leg~i อ่านว่า: tio
leg~as bela อ่านว่า bela; malsan~i ไม่สบาย, เจ็บป่วย; (pli)bon~i ขึ้นดี; nom~i เรียกว่า: ŝi
nom~as Mali เธอชื่อมาลี; riĉ~i รวยขึ้น; strikt~i รับตัว; traduk~i แปลว่า: tio
traduk~as bela แปลว่า bela; trankvil~i สงบลง; vapor~i กลายเป็นไอ
-ik| 1 (sci วิทยาศาสตร์, arto ศิลปะ) komput~o วิทยาการคอมพิวเตอร์ = komputado, komputoscienco; stilist~o การศึกษาเกี่ยวกับสำนวนโวหาร; 2 (kem เคมี) -คลอไรด์ เช่น fer~a klorido เฟอร์ริคคลอไรด์
iks|o ตัวอักษร X, x; ~-radioj รังสีเอ็กซ์
il|o เครื่องใช้; ของใช้; เครื่องอุปโภค; เครื่อง(มือ); กล; ที่-: elladig~o ที่เปิดกระป๋อง; ~aro เครื่องไม้เครื่องมือ; อุปกรณ์; (sufikso ปัจจัย) เช่น hak~o ขวาน; komput~o เครื่องคอมพิวเตอร์; kudr~o เข็มเย็บผ้า; ŝlos~o ลูกกุญแจ
ili (pron สรรพนาม) พวกเขา; พวกหล่อน; พวกมัน: ili
(/tiuj), kiuj พวกที่; ~a ของพวกเขา, ของพวกหล่อน, ของพวกมัน
ilustr|i (tr สกรรมกริยา) จัดทำภาพประกอบ; ~aĵo ภาพ(ประกอบ); รูป(ประกอบ); ตัวอย่างประกอบ; ~isto ผู้วาดภาพประกอบ; ~ita มีภาพประกอบ; มีตัวอย่าง
iluzi|o มายา; สิ่งลวงตา; ~i (tr สกรรมกริยา) ตบตา; หลอกลวง; ~isto นักเล่นกลลวงตา, นักมายากล; sen~iĝo การหมดสิ้นจากสิ่งลวงตา: vi ne
sen~iĝos คุณจะไม่ผิดหวัง
imag|i (tr สกรรมกริยา) จินตนาการ; นึกฝัน; นึกเห็นภาพ
imit|i (tr สกรรมกริยา) เลียนแบบ; ปลอม; ทำตาม(แบบ/อย่าง) kp kopii; moki; papagi; plagiati; simii; ~aĵo สิ่งที่ทำเทียมหรือเลียนแบบ; ~indaĵo แบบฉบับ; สิ่งที่น่าเลียนแบบ
imperativ|o
(gram ไวยากรณ์) อาณัติมาลา
imperi|o จักรวรรดิ; ~estro จักรพรรดิ; ~ismo จักรพรรดินิยม; ลัทธิจักรวรรดินิยม
impertinent|a ไม่ตรงกับเรื่อง
impet|i (ntr อกรรมกริยา) ปะทะ, กระทบ
implic|i (tr สกรรมกริยา) บอกใบ้; แสดงนัย; หมายความว่า
implik|i (tr สกรรมกริยา) (en) ทำให้ติดอยู่(ใน), ทำให้ยุ่งเหยิง; ~aĵo สิ่งที่ติดกันยุ่ง; ~iĝi (en/kun) ติดอยู่(กับ); ~ita (en/per): fiŝoj ~itaj en reto ปลาที่ติดอยู่ในตาข่าย; mal~i แก้ (สิ่งที่ดูยุ่งเหยิง)
implod|i (ntr อกรรมกริยา) ระเบิดจากข้างใน
impon|i
(ntr อกรรมกริยา) (per/al) ประทับใจ; ฝังใจ; ~a น่าประทับใจ; น่าทึ่ง
import|i (tr สกรรมกริยา) นำสินค้าเข้า, อิมพอร์ต; ~aĵo การนำเข้า; ~isto ผู้นำสินค้าเข้า
impost|o ภาษี(อากร); ~i (tr สกรรมกริยา) เก็บภาษี; ~isto ผู้เก็บภาษี; ~onivelo อัตราภาษี; ~opaganto ผู้เสียภาษี; sen~a ปลอดภาษี; voj~o ค่าผ่านทาง
impotent|a ไร้สมรรถภาพ
impres|o ความคิด; ความบระทับใจ; ~i (tr สกรรมกริยา) บระทับ kp เทียบกับ imponi; ~ebla, ~iĝema ใจอ่อน
impresionism|o ลัทธิประทับใจ; ลัทธิอิมเพรสชันนิสต์
improviz|i (tr สกรรมกริยา) ทำอย่างไม่ได้เตรียม; จัดเตรียมตามที่มี
impuls|o แรงกระตุ้น; การกระตุ้น; ~i (tr สกรรมกริยา) ดัน; ทำให้หมุน; กระตุ้น; ~iĝema ใจเร็ว; หุนหัน; ใจร้อน
imun|a มีภูมิคุ้มกัน, กัน: akvo~a brakhorloĝo นาฬิกากันน้ำ
in|o, ~a เพศเมีย; เพศหญิง; ผู้หญิง; (sufikso ปัจจัย) บ่งชี้ว่าเป็นเพศหญิง เช่น ĉeval~o ม้าตัวเมีย; frat~ego พี่สาว; น้องสาว; knab~o เด็กสาว; maljunul~o หญิงชรา; patr~o แม่
inaŭgur|o พิธีเปิด, พิธีรับตำแหน่ง, พิธีสถาปนา; fajrej~o งานขึ้นบ้านใหม่, งานเลี้ยงขึ้นบ้านใหม่
incendi|o ไฟ(ไหม้); เพลิง
incens|o เครื่องหอมที่ใช้เผา (ธูป; กำยาน) kp เทียบกับ benzoo, odorfumo, olibano
incit|i (tr สกรรมกริยา) รังแก; ย่ัว; แหย่; ล้อเลียน; ปลุกปั่น; ~iĝema ขี้รำคาญ; ขี้หงุดหงิด
ind|a น่ายกย่อง, น่าสรรเสริญ; ~o ความน่ายกย่อง, ความน่าสรรเสริญ, มีคุณประโยชน์; (sufikso ปัจจัย) เช่น am~a น่ารัก; laŭd~a น่าชม
indian|o ชาวอินเดียนแดง
indiferent|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a (al, kontraŭ, por) เฉย (ๆ); ช่าง; เฉยเสีย; มึนตึง: ~e!, ne
gravas! ช่างเถอะ; estas al
mi ~e ช่างปะไร
indig|o, ~a คราม; ~(kolor)a สีคราม
indign|i
(ntr อกรรมกริยา) โกรธแค้น, แค้น
indiĝen|o คน/ชาวพื้นเมือง
indik|i (tr สกรรมกริยา) บ่งชี้, บ่งบอก, แสดง; ~ilo เข็มชี้ (มาตรวัด)
individu|o บุคคล; ปัจเจกชน
Indonezi|o ประเทศอินโดนีเซีย; indonezi|ano ชาวอินโดนีเซีย
indulg|i (tr สกรรมกริยา) (al iu, por iu, pri io) เมตตา, ปราณี, ให้อภัย; ~(ec)o ความเมตตา, ความกรุณาปราณี; sen~a ไร้ซึ่งความเมตา, ไร้ซึ่งความปราณี
industri|o การอุตสาหกรรม; et~o อุตสาหกรรมเบา
inert|a
เฉื่อยชา, ไร้ชีวิต, ไร้ความรู้สึก: ~a gaso ก๊าซเฉื่อย
infan|o เด็ก, ลูก(ชาย/สาว): propra, samsanga ~o ลูกของตัวเอง, ลูกสายเลือดเดียวกัน; ~aĵo ความน่าเอ็นดู (ของเด็ก); ~eco วัยทารก; ~ĝardeno โรงเรียนอนุบาล; suĉ~o เด็กที่ยังกินนมอยู่
infekt|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ติดเชื้อ; ~(it)a ติดเชื้อ; ~a ติดต่อ
infer|o นรก
infinitiv|o
(gram ไวยากรณ์) สภาวมาลา คือรูปกริยาในภาษาเอสเปรันโตที่ลงท้ายด้วย i, bv. v. โปรดดู i-verbo
inflaci|o (fin การเงิน) เงินเฟ้อ bv. v. โปรดดู deflacio
inflam|o (med แพทย์) การอักเสบ; ~(iĝint)a บวม
influ|i (tr สกรรมกริยา) มีอิทธิพลต่อ; โน้มน้าว; ~o อิทธิพล;
~(hav)a มีอิทธิพล: estas ~ita
de มีได้รับอิทธิพลด้าน
inform|i (tr สกรรมกริยา) ประชาสัมพันธ์, แจ้ง: li ~os
min pri la plano เขาจะแจ้งแผนงานให้ผม; ~iteco ความรอบรู้; ~o ข้อมูล(ข่าวสาร): pliaj ~oj ข้อมูลเพิ่มเติม; ~ado การประชมสัมพันธ์; การแจ้งให้ทราบ: teknologio
de ~ado kaj komunikado (คำย่อ TIKO) เทคโนโลยีสารสนเทศ; ~anto ผู้ประชาสัมพันธ์, ผู้แจ้งข้อมูลข่าวสาร; ~ilo เอกสารประชาสัมพันธ์
infuz|i (tr สกรรมกริยา) แช่น้ำร้อน, ชง
ing|o ฝัก; ด้าม; ปลอก; เบ้า; (sufikso ปัจจัย) เช่น cigared~o กล้องบุหรี่; glav~o ฝักดาบ; kontakt~o เต้าเสียบ; plum~o, skribil~o ด้ามปากกา;
ŝraŭb~o นอตตัวเมีย;
ŝtopil~o ปลั๊กไฟตัวเมีย
ingot|o
เหล็กหล่อแท่งพร้อมที่จะนำไปขึ้นรูป
ingredienc|o ส่วนผสม; เครื่องปรุง
ingven|o ขาหนีบ
inĝenier|o วิศวกร; ~io วิศวกรรม
inic|i
(tr สกรรมกริยา) (rel ศาสนา, sci วิทยาศาสตร์ ฯลฯ) เริ่มเรียน, เริ่มศึกษา; ~ito ผู้เริ่มเรียน, ผู้เริ่มศึกษา
inicial|o อักษรตัวแรกของคำ = komenclitero
iniciat|i (tr สกรรมกริยา) ริเริ่ม; ก่อกำเนิด; ~into ผู้ริเริ่ม
injekt|i (tr สกรรมกริยา) ฉีด; ~ilo กระบอกฉีดยา
ink|o หมึก; ~okuseneto แท่นประทับตรา; ĉina ~o หมึกดำ
inklin|i
(ntr อกรรมกริยา) เบี่ยงเบน; เอนเอียง; มัก bv. v. โปรดดู emi; mal~o ความรังเกียจ
inklud|i bv. v. โปรดดู inkluzivi
inkluziv|a นับทั้งหมด, รวมทั้งหมด: ~e tion,
~e de tio รวมทั้งหมดจากสิ่งนั้นด้วย; la prezo
ne ~as lunĉon ราคาไม่รวมอาหารมื้อเที่ยง; ~i (tr สกรรมกริยา) รวม(ทั้ง); รวมอยู่; กินความ(ถึง); ประกอบด้วย; ได้แก่
inokul|i (tr สกรรมกริยา) (med แพทย์) ใส่เชื้อ; ปลูกเชื้อ; ฉีด; ปลูกฝี
insekt|o (ตัว)แมลง: mordis/pikis
~o โดนแมลงกัด/ต่อย; ~mortigaĵo ยาฆ่าแมลง
insekticid|o ยาฆ่าแมลง
insid|i (tr สกรรมกริยา) ดักโจมตี; ดักทำร้าย; วางแผนล่อลวงอย่างเจ้าเล่ห์; mort~i ลอบสังหาร
insign|o เครื่องหมาย; เครื่องหมายแสดงยศ; ป้ายเล็ก ๆ; ~o (surĉapela) อุณาโลม
insist|i
(ntr อกรรมกริยา) ยืนยัน; ยืนกราน
inspekt|i (tr สกรรมกริยา) ตรวจ(สอบ); ~isto สารวัตร; ผู้ตรวจ
instal|i (tr สกรรมกริยา) ติดตั้ง; สถาปนา
instanc|o สภา; หน่วยงาน; คณะ: leĝodona ~o สภานิติบัญญัติ
instig|i
(tr สกรรมกริยา) (iun al io) หนุนน้ำใจ; ปลุกใจ; เร่งเร็ว; ให้กำลังใจ(กับใคร ต่อ); ส่งเสริม; กระตุ้น
instinkt|o สัญชาตญาณ bv. v. โปรดดู intuicio
instituci|o สภา; หลักฐาน; ขนบธรรมเนียม
institut|o สถาบัน: esplor~o สถาบันวิจัย
instru|i (tr สกรรมกริยา) สอน(ให้รู้); สั่งสอน: ĉu
vi povus ~i la farmetodon / kiel fari? คุณสอนวิธีทำให้ได้ไหม; ~o คำสอน; ศีล: la Kvin Instruoj ศีลห้า; ~ado การสอน; ~anto คนที่สอน; ~isto ครู; อาจารย์; ผู้(ฝึก)สอน: sinjoro ~isto ท่านอาจารย์; ~programo ประมวลการสอน; ĉef~isto ครูใหญ่; moral~o ศีล
instrukci|o กฎ; แนวทางการปฏิบัติ; คำแนะนำ; voj~o(j) คำแนะนำแนวทาง
insul|o เกาะ; duon~o แหลม; คาบสมุทร
insult|i (tr สกรรมกริยา) ด่า(ว่า); ดูถูก; ดูหมิ่น; เหยียดหยาม; ~o คำดูถูก
-int| พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา กระทำไปแล้ว เช่น instru~e
la lernantojn dum du horoj, la instruisto ne povis klarigi plu หลังสอนนักเรียนสองชั่วโมง ครูอธิบายต่อไปไม่ไหว; finlern~e,
la lernantoj iris kunmanĝi พอเรียนเสร็จ นักเรียนก็จะไปกินข็าวด้วยกัน; (tion)
dir~e, li do parkis la aŭton ว่าแล้วเขาก็จอดรถ; venk~e
ilin จานการที่ต่อยชนะพวกเขา; pas~a อดีต; ผ่านไปแล้ว; pas~eco อดีต(กาล), สมัยก่อน; ven~o ผู้ที่มาแล้ว; venk~o ผู้มีชัย
integr|a สมบูรณ์; ทั้งหมด; ครบถ้วน: ~a
tritiko ข้าวสาลีที่ไม่ได้เอารำออก; ~igi (tr สกรรมกริยา) รวบรวม, ผสมผสาน
intelekt|o
สติปัญญา(ระดับสูง); ~ulo ผู้มีสติปัญญาระดับสูง, นักคิด
inteligent|a ฉลาด; มีสติปัญญาดี; เฉลียวฉลาด; ~(ec)o สติปัญญา
intenc|i (tr สกรรมกริยา) ตั้งใจ; เจตนา; จงใจ; หมาย; ~o ความตั้งใจ; เจตนา(รมณ์); ใจ; จุดประสงค์
intendant|o ผู้กำกับการ
intens|a
รุนแรง; ฉับพลัน; สาหัส; เข้มข้น
inter (prep บุพบท) ระหว่าง: kvereli ~
si ทะเลาะกันเอง; ~ … kaj … ระหว่าง…กับ…; ~meti แทรก; ~nacia ระหว่างประเทศ; นานาชาติ; ~paroli คุย; สนทนา; ~rompi ขัดจังหวะ; สอด; หยุด; ~spaco ระหว่าง; ~ŝanĝe ตอบแทน; ~ŝanĝi แลก; ~tempo ระยะเวลา
interes|i (tr สกรรมกริยา) น่าสนใจ; น่าทึ่ง: ŝi
~as (min) เธอน่าสนใจ(สำหรับผม)/ผมสนใจเธอ; ~a น่าสนใจ; น่าทึ่ง; ~o ความ(น่า)สนใจ; (ผล)ประโยชน์: artaĵo inda je
~o ศิลปะน่าสนใจ; la komuna
~o ประโยชน์ของส่วนรวม; persona (/propra) ~o ความสนใจส่วนบุคคล; ~iĝi
(pri) สนใจ(เกี่ยวกับ/ใน); เอาใจใส่(เกี่ยวกับ/ใน); ทึ่ง; ฝักใฝ่(เกี่ยวกับ/ใน); mi ne ~iĝas ฉันไม่สนใจ; ek~iĝas
pri เริ่มให้ความสนใจกับ; ili
apenaŭ ~iĝas pri lingvoj; lingvoj apenaŭ ~as ilin พวกเขาไม่ค่อยให้ความสนใจในด้านภาษา; ~ito ผู้สนใจ
interez|o (fin การเงิน) ดอกเบี้ย kp เทียบกับ rento
interjekci|o (gram ไวยากรณ์) คำอุทาน
intern|a, ~o ข้างใน; ด้านหน้า; ส่วนใน: Ministerio
pri Internaj Aferoj กระทรวมหาดไทย; ~e (de) ภายใน; ข้างใน; ~aĵo โครงสร้างภายใน
interpret|i (tr สกรรมกริยา) แปล(ความหมาย); แปลโดยทันที; ถอดความ; ตีความ; ล่าม: samtempa
~ado แปลโดยทันที; ~isto ล่าม; ผู้แปลภาษา
interpunkci|o วรรคตอน: ~a signo เครื่องหมายวรรคตอน
interval|o (mat คณิตศาสตร์, muz ดนตรี) ระยะเวลา; ขั้นคู่เสียง; bv. v. โปรดดู interspaco, intertempo, paŭzo
intervju|i
(tr สกรรมกริยา) สัมภาษณ์; ~o การสัมภาษณ์
intest|o ลำไส้
intim|a (ความรู้สึก) ภายใน, ข้างใน; สนิท; กันเอง; ~(ec)o ความสนิทสนม; ความใกล้ชิด; ~ulo คนสนิท; เพื่อนสนิท
intonaci|o (fon สัทศาสตร์) การออกเสียงสูงต่ำ bv. v. โปรดดู frazmelodio; tono
intrig|i
(ntr อกรรมกริยา) วางอุบาย; ~o การใช้อุบาย; โครงเรื่อง; เค้าเรื่อง
introvert|a ชอบอยู่คนเดียว bv. v. โปรดดู nesociema; ~ito, ~ulo คนที่ชอบอยู่คนเดียว, คนไม่ชอบสังคม bv. v. โปรดดู nesociemulo
intuici|o การรู้โดยสัญชาตญาณ; การรู้โดยความรู้สึกที่เกิดขึ้นเองในใจ bv. v. โปรดดู instinkto
inund|o น้ำท่วม; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำให้น้ำท่วม; นอง; ~iĝi น้ำท่วม
invad|i (tr สกรรมกริยา) บุกรุก; รุกราน
invalid|o คนพิการ; คนป่วย
invent|i (tr สกรรมกริยา) ประดิษฐ์; ~aĵo สิ่งประดิษฐ์
inventar|o รายการสิ่งของ; รายการสินค้า; ~i (tr สกรรมกริยา) สำรวจสินค้าในร้าน; สำรวจฐานะ
invers|a ตรงกันข้าม
invest|i (tr สกรรมกริยา) ลงทุน; สถาปนา; แต่งตั้ง; ~aĵo เงินทุน
invit|i เชิญ; ชวน; นิมนต์; ~o คำเชิญ; การเชิญ; ~ilo จดหมายเชิญ; หนังสือเชิญ
io (pron สรรพนาม) (ของ)บางสิ่ง, (อะไร)บางอย่าง; สิ่งใดสิ่งหนึ่ง: ~ aparta อะไรที่พิเศษ; serĉi
~n por trinki / ~n trinkindan หาอะไรดื่ม; ~ alia อย่างอื่น; ~ ajn อะไรก็ได้
iom (pron สรรพนาม) บ้าง; จำนวนหนึ่ง; หน่อย; เหมือนกัน; ค่อนข้าง: mi petas
~ da konsilo ผมขอปรึกษาหน่อย; ~ da mono เงินบ้าง; ~
malgranda simio ลิงขนาดย่อม ๆ; ~ da tajlandanoj ชาวไทยบางคน; ~ post ~ ค่อยๆ; ค่อย(เป็นค่อยไป); ที่ละน้อย; แขย็ก; ริน; ~ varme ค่อนข้างร้อน; ~ete นิดหน่อย: almenaŭ
~ete ไม่มากก็น้อย; nur ~ete นิดเดียว
ipsilion|o ตัวอักษร Y, y
ir|i ไป; เดิน; ดำเนิน kp เทียบกับ funkcii: ~i kien? ไปไหน; ~i
trajne/per trajno ไปรถไฟ kp เทียบกับ veturi; ~- kaj revena bileto ตั๋วไป-กลับ; ~(ad)i
tien kaj reen สัญจรไปมา; ขวักไขว่; ĉu vi
jam ~is hejmen? (คุณ)ไปบ้านมาแล้วหรือครับ; kien vi
~is? คุณไบไหนมาครับ; ni ~u! พวกเราไปกันเถอะ; al~i เข้าใกล้; antaŭen~i ไปข้างหน้า; เดินไปข้างหน้า; ดำเนิน(การ); ĉirkaŭ~i ไปรอบ ๆ; ek~i ออกเดิน; el~i ออก(ไป); ออก(จาก); ไปเที่ยว: (el)~i
aferumi ไปธุระ; el~anta ขาออก; el~ejo ทางออก; en~i เข้า(ไปใน); ขึ้น(ไป): en~ejo ทางเข้า, ปาก; en~i aŭtobuson ขึ้นรถเมล์ kp เทียบกับ enveturi และอื่น ๆ; (preskaŭ) en~onta เพิ่งย่างเข้า; en~pago ค่าผ่านประตู; for~i จากไป; kun~i ไปด้วย(คน): kun~igi พา; นำไป; pied~i เดินเท้า; เดินไป; re~i กลับไป; retro~i ถอย kp เทียบกับ retreti: retro~igi aŭton ถอยรถ; supren~i ขึ้น; sur~i ขึ้นไป; tra~i ผ่าน; สัญจร; ฝ่า: tra~ejo ทางสัญจร; trans~i ข้ามไบ
Irak|o ประเทศอิรัก (ĉefurbo เมืองหลวง Bagdado)
Iran|o ประเทศอิหร่าน (ĉefurbo เมืองหลวง Teh(e)rano)
irigaci|o การชลประทาน
iris|o แก้วตาดำ
irit|i (tr สกรรมกริยา) เขม่น: min tre
~as tiu ulo หมอนั้นเขม่นผม; kp เทียบกับ koleretigi; ĝeni
ironi|o การเหน็บแนม, การเย้ยหยัน, ถ้อยคำที่เหน็บแนม
Irland|o ประเทศไอร์แลนด์ (ĉefurbo เมืองหลวง Dublino)
-is ตัวลงท้ายกริยาอดีตกาล ซึ่่งแสดงการกระทำที่เกิดขึ้นในอดีต เช่น la urbo
(jam) ŝanĝiĝ~ multe เมืองได้เปลี่ยนไปมาก; mi far~ ฉันทำแล้ว; li ricev~
laŭdon เขาได้รับคำชม; mi tim~,
kiam mi eksci~, ke lin traf~ aŭto ฉันตกใจเมื่อรู้ว่าเขาถูกรถชน; ni ne
demand~ พวกเราไม่ได้ถาม; mi ne
parol~ tiel ฉันไม่ได้พูดอย่างนี้
Islam|o ศาสานาอิสลาม; islam|ano ผู้ที่ถือที่ศาสนาอิสลาม, มุสลิม
ism|o ลัทธิ; (sufikso ปัจจัย) ลัทธิ- เช่น 1 budh~o ศาสนาพุทธ; imperi~o ลัทธิจักรวรรดินิยม; marks~o ลัทธิมากซ์;
2 ลักษณะของพฤติกรรม; สำนวนหรือแบบแผน; วิชา: alkohol~o โรคพิษสุรา; angl~o สำนวนอังกฤษ; magnet~o วิชาแม่เหล็ก
Israel|o ประเทศอิสราเอล; israel|ano ชาวอิสราเอล
ist|o ช่าง; นาย; ผู้; (sufikso ปัจจัย) ทำอยู่เป็นประจำ เช่น
1 ที่เป็นอาชีพ: instru~o ครู, อาจารย์; kapital~o นายทุน; kontrol~o นายตรวจ; plumb~o ช่างประปา; 2 ผู้ปรารถนาอย่างร้อนรน: bicikl~o นักขี่จักรยาน; 3 พรรคพวก, ผู้ที่เข้าข้างฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด: marks~o ผู้ที่นิยมลัทธิของลัทธิมากซ์
-it|
1 พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา ถูกกระทำไปแล้ว เช่น kapt~o เชลย; ผู้ถูกจับ; traf~a: li estis
traf~a de aŭto เขาถูกรถยนต์ชน แต่มีรูปแบบที่ดีกว่าดังต่อไปนี้ lin
trafis aŭto ตัวอย่างอันอื่น ๆ เช่น konstru~a ที่ถูกสร้างแล้ว: la domoj
estas konstru~aj for unu de la aliaj บ้านปลูกห่าง ๆ กัน; kvalifik~a (ที่)มีคุณสมบัติ; estis
ŝtel~a, ŝteliĝis ถูกขโมย; venk~a ถูกปราบแล้ว; neatend~e ไม่ได้ตั้งตัว; กระทันหัน; กลับ; บังเอิญ; เผอิญ; 2 (kem เคมี) nitr~o เมื่อรวมกันธาตุอื่น; 3 (med แพทย์) การติดไฟ: apendic~o โรคไส้ติ่งอักเสบ
ital|o ชาวอิตาลี: la ~a
(lingvo) ภาษาอิตาลี; Ital|io ประเทศอิตาลี (ĉefurbo เมืองหลวง Romo)
itiner|o แผนการเดินทาง; กำหนดการเดินทาง bv. v. โปรดดู irplano, veturplano, vojaĝplano, trakaro ฯลฯ
iu (pron สรรพนาม) คนใดคนหนึ่ง; ผู้ใดผู้หนึ่ง; บางคน; บางอย่าง (adj คุณศัพท์) แสดงถึงสิ่งใดสิ่งหนึ่ง; บาง…; ~ banko ธนาคารแห่งหนึ่ง: ~n tagon สักวันหนึ่ง; ~n ajn
tagon วันใดก็ได้, วันไหนก็ได้; ~jn
tagojn บางวัน; ~j (ajn) ใคร ๆ (ก็ได้); บางก็ได้: ~j homoj บ้างคน; ~j … aliaj … บาง…บาง…; ~ ajn ใคร ๆ ก็ได้; ใด ๆ; ผู้ใด(ก็ตาม); บุคคลใด: eblas uzi
~n ajn vorton ใช้คำใดคำหนึ่งก็ได้; ~ alia ใด ๆ; ~, kiu ผู้
-iv| (sufikso ปัจจัย) ความสามารถ; ประสิทธิภาพ (กรรตุวาจก) เช่น kre~a สร้างสรรค์; ช่างประดิษฐ์; produkt~a อุดมสมบุรณ์; produkt~o ความสามาถในการผลิต
-iz|i (sufikso ปัจจัย; tr สกรรมกริยา) เช่น 1 จัดให้; ปกคลุม: najl~i จัดให้ด้วยตะปู; 2 (tek ทางเทคนิค, sci วิทยาศาสตร์) วิธีการปฏิบัติ: elektr~i อัดไฟฟ้า; ต่อไฟฟ้า; klimat~ado การปรับอากาศ
izol|i (tr สกรรมกริยา) ทำฉนวน; สันโดษ; ~i sin
(dis)de ปลีกตัว; ~aĵo วัสดุที่ทำฉนวน; ~ilo ฉนวน(ไฟฟ้า)
-j
ตัวเติมท้าย (finaĵo) แสดงพหููพจน์ (แสดงจำวนวมากกว่า 1) เช่น ĉi tiu~
vorto~ คำพวกนี่; du
aŭto~ รถยนต์สองคัน; dek bona~
domo~ บ้านดีสิบหลัง; la dek
domo~ estas bona~ (= la dek domo~ bonas) บ้านสิบหลังมันดี; la
infano~ legas libron เด็ก ๆอ่านหนังสือ; ĉi
tiu~ vorto~ (= ĉi tiu grupo da vorto~) คำเหล่านั้น
ja สิ; ซิ; แหละ; หรอก; เลย: mi ~ ŝatas ชอบสิ; sufiĉas
~ พอเถอะ; tio ~ ne
estas via หาใช่ของคุณไม่
jad|o หินหยก
jak|o เสื้อแจ๊คเก็ต; เสื้อนอก: tajstila
~o เสื้อพระราชทาน
jakt|o ล่องเรือ; เรือยอชท์ (เรือยนต์สำหรับเดินทางไปเที่ยวเล่นหรือเรือใบสำหรับแข่ง) bv. v. โปรดดู barko; (vel)boato/ŝipo; krozi
jakv|o ขนุน
jam แล้ว; มา(แล้ว); หรือยัง: ~ iris
(tien), ~ estis(/troviĝis) (tie) ไปมาแล้ว; Bankoko
estas la ĉefurbo ~ proksimume ducent tridek kvin jarojn กรุงเทพเป็นเมืองหลวงมาได้ราว ๒๓๕ ปีแล้ว; ĉu
vi ~ manĝis? คุณทานข้าวหรือยังคะ; ĉu
vi ~ mendis? Jam / Ne ~ (= Ankoraŭ ~) สั่งแล้วหรือยัง แล้ว / ยัง; kiel ~
menciite, kiel oni ~ menciis ที่กล่าวมานี้; la urbo ~
ŝanĝiĝis multe เมืองได้เปลี่ยนไปมาก; li estas
ĉi tie ~ long(temp)e เขาอยู่ที่นี่มานาน; mi
atendas la aŭtobuson ~ unu horon ฉันรอรถเมล์มานานหนึ่งชั่วโมงแล้ว; mi estas
ĉi tie ~ du jarojn ฉันอยู้ที่นี้ได้สองปีแล้ว; mi
laboras ~ dum naŭ jaroj ฉันทำงานมาแล้วเก้าปี
januar|o เดือนมกราคม
japan|o ชาวญี่ปุ่น: la ~a
(lingvo) ภาษาญี่ปุ่น; Japan|io ประเทศญี่ปุ่น (ĉefurbo เมืองหลวง Tokio)
jar|o ปี: li havas dudek ~ojn/li estas dudek~a เขามีอายุยี่สิบปี; ~cento ศตวรรษ; หนึ่งร้อยปี; ~e ต่อปี; ~kolekto ชุดประจำปี(ของวารสาร); Jaro de la
Bovo ปีฉลู: Ĉevalo ปีมะเมีย; Drako ปีมะโรง; Hundo ปีจอ; Kapro ปีมะแม; Koko ปีระกา; Kuniklo ปีเถาะ; Porko ปีกุน; Rato ปีชวด; Serpento ปีมะเส็ง; Simio ปีวอก; Tigro ปีขาล; (ĉiu)~a เกี่ยวกับถูกปี; ประจำปี; dekkelk~a วัยรุ่น; du~(aĝ)a สองขวบ; kiom~a อายุเท่าไร; Nov~a Tago วันขึ้นปีใหม่; Nov~a Tago
Taja วันสงกรานต์; super~o ปีที่มี ๓๖๖ วัน: super~a tago อธิกสุรทิน; pasintan(/lastan)
~on เมื่อปีกลายนี้; tra la tuta
~o, la
tutan ~on ตาปีตาชาติ
jasmen|o (ดอก)มะลิ
Jav|o ชวา
je (prep บุพบท • ที่ไม่มีความหมายพิเศษ) ที่; ใน; ตอน เช่น ~ la
naŭa (horo)vespere ตอนสามทุ่ม; ~ la sesa
(horo) (ใน)เวลาหกโมง; เมื่อเวลา ๖.๐๐ น.; mi iris ~ la tria (horo) posttagmeze ฉันไปบ่ายสามโมง; kredi ~
Dio เชื่อพระเจ้า; riĉa
~ อุดมไปด้วย
jen นี่คือ; นี่(ครับ/ค่ะ); นี่ล่ะ; มี; ดูสิ; นี่แน่ะ: ~
ĉio (เป็น)แล้วกัน; ~!
Ĉi tio estas via เอ้า นี่ของคุณ; ~ la
afero!, ~ la kialo! งั้นน่ะซีเล่า; ~ mi! ผมเอง; ฉันอยู่ที่นี่; ~ mia
nomkarto นี่นามบัตรของดิฉัน; ~ s-ro Mu คนนี่้คือคุณหมู; ~
trinkmono por vi! นี่รับเงินทิปครับ/ค่ะ; ~ (/unufoje) … ~ (/alifoje) … บางครั้ง…บางคราว…; ~a ที่ยอู่ที่นี้; ที่ต่อมา
jes ใช่; จ้ะ; ครับ; ค่ะ; ได้: ĉu
vi ŝatas (ĝin)? –Jes(, mi ŝatas) คุณชอบไหมจ้ะ -ชอบจ้ะ; ~a: ~a
respondo คำตอบเป็นการยืนยัน; ~i ตกลง; ~igi รับรอง; ยืนยัน; ~uloj ฝ่ายเสนอ; ĉu ~? จ๋า; จ้ะ
jet|o (เครื่องบิน)จรวด/ยนต์เจ็ท
jog|o เล่นโยคะ
Jasoton|o ยโสร
ju
… des … ยิ่ง…ยิ่ง… (bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม aparte, speciale): ~ pli rapide, des pli bone ยิ่งเร็วยิ่งดี; ~ pli oni dormas, des pli oni mallaboremas ยิ่งนอนก็ยิ่งขี้เกียจ
juan|o เงินหยวน
jubile|o การฉลองครบรอบ ๑๕, ๒๕, ๕๐ ปี หรือเนื่องในโอกาสสำคัญ; การฉลองรื่นเริง
jubil|i
(ntr อกรรมกริยา) มีความสนุกสนานรื่นเริง
jud|o ผู้ที่นับถือศาสนายิว, (ชาว)ยิว; ~(a)ismo ศาสนายิว
jug|o
แอก; sub~igi ปราบ; กำราบ
jugland|o
(ไม้หรือผล) วอลนัต; มันฮ่อ
juĝ|i (tr สกรรมกริยา) พิพากษา; ตัดสิน; ~o คำพิพากษา; การติดสิน; ~alvoko หมายเรียก; ~isto ผู้พิพากษา; กรรมการ; antaŭ~o ความมีอคติ
juk|i (tr สกรรมกริยา) รู้สึกคัน, (มีอาการ)คัน: la mano ~as (lin/ŝin) (เขา)คันมือ
juli|o เดือนกรกฎาคม
jun|a อายุน้อย; อ่อน(เยาว์); ~eco ความเยาว์วัย; ความเป็นหนุ่มสาว; ~ulo (ชาย)หนุ่ม; ผู้เยาว์; วัยรุ่น; รุ่นพี่/น้อง; ~ularo เยาวชน; หนุ่ม ๆ สาว ๆ; ~ulino (ผู้หญิง)สาว; ge~uloj หนุ่มสาว; mal~a แก่; mal~i เฒ่า; mal~ulo ตา; คนแก่; mal~ulino ยาย; pli mal~iĝi แก่ลง
Junan|o (มณฑลจีน) ยูนาน
juni|o เดือนมิถุนายน
junk|o (หญ้า)กก
jup|o (เสื้อผ้า) กระโปรง: tajstila
~o ผ้าซิ่น; sak~o ผ้าถุง; sub~o กระโปรงชั้นใน
Jupiter|o ดาวพฤหัส
jur|o (jur กฎหมาย) วิชากฎหมาย: ~o civila กฎหมายแพ่ง; ~o
internacia กฎหมายระหว่างประเทศ; ~o
kriminala กฎหมายลักษณะอาชญา kp เทียบกับ trafikleĝoj กฎจราจร; ~isto นักกฎหมาย; ~oscienco ธรรมศาสตร์
just|a ยุติธรรม; เที่ยงธรรม; แฟร์: ~o kaj
mal~o ความผิดและถูก
justic|o (jur กฎหมาย) (ความ)ยุติธรรม
juvel|o (เพชร)พลอย: la Tri
Juveloj พระรัตนไตร (la Budho, la darmo kaj la samgo); ~aĵo เครื่องเพชรพลอย; ~isto ช่างเพชร
ĵaket|o
(เสื้อผ้า) เสื้อแจ็กเก็ต
ĵaluz|i หึง(หวง); อิจฉา bv. v. โปรดดู envii; ~emi ขี้หึง; ~o ความอิจฉา
ĵar|o ไหใหญ่; ตุ่ม
ĵargon|o ภาษาแสลง
ĵartel|o สายดึงถุงน่อง
ĵaŭd|o วันพฤหัสบดี
ĵaz|o ดนตรีแจ๊ส
ĵele|o เยลลี่
ĵerz|o เสื้อถักนิตรัดรูปแบบสวมหัว
ĵet|i (tr สกรรมกริยา) ขว้าง; (ขว้า)ปา; โยน; ทอด; ~ilo ขีปนาวุธ; ~kubo ลูกเต๋า; dis~i กระจาย; el~i, super~i (akvon ks) สาด: ~i akvon
sur homon สาดน้ำใส่คน; ~i akvon sur unu la alian สาดน้ำกัน; flanken~i ทิ้งขว้าง; for~i ทิ้งเสีย/ไป; for~aĵo หยากเยื่อ
ĵeton|o เหรียญ(ที่ใช้แทนเงิน)
ĵingl|o เสียงกรุ๊งกริ๊ง
ĵinrikŝ|o bv. v. โปรดดู rikiŝo
ĵins|o bv. v. โปรดดู ĝinzo
ĵip|o รถจิ๊ป
ĵongl|i
(ntr อกรรมกริยา) (per) เล่นปาหี่; การโยนลูกจักกลิ้ง
ĵonk|o สำเภา
ĵud|o กีฬายูโด
ĵur|i (tr สกรรมกริยา) สาบาน; กระทำสัตย์; ~o คำสาบาน; ~rompo การให้การเท็จ
ĵuri|o คณะลูกขุน; ~ano ลูกขุน
ĵurnal|o หนังสือพิมพ์ประจำวัน kp เทียบกับ gazeto; ~ismo วารสารศาสตร์; การหนังสือพิมพ์; ~isto นักหนังสือพิมพ์ kp เทียบกับ raportisto
ĵus (adv กริยาวิเศษณ์) เพิ่ง(จะ); ตะกี้
kab|o แหลม (แผ่นดิน หรือภูเขาที่ยื่นลํ้าออกไปในทะเลหรือมหาสมุทร)
kaban|o กระท่อม
kabared|o คาบาเร่ต์; สถานบันเทิงที่ประชุมแสดงรีวิว การเต้นรำ ร้องเพลง ฯลฯ
kabe|i
(ntr อกรรมกริยา) ละทิ้งภาษาเอสเปรันโตภายการละทิ้งภาษาเอสเปรันโตหรือการเคลื่อนไหวของภาษาเอสเปรันโตภายหลังจากการกระตือรือร้นอย่าง
kabinet|o ห้องเห็กพิเศษเพื่องานที่มีสติปัญญาสูง; คณะรัฐมนตรี
kac|o (คำทั่วไป) ควย; อวัยวะเพศชาย
kaĉ|o ข้าวเปียกหรือสิ่งใด ๆ ที่บดละเอียด; ข้าวต้นข้าวโอ๊ต; น้ำซุปข้น; ความยุ่งเหยิง: en la ~o เข้าปิ้ง; เดือดร้อน; riz~o ข้าวต้ม
kadavr|o ศพ, ซากศพ
kadr|o กรอบ; en~igi ใส่กรอบ
kaduk|a ผุพัง; (jur กฎหมาย) ระยะเวลาที่ผ่านไป
kaf|o กาแฟ: ~o kun
lakto กาแฟใส่นม; solvebla
~o กาแฟผง; ~ejo ร้านกาแฟ: interreta
~ejo อิเตอร์เน็ตคาเฟ่; ~kruĉo หม้อกาแฟ; ~tablo โต๊ะรับแขก
kafein|o กาเฟอีน
kaĝ|o กรง
kahel|o
แผ่นกระเบื้องปูพื้นหรือฝา kp เทียบกับ tegolo
kaj (konj สันธาน) และ; แล้วก็; กับ; ~ … ~ … ทั้ง…ทั้ง/และ…; ~
aliaj (k.a.) และอื่น ๆ; ~ poste แล้วค่อย, แล้วก็: ni unue
atendu la infanojn, ~ poste iru al la bazaro kune เราจะรอเด็ก ๆ ก่อนแล้วค่อยไปตลาดด้วยกัน; ~ tiel plu
(ktp) เป็นต้นฯลฯ (ฯลฯ); และอื่น ๆ; ~ vi? คุณล่ะ
kaj|o ท่าเรือ: (pasaĝer)~o ชานชาลา(สถานี)
kajer|o สมุด(ฉีก)
kajt|o ว่าว: ~eto
diamantforma kaj long-vosta (ina) ว่าวปักเป้า; ~o
stelforma (vira) ว่าวจุฬา
kajut|o ห้องเล็ก(ในพาหนะ)
kaka|o โกโก้
kakatu|o นกกระตั้ว
kal|o ตาปลา
kalabas|o (bot พฤกษ์) น้ำเต้า bv. v. โปรดดู lagenario; botelkukurbo
kalci|o (Ca) แคลเซียม
kaldron|o หม้อขนาดใหญ่
kalembur|o การเล่นสำนวน โดยวิธีแบ่งคำอย่างผิด ตัวอย่าง amuzo แปลว่า สนุก แต่ถ้าแบ่งเป็น am-uzo ก็จะมีความหมายว่า การใช้ความรัก
kalendar|o ปฏิทิน
kaleŝ|o รถม้าสี่ล้อ; kp เทียบกับ ĉaro
kali|o (K) ธาตุโพแทสเซียม
kalibr|o ขนาดท่อ ยกตัวอย่างลำกล้องปืน
Kaliforni|o แคลิฟอร์เนีย
kalk|o (CaO) ปูน(ขาว); ~ŝtono หินปูน
kalkan|o (ร่างกาย) ส้น(เท้า): ~e sidi นั่งยอง ๆ; ~umo (รองเท้า) ส้น: altaj ~umoj ส้นสูง
kalkul|i (tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) คำนวณ; นับ; คิด(เลข): ĝi ~iĝas inter la plej gravaj มันนับว่าเป็นสำคัญที่สุด; ~o (ใบ)เก็บเงิน: bonvolu
doni (/mi petas) la ~on เก็บ/คิดสตางค์ด้วยครับ/ค่ะ; ~ado เลก; ~aĵo ผลบวก; elektro~o ค่าไฟ; ~ilo เครื่องคิดเลข
kalson|o กางเกง(ชั้น)ใน kp เทียบกับ (sub)pantalon(et)o; ~ŝtrumpo ถุงน่องแบบกางเกง; naĝ~o กางเกงอาบน้ำ
kalv|a
(หัว)ล้าน bv. v. โปรดดู senhara; nuda
kam|o (mek กลศาสตร์) ลูกเบี้ยว; ~ŝafto เพลาลูกเบี้ยว
kamarad|o เพื่อน; สหาย; คำสำหรับใช้เรียกแทน นาย ในสหภาพแรงงานและ SAT (ย่อ) k-do
Kamboĝ|o ประเทศกัมพูชา; เมืองเขมร (ĉefurbo เมืองหลวง Pnom-Peno); ~ano ชาวกัมพูชา kp เทียบกับ ĥmero
kamel|o อูฐ
kamer(a)|o กล้องถ่ายรูป
kamion|o รถบรรทุก bv. v. โปรดดู ŝarĝaŭto; ~eto รถตู้; remork~o รถเทรลเลอร์; รถบรรทุกตู้คอนเทนเนอร์
kamp|o ทุ่ง(นา/แจ้ง); สนาม: agad~o วงงาน; ขอบข่ายของงาน; ~(ad)i เข้าค่าย; พักแรม kpเทียบกับ pasloĝi; tendumi; ~adejo ที่พักแรม; ~aro ชนบท; บ้านนอก: el/en la
~aro ต่างจังหวัด kp เทียบกับ provinca; ~arano, ~ulo ชาวไร่นา
kamufl|i (tr สกรรมกริยา) พราง(ตา) kp เทียบกับ kaŝmaski; -aĵo เครื่องพราง
kan|o (ต้น)อ้อ; (ต้น)กก; ไม้ไผ่, หวาย, อ้อย; ไม้ตะพด; ไม้เรียว; suker~o ต้นอ้อย
Kanad|o ประเทศแคนาดา (ĉefurbo เมืองหลวง Otavo);
kanad|ano ชาวแคนาดา
kanab|o ป่าน; ปอ
kanajl|o คนเกเร; ~i (ntr อกรรมกริยา) เกเร; เกกมะเหรก
kanal|o คลอง; ช่องทาง; televida ~o ช่องทีวี
kancer|o โรคมะเร็ง
kand|o
น้ำเชื่อม bv. v. โปรดดู siropo; ~i (tr สกรรมกริยา) เชื่อม: ~a banano กล้วยเชื่อม
kandel|o เทียน
kandidat|o ผู้สมัคร: ~ por
elekto, elekto~o ผู้สมัครรับเลือกตั้ง; ~iĝi สมัคร; ~iĝo การสมัคร: ~iĝoj
(estas) bonvenaj por la posteno de sekretario รับสมัครเลขานุการ
kanel|o ร่อง
kangaru|o จิงโจ้
kanibal|o มนุษย์กินคน
kanjon|o หุบเขา
kankr|o กุ้งนาง; กุ้งน้ำจืด; Kankr|o ราศีกรกฎ
kanon|o ปืนใหญ่ bv. v. โปรดดู pafilego
kanot|o เรือสำราญเปิดไว้
kant|i
(tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) ร้องเพลง; ~isto นักร้อง; ~o เพลง kp เทียบกับ nacia
himno เพลงชาติ
kantalup|o แคนตาลูป
kantin|o โรงอาหาร
Kanton|o
กวางตุ้ง = Gŭan(g)dongo; ~ano ชาวกวางตุ้ง: la ~a
(lingvo) ภาษากวางตุ้ง
kanu|o เรือแคนู
kanvas|o ผ้าเพื่อการเย็บปักถักร้อยและลูกไม้ kp เทียบกับ veltolo; รูปร่าง; สัณฐาน
kanzon|o โคลงชนิดหนึ่งเพื่อร้องเพลง
kaolin|o ดินขาว
kaos|o ความวุ่นวาย
kap|o ศีรษะ; หัว: de la ~o ĝis la piedoj จากศีรษะจรดปลายเท้า; turni
sin, skuante la ~on หันมาสั่นศีรษะ; veni al si
en la ~on เข้ามาสู่จิตใจ; นึกได้; ~doloriga น่าปวดหัว: doloras
min la ~o ปวดหัา; ~hararo ผม; ~jesi พยักหน้า; ~kuseno หมอน; ~nei ส่ายหน้า; ~turno: senti
~turnon รู้สึกมึนงง: mia ~o
turniĝas ฉันวิงเวียน; sur~igi
(portocele) ทุนหัว; trans~iĝo ตีลังกา; หกคะเมน
kapabl|i (tr สกรรมกริยา) สามารถ(จะ…ได้); ไหว; ~(ec)o ความสามารถ: mi jam ne
(plu) ~as ฉันไม่ไหวแล้ว; mi ne ~as
fari tion ฉันทำไม่ลง
kapacit|o ขนาดจุ; ความจุ
kape|i
(mar เรือ) (ntr อกรรมกริยา) หยุดลง; ลดใบเรือ; ~igi หยุดลง(กลางทะเล)
kapel|o ที่สวดมนต์ขนาดเล็กหรือห้องสวดมนต์; โบสถ์
kaper|i (tr สกรรมกริยา) จี้; ปล้น (เรือหรือยานพาหนะ)
kapital|o (fin การเงิน) ทุน; ~ismo ทุนนิยม; ระบบนายทุน; ~isto นายทุน
kapitan|o (นาย)ร้อยเอก
kapitulac|i
(ntr อกรรมกริยา) ยอมจำนน
kapok|o (ต้น)นุ่น
kaporal|o (mil ทหาร) สิบโท
kapot|o (รถ) กระโปรง
kapr|o แพะ: propeka ~o กระโถนท้องพระโรง
kapric|i (ntr อกรรมกริยา) ทำตามอำเภอใจ
Kaprikorn|o กลุ่มดาวมังกร; ราศีมังกร
kapsik|o พริก: ~o akra, neakra, akrega พริกเผ็ด(ร้อน) ไม่เผ็ด เผ็ดมาก; muelita
~o (akra) พริกป่น; ~eto พริก(ขี้หนู)
kapsul|o แคปซูล
kapt|i (tr สกรรมกริยา) จับ; ทอด; ดัก; กับ; ยึด: ~i iun
ĉe l’ freŝa faro จับได้คาหนังคาเขา; ~i la
potencon ยึดครองอำนาจ; li estis
~ita de la polico/~is lin la polico เขาถูกตำรวจจับ; ~ilo กับ; แร้ว: aranĝi
~ilon ดักกับไว้; ~osalti ตะครุบ; dento~i คาบ; (ek)~i ฉวย; เกาะ; (en)~iĝi ไปติดกับ; ติดไปแล้ว; (milit)~ito เชลย(ศึก)
kapuĉ|o หมวกคลุม
kar|a ที่รัก; น่ารัก; อย่างเอ็นดู; แพง (แต่คำว่า multekosta เป็นคำที่ใช้ได้ดีกว่าในความหมายว่า แพง: ~aj infanoj ลูกรัก; ~eco ความเอ็นดู; ~ul(in)o ที่รัก; น้องแก้ว; ขวัญตา
karaf|o ขวดชนิดหนึ่งใช้ใส่น้ำดื่มหรือไวน์เพื่อเสิร์ฟที่โต๊ะอาหาร
karaok(e)|o คาราโอเกะ
karakter|o ลักษณะ, บุคลิก; ธรรมชาติ; วิสัย
karakteriz|a มีลักษณะพิเศษ; ~aĵo เอกลักษณ์; เครื่องหมาย: korpa
~aĵo ลักษณะ
karate|o คาราเต้
karavan|o ขบวน(อูฐหรือสัตว์); นักท่องเที่ยวหรือผู้แสวงบุญที่เดินทางเป็นกลุ่ม
karb|o
ถ่านหิน; ~opapero กระดาษอัดสำเนา; กระดาษลอกลาย
karbon|o (C) ธาตุคาร์บอน; ~a dioksido คาร์บอนไดออกไซด์
karcer|o กรง(คุก); en~igi คุก; (คุม)ขัง; en~iĝi จำคุก
kardamom|o (ลูก)กระวาน
kardi|o หอยแครง
kare|o ผงกระหรี่; ~aĵo
(malseka) แกง(กะหรี่), (seka) แพนง: ~ita
kokaĵo kun rizo แกงไก่ราดข้าว
karen|o
1 (etno กลุ่มชาติพันธ์) ชาวกระเหรี่ยง: la ~a
(lingvo) ภาษากระเหรี่ยง; 2 ลำเรือ
kares|i (tr สกรรมกริยา) ลูบคลำ; ลูบเบา ๆ (ด้วยความรัก)
karikatur|o ภาพล้อเลียน
kariofil|o กานพูล
karm|o (rel ศาสนา) กรรม
karmezin|a, ~o สีแดงเข้ม
karn|o เนื้อ; เนื้อผลไม้; เลือดเนื้อ; ร่างกาย
karnaval|o เทศกาล
karot|o แครอท
kart|o บัตร; ใบ; การ์ด; invit~o บัตรเชิญ; pas~o บัตรผ่าน; lud~o(j) ไพ่; lud~aro สำรับไพ่
kartilag|o กระดูกอ่อน
kartoĉ|o กระสุนปืน
karton|o กระดาษแข็ง
kartvel|o ชาวจอร์เจืย; Kartvelio ประเทศจอร์เจืย (ĉefurbo เมืองหลวง Tbiliso)
kas|o ลิ้นชักเก็บเงิน; ที่จ่ายเงิน; เงินทุน; กล่องเงิน; ~isto คนเก็บเงิน; ผู้จ่ายเงิน; พนังงานการเงิน; เหรัญญิก (ของสมาคม ฯลฯ); ~maŝino เครื่องรับจ่ายเงินสด; ŝpar~o กระปุกออมสิน
kasaci|i
(jur กฎหมาย) (tr สกรรมกริยา) ทำให้เป็นโมฆะ
kasav|o (มัน)สำปะหลัง
kased|o ตลับเทป; เทปคาสเซ็ท; vidbenda ~o เทปวีดีโอ
kask|o หมวกกัมน็อค
kasked|o แก๊บ
kaŝ|i (tr สกรรมกริยา) (ซุก)ซ่อน; แฝง; ปกปิก; บัง; เก็บงำ; sin ~i, ~iĝi ซ่อน; แอบ; ~a ลี้ลับ; ~e ให้ลับ; แอบ; ~agi ลักลอบ; ~fari ลอบ; ~iri ย่อง; ~nomo นามแฝง; ชื่อเล่น; mal~i เปิดเผย; เปิดโปง; ขยาย
kat|o แมว; siama ~o แมวไทย; แมววิเชียรมาศ
katalog|o แคตตาล็อก
katastrof|o มหาประลัย, โศกนาฏกรรม, มหาภัย
katedr|o เก้าอี้ตำแหน่งศาสตราจารย์หรือพระบิชอป
katedral|o โบสถ์ใหญ่
kategori|o ประเภท; หมวดหมู่
katen|i (tr สกรรมกริยา) ล่าม; ~o ตรวน; man~o กุญแจมือ
katin|o, ~a ceremonio กฐิน; ~a robo ผ้ากฐิน
katolik|o ผู้ที่นับถือคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก; ~ismo คริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก
katun|o ผ้าฝ้าย
kaŭĉuk|o ยาง kp เทียบกับ gumo; pneŭmatiko: ~a rubando ยางรัด
kaŭr|i
(ntr อกรรมกริยา) นั่งยอง ๆ; หมอบ
kaŭz|o สาเหตุที่ทำให้เกิด; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำให้; ก่อให้เกิด: ~e de เนื่องจาก; ~e de kio (มา)ทำให้; la ~o de
tio, ke สาเหตุคือ
kav|o ถ้ำ; หลุม; ~a เป็นโพรง; กลวง; (vango)~eto ลักยิ้ม
kavern|o ถ้ำ
kaviar|o คาเวียร์
kaz|o (jur กฎหมาย, med แพทย์) กรณี: ~ostudaĵo กรณีศึกษา; kp เทียบกับ okazo; (gram ไวยากรณ์) การก
kaze|o นมที่ข้นแข็ง; soj~o เต้าหู้
kazern|o ค่ายทหาร; โรงนอนขนาดใหญ่
kazin|o บ่อนคาสิโน
KD ย่อมาจาก kompakta disko ซีดี
ke คำสันธานที่ขยายมุขยประโยคซึ่งจะทำให้ประโยคสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น มีความหมายว่า ว่า เช่น konsideri,
~ เห็นว่า kp เทียบกับ demandi, ĉu ถามว่า; mi
opinias, ~ li lertas ฉันคิดว่าเขาเก่ง; ŝi
diras, ~ ŝi ŝatas lerni lingvojn เขาพูดว่าเขาชอบเรียนภาษาต่าง ๆ; ŝi ne vidis, ~ troviĝas la infano หล่อนไม่เห็นว่าจะมีเด็ก; tio, ~ การที่; por ~ เพื่อ(ที่)ว่า; จึงจะ; ในอันจะ; ให้: vi devas legi (ĝin), por ~ vi sciu คุณต้องอ่านจึงจะรู้
kebab|o เคบับ
keĉap|o, keĉup|o ซอสมะเขือเทศ
kegl|o พิน; ~ludo (กีฬา)โบว์ลิ่ง kp เทียบกับ (rul)globludo
keks|o ขนมปังกรอบ; ขนมอบกรอบ
kel|o ห้องใต้ดิน
kelk|a บาง: ~a tempo บางเวลา; ~aj บาง; หลาย: ~aj
domoj, ~e da domoj บ้านบ้างหลัง; ~aj el บ้าง: bonvolu
doni al mi ~ajn (el ili) ขอบ้างครับ/ค่ะ; ~foje บางครั้ง, บางคราว, บางโอกาส, บางเวลา, บางหน; บางที; ~loke บางแห่ง; dek~jarulo วัยรุ่น
kelner|i
(ntr อกรรมกริยา) เดินโต๊ะ; ~o พนักงานเดินโต๊ะ; คนเดินโต๊ะ; คนเสิร์ฟ
keloni|o เต่าตนุ
kemi|o วิชาเคมี: neorganika
~o อนินทรียเคมี
kep|o หมวกผ้าไม่มีปีก
kermes|o สวนสนุก; templa ~o งานวัด
kern|o แก่น; ใจกลาง; เนื้อในผลไม้เปลือกแข็ง; นิวเคลียส; ใจความ
kerosen|o น้ำมันก๊าช lampoleo
kest|o หีบ; กล่องใหญ่ kp เทียบกับ skatolo; ujo; tir~ ลิ้นชัก
kia
1 แสดงคำถาม (ถามถึงลักษณะ): ชนิดใด; แบบไหน, ประเภทไหน, อย่างไร: ~ estas edukado en via lando? การศึกษาที่ประเทศของคุณเป็นอย่างไร; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: แบบที่(ซึ่ง); อย่างที่(ซึ่ง); ลักษณะทื่(ซึ่ง): ŝi
ne estas tia, ~ devas esti reĝino เธอไม่ได้เป็นแบบนั้น แบบที่(ซึ่ง)ราชินืต้องเป็น; ~ patro,
tia filo พึอเป็นอย่างไร ลูกก็เป็นอย่างนั้น; 3 แสดงการอุทาน: ~ surprizo! ช่างน่าประหลาดใจจริง!; ~
domaĝo! ปัดโธ่!
kial
1 แสดงคำถาม: ทำไม, (เพราะ)เหตุใด, เหตุไฉน; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: ~o เหตุผล; สาเหตุ, เหตุจูงใจ: sen~e, sen ~oไร้เหตุผล, ไม่มีเหตุผล
kiam
1 แสดงคำถาม: เมื่อไหร่, เวลาใด, ตอนไหน: ~ mi
povos paroli kun (/al) ŝi? เมื่อไหร่ผมจะพุดกับเธอได้; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: เมื่อ, ในเวลาที่, ที่ตอนที่, ตอน: ~ mi estis studento ตอนที่ฉันเป็นนักศึกษา; ~ mi
venis al li, li dormis เมื่อผมมาหาเขา เขาได้หลับไปแล้ว; ~ ajn เมื่อไหร่ก็ได้, ตอนไหนก็ได้; (ek)de ~ ตั้งแต่เมื่อไหร่; ĝuste ~ ในเวลานั้นพอดี; tuj ~ ในทันทีที่
kibernetik|o ไซเบอร์เนติกส์
kie
1 แสดงคำถาม: ที่ไหน, ในที่ไหน, แห่งใด: ~ vi
estas? คุณอยู่ที่ไหน; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: ซึ่งเป็นที่; ในที่ซึ่ง: (proverbo สุภาษิต) ~ fumo
leviĝas, tie fajro troviĝas ที่ใดมีควันที่นั้นมีไฟ; (proverbo สุภาษิต) ~ jukas,
tie ni gratas ตรงไหนคันพวกเราก็เกาตรงนั้น; mi volis
resti tie, ~ mi estis ผมอยากอยุ่ที่นี้ซึ่งเป็นที่ที่ผมอยุ่; ~ ajn ที่ไหนก็ใด; ~o สถานที่, ที่ตั้ง; ~n 1 แสดงคำถาม: เข้าไปในที่ไหน (แสดงถึงการเคลื่อนที่เข้าไป) ~n vi
iros? คุณจะไปไหน 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: li
loĝas tie, ~n eĉ birdo ne flugas เขาอาศัยอยุ่ที่นี้ที่ซึ่งนกไม่บินเข้ามา
kiel
1 แสดงคำถาม: อย่างไร; ด้วยอะไร; วิธีไหน; ระดับไหน: ~ vi
fartas? คุณเป็นอย่างไรบ้าง: ĉu
oni rajtas doni ~ monon / doni mone? ให้เป็นเงินได้ไหม; vi
parolas ŝerce, vi ŝercparolas คุณพูดเป็นเล่น; precize
sam~ เหมือนกันกับ; same
grandi ~ มีขนาดเท่า ๆ (กัน); ~ ajn ยังไงก็ได้; จะอย่างไรก็ตาม: ~ ajn, ne koleriĝu จะอย่างไรก็ตาม อย่าใจร้อน; 2 แสดงการอุทาน: ~ bele! สวยอะไรอย่างนี้; ~
interese! น่าสนใจอะไรอย่างนี้; 3 ทำหน้าที่เป็นเชื่อมความ: ราว; ดัง; เหมือน; เป็น: bela ~
anĝelo งามราวกับนางฟ้า; ~ dirite,
menciite, atestite ดังกล่าวนั้น; ~ eble plej …ที่สุดเท่าที่จะ…ได้: ~ eble plej rapide โดยเร็วที่สุดที่จะเร็วได้; ~
ekzemple … เช่น … เป็นต้น; ~ longe นานเท่าไหร่: ~ longe
for ไกลแค่ไหน; ~ longe
for de ĉi tie estas Ĉianmajo? เชียงใหม่อยู่ห่างจากที่นี่เท่าไร
kies
1 แสดงคำถาม (de kiu(j)): ของใคร; ของสิ่งใด: ~ estas
tio? นั้นเป็นของใคร; 2 ทำหน้าที่เชึ่อมความ: jen estas
viro, ~ nomo estas Zamenhof (นี่คือผู้ชายที่ซึ่งชื่อของเขาคีอซาเมนฮอฟ) นี่คือผู้(ชาย)ที่มีชื่อว่าซาเมนฮอฟ; (proverbo สุภาษิต) ~ panon
oni manĝas, ties agojn oni laŭdas เรากินขนมปังของใรค เราก็สรรเสริญการกระทำของคนนั้น
kil|o (กิ)โล
kilo| กิโล-: ~gramo โล; พันกรัม: ~o da
oranĝoj por 60 batoj ส้มโลละ ๖๐ บาท; ~metro กิโล(เมตร): ĝi
troviĝas (/estas) dek du ~metrojn (for) de Bankoko อยู่ห่างจากกรุงทพฯ๑๒กิโล; ~vato พันวัตต์
kimr|o
ชาวเวลส์
kin|o ภาพยนตร์; ~ejo โรงหนัง; โรงภาพยนตร์
kinin|o ยาควินิน
kio
1 แสดงคำถาม: อะไร: ~ do? แล้วไง; ~ estas
(al vi)? มีอะไรหรือ, มีเรื่องอะไร; ~n vi
faras? คุณทำอะไร; ~n (vi
diris)? (คุณพูดว่า)อะไรนะ; ~n pri …? แล้ว…ล่ะ …; pro ~ เพราะเหตุอะไร; เหตุใด; 2 ทำหน้าเชื่อมความ: ซึ่งเป็นสิ่ง(ที่): mi faros tion, ~n mi povos fari ผมจะทำทุกสิ่ง ซึ่งเป็นสิ่งที่ผมสามรถทำได้
kiom
1 แสดงคำถาม: เท่าไหร่, กี่: ~ da horoj? กี่ชั่วไมง; ~ da
jaroj ŝi havas? เธอมีอายุเท่าไร; ~ kostas
iri al Strato Sukumvit? ไปถนนสุขุมวิทราคาเท่าไร; ~ longe? นานเท่าไร; ~ vi
perlaboras? คุณได้รับเงินเดือนเท่าไร; ~a: ~a horo
estas? กี่ไมงแล้ว, เวลาเท่าไรแล้ว; (je) ~a
horo? กี่ไมง, เวลาเท่าไร; ĝis
~a grado ถึงระดับไหน; la ~a ที่เท่าไร; ~ ajn สักเท่าไร, จะสักเท่าไร: li povos
kuri ~ ajn rapide, (sed) li tamen ne atingos เขาจะวิ่งเท่าไรก็ไม่ทันสักที; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ เท่ากับที่: nun vi
ricevos tiom multe da mono, ~ vi volas havi ตอนนี้คุณจะได้รับเงินจำนวนมากเท่ากับที่คุณต้องการ; 3 แสดงการอุทาน (เกี่ยวกับจำนวน): ~ multe vi scias! คุณนี่รู้มากจิง; ~ ofte ni
kune promenis! นี่พวกเรามาเดินเล่นด้วยกันมากเท่าไหร่แล้ว
Kipr|o ประเทศไซปรัส (ĉefurbo เมืองหลวง Nikozio)
kirl|i (tr สกรรมกริยา) กวน; คน: ~i akvon กวนน้ำ; ~i sian
kafon คนกาแฟ
kirk|o (rel ศาสนา) โบสถ์คริสต์ kp เทียบกับ preĝejo
kirurg|o (med แพทย์) ศัลยแพทย์
kirurgi|o (med แพทย์) โบสถ์คริสต์
kis|i (tr สกรรมกริยา) จูบ; จุมจิต; หอม(แก้ม)
kist|o ถุงน้ำ
kiu
1 แสดงคำถาม: (สรรพนาม) ใคร; คนไหน; อันไหน; สี่งไหน: ~ estas
tiu? นั่นใคร; ~ povos
diri? ใครจะบอกได้ไหม; (คุณศัพท์) …ไหน: ~n paron
da ŝuoj vi bezonas? คุณต้องการการร้องเท้าคู่ไหน; 2 ทำหน้าที่เชื่อมความ: homo, ~
venas, estas policano คนที่มานั้นคือเจ้าหน้าที่ตำรวจ; li estas
kuiristo, ~ preparas la matenmanĝaĵon เขาเป็นคนครัวที่เป็นผู้จัดเตรียมอาหารเช้า; ~maniere ด้วยวิธีใด, อย่างไร; ~speca แบบไหน, ประเภทไหน; ~ ajn ใครก็ได้, อันไหนก็ได้, สิ่งได้ก็ได้ kp เทียบกับ iu ajn
klab|o
กระบอง
klaĉ|i
(ntr อกรรมกริยา) นินทา: ili ~as
pri vi พวกเขานินทาคุณ; ~aĵo เรื่องนินทา; pri~i นินทากันถึงเรื่อง
klak|i
(ntr อกรรมกริยา) เสียงดังคลิก; al~i คลิก
klan|o ตระกูล
klap|o ลิ้น(บิดเปิด): mankas al li ~o en la kapo เขาไม่เต็มบาท; ~seĝo เก้าอี้พับได้
klar|a กระจ่าง; แจ่ม(ชัด); ชัด(เจน); ใส; ~igi อธิบาย; ชี้แจง; ตีความ; ~igo คำอธิบาย; คำชี้แจง; ~iĝi ชัดขึ้น; mal~a ขุ่น; พร่ามัว; สลัว
klas|o ระดับ; ชั้น(เรียน); ประเภท; ~i (tr สกรรมกริยา) แบ่งประเภท; ~ĉambro ห้องเรียน; alt~ulo คนชั้นสูง; unua~a เกี่ยวกับชั้นหนึ่ง; มือหนึ่ง; ekonomia ~o ชั้นประหยัด
klasifik|i (tr สกรรมกริยา) แบ่งประเภทให้ระบบ
klasik|a ชั้นหนึ่ง; คลาสสิก; ~aĵo สิ่งดีเยี่ยม; วรนณคดีโบราณ
klaŭn|o ตัวตลก
klaŭz|o (jur กฎหมาย) มาตรา
klav|o ปุ่มกด, คีย์; ~aro แป้นพิมพ์; คีย์บอร์ด
kler|a มีวัฒนธรรม; ได้เรียนรู้; ตื่นตัว; มีการศึกษา kp เทียบกับ edukita; ~(ec)o ภูมิรู้; ~ismo ภูมิธรรม; ~ulo นักปราชญ์; บัณฑิต
klerik|o พระ
klient|o ลูกค้า; ลูกความ
klimat|o (ภูมิ)อากาศ; ดินฟ้าอากาศ; ~iz(ad)o การปรับอากาศ; ~izilo เครื่องปรับอากาศ
klin|i (tr สกรรมกริยา) เฉียง: ~i la
kapon, kap~i ก้ม(หน้า); ~iĝi, sin ~i เอนลู่(ไป); ก้ม(ลอง); เฉียง
kling|o ใบมีด
klip|o ที่หนีบ; paper~o ที่หนีบกระดาษ
kliŝ|o แม่พิมพ์; สำนวนซ้ำซาก; (foto การถ่ายภาพ) ฟิล์มที่แสดงเงากลับกันภาพจริง
klopod|i
(ntr อกรรมกริยา) พยายาม; ปลุกปล้ำ; ~o ความพยายาม
klor|o (Ch) ธาตุคลอรีน; ~ido คลอไรด
klub|o ชมรม; สโมสร; คลับ bv. v. โปรดดู societo; ~ano สมาชิกชมรม; nokta ~o ไนท์คลับ
kluĉ|i (tr สกรรมกริยา) ใช้คลัตช์; ~ilo คลัตช์
kluk|i
(ntr อกรรมกริยา) กระต๊าก
kluz|o
ประตูน้ำ
knab|o เด็กผู้ชาย; ~ino เด็กผู้หญิง
knal|i
(ntr อกรรมกริยา) (เสียง) แตก
knar|i
(ntr อกรรมกริยา) ลั่นดังเอี๊ยด
kned|i (tr สกรรมกริยา) นวด; ปั้น
koagul|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้แข็งหรือเจล
koaks|o ถ่านโค้ก
koal|o หมีโคอาลา
koalici|o การรวบรวมกำลังกัน
kobaj|o หนูตะเภา
kobalt|o ธาตุโคบอลต์
kobold|o ผีตัวเล็ก ๆ
kobr|o งูเห่า
kod|o รหัส; (jur กฎหมาย) ประมวลกฎหมาย; บท: puna ~o บทลงโทษ
kofr|o หีบใหญ่(เดินทาง); ~ujo,
valizujo ที่เก็บของท้ายรถ
koher|i (ntr อกรรมกริยา) เกาะกันเป็นก้อน; สอดคล้อง; คงเส้นคงวา
koincid|o เหตุบังเอิญ
koit|i
(ntr อกรรมกริยา) ติดสัด; ~o (การ)ประเวณี
kojn|o ลิ่ม
kok|o ไก่(ตัวผู้); ~(id)aĵo เนื้อไก่: ~idaĵo
fritita kun zingibro ไก่ผัดขิง; ~ino ไก่ตัวเมีย; ~inejo เล้าไก่; vir~o ไก่ตัวผู้
koket|i (tr สกรรมกริยา) ยั่วยวน
kokos|o (ต้น)มะพร้าว; ~arbo ต้นมะพร้าว; ~fibroj กาบ; ~kremaĵo กะทิ; ~nukso มะพร้าว; ~oleo น้ำมันมะพร้าว; ~palmo ต้นมะพร้าว; ~skrapilo กะต่าย; ~suko น้ำมะพร้าว; น้ำกะทิ; ~ŝelo กะลา
koks|o สะโพก, ตะโพก
koktel|o
ค็อกเทล; ~ejo ค็อกเทลเล้าจน์
kola|o โคล่า
kol|o คอ; ~umo คอเสื้อ; ปก; ~ĉeno สร้อยคอ; ~porti หาบเร่; ~ringo สร้อย; ĉirkaŭ~o ปลอกคอ
kolaps|i
(ntr อกรรมกริยา) ล้มลง; พังลง; ล่มจม; ล่มพับ; ถล่ม
kolbas|o ใส้กรอก
koleg|o เพื่อนร่วมงาน
kolegi|o วิทยาลัย
kolekt|i (tr สกรรมกริยา) เก็บ; สะสม; ~inda น่าสะสม; ~o การรวบรวน; การจัดเก็บ; ชุมนุม
koler|i
(tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา), ~a โกรธ; (ขัด)เคือง; ~ega โมโห; ~igi ทำให้โกรธ(เคืยง); ~o ความโกรธ; ความเคือง; เคืองใจ; ~iĝo, ~ado การเคือง; ~iĝema ขี่โมโห; ใจร้อน
kolizi|i
(ntr อกรรมกริยา) ชนกัน
kolomb|o นกพิราบ; นกเขา
kolonel|o (นาย)พันเอก; sub~o (นาย)พันโท
koloni|o เมืองขึ้น; อาณานิคม; ~ismo ลัทธิอาณานิดม
kolor|o สี(สัน)
kolport|i (tr สกรรมกริยา) เร่ขาย
kom|o จุลภาค; จุดลูกน้ำ: (ในทศนิยมเช่นเดียวกัน) tri ~o
kvin 3,5 สามจุดห้า; kp เทียบกับ punkto
komand|i
(tr สกรรมกริยา) บังคับ(บัญชา); ĉef~anto แม่ทับ
komb|i
(tr สกรรมกริยา), ~ilo หวี: dentoj de
~ilo ซี่หวี
kombin|i (tr สกรรมกริยา) รวมกัน; ประกอบกัน; ปรุง; ~aĵo สารประกอบ
komedi|o (ละคร)ตลก; ชวนหัว
komenc|i (tr สกรรมกริยา) (ริ)เริ่ม: la
instruisto ~as la lecionon je la naŭa (horo) matene ครูเริ่มบทเรียนเก้าโมงเช้า; ~anto ผูัเริ่ม(เรียน/หัด); ~e, ekde la ~o แรกเริ่ม(เดิมที); แต่เดิม; แต่ต้น; ~o การเริ่มต้น; จุดเริม; เบื้องต้น; ~iĝi ตั้งต้น; (ได้)เริ่ม; เริ่มต้น; ขึ้นต้น; เข้าตอน; เปิด: la
leciono ~iĝis je la naŭa (horo) matene บทเรียนเริ่มเก้าโมงเช้า; la
semajno ~iĝas per lundo สัปดาห์ตั้งต้นด้วยวันจันทร์; kiam la
trimestro ~iĝis พอเปิดเทอม; ~opunkto จุดเริ่มต้น; se(/por) ~i เป็นต้น; ข้อแรก; เริ่มต้น; ประการแรก
koment|i
(tr สกรรมกริยา) คิดเห็น; ~o ข้อคิดเห็น; ~isto บัณฑิต
komentari|o
คำวิจารณ์
komerc|i
(ntr อกรรมกริยา) ค้า(ขาย); ซื้อขาย; พาณิชย์; แลกเปลี่ยน; ~(ad)o การค้า(ขาย); การแลกเปลี่ยน; ธุรกิจ; กิจการ: ~aj
interŝanĝoj ตลาดการค้า; ~ejoj ห้างร้าน; ~isto พ่อค้า; นักธุรกิจ
komet|o ดาวหาง
komfort|a สะดวกสบาย; สบาย(ดี/ใจ); อุ่นใจ
komiks|o หนังสือการ์ตูน
komisi|o การมอบหมาย; ~ito ผู้ตรวจการ: reĝa/registara
~ito ผู้ว่าราชการ; urĝa
~o ธุระด่วน
komision|o คณะกรรมาธิการ; คณะพันธกิจ
komitat|o (คณะ)กรรมการ; sub~o อนุกรรมการ; ~ano กรรมการ
komiz|o พนักงาน(ขาย); เสมียน
komod|o ตู้ลิ้นชัก bv. v. โปรดดู tirkestaro
kompan|o เกลอแก้ว, เพื่อนสนิท
kompani|o บริษัท; หมู่เพื่อนฝูง bv. v. โปรดดู akompanantaro; firmao; plotonaro: akcia ~o บริษัทจำกัด bv. v. โปรดดู (akcia) societo, firmao
kompar|i (tr สกรรมกริยา) (เปรียบ)เทียบ; ~ebla (kun) เทียบได้(กับ); เทียมแทน; ~e kun เท่าเทียมกับ
komparativ|o (gram ไวยากรณ์) การเปรียบเทียบ
kompas|o เข็มทิศ
kompat|i (tr สกรรมกริยา) สงสาร; ~o ความสงสาร; เมตตา; กรุณา; ~inda น่าสงสาร; อนาถ; sen~a ทารุณ; ใจดำ
kompens|i (tr สกรรมกริยา) ชดเชย; ชดใช้; ตอบแทน; ถ่วงให้ได้ดุล: por ~i ให้สมกับ; ~o ผลตอบแทน
kompetent|i
(ntr อกรรมกริยา) ทรงคุณวุฒิ; ~(ec)o คุณวุฒิ
kompil|i (tr สกรรมกริยา) เรียบเรียง; รวมกัน; ประมวล; bv. v. โปรดดู kunmeti: ~aĵo de diversaj eseoj ประมวลความเรียงเบ็ดเตล็ด; ~anto, ~into, ~isto ผู้เรียบเรียง; ผู้แต่ง bv. v. โปรดดู aŭtoro
kompleks|a ซับซ้อน: minus~o ปมด้อย
komplet|i (ntr อกรรมกริยา) บริบูรณ์; ครบถ้วน; ~a สมบูรณ์; สำเร็จ; ~e (โดย)สิ้นเชิง; เรียบ: ~e
forgesis ลืม(เสีย)สนิท kp เทียบกับ tute; ~o ชุด(สูท); ~igi ทำให้สมบูรณ์; ทำให้เสร็จ; ครบ: ~igaĵo การทำให้เสร็จสิ้น
komplez|o ความกรุณา; ~i กรุณาปรานี: redoni
~on แทนคุณ
komplic|o ผู้สมคบ; ผู้สมรู้ร่วมคิด bv. v. โปรดดู krimhelpanto; ~eco การสมรู้ร่วมคิด
komplik|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ซับซ้อน; ทำให้ยุ่ง; ~a (สลับ)ซับซ้อน bv. v. โปรดดู malsimpla; ~aĵo ความซับซ้อน
kompliment|i (tr สกรรมกริยา) ชมเชย; ~o คำชมเชย
komplot|o การสมรู้ร่วมคิด
kompon|i (tr สกรรมกริยา) แต่ง; ~ado การแต่ง; ~anto คนแต่ง; ~isto นักแต่งเพลง
kompost|i (tr สกรรมกริยา) เรียงพิมพ์
kompoŝt|o ปุ๋ยหมัก
kompot|o ผลไม้เชื่อม
kompren|i (tr สกรรมกริยา) เข้าใจ, รู้เรื่อง; รู้สึก: ~i
lingvon parolatan ฟังภาษาออก; oni ~as,
ke เข้าใจกันว่า; ~eble ถูกละ; แน่นอน; ~ite ตกลง; ek~o การเข้าใจผิด; inter~iĝo ความเข้าใจซึ่งกันและกัน; mis~i เข้าใจผิด; สำคัญผิด; mis~o ความเข้าใจผิด; mis~iĝo การเข้าใจผิด
kompromis|o ประนีประนอม; ~i (ntr อกรรมกริยา) ประนีประนอม; อนุโลม
komput|i (tr สกรรมกริยา) ใช้คอมพิวเตอร์; ~iko วิทยาการคอมพิวเตอร์ kp เทียบกับ komputoscienco, komputado; ~ilo คอมพิวเตอร์; teko~ilo เครื่องคอมพิวเตอร์แบบหิ้ว; โน้ตบุ๊ก
komun|a (เป็นส่วน)รวม; ~aĵo สิ่งของที่เป็นส่วนรวม; ~ismo ลัทธิคอมมิวนิสต์; ~uma เกี่ยวกับชุมชน; ~umo ประชาคม; ชุมชน; เทศบาล; สังคม; พวก; การแลกเปลี่ยนความคิดเห็น; กรุง
komunik|i (tr สกรรมกริยา) ติดต่อ; สื่อสาร; ~ado การคมนาคม; การติดต่อ; การสื่อสาร; คมนาคม; ~aĵo ข้อมูลข้อใดที่ติดต่อสื่อสาร: (oficiala)
~aĵo ถ้อยแถลง; แถลงการณ์; ~rimedoj, ~iloj ทางติดต่อ; amas~iloj สื่อมวลขม
kon|i (tr สกรรมกริยา) รู้จัก: (bone) ~i รู้จักกันดี; คุ้นเคย(กับ); ~o ความคุ้นเคย; ~ata คุ้น: tio sonas
~ata นั้นคุ้นหู; ~ato คนรู้จัก; ผู้คุ้นเคย: okaza
~ato รู้จักกันเผิน ๆ; ~igi ทำให้รู้จัก; dis~igi เผยแพร่: ili
helpas dis~igi la lingvon พวกเขาช่วยเผยแพร่ภาษา; re~i แสดงอาการรู้จัก; จำได้
konced|i (tr สกรรมกริยา) ยอมรับ; ยอมให้
koncentr|i (tr สกรรมกริยา) รวมกำลัง; ~u
aŭskulton al la instruisto ตั้งใจฟังครูนะ; ~iĝi
(pri) จดจ่อ; ตั้งใจ; ตั้งจิต; ตั้งสติ; เพ่งเล็ง; ~iĝo สมาธิ; ~ita (เข้ม)ข้น
koncept|o ความคิด; สิ่งที่คิดขึ้น; มโนภาพ; ~i (tr สกรรมกริยา) ก่อขึ้นในใจ; คิดขึ้น; ออกแบบ; ~isto ช่าง/นัก/ผู้ออกแบบ
koncern|i (tr สกรรมกริยา) พาดพิง(ถึง); เกี่ยว; ~a นั้น ๆ; ในเรื่องนี้; ~e ส่วน; ด้วยเรื่อง: ~e kion? ด้วยเรื่องอะไร; ~e la
domon ส่วนบ้านนั้น; ~e nian
familion ส่วนครอบครัวของพวกเรา
koncert|o คอนเสิร์ต
koncip|i (tr สกรรมกริยา) ตั้งครรภ์; ตั้งท้อง
konciz|a กะทัดรัด; สั้น; (โดย)สังเขป; ~e รวมความว่า; โดยสังเขป; โดยย่อ
kondamn|i
(tr สกรรมกริยา) ลงความเห็นว่าต้องได้รับโทษ
kondiĉ|o เงื่อนไข; พันธะ; ~i (tr สกรรมกริยา) วางเงื่อนไข; กำหนดไว้; ~e, ke มีข้อแม้ว่า; นอกจากว่า; ถ้า; หาก
kondiment|o
เครื่องปรุงรส
kondom|o ถุงยางอนามัย
kondolenc|o
ความเสียใจ: volu
akcepti mian koran ~on ขอแสดงความเสีอใจด้วย; ~i (tr สกรรมกริยา) แสดงความเสียใจ
konduk|i (tr สกรรมกริยา) นำ: ~as en la
kuirejon นำไปสู่ห้องครัว; ~ilo ท่อ; en~i นำมาใช้; en~o การแนะนำ; บทนำ
konduktor|o นายตรวจ bv. v. โปรดดู bilet(kontrol)isto
kondut|i
(ntr อกรรมกริยา) บำเพ็ญตน; ประพฤติ; ทำตัว; ทำกิริยา; วางตน; ~o กิริยา; การประพฤติ; ~maniero จริตกิริยา; นิสัย; bon~a กิริยาดี; นิสัยดี; mis~i กิริยาไม่ดี; เสียกิริยา; ซุกซน
konekt|i (tr สกรรมกริยา) ติด; เชื่อมต่อ; เสียบปลั๊ก; ~o การสัมผัส; mal~i ถอดปลั๊ก
konferenc|i
(ntr อกรรมกริยา) ประชุมหารือ
konfes|i (tr สกรรมกริยา) สารภาพ; ยอมรับ; สำนึก: ~i
budhismon ถือพุทธ; ~i
kredon, religion ถือศาสนา bv. v. โปรดดู kredi je
konfesi|o
นิกาย
konfid|i (tr สกรรมกริยา) ฝาก; มอบ: vi devus ~i vian valizon al mi คุณควรจะฝากกระเป๋าเดินทางของคุณไว้กับดิฉัน
konfirm|i (tr สกรรมกริยา) ยืนยัน
konfit|i (tr สกรรมกริยา) แช่อิ่ม; ~aĵo ผลไม้แช่อิ่ม bv. v. โปรดดู marmelado
konform|i (ntr อกรรมกริยา) ทำตาม; อนุโลม; ตรงกับ; เข้ากันได้
konfront|i
(tr สกรรมกริยา) เผชิญ
konfuz|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้สับสน; ทำให้ยุ่งเหยิง; ~(ec)o, ~iĝo ความสับสน; ~a สับสน; ~ita งง
Kong|o คองโก
kongres|o การประชุม(ใหญ่): Universala Kongreso de Esperanto (ย่อ UK) การประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากล; ~ano ผู้เข้าประชุม
kongru|i
(ntr อกรรมกริยา) สอดคล้องกัน; ถูกคอ; เท่ากัน: ni ~as
(unu kun la alia) เราถูกคอกัน
konjak|o ชื่อบรั่นดีประเภทหนึ่งของฝรั่งเศส
konjekt|i (tr สกรรมกริยา) อนุมาน, คาด(คะเน); เดา : oni ~as,
ke คาด(กัน)ว่า
konjunkci|o (gram ไวยากรณ์) คำสันธาน
konjunktur|o (fin การเงิน) สถานการณ์ของเศรษฐกิจ; รอบของการค้า เช่น alta ~o; malalta
~o kp เทียบกับ cirkonstancaro
konk|o หอย; ~aĵo เปลือกหอย; ~ego หอยสังข์; ~oj หอย; ~ulo หอย; กุ้ง; ปู
Konken|o ขอนแก่น
konklud|i
(tr สกรรมกริยา) ลงความเห็น kp เทียบกับ interkonsenti; อนุมาน
konkret|a รูปธรรม
konkur|i
(ntr อกรรมกริยา) แข่งขัน; ชิง(ชัย); แข่งกัน; ~anto คู่แข่ง(ขัน)
konkurenc|o (kom ธุรกิจ) การแข่งขัน: ~i (kun) แข่ง(กับ)
konkurs|i
(ntr อกรรมกริยา) ชิงตำแหน่ง; ประกวด; (วิ่ง)แข่ง: ~i inter
landoj แข่งขันกันระหว่างประเทศ; ~a
ekzameno การสอบแข่งขัน; ~o การประกวด; การแข่งขัน: ĉeval~o ม้าแข่ง; ~anto คนเข้าแข่งข้น
konsci|i (tr สกรรมกริยา) รู้ตัว; สำนึก; ~a รู้สึกตัว; หูตาสว่าง; สำเหนียก; ~o สติ; cel~a แน่วแน่; re~iĝi รู้สึกตัว; sen~i แน่นิ่ง; สลบ: sen~igi ทำให้หมดสติ; sen~iĝi สิ้นสติ; หมดสติ; สลบ
konsekvenc|o ผลลัพธ์, ผลที่ตามมา; ~a คงเส้นคงวา
konsent|i
(tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา, kun) ตกลง; ยินยอม; ยอม(รับ); ตรงกับ; inter~i (kun) เห็นด้วย(กับ): ni inter~u; ~ite ก็แล้วกัน; เป็นอันตกลง; เอาเถิด; (inter)~o การตกลง; คำยินยอม; ข้อตกลง; กติกาสัญญา
konserv|i (tr สกรรมกริยา) เก็บ(รักษา); สงวน; ทิ้งไว้; ~ado การสงวน; ~ejo ที่เก็บของ
konservativ|a หัวเก่า; ความคิดโบราณ; อนุรักษ์นิยม
konsider|i (tr สกรรมกริยา) คิดดู; พิจารณา: oni ~as
(tion) ankoraŭ tre nova นับว่ายังใหม่มาก; ~ado การพิจารณา; ~indaĵo ข้อคิด; pri~i ลองคิดดู; ดูใจ; ไตร่ตรอง; re~i พิจารณา; ทบทวน
konsil|i (tr สกรรมกริยา) ปรึกษา; ~o คำปรึกษา; การแนะนำ; inter~iĝi (kun) เจรจา(กับ)
konsili|o
สภา; คณะกรรมการ
konsist|i
(ntr อกรรมกริยา) (el / en) ประกอบ(ด้วย): ~as el /
~antaj el ได้แก่
konskripci|o (mil ทหาร) การเกณฑ์ทหนร; ~i (tr สกรรมกริยา) เกญฑ์; ~ito ทหนรเกณฑ์
konsol|i
(tr สกรรมกริยา) ให้กำลังใจ; ปลอบโยน; เล้าโลม
konsonant|o พยัญชนะ: altklasa
~o อักษรสูง; malaltkasa
~o อักษรต่ำ; mezklasa
~o อักษรกลาง; senvoĉa
~o พยัญชนะอโฆษะ; เสียงไม่ก้อง; voĉa
~o พยัญชนะโฆษะ; เสียงก้อง
konspir|i
(ntr อกรรมกริยา) สมรู้ร่วมคิด; คบคิด
konstant|a ประจำ; คงที่; ถาวร; มั่นคง; ~e เสมอมา; คอย; ne~a ล่อกแล่ก
konstat|i (tr สกรรมกริยา) ยืนยัน, สรุป, แสดงให้เห็นว่า...เป็นความจริง
konstelaci|o bv. v. โปรดดู stelfiguro
konstern|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ยุ่งยาก; ทำให้ใจหาย; ทำให้ขนลุก; ทำให้ตะสึง; สะดุ้ง; จังงัง
konstip|i
(tr สกรรมกริยา) ทำให้ท้องผูก; ~iĝo อาการท้องผูก bv. v. โปรดดู mallakso
konstituci|o รัฐธรรมนูญ: la Tago
de la Konstitucio วันพระราชทานรัฐธรรมนูญ
konstru|i (tr สกรรมกริยา) (ก่อ)สร้าง; สถาปนา; ปลูก(สร้าง): ~i frazon ผูกประโยค; ~aĵo อาคาร; ตึก; สิ่งก่อสร้าง: ĉiaj
~aĵoj ตึกรามบ้านช่อง; ~ejo สถานที่ก่อสร้าง; ~(ig)i จัดสร้าง; ~parto ส่วนประกอบ; ส่วนควบ; mal~i รื้อถอน
konsult|i (tr สกรรมกริยา) ปรึกษา; kp เทียบกับ diskuti: dokumentoj ~itaj เอกสารอ้างอิง; ~isto ที่ปรึกษา
konsum|i (tr สกรรมกริยา) ปริโภค; ~anto ผู้ปริโภค
kont|o บัญชี; ~isto สมุหบัญชี; คนทำบัญชี
kontaĝ|i (tr สกรรมกริยา) (med แพทย์) แพร่: ~a
malsano โรคติดต่อ; ~i
malsanon แพร่เชื้อโรค
kontor|o สำนักงาน bv. v. โปรดดู oficejo
kontakt|i (tr สกรรมกริยา) ติดต่อ; สัมผัส; ~o การติดต่อ; การสัมผัล: amikaj
~oj มิตรสัมพันธ์; ~iĝi
(kun) ถูกเข้า; ทำให้เข้า; เข้ามาสัมผัส; ถูกต้อง: povas
~iĝi kun ติดต่อได้; ~ingo ปลั๊กไฟตัวเมีย; ~olenso คอนแทคเลนส์; fuŝ~o ลัดวงจร; ŝtop~ilo ปลั๊ก(ไฟตัวผู้)
kontant|a เกี่ยวกับเงินสด; ~aĵo เงินสด
kontener|o ตู้คอนเทนเนอร์ kp เทียบกับ ujo
kontent|a, ~e, ~i (ntr อกรรมกริยา) ถูกใจ; พอใจ; สำราญ: li ~as
esti farmisto เขาพอใจกับความเป็นชาวนา; ~igi ทำให้พอใจ; เป็นที่พอใจ; ne~a ไม่พอใจ
kontest|i (tr สกรรมกริยา) (ต่อล้อต่อ)เถียง
kontinent|o ทวีป
kontinu|a
ต่อเนื่อง: ~a
kurento (elek ไฟฟ้า) กระแสไฟฟ้าตรง;
~e อย่างต่อเนื่อง
kontraband|i (tr สกรรมกริยา) ลับลอบ; ~aĵo ของเถื่อน bv. v. โปรดดู malaŭtenta, falsa
kontrakt|i
(ntr อกรรมกริยา) (pri) เหมา; เหมา; ~o กรมธรรม์, kp เทียบกับ poliso กรมธรรม์ประกันภัย; pri~i เหมา
kontrast|o ความแตกต่าง; ความผิดแผกกัน; ~i (tr สกรรมกริยา / kun) เทียบเคียงเพื่อที่จะได้เห็นความผิดแผก
kontraŭ (prep บุพบท) ตรง(กัน)ข้าม; (ต่อ)ต้าน; ผิด; แลกเปลี่ยนเพื่อจะได้: medikamento
~ disenterio ยาแก้บิด; ~e ตรง(กัน)ข้าม; ในทางตรงกันข้าม; ~i ขัดข้อง; (ต่อ)ต้าน; แย้ง; ~argumento ข้อขัดข้อง; ~(dir)i ค้าน; ~ulo ปรปักษ์; (prefikso อุปสรรค) ต่อต้าน เช่น ~diri โต้แย้ง; เถียง(ว่า); ~stari ต่อต้าน, คัดค้าน
kontribu|i
(ntr อกรรมกริยา)
สนับสนุน; บริจาค; ให้
kontrol|i (tr สกรรมกริยา) ตรวจ(สอบ); เช็ค; ดู: ~i la akvonivelon จับระดับน้ำ
kontuz|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้(ฟก)ช้ำ; ~o อาการฟกช้ำ; รอยช้ำ; ~iĝi (ชอก)ช้ำ; ช้ำใจ; ~ita ฟก; ช้ำ: ~ita
brako / la brako ~iĝis แขนระบม
konus|o กรวย
konveks|a นูน
konven|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a (por) เหมาะ(สำหรับ); (เหมาะ)สม: laŭ tio, kion vi opinias ~a ตามที่คุณเห็นสมควร
konvenci|o 1 จิตใต้สำนึก, ขนบ bv. v. โปรดดู kutimo; 2 ข้อตกลงระหว่างประเทศ, สัญญา
konversaci|o บทสนทนา: ~a lingvo ที่เป็นภาษาพูด; ~i (ntr อกรรมกริยา) สนทนา(กัน) bv. v. โปรดดู interparoli
konvert|i (elek ไฟฟ้า, fin การเงิน , rel ศาสนา) (tr สกรรมกริยา) แปลงผัน; ~ito ผู้ที่เปลี่ยนความเห็น, ผู้ที่เปลี่ยนศาสนา
konvink|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เชื่อ, ทำให้มั่นใจ, ทำให้เชื่อมั่น
konvolvul|o ผักบุ้ง
kooperativ|o สหกรณ์
kopi|o สำเนา; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำสำเนา; คัดลอก; ~rajto ลิขสิทธิ์
kopr|o เนื้อมะพร้าวตากแห้ง
kopul|i
(ntr อกรรมกริยา) ร่วมประเวณี; สังวาส
kor|o (หัว)ใจ; bon~a ใจดี; mol~a ใจอ่อน; ~amik(in)o แฝน; ~inklini (al) เอ็นดู; ~ŝira น่าสงสาร; ~tuŝa สะเทือนใจ; ŝton~a ใจแข็ง
korb|o ตะกร้า; กระจาด; กระบุง; bv. v. โปรดดู rotango; vimeno; ~pilko บาสเก็ตบอล; paper~o ถังผง
kore|o ชาวเกาหลี: la ~a
(lingvo) ภาษาเกาหลี; (Suda)
Kore|io ประเทศเกาหลี(ใต้)
(ĉefurbo เมืองหลวง Seulo)
korekt|i (tr สกรรมกริยา) แก้(ไข)
korespond|i
(ntr อกรรมกริยา) ติดต่อทางจดหมายหรือไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์; โต้ต้อบ kp เทียบกับ interrilati
koriandr|o ผักชี(ไทย)
koridor|o ทางเดินในบ้าน, เลน (ถนน)
korn|o (สัตว์) เขา
korp|o (ร่าง)กาย; ตัว: ~a
edukado พลศึกษา; ~oparto อวัยวะ
korporaci|o สโมสร; บริษัท; สภา
korpus|o คณะ; เหล่า: artileria
~o เหล่าปืนใหญ่
kort|o ลาน; สนาม; ~ego ราชสำนัก; ~umo (โรง)ศาล: (plej)
alta ~o ศาลฏีกา; apelacia
~o ศาลอุทธรณ์; aperi
antaŭ ~o ขึ้นศาล; civila ~o ศาลแพ่ง; distrikta
~o ศาลแขวง; kriminala
~o ศาลอาญา; kp เทียบกับ tribunalo; ~bird(ar)o เป็ดไก่; สัตว่ปีก
korupt|i (tr สกรรมกริยา)ทุจริต; ฉ้อโกง; กินเมือง
korus|o bv. v. โปรดดู ĥoro
korv|o กา
Kosamuj|o, Insulo
Samuj|o เกาะสมุย
kosm|o จักรวาล; อวกาศ; ~ologio จักรวาลวิทยา; kiber~o ไซเบอร์สเปซ bv. v. โปรดดู retlando
kosmonaŭt|o มนุษย์อวกาศ = astronaŭto
kosmetik|aĵo เครื่องสำอาง
kost|i (tr สกรรมกริยา) มีราคา; เป็นราคา; ตีราคา; ต้องใช้; ทำให้ต้องเสีย; ~o ค่า; ราคา: glueca
rizo ~as po dek batoj por pako ข้าวเหนียวห่อละสิบบาท; kiom ~as
ĉi tiu paro da ŝuoj? Naŭcent batojn รองเท้าคู่นี้เท่าไรครับ เก้าร้อยบาทค่ะ; kiom ~as
iri al Strato Sukumvit? ไปถนนสุขุมวิทเอาเท่าไร; multe~a แพง; malmulte~a (ราคา)ถูก
kostum|o เครื่องแต่งกาย; tajlor~o, kompleto (de
vestoj) ชุด(สูท); ชุดสากล; naĝ~o ชุดว่ายน้ำ
koŝmar|o ฝันร้าย kp เทียบกับ sonĝaĉo
kot|o
โคลน, ตม; ~a ขุ่น
kotiz|o ค่าบำรุง; ค่าใช้จ่าย kp เทียบกับ abono
koton|o ฝ้ายดิบ kp เทียบกับ katuno, vato; ~flanelo ผ้ายสำลี
koturn|o นกกระทา
kov|i (tr สกรรมกริยา) กก(ไข่/ลุก); ~ilo เครื่องฟักไข่; เครื่องปรับสภาพอากาศ; el~i (tr สกรรมกริยา) ฟัก(ไข่); คิดอุบาย, วางแผน
kovert|o ซอง(จดหมาย)
kovr|i (tr สกรรมกริยา) ปก; หุ้ม; คลุม: ~i per
asfalto ลาดยาง; ~i per
brikoj ปูอิฐ; ~ita per
koto เต็มไปด้วยโคลน kp เทียบกับ plena de/je; ~ilo ฝา; ปก; ผ้าห่ม; กระโจม: ~ilsako ผ้านวมใช้เป็นผ้าห่ม kp เทียบกับ lanugaĵo; lit~ilo ผ้าห่ม; inter~i ซ้อน; mal~i เปิดเผย; เปิดโปง; เผย
krab|o ปู
kraĉi ถ่ม; ถุย; ~aĵo เสมหะ
krajon|o ดินสอ; glob~o ปากกาลูกลื่น
krak|i (ntr อกรรมกริยา) เปรี้ยง; ~eti ปะทุ; ~igi ลั่นดังเปรี้ยง; ~o เสียงแตกเปรี้ยง; ~maĉa (อาหาร) กรอบ; en~isto คนที่เข้าไปอยู่โดยไม่ได้รับอนุญาต
kramf|o ตะคิว
kran|o หัว(ก๊อก)น้ำ
krani|o กะโหลก
krank|o (mek กลศาสตร์) ด้ามหมุน; ~oŝafto เพลาข้อเหวี่ยง
kraŝ|i
(ntr อกรรมกริยา) ชน; ปะทะ kp เทียบกับ kolizii: ~! โครม(คราม); ~o การชนกัน; การปะทะ; (fin การเงิน) ช่วงวิกฤตการณ์ทางการเงิน
krater|o ปล่อง(ของภูเขาไฟหรือบนพระจันทร์)
kravat|o (เนค)ไท bv. v. โปรดดู bantigi
kre|i (tr สกรรมกริยา) สร้าง(สรรค์); ประดิษฐ์
kred|i (tr สกรรมกริยา) เชื่อ; ศรัทธา; ถือ: ~i je divenisto เชื่อหมอดู; ~i
sonĝon เชื่อในความฝัน; oni ~as,
ke เชื่อกันว่า; ~u
aŭ ne! ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ; ~o ความเชื่อถือ; ศรัทธา; ลัทธิ; ~ebla น่าเชื่อ; น่าจะ; ~ema ใจเบา; ~igi ทำให้เชื่อ; ~inda เชื่อถือได้; ne~ebla, -e ไม่น่าเชื่อ
kredit|o เครดิต: aĉeti
je ~o (ซื้อ)เชื่อ; ~karto บัตรเครดิต
krek|o นกเป็ดน้ำ
kremaci|i (tr สกรรมกริยา) เผาศพ; ปลงศพ; ฌาปนกิจ; ~o ความเชื่อ; ศรัทธา; ~ejo เมรุ
Kreml|o เครมลิน
krepusk|o รุ่งเช้า; ค่ำ
kresk|i
(ntr อกรรมกริยา) เติบโต; (เพิ่ม)ขึ้น: arbo ~as
apud la strato ต้นขื้นอยู่ข้างถนน; ~aĵo พืช; ต้นไม้; ~igi เพาะปลุก; ขึ้น: ~igi rizon ทำนา; mal~i ลด; เสื่อม; plen~iĝi, plen~iĝinta เติบโตขึ้น; plen~ulo ผู้ใหญ่; โต
krest|o หงอน; ยอดเขา
krestomati|o ชุมนุม; หนังสือสำหรับหัดอ่าน; ประมวลความเรียงเบ็ดเตล็ด
kret|o
ชอล์ก
kri|i
(ntr อกรรมกริยา) ร้อง(ของคน) kp เทียบกับ beste ~i หรือ bleki; ~egi ตะโกน: ~egi pro
timo หวีตหวาด; ~o เสี่ยงร้อง; หวีด; ~signo เครื่องหมายอัศเจรีย์ (!)
krim|o อาชญากรรม; ~ulo คนร้าย
kriminal|a เกี่ยวกับอาชญากรรม
kripl|a พิการ; ~ulo คนพิการ
krisp|a หยิก; ย่น
Krist|o พระเยซูคริสต์; ~nasko คริสต์มาส
krist|an(ar)o ผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์; ~anismo ศาสนาคริสต์
kristal|o แก้ว(คริสตัล); ~klara แจ๋ว
kriteri|o (หลัก)เกณฑ์; บรรทัดฐาน
kritik|i (tr สกรรมกริยา) ติ(เตียน); วิจารณ์; วิเคราะห์; ว่า; ทักท้วง; วิพากษ์: ~e taksi เขียนบทวิจารณ์; ~o การวิจารณ์; ~isto นักวิจารณ์
kriz|o วิกฤต(การณ์); ~a ขั้นฉุกเฉิน; สาหัส; คับขัน: ~a
momento ตาคับขัน kp เทียบกับ decid(ig)a; en ~a situacio คับขัน
krizalid|o ดักแด้, แด็กแด้
kroĉ|i (tr สกรรมกริยา) แนบ; เกี่ยว; ~iĝi แนบ; al~i ติด; แนบ; al~igi sin เกาะ; al~iĝi แนบติด
krokodil|o จระเข้; ผู้ที่พูดภาษาแม่ของตนเอง ในขณะที่ภาษาเอสเปรันโตเหมาะสมกว่า; ~i พูดภาษาแม่ของตนเอง ในขณะที่ภาษาเอสเปรันโตเหมาะสมกว่า
krom (prep บุพบท) นอกจาก; ยกเว้น; เหลือแต่: ~ tio นอก(เหนือ)จากนั้น; ~ … ankaŭ … ทั้ง…และ…; ~ se เว้นแต่ว่า; นอกจากว่า; ~a เหนือจานปกติ; ~e อีกประการหนื่ง; อนึ่ง; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~nomo ชื่อเล่น; ฉายา; ~produkto วิตถุพลอยได้; ~virino นางบำเรอ; อนุภรรยา; เมียน้อย
kron|o มงกุฎ: Fest(otag)o
de la Krontago วันฉัตรมงคล
kroz|i (ntr อกรรมกริยา) แล่นเรือ(เที่ยว); ~o การแล่นเรือ; การเดินทางท่องเท่ยวทางเรือ
kruc|o (เครื่องหมาย)กากบาท; กางเขน; ~i (tr สกรรมกริยา) ไขว้: ~i (sub
si) la krurojn ขัดสมาธิ; (inter)~iĝi (เอามา)ขัดกัน; (inter)~iĝo แยก; ~osigni ทำมือเป็นเครื่องหมายกางเขน; ~umi นำไปตรึงไว้บนไม้กางเขน; voj~iĝo ทางแยก
kruĉ|o คนโทน้ำ, เหยือก; kafo~o หม้อกาแฟ; te~o หม้อน้ำชา, กาน้ำชา, ป้าน(ชา)
krud|a ดิบ; สาก; หยาบคาย; หยาบ; ~manĝaĵo ของสดของคาว; ~materialo วิตถุดิบ
kruel|a ใจดำ; ใจร้าย; ดุ(ร้าย); ทารุณ
krur|o ขา (ของคน หรือโต๊ะ ฯลฯ); (หน้า)แข้ง; ~zono สายรัดถุงน่อง
krust|o เปลือก; ~a กรอบ
krustac|o สัตว์จำพวกกุ้ง ปู ฯลฯ
krut|a สูงชัน
ksenofobi|o ความเกลียดกลัวชาวต่างประเทศ
ksifi|o ปลาฉนาก
ktp (ย่อ) kaj tiel plu เป็นต้นฯลฯ (ฯลฯ); และอื่น ๆ
ku|o ตัวหนังสือ Q, q
Kuala-Lumpur|o กรุงกัวลาลัมเปอร์
Kub|o ประเทศคิวบา (ĉefurbo เมืองหลวง Havano)
kub|o ลูกบาศก์; ลูกเต๋า: ~aj
metroj ลูกบาศก์เมตร; ĵet~o ลูกเต๋า
kubut|o (ข้อ)ศอก
kudr|i (tr สกรรมกริยา) เย็บ(ผ้า); เย็บปักถักร้อย; ~aĵo งานเย็บปักถักร้อย; ~ero ฝีเข็ม; ~ilo เข็มเย็บผ้า; ~maŝino จักรเย็บผ้า; kun~(aĵ)o ตะเข็บ
kugl|o ลูกปืน; กระสุน; ~ego ลูกปืนใหญ่
kuir|i (tr สกรรมกริยา) ทำ/ปรุงอาหาร; หุงต้ม; ~ado การทำอาหาร; ~anto, ~into คนครัว, คนที่ทำอาหาร; ~ejo (ห้อง)ครัว; ~ilo เครื่องครัว; ~isto คนทำกับข้าว; ~poto หม้อ; ne~ita ดิบ; bone/sufiĉe ~ita สุก
kuk|o เค้ก; ขนมปังหวาน; ~aĵo ขนมปังหวานชนิดพิเศษ
kukol|o นกกาเหว่า
kukum|o แตงกวา
kukurb|o (bot พฤษศาสตร์) ฟักทอง; botel~o น้ำเต้า bv. v. โปรดดู kalabaso; lagenario
kul|o ยุงจำพวกตัวเล็ก ๆ
kuler|o ช้อน; (akvoŝuta) ~ego
(kokosŝela) กระบวย; komuna ~o ช้อนกลาง; manĝo~o ช้อนโต๊ะ
kulis|o ฉากข้างของเวที่: malantaŭ
la ~oj หลังฉาก kp เทียบกับ kurteno
kulp|o โทษ; ความผิด; การรับผิด: konfesi
sian ~on รับผิด; ~i (tr สกรรมกริยา) มีความผิด; ~igi (กล่าว)โทษ; ตำหนิ; ~igito จำเลย; ~ulo ตัวเอ้; sen~igo คำขอโทษ kp เทียบกับ preteksto
kult|o นิกายศาสนา; งานพิธิ; การบุชา; ~i ประกอบพิธี; บูชา
kultiv|i (tr สกรรมกริยา) (เพาะ)ปลูก; ทำไร่: ~i rizon ทำนาข้าว; ~ado การเพาะปลูก; ~aĵo พืชปลูก; ~ejo ที่ไร่ที่นาและอื่น ๆ; ~isto ผู้ปลูก; ~ rizon ทำนา; ne~ebla ปลูกไม่ขึ้น; riz~isto ชาวนา; ter~(ad)o ปลูก(ข้าว): ter~isto เกษตรกร; ชาวไร่
kultur|o วัฒนธรรม; ~i (tr สกรรมกริยา) เพาะ; อบรม; ศึกษา; ฝึกฝน; ~ado กสิกรรม
kun (prep บุพบท) กับ; ด้วย; ใส่: kafo ~ kremo กาแฟแส่นม; ~e (ด้วย)กัน; ร่วมกัน; พร้อมกัน; สู่กัน kp เทียบกับ reciproke; ~e kun พร้อม; รวมกับ; ni ~e
veturas พวกเราเดินทางไปด้วยกัน; ~igi สมทบ; ประสาน; ~iĝi ร่วมกับ: ili
~iĝis (~laboris) por estingi la brulon พวกเขาร่วมกันดับเพลิง; ~ul(in)o แฟน; เพื่อน; คนข้างกาย: serĉi
~ul(in)on หาคู่; ĉi-~e ในนี้; พร้อมกับ; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~iri ไปด้วย; ~labori ร่วมมือ; ~meti ประกอบชิ้นส่วน; ~uzi ใช้ร่วมกัน; ~veni (ntr อกรรมกริยา), ~veno ประชุม; ~venejo ที่ประชุม
kunikl|o กระต่าย
kupol|o ยอดกลม
kupon|o คูปอง
kupr|o (Cu) ทองแดง
kur|i
(ntr อกรรมกริยา) วิ่ง; แล่น; ~atingi (ไล่)ทัน; ~egi วิ่งเร็ว; วิ่งตื๋อ; ĉirkaŭ~i วิ่งรอบ; for~i วิ่งหนี; หลีกหนี; post~i (ไล่)กวด; วิ่งตาม; vet~i วิ่งแข่ง
kurac|i (tr สกรรมกริยา) รักษา; บำบัด; ~(ad)o การรักษา; ~ilo การรักษา; เครื่องแก้; ยา: ŝajn~ilo ยาหลอก; universala
~ilo ยาแก้สารพัดโรค; ยาผีบอก; ~isto (นาย)แพทย์; หมอ
kuraĝ|a ใจกล้า; กล้า(หาญ); ~o ความกล้าหาญ; ใจ; ~i ท้า; กล้า; บังอาจ; ~igi ทำให้ใจกล้า; ให้กำลังใจ kp เทียบกับ instigi; mal~a ขี้ขลาด; sen~iĝi ท้อใจ; ท้อถอย
kurator|o ผู้ปกครอง; ผู้รักษา
kurb|a โค้ง; งอ; ~eco ความโค้ง; ~iĝo หัวโค้ง
kurent|o (elek ไฟฟ้า) กระแสไฟฟ้า: alterna
~o กระแสไฟฟ้าสลับ; kontinua
~o กระแสไฟฟ้าตรง
kurioz|a
แปลก; ประหลาด; ~aĵo ของแปลก
kurkum|o (ต้น)ขมิ้น
kurs|o หลักสูตร; คอร์ส; (เส้น)ทาง; ~ero หน่วยกิต; sam~ano เพื่อนร่วมชั้น
kurt|a = mallonga
kurten|o (ผ้า)ม่าน(ประดับ/หน้าต่าง); ฉาก: levi la
~on เปิดฉาก kp เทียบกับ kuliso; sceno
kurz|o อัตราแลกเปลี่ยน
kusen|o หมอน(อิง); kap~o หมอน: kap~a
tego ปลอกหมอน; sid~o เบาะรองนั่ง; sub~o หมอนรอง
kusp|i
(tr สกรรมกริยา) ทำยุ่ง; ย่น
kustard|o คัสตาร์ด
kuŝ|i (ntr อกรรมกริยา) นอน bv. v. โปรดดู dormi; ~igi วางลง; ~iĝi นอน(ลง); ek~i, -u! นอนลง
kutim|i
(tr สกรรมกริยา / + คำกริยา -i; al) ชิน; เคย(ชิน); มีนิสัย: ~as
marĉandi / ~as al marĉandado (pri la prezo) เคยกับการต่อ(ราคา); kiel oni ~is ตามที่ได้เคยปฏิบัติมาแล้ว; ~a ธรรมดา; ปกติ; ~e มัก(จะ); ตามปกติ; ธรรมดา; เป็นประจำ: kiel ~e อย่างธรรมดา; เช่นเคย; ~o นิสัย; ประเพณี kp เทียบกับ moro; al~iĝi เคยชิน; เคย; ชิน; เคยตัว; ne~a แปลก; ผิดปกติ; วิปริต: ne~i
disde แปลกจาก
kuv|o
ถัง(ใหญ่); kp เทียบกับ pelvo; ban~o อ่างอาบน้ำ
Kuvajt|o ประเทศคูเวต
kuz(in)|o ลูกพี่ลูกน้อง
kvadrat|o สี่เหลี่ยมจัตุรัส: ~a
kilometro ตารางกิโลเมตร
kvalifik|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เหมาะสม: ~ita มีคุณสมบัติ; ~o คุณสมบัติ; คุณวุฒิ
kvalit|o คุณสมบัติ; คุณลักษณะ; คุณภาพ; mez~a เฉย ๆ; เรื่อย ๆ
kvankam (konj สันธาน) แม้; (ถึง)แม้ว่า; ยกเว้น: ~ malnova,
ĝi uzeblas ถึงจะเก่า ก็ใช้ได้
kvant|o จำนวน; ปริมาณ: iu ~o da
mono เงินจำนวนหนึ่ง; kvanto ~
tefolioj ปริมาณใบชา; sam~i
kiel เท่า
kvar สี่, จัตวา; ~dek สี่สิบ; ~latero สี่เหลี่ยม; ~ono เศษหนึ่งส่วนสี่, หนึ่งในสี่, เสี้ยว: ~ono
antaŭ la deka (matene) อีกสิบห้านาทีสิบโมงช้า; ~onjara ทุกสามเดือน; ~piedulo สัตว์สี่เท้า; จัตุบาท
kvarenten|o การกักกัน
kvarc|o หินเขี้ยวหนูมาน
kvark|o ควาร์ก
kvartal|o เขต; ย่าน (ของเมือง) kp เทียบกับ distrikt(er)o
kvartet|o กลู่มสี่คน bv. v. โปรดดู kvaropo
kvast|o พู่
kvazaŭ ราวกับ(ว่า); คล้ายกับ(ว่า); ประหนึ่งว่า; เปรียบเท่ากับ; เสมือนว่า; เป็นเสมือน: ŝajnas
~ (…-us) ดูประหนึ่งว่า ดูเหมือน
kverel|i ทะเลาะ(วิวาท): ~i inter si ทะเลาะกัน; (ek)~i;
serĉi ~on หาเรื่อง; ~o การทะเลาะวิวาท
kverk|o ต้นโอ๊ก; bv. v. โปรดดู glano
kviet|a เงียบ(สงบ)
kvin ห้า
kvitanc|o ใบรับ(เงิน); ใบเสร็จ
kvorum|o องค์ประชุม
kvot|o โควต้า; (fin การเงิน) การตีราคา; ราคาซื้อขายสินค้าหรือหุ้น
la คำนำหน้าานามชี้เฉพาะ ซึ่งไม่เปลี่ยนแปลงตามการกพจน์ โดยจะทำหน้าที่แสดงใน้เห็นว่าคำนามนั้นเป็นคำนามที่ชี้เฉพาะเจาะจง หรือบ่งบอกว่าเป็นสิ่งที่พูดไปแล้ว (บางครั้งเขียน l’ ซึ่งไม่แนะนำให้ใช้ นอกจากในภาษากวี (ไม่มีคำนำหน้านามไม่ชี้เฉพาะ) เช่น ~ altaj
montoj = tiuj de vi konataj altaj montoj มันภูเขาสูง คือ ภูเขาสูงมันที่คุณรู้จัก; ~ laboro
tedas งานมันน่าเบื่อ ตัวอย่างอันอื่น; 1 ที่เห็นได้โดยตรง เช่น ~ domo
estas vere bela บ้านหลังนั้นสวยมากจริง ๆ; 2 เป็นที่รู้จักกันอยู่แล้วหรือเป็นที่รู้กันอยู่แล้ว เช่น ~
ĉielo estas blua ท้องฟ้าสีฟ้า; ~
Reĝo de Tajlando พระราชาของประเทศไทย; ~ plej
bona hotelo โรงแรมดีที่สุด; ~ pli
juna filino ลุกสาวอ่อนอายุกว่า (ลูกสาวคนเล็ก); 3 บ่งชี้ถึงทุก ๆ ชนิด/แบบ/ประเภท เช่น ~ kato
preferas varman klimaton แมว (ทุก ๆ ชนิด) ชอบอากาศร้อนมากกว่า; ~ taja
leĝo malpermesas al eksterlandano aĉeti teron กฎหมายไทยไม่อนุญาตให้ชาวต่างชาติซื้อที่ดิน; 4 หน้าคำที่เกี่ยวกับร่ายกายหรือเครือญาติ เช่น bukli al
si ~ hararon ม้วนผม; li levis
~ (/sian) kapon เขายกหัวขึ้นแล้ว; li venis
kun ~ (/sia) patro เขามาแล้วกับพ่อเขา; 5 แสดงภาษา เช่น ~ taja
(lingvo) ภาษาไทย; 6 ก่อนชื่อเมืองหรือคำนามที่มีตัวขยายชี้เฉพาะ เช่น ~ urbo
Tokio นครโตเกียว; ~ verbo
‘iri’ กริยา “ไป”; mi ne konas ~ vorton ‘elektro’ ฉันไม่รู้จักคำว่า “ไฟฟ้า”
labor|i
(ntr อกรรมกริยา) ทำงาน; ~(ad)o (การทำ)งาน: La (Nacia) Tago de la Laboro วันแรงงานแห่งชาติ; parttempa
~o งานที่ทำไม่เต็มเวลา; งานพาร์ทไทม์; ~ejo ที่ทำงาน; ห้องปฏิบัติงาน; สตูดิโอ; ~ema ขยัน; แข่งขัน; ~iga ต้องทำงาน; หนัก kp เทียบกับ peniga; ~isto คนงาน; ~permesilo หนังสืออนุญาตการทำงาน; el~i ทำ; สร้าง; ผลิต; ประดิษฐ์; พัฒนาอย่างต่อเนื่อง; kun~i ร่วมมือ(กัน); malkun~ema ไม่ชอบร่มมือทำงาน; ชอบทำงานคนเดียว; mal~ema ขี้เกียจ; man~o งานฝีมือ; per~i หาได้; ประกอบอาชีพ: kiom vi
per~as? คุณได้รับเงินเท่าไร; per~i
vivrimedojn ทำมาหากิน; plus~o งานที่ทำนอกเวลา; pri~i ทำงานอย่างจริงจัง: li pri~as
ĉi tiun projekton เขาทำงานโครงการนี้; sen~eco การตกงาน; การไม่มีงานทำ; sen~ulo คนว่างงาน
laboratori|o
ห้องทดลอง bv. v. โปรดดู eksperimentejo
lac|i (เหน็ด)เหนื่อย; อิดโรย; เหนือยใจ: ~as
de/pro marŝado เดินเหนือย; ~eco ความเหนือย
lacert|o กิ้งก่า; dom~ จิ้งจก
laĉ|o เชือกผูกรองเท้า; ~i ผูกเชือก
lad|o โลหะแผ่น: onda ~o สังกะสีลูกฟูก; stanita
~o เหล็กวิลาด; ~skatolo กระป๋อง; el~igilo ที่เปิดกระป๋อง; en~igi ใส่กระป๋อง
lag|o ทะเลสาบ; ~eto สระ
lagenari|o (bot พฤษศาสตร์) น้ำเต้า bv. v. โปรดดู kalabaso; botelkukurbo
laik|o ฆราวาส; คนธรรมดา
lak|o (น้ำมัน)ครั่ง; น้ำมันชักเงา; ~aĵo เครื่องเขิน
laks|o ท้องเดิน; ท้องเสีย; mal~o อาการท้องผูก
lakt|o นม: la Lakta Vojo ทางช้างเผือก; ~ozo แล็กโทส; ~umo ไข่ปลา
laktuk|o ผักกาด(หอม)
lam|a
พิการ; ใช้ไม่ได้; ~i เดินโขยกเขยก; ~bastono ไม้ยัน
lama|o พระในประเทศทิเบตและมองโกเลีย
lamen|o เกล็ด; แผ่นบาง; ~igi การลมิเนต; ตกสะเก็ด; ลอกออกเป็นเกล็ด
lamp|o (โคม)ไฟ; ตะเกียง; ไป; ~oleo น้ำมันก๊าช = keroseno; poŝ~o ไฟฟ้าเดินทาง
Lampang|o ลำปาง
lampir|o หิ่งห้อย
lan|o (ด้าย)ขน(แกะ); ~aĵo ผ้าขน(แกะ); ŝaf~o ขนแกะ
lanc|o หลาว
lanĉ|i (tr สกรรมกริยา) ปล่อย; เริ่ม
land|o ประเทศ; ~limo อาณาเขต; ชายแดน; ekster~o เมืองนอก; ต่างชาติ, ต่างประเทศ: ekster~aj
aferoj การภายนอก; ekster~ano คนต่างชาติ; ชาวต่างประเทศ: troviĝas
kaj en- kaj ekster~anoj มีทั้งไทยและเทศ; hejm~o บ้านเกิดเมืองนอน; ปิตุภูมิ; ประเทศชาติ; sam~ano เพื่อนร่วมชาติ; (sufikso ปัจจัย) Dan~o เดนมาร์ก; Taj~o ประเทศไทย, เมืองไทย
lang|o ลิ้น: elŝovi(/eligi)
la ~on แลบลิ้น
lansad|o ลางสาด
lantern|o ตะเกียง; โคมไฟ
lanug|o ขนอ่อน; ~aĵo ผ้านวม
lanzon|o
ลางสาด
laos|a ลาว: la ~a (lingvo) ภาษาลาว; ~an(in)o ชาวลาว; Laos|o ประเทศลาว, เมืองลาว (ĉefurbo เมืองหลวง Vjentjano)
larĝ|a กว้าง; ~(ec)o ความกว้าง; mal~a แคบ; pli~igi ขยาย
larv|o ลูกน้ำ
las|i (tr สกรรมกริยา) อนุยาต(ให้); ปล่อย(ให้); ฝาก; ทิ้ง; ยอม; ช่าง; ให้; เพื่อให้: ~i fari ยอมให้ทำ; ~u la
libron ĉe mi ฝากหนังสือไว้กับฉันนะ; ĉu
mi rajtas ~i mesaĝon? ผมขอฝากข้อความไว้ได้ไหมครับ; ni ~u (la
aferon)! ก็แล้วไป; al~i ยอมให้; ยอมรับ; ยอมยกให้ว่า; el~i ปล่อย; เปล่งเสียง, ออกปาก; ตกหล่น; el~ilo ไกปืน; el~tubo ท่อไอเสีอ; for~i ละ; ทิ้ง; เลิก; for~ita ร้าง; post~aĵo กาก; preter~i ปล่อยผ่านไป; เว้น
laser|o เลเซอร์
last|a โหล่; สุด(ท้าย); กลาย: la Lasta
Tago de la Jaro วันสิ้นปี; la plej
~aj novaĵoj ข่าวล่าที่สุด; ~atempe เมื่อเร็ว ๆ นี้; ~naskita, plej juna สุดท้อง; antaŭ~a ถัดจากสุดท้าย
latent|a (ที่ซ่อนเร้นอยู่)ภายใน; แฝงอยู่
later|o เหลี่ยม
latin|a
(lingvo), la (ภาษา)ละติน: la
lingvaro ~ida กลุ่มภาษาโรมานซ์
latitud|o เส้นรุ้ง
latun|o ทองเหลือง
laŭ (prep บุพบท) ตาม(แต่); ตามที่; ทาง; ดัง; ที่คำหนดโดย; สุดแล้วแต่: ~ la
strato ตามถนน; ~ ni ตามพวกเรา; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~eble ตามความเป็นไปได้; ~plaĉe ตามชอบใจ; ~vole ตามสบาย; ตามความต้องการ
laŭd|i (tr สกรรมกริยา) ชม; สรรเสริญ; ~inda น่าชม
laŭt|a ดัง: ne parolu ~e อย่าพูดเสียงดัง; mal~a, ~e ค่อย; เบา; pli~igi ขยายเสียง
lav|i (tr สกรรมกริยา) ล้าง; ซัก; สระ; kp เทียบกับ purigi: ~i (hararon) สระ(ผม); ~i kaj gladi ซักรีด; ~i
(objektojn/telerojn) ล้าง(จาน); ~i plankon ถูพื้น; ~i
(vestojn) ซัก(ผ้า); ~i sin อาบน้ำ; ล้างตัวเอง; ~ejo ร้านซักรีด; ห้องซักล้าง; ~maŝino เครื่องซักผ้า; ~ujo, ~pelvo อ่างล้าง/ชาม, -จาน, -หน้า
lazur|a bv. v. โปรดดู ĉielblua
lecion|o บท(เรียน)
led|o หนัง(สัตว์); ~aĵoj เครื่องหนัง
leg|i (tr สกรรมกริยา) อ่าน(หนังสือ): ~i kaj skribi อ่านเขียน; kiel
ĉi tio ~iĝas?, kiel oni ~as ĉi tion? นี่อ่านว่าอะไร; ~anto ผู้อ่าน; ~ebla อ่านง่าย; ชัดเจน; ~ipova, ~kapabla อ่านออก, ที่อ่านเป็น; flug~i (ion) อ่าน(อะไร)ข้าม ๆ; laŭt~i อ่นออกเสียง
legaci|o สถานอัครราชทูต
legend|o ตำนาน; นิยาย
legitim|i (tr สกรรมกริยา) ระบุว่าเป็นใคร; รับรองว่าแท้หรือเป็นความจริง; ~i sin (เอกสารทาง)พิสูจน์ว่าเป็นคนเดียวกัน; ~aĵo หลักฐาน; ~ilo บัตรประจำตัว(แสดงชื่อ ฯลฯ); ใบอนุญาต
legom|o ผัก: ~oj miksfrititaj ผัดผักรวมมิตร
leĝ|o กฎหมาย; กฎ kp เทียบกับ regulo; kp เทียบกับ civila juro กฎหมายแพ่ง: ~a ordo,
sistemo กฎระเบียบ; ~odona
instanco สภานิติบัญญัติ bv. v. โปรดดู parlamento; la
~oŝtata principo กฎของกฎหมาย; natur~o กฎธรรมชาติ; ~projekto ร่างพระราชบัญญัติ; kontraŭ~a ผิดกฎหมาย; laŭ~a ตามกฎหมาย
leĝer|a เบาใจ; เบาสบาย kp เทียบกับ malpeza
lek|i (tr สกรรมกริยา) เลีย
lekci|o ปาฐกถา; เลคเชอร์; ~i (ntr อกรรมกริยา)(แสดง)ปาฐกถา; ~ejo ห้องปาฐกถา; ~isto (ใน(มหา)วิทยาลัย) ปาฐก
lens|o เลนส์
lentug|o ตกกระ; กระ
leon|o สิงโต; ราชสีห์; la Leon|o กลุ่มดาวสิงโต; ราศีสิงห์
leopard|o เสือดาว
lepr|o โรคกุฏฐัง
lern|i (tr สกรรมกริยา) เรียน(รู้): ~is povi bicikli เรียนจนขับจักรยานเป็น; ~anto นักเรียน; ~ejo โรงเรียน: elementa ประถมศึกษา, meza,
duagrada มัธยมศึกษา, pensiona กินนอน; privata,
sendependa เอกชน, ราษฎร์, publika, ŝtata รัฐบาล; vilaĝa
(normala) (ประจำ)หมู่บ้าน; eviti la
~ejon เก; ~ejano บุคคลกรในโรงเรียนรวมถึงนักเรียนด้วย; ~olibro ตำรา, หนังสือเรียน; ~objekto วิชา; antaŭ~ejo, varto~ejo, infanĝardeno โรงเรียนอนุบาล
lert|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a (pri) เก่ง; ฉลาด; ฝีปาก; ฝีมือ; มีทักษะ; (ชำนิ)ชำนาญ; แน่; ~e เก่ง: ~e
instrui เข้าใจสอน; mov~a ว่องไว
lesb|(anin)o เลสเบี้ยน, ทอมดี bv. v. โปรดดู gejino
lesiv|o ผงซักฟอก
leter|o จดหมาย; ~kesto ตู้จดหมาย; ~portisto บุรุษไปรษณีย์
leŭtenant|o ร้อยโท/เวร; เรือโท
lev|i (tr สกรรมกริยา) ยก(ขึ้น); หยิบ; ~iĝi (ลูก)ขึ้น(มา); ~ilo ชะแลง; mal~i ลดลง; mal~iĝi ทรุด; ลดลง
li (pron sing สรรพนามเอกพจน์)(สรรพนามบุรุษที่ 3 เอกพจน์ เพศชาย) เขา; ~a ของเขา • Rim. เราสามารถใช้ li เมื่อพูดถึงบุคคลที่ไม่ทราบเพศ
Liban|o ประเทศเลบานอน (ĉefurbo เมืองหลวง Bejruto)
libel|o แมงปอ
liber|a อิสระ; ว่าง(งาน); ~i (เป็น)เสรี; ~(ec)o ความเป็นอิสระ; เสรี(ภาพ); อิสรภาพ; อิสระ(เสรี): ~eco de la gazetaro เสรีภาพทางหนังสือพิมพ์; ~igi ทำให้เป็นอิสระ; (ปลด)ปล่อย; ~iĝi
(de) กลายเป็นอิสระ; ได้อิสรภาพ; บรรเทา; หลุดพ้น; พ้น(จาก); หลุด; ~tempo เวลาว่าง; การปิดเทอม: peti
~tempon ลา; ~vola เป็นไปเอง; mal~ejo คุก; เรือนจำ; mal~igi คุก; (คุม)ขัง
liberal|a ใจกว้าง; เสรีทางความคิด
libr|o หนังสือ; สมุด: furora ~o หนังสือขายดี; ~eto หนังสือเล่มเล็ก; สมุด; ~tenisto คนทำบัญชี bv. v. โปรดดู kontisto; ~ovendejo ร้านหนังสือ; lego~o หนังสือสำหรับหัดอ่าน; lerno~o ตำรา, หนังสือเรียน; poŝ~o หนังสือเล่มเล็กที่สามารถพกไปไหนมาไหนได้
licenc|o การอนุญาต bv. v. โปรดดู permes(il)o; koncesio
licenci|(iĝ)o (ระดับการศึกษาเทียบเท่า)ปริญญาตรี; ~iĝi จบปริญญาตรี: ~iĝi
pri kontado จบปริญญาตรีทางบัญชี; ~ulo ผู้ได้รับปริญญา kp เทียบกับ magistro: ~ulo pri scienco ผู้ที่ได้รับปริญญาเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์(วิทยาศาสตร์บัณฑิต, วท.บ.)
liĉi|o ลิ้นจี่
lian|o ไม้เลื้อย
lien|o ม้าม
lift|o ลิฟต์
lig|i (tr สกรรมกริยา) เชื่อมต่อ; ประสาน; เข้า; เชื่อม; ผูก; มัด; รัด; โยง; ต่อ; ล่าม; ~o การติดต่อ; สันนิบาต; สมาคม; สหพันธ์; ขัอต่อ; ~ilo สิ่งที่เชื่อมของสองสิ่ง; ตัวเชื่อม; al~i ติด; แนบ; kun~i ประกอบ; ติดกาว; kun~iĝintaj, kun~itaj ติดกัน; mal~i แก้; ปลด
ligament|o เอ็น
lign|o ไม้: ~a domo บ้านไม้; ~a tabulo ไม้กระดาน; domo
(farita) el ~ บ้านทำด้วยไม้ bv. v. โปรดดู arbo; ekbruliga
~o เชื้อไฟ; tektona ~o ไม้สัก
lik|i
(ntr อกรรมกริยา) รั่ว
likv|o ของเหลว
likvid|i (tr สกรรมกริยา) ชำระ(สะสาง)
likvor|o สุรารสหวานกลิ่นหอมแรงสำหรับจิบ
lili|o ดอกลิลลี่
lim|o ชายแดน; เขตแดน; พรมแดน: ~o de la
komunumo/urbo เขตเทศบาล; ~igi จำกัด: rapidec-~igo จำกัดความเร็ว; tempo~o กำหนด
lime|o มะนาว
limonad|o น้ำมะนาว
limul|o แมงดา
lin|o หลิน, ต้นแฟลาคซ์; ~aĵo ผ้าลินิน; ~oleo น้ำมันลินสีด
lingv|o ภาษา: alia ~o,
ali~a ต่างภาษา; en la
taja (~o) ในภาษาไทย; la
meztaja (~o) ภาษาไทยกลาง kp เทียบกับ la norma (oficiala) taja ~o; scipovi kompreni ~on parolatan ฟังภาษาออก; skribi
taj(~)e เขียนเป็นภาษาไทย; taj(~)igi ถอดเป็นภาษาไทย; ~aĵo วาจา; สำนวการใช้ภาษา, รปแบบ(การใช้)ภาษา: homa
~aĵo ภาษาคน; reĝa
~aĵo ราชาศัพท์; ~isto นักภาษาศาสตร์;~opraktikado การใช้ภาษา; ~oscienco ภาษาศาสตร์; parol~o ภาษาพูด kp เทียบกับ familiara ~o; skrib~o ภาษาหนังสือ; eksterlanda
~o ภาษาต่างประเทศ kp เทียบกับ fremda ~o; fremd~a; literatura ~o ภาษาในวรรณกรรม; regiona ~o ภาษาพื้นเมือง kp เทียบกับ idiomo; parolo; dialekto; vulgara ~o ภาษาตลาด
lingvistik|o ภาษาศาสตร์ = lingvoscienco
line|o สาย
lini|o เส้น; เส้นทาง; สาย; บรรทัด; นโยบาย; ~ilo (ไม้)บรรทัด; dat~o (internacia) เส้นแบ่งเขตวันสากล; flu~a ที่มีรูปเพรียวลม
lip|o ริมฝีปาก; ~haroj หนวด; ~ruĝo ลิปสติก
list|o รายการ
lit|o เตียง(นอน): unupersona ~o เตียงเดี่ยว; ~aĵo เครื่องหลับนอน; ~kovrilo ผ้าห่ม; ~tuko ผ้าปูที่นอน
liter|o ตัวอักษร; ตัวหนังสือ; ตัวเขียน; ~umi สะกด; pres~oj, ĉef~oj อักษรละตินแบบตัวพิมพ์ใหญ่; trans~umi ถ่ายตัวอักษร; ทับศัพท์
literatur|o วรรณกรรม; วรรณคดี; งานการประพันธ์ระดับสูง
litr|o ลิตร
liver|i (tr สกรรมกริยา) ขนส่ง
lob|o สิ่งที่มีลักษณะเป็นพู; กระเปาะ; กลีบ; ติ่ง; ลอน
log|i
(tr สกรรมกริยา) 1 ดึงดูด; ล่อ(ใจ); ยั่วยวน; ~aĵo เหยื่อ; สิ่งล่อใจ; al~i ดึงดูดไปยังบางสิ่งบางอย่าง; al~a มีเสน่ห์; จิ้มลิ้ม; al~o เสน่ห์; al~ulino สาวสังคม; de~i ชักชวนไปในทางผิด;
2
~o (เรือ)เครื่องวัดฝีจักร
logaritm|o ลอการิทึม
logik|o ตรรกะ; ตรรกวิทยา; เหตุผล
loĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) อาศ้ย(อยู่); อยู่; พัก; ประทับ: kun kiu
vi ~as? คุณพักอยู่กับใคร; dense
~ata หนาแน่น; ~adi อาศ้ยอยู่: ni
~(ad)as en ĉi tiu domo jam dum dek jaroj พวกเราอาศัยอยู่ในบ้านหลังนั้นเป็นเวลาสิบปีนานแล้ว; ~anto ผู้อาศัย; ~antaro พลเมือง; ประชากร; ~ejo ที่อยู่; ที่พัก; ที่อยู่(อาศัย); ถิ่นฐาน; อาคาร; ~inda น่าอยู่; ~loko ถิ่น(ฐาน); pas~i พักแรม; trans~iĝi ย้าย(บ้าน): ili
trans~iĝis ĉi tien พวกเขาย้ายมาอยู่ที่นี่
lojal|a ซื่อสัตย์; จงรับ(ภักดี); ~eco ความซื่อสัตย์
Loj-Kratong|o ลอยกระทง bv. v. โปรดดู la Flosiga Festivalo
lok|o สถาน(ที่); แห่ง; ที่(ตั้ง); แหล่ง; ถิ่น; บริเวณ; ท้องถิ่น; หน; ทำเล; แถว: en ~oj, kie mankas instruado ตามแหล่งที่ขาดแคลนการสอน; ~a ท้องที่; ท้องถิ่น; ~ano ชาวพื้นเมือง: ĉi-~ano คนที่นี้; ~i (tr สกรรมกริยา) / ~igi ตั้ง(อยู่); ดั้ง(ไว้); ย้าย: ~i
ĝuste อยู่เป็นที่; ~loke บางแห่ง; de~igo การแทนที่; cel~o ที่หมายปลายทาง: atingi
sian cel~on บรรลุถึงที่หมาย; ; hejm~o บ้านเดิม; loĝ~o ถิ่นฐาน; mis~i ทำหาย; sid~o ที่นั่ง; trans~iĝi เคลื่อนที่
lokaliz|i กำหนดที่ตี้ง; ตั้งอยู่; ~o ที่(ตั้ง)
lolig|o ปลาหมึก
lombard|i (tr สกรรมกริยา) จำนำ; ~ejo โรงรับจำนำ
London|o กรุงลอนดอน
long|a ยาว; นาน: ĉu
daŭros ~e antaŭ ol ĝi atingos la ricevonton? นานไหมกว่าจะตกถึงมือผู้รับ; ~(ec)o ความยาว; mal~a สั้น; mal~e โดยย่อ; สั้น ๆ; mal~igi รวบรัด; mal~igo คำย่อ; ตัวย่อ; การย่อ; ne~e มิช้ามินาน; pli~igi ต่อ; antaŭ ~e นานมาแล้ว; antaŭ
ne~e อีกไม่นาน; laŭ ~e
(de) ตาม: laŭ~e
de la strato ตามถนน
longan|o ลำไย
longitud|o เส้นแวง
Lopburi|o ลพบุรี
lorn|o กล้องสองทางไกลขนาดเล็ก
lot|i
(ntr อกรรมกริยา) จับสลาก; ~aĵo ฉลาก; ~umi (tr สกรรมกริยา) ปันอย่างจับสลาก; pri~i เสี่ยงทาย
loteri|o สลากกินแบ่ง; ลอตเตอรี่; การเสี่ยงโชคอย่างไม่มีหวัง; หวย; ~a bileto สลากกินแบ่ง; ฉลากกินแบ่ง; ต๋ัวลอตเตอรี่; หวย(เบอร์)
lotus|o (ดอก)บัว
loz|a หย่อน bv. v. โปรดดู malstrikta
lu|i (tr สกรรมกริยา) เช่า; ~ado การเช่า; ~anto ผู้เช่า; ~ebla ให้เช่า; รับจ้าง: ĉu
vi havas ~eblan apartamenton? มีอพาร์ทเมนท์ให้เช่าไหม; ~igi ทำให้เช่า; ~aĉeti เช่าซื้อ; ~aŭto รถเช่า; ~prezo ค่าเช่า; ĉambro~anto คน/ผู้อาศัย; vic~i เช่าช่วง
lud|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) เล่น(เกม); แสดง; บรรเลง; ~o การละเล่น; การแข่งขัน; การบรรเลง; เกม: atletikaj , sportaj ~oj กรีฑา; ~ema รักสนุก; ขี้เล่น; คะนอง; ~ilo ของเล่น; kart~i, ~i kartojn เล่นไพ่; kun~anto เพื่อนเล่น; por ~o, ~ota ให้เช่า; tabul~o หมากกระดาน
luks|o ความหรูหรา; ~a หรู(หรา); ม่ังค่ัง; ~umi ฟุ่มเฟือย
lukt|i
(ntr อกรรมกริยา) (kontraŭ) ปล้ำ; ดิ้น; สู้: ~i por sin liberigi ดิ้นรน; ~(ad)o การต่อสู้
lul|i (tr สกรรมกริยา) กล่อม; ~ilo เปลเด็ก; ~kanti ขับกล่อม; ~kanto เพลงกล่อมเด็ก
lum|o แสง(สว่าง); ไฟ bv. v. โปรดดู semaforo; ~a สว่าง; ~i (ntr อกรรมกริยา) ปล่อยแสง; เปล่งแสงออกมา; ส่องแสง: malforte
~i ริบหรี่; ~igi ส่องไฟ; จุด; ~ilo ไฟ; ; ~jaro ปีแสง; ~radio ลำแสง; ~turo ประภาคาร; ek~iĝi, -o รู่ง; en~iĝo การได้สว่าง; การรู้แจ้งเห็นจริง; การตรัสรู้; mal~i, -a มืด; mal~(ec)o ความมืด
lumbrik|o ไส้เดือน
Lumpang|o ลำปาง
lumpi|o ปอเปี้ยะ
lun|o ดวงจันทร์; พระจ้นทร์; เดือน: ~fazoj ดิถีของดวงจันทร์: ~duono ดวงจันทร์ครึ่งซีก, plen~o เพ็ญ; la ~o
plenas พระจ้นทร์เต็มดวง; kreskanta
~o ข้างขึ้น; malkreskanta
~o ข้างแรม
lunĉ|o มื้อกลางวัน; อาหารเที่ยง kp เทียบกับ tagmanĝo
lund|o วันจันทร์
lup|o สุนัขป่า: (proverbo สุภาษิต) inter ~oj
kriu ~e เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม
lupe|o แว่นขยาย kp เทียบกับ grandiga vitro
maĉ|i (tr สกรรมกริยา) เคี้ยว; ~gumo หมากฝรั่ง; re~ulo สัตว์เคี้ยวเอื้อง
Madrid|o กรุงมาดริด
magazen|o
ห้างสรรพสินค้า bv. v. โปรดดู ĉiovendejo; kp เทียบกับ vendejo; butiko
magi|o
เวทมนตร์; (for)~umi สะเดาะ
magistr|o
ผู้จบการศึกษาระดับมหาบัณฑิต; มหาบัณฑิต; ~a diplomo ปริญญาโท; มหาบัณฑิต
magistrat|o สภาเมือง; ~ano สมาชิกของสภา; เทศมนตรี; ~ejo ศาลากลาง
magm|o หินหนืด; แม็กม่า
magnet|o แม่เหล็ก
magnetofon|o
เครื่องบันทึกเสียง; เครื่องเล่นเทป
magr|a ผอม; น้อย
Mahajan|o (ศาสนาพุทธ) มหายาน
maiz|o ข้าวโพด
maj|o
เดือนพฤษภาคน
majn|o
นกสาลิกา; นกขุนทอง
major|o (นาย)พันตรี
majoritat|o bv. v. โปรดดู 1 plimulto; 2 pliaĝeco
majstr|o ผู้ที่มีความรู้มากจนเป็นครูสอนผู้อื่นในวิชาชีพต่าง ๆ ได้; ~a ด้วยความฉลาดหลักแหลม; ชั้นครู
majuskl|o (อักษร) ตัว(เขียน)ใหญ่ kp เทียบกับ minusklo
Makabuĉ|o
มาฆะบูชา
makaroni|o มักกะโรนี
makler|i
(ntr อกรรมกริยา) ค้าขายอย่างนายหน้าซื้อขาย; เป็นนายหน้า; ~aĵo ค่าบริการ; ค่าคอมมิสชั้น; ค่านายหน้า; ~isto คนกลาง; นายหน้า(ซื้อขาย)
maksim|o ศีล: la kvin ~oj de budhismo ศีลห้าศาสนาพุทธ; observi
~on ถือศีล; ~aro ศีลธรรม
makul|o ตำหนิ; จุด; คราบ; sen~a หมดจด
makzel|o ขากรรไกร
maksimum|o ขีดสูงสุด; ~a สูงสุด: ĝis
~e เต็มที่
mal| (prefikso อุปสรรค) แสดงถึงความเป็นตรงกันข้าม เช่น ~a (al) ตรง(กัน)ข้าม(กับ); ~o สิ่งตรงกันข้าม; ความเป็นตรงกันข้าม; ~amiko ศัตรู; ~bona ไม่ดี; ~granda เล็ก; ~e ตรงกันข้าม; กลับ; ไพล่; ต่างหาก; ตาหาก
malaj|o ชาวมลายู: la ~a
(lingvo) ภาษามลายู
Malajzi|o ประเทศมาเลเซีย; malajzi|ano ชาวมาเลเซีย (ĉefurbo เมืองหลวง Kuala-Lumpuro)
malari|o ไข้จับสั่น; ไข้ป่า bv. v. โปรดดู malaria febro: suferi de ~o เป็นไข้จับสั่น
maleol|o ข้อเท้า bv. v. โปรดดู piedartiko
malgraŭ ทั้งที่; ทั้ง ๆ ที่(มี/เป็น); แม้(จะมี); อย่างไรก็ตาม; โดยไม่คำนึงถึง: sed ~ tio แต่ถึงกระนั้น; bv. v. โปรดดู spite (แรงกว่า)
malic|a อย่างมีเจตนาร้าย; ใจร้าย
malign|a ร้าย(แรง); เป็นมะเร็ง
malt|o มอลต์
Malt|o
ประเทศมอลตา (ĉefurbo เมืองหลวง La-Valeto)
mam|o(j) (เต้า)นม; ~ulo, ~besto (สัตว์)เลี้ยงลูกด้วยนม; ~pinto หัวนม; ~zono (เสื้อ)ยกทรง
mamut|o ช้างแมมมอธ
man|o มือ: esti sub la ~o อยู่มือ; ~e กับมือ; ~umo ข้อมือเสื้อ; ~artiko ข้อมือ; ~farita ทำด้วยมือ; ~laboro งานฝีมือ; ~plato ฝ่ามือ; ~premi (unu
la alian) จับมือกัน; จับไม้จับมือ; ~radiko ข้อมือ; ~saketo กระเป๋าถือ; el~iĝi หลุดมือ; en~igi หยิบ bv. v. โปรดดู elekti; (pinĉo)preni
mandaren|a: la ~a
(lingvo) ภาษาจีนกลาง
mandat|o อาณัติ; ข้อบังคับ; คำสั่ง
mang|o (ผลหรือต้น) มะม่วง; ~oarbo ต้นมะม่วง
mangostan|o มังคุด
manĝ|i (tr สกรรมกริยา) กิน(ข้าว); (รับประ)ทาน; บริโภค; ~ado การรับประทานอาหาร; ~aĵo อาหาร; เครื่องบริโภค: ĉu oni vendas ~aĵon en la hotelo? มีอาหารขายในโรงแรมไหม; ~ejo โรงอาหาร; ห้องอาหาร; ~eti กินเล่น; ~eto อาหารว่าง; ~inda น่ากิน; ~o มื้ออาหาร; ~obastonetoj ตะเกียบ; ~oĉambro ห้องกินข้าว; ~okupono คูปองอาหาร; ~olisto รายการอาหาร, เมนู; ~otablo โต๊ะอาหาร; ~ovaro ของกิน; ~ovendejo รร้านอาหาร (ขนาดเล็ก) bv. v. โปรดดู restoracio; antaŭ~aĵo อาหารจานแรก; ออร์เดิร์ฟ; ĉef~aĵo
อาหารหลัก; ของคาว; กับข้าว bv. v. โปรดดู ĉefplado; for~i กินหมด; krud~aĵo ของสดของคาว; kun~i ร่วมโต๊ะ; maten~o อาหารเช้า; post~aĵo ขนม(หวาน); ของหวาน; tag~o อาหารกลางวัน; อาหารเที่ยง; vesper~o อาหารเย็น; มื้อค่ำ; elporta ~o อาหารที่พกพาไปไหนมาไหน
manier|o แบบ; กิริยา; อย่าง; วิธี(การ): en ĝena ~o, ĝene อย่างกวน ๆ; laŭ la franca ~o ตามแบบฝรั่งเศส; ali~e อีกอย่างหนึ่ง; ĉi-~e, ĉi tiel อย่างนี่; ĉiu~e ให้ได้; ทุกอย่าง; nia~e อย่างเรา; sam~e kiel อย่างเดียวกับ
manik|o (เสื้อผ้า) แขน: bluzo sen~a เสื้อแขนกุด; ĉemizo
duon~a, plen~a เสื้อเชิ้ตแขนสั้น, แขนยาว
manifestaci|o (pol การเมือง) การชุมนุมหรือการเดินขบวนเพื่อประท้วงหรือสนับสนุน; ~i (ntr อกรรมกริยา) ชุมนุมหรือเดินขบวนเพื่อประท้วงหรือสนับสนุน
manikur|o การตกแต่งเล็บมือ
manifest|o แถลงการณ์
manilkar|o ละมุด
manipul|i (tr สกรรมกริยา) แตะต้อง; ใช้(กับมือ); จัดการ
mank|i
(ntr อกรรมกริยา) ไม่มี; ขาด(แคลน/เหลือ/ตกบกพร่อง); ไร้; ~as akvo
por uzi ไม่มีน้ำใช้: ~as al li
klapo en la kapo เขาไม่เต็มบาท; ~as al li
laboro เขาไร้งาน; ~as al mi
scio ฉันขาดความรู้; tie, kie
~as ที่เหลือ; ~o ความขาดแคลน; การขาด; ne~ipova ขาดเสียมิได้
mantel|o เสื้อคลุม; เสื้อ(ชั้น)นอก
manuskript|o ต้นฉบับ(งานเขียน); ต้นร่าง
map|o แผนที่
mar|o ทะเล; ~aĵoj อาหารทะเล; ~isto กะลาสีเรือ; ชาวทะเล; ทหารเรือ; ~armeo กองทัพเรือ; ~bordo ชายทะเล; ฝั่งทะเล; ~kolo ช่องแคบ; ~leono แนวน้ำ; ~soldato ทหารเรือ; sub~a ใต้ทะเล; sub~ŝipo เรือดำน้ำ
marasm|o ความซูบผอม
maraton|o มาราธอน
marcipan|o ขนมหวานรสอัลมอนต์
marĉ|o ที่ลุ่ม
marĉand|i
(ntr อกรรมกริยา) ต่อ(รองราคา): malcedema
~anto คนเค็ม
mard|o วันอังคาร
margarin|o เนยเทียม
marĝen|o ขอบ; ริม
marin|i (tr สกรรมกริยา) หมัก(อาหารในน้ำปรุงรส)
marionet|o หุ่นกระบอก: ludigi
~on เชิดหุ่น
mark|o ตรา; เครื่องหมายการค้า; (การเล่น ฯลฯ) เคาน์เตอร์; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำเครืองหมาย; glu~o ฉลากติด; สติกเกอร์; poŝt~o ตราไปรษณียากร
Marks|o มาร์กซ์; ~ismo ลัทธิมาร์กซ์
marmelad|o แยม(ผลไม้) kp เทียบกับ konfitaĵo
marmor|o หินอ่อน
Marok|o ประเทศโมร็อกโก (ĉefurbo เมืองหลวง Rabato)
Mars|o ดาวอังคาร
marŝ|i
(ntr อกรรมกริยา) เดิน: ~i
nudpiede เดินเท้าเปล่า; protest~i เดินขบวนคัดค้าน; preter~i เดินผ่าน; preter~igi พา…เดินผ่าน; tra~ejo ทางผ่าน; tra~i เดินผ่าน
mart|o เดือนมีนาคม
mas|o (fiz ฟิสิกส์) มวล
masaĝ|i นวด; บีบนวด; ~o การนวด: taja
tradicia ~o นวดแผนโบราณ; ~ejo โรงอาบอบนวด; ~ist(in)o หมอนวด
masakr|o การฆาตรกรรมหมู่
masiv|a ใหญ่โต; หนัก
mask|o หน้ากาก; ~i (tr สกรรมกริยา) กำบัง
maskl|o (bio ชีววิทยา) เพศชาย
mason|i (tr สกรรมกริยา) ก่อตึก; ~isto ช่างก่อตึก
mast|o เสาเรือ; เสากระโดง: tri~ulo เรือใบสามเสา
mastr|o (เจ้า)นาย; เจ้าของ; ~umi (tr สกรรมกริยา) ดูแลบ้าน; ~umistino คนดูแลบ้าน; เเม่บ้าน; dom~umado การเรือน
maŝ|o บ่วง; kp เทียบกับ maŝaro = reto
maŝin|o เครื่อง(จักร); ~aro เครื่องจักร; ~skribi พิมพ์ดีด
mat|o พรมเช็ดเท้า; (ŝako หมากรุก) รุกฆาต; dormo~o ที่นอน
matĉ|o การแข่งขัน; นัด
matematik|o คณิตศาสตร์; วิชาเลข; เลข
maten|o, ~e (ตอน)เช้า; ~iĝo รุ่งเช้า; เวลาสาง; ~manĝo อาหารเชัา; fru~o, fruega ~o เช้าตรู่; malfru~e ตอนสาย
materi|o (fiz ฟิสิกส์) สสาร; ne~eco อนัตตา
material|o อุปกรณ์; วัสดุ, วัตถุ; krud~o วัตถุดิบ
matine|o มหรสพตอนกลางวัน
matrac|o ฟูก; ที่นอน
matric|o แม่พิมพ์; แมทริกซ์
matrikul|o (เลข)ทะเบียน: ~o
(aŭta) แผ่นเลขหมายรถยนต์; ป้ายทะเบียนรถยนต์; ~i (tr สกรรมกริยา), en~igi ลงทะเบียน; จดทะเบียน: ~i
aŭton ตีทะเบียนรถ; ~iĝi ขึึ้นทะเบียน
matur|a สุก; เป็นผู้ใหญ่; โต; บรรลุ(นิติ)ภาวะ bv. v. โปรดดู plenaĝa; ~igi ทำให้สุก; ทำให้โตเต็มที่; ~iĝi เติบโต; ne~a ดิบ
maŭzole|o ที่บรรจุศพ
mav|a bv. v. โปรดดู malbona
me|o (etno กลุ่มชาติพันธ์) ชาวแม้ว: la ~a
(lingvo) ภาษาแม้ว
mebl|o เครื่องประดับตกแต่งห้อง, เครื่องเรือน(หนึ่งชิ้น); ~aro ชุดเครื่องประดับตกแต่งห้อง, เครื่องเรือน(ชุดหนึ่ง)
mecenat|o ผู้อุปถัมภ์ที่ร่ำรวย
meĉ|o ไส้ตะเกียง; ไส้เทียนไข; สายชนวน, ชนวนระเบิด; ~aĵo เศษไม้ ฯลฯ ที่ใช้จุดไฟ
med|o เหล้าน้ำผึ้ง
medal|o เหรียญรางวัล
medalion|o ล็อกเกต; ป้ายทรงวงกลมหรือวงรี
medi|o สิ่งแวดล้อม; สภาพแวดล้อม bv. v. โปรดดู eko|
median|o จำนวนในชุด; ค่ากลาง
medicin|o การแพทย์; แพทยศาสตร์; ~aĵo ยา
medikament|o ยา(รักษาโรค): ~o kontraŭ disenterio ยาแก้บิด; falsa ~o ยาเถื่อน
medit|i
(ntr อกรรมกริยา) (pri) ทำสมาธิ; เข้าฌาณ; รำพึง; ~adi ครุ่นคิต; เข้าสมาธิ; pri~i ยั้งคิด
mejl|o ไมล์
mekanik|o กลศาสตร์; ~aĵo ระบบเครื่องกล; ~isto ช่าง(ฟิต); ช่างกน
Mekong|o แม่น้ำโขง
Meksik|o ประเทศเม็กซิโก (ĉefurbo เมืองหลวง Meksik-urbo)
meleagr|o ไก่งวง
melk|i (tr สกรรมกริยา) รีดนม
melodi|o ทำนองเพลง; fraz~o เสียงสูงต่ำ kp เทียบกับ intonacio; entonigo
melon|o แตง; akvo~o แตงโม
melongen|o มะเขือ
mem (ด้วย)ตัว(เอง); ตน(เอง); ด้วยตนเอง: mi ~ ตัวฉันเอง; กันเอง; ตัวข้า; vi ~ ตัวคุณเอง; mi
primeditas (kun mi ~) เรารำพึงตัว: legu ~! อ่านเอง!; ~o อัตภาพ; ~regado การปกครองตนเอง; ~serva บริการตัวเอง; sen~eco ความไม่มีตัวตน kp เทียบกับ malekzisto de la ~o
membr|o สมาชิก: lando-membro ประเทศภาคี; ~eco การเป็นสมาชิก; สมาชิกภาพ; ~iĝi เข้าเป็นสมาชิก
membran|o ใย; เยื่อบาง; (naĝ)~hava เป็นพืด
memor|i (tr สกรรมกริยา) จำ(ได้); สังวรไว้; จดจำ kp เทียบกับ parkerigi; teni en la ~o ต่อการจดจำ; ~o ความจำ; ที่ระลึก; ~aĵo ที่ระลึก; re~i ประวัติถึง; ระลึก; รำลึก; จำได้; หวนนึก
memorand|o บันทึก
menci|i (tr สกรรมกริยา) กล่าวถึง; กล่าวขวัญ(ถึง); อ้างถึง; ĉi-~ita ที่กล่าว(มา)นี้; jam ~ita ดังที่กล่าวไปแล้ว; kiel ~ite เช่นว่า; ดังที่กล่าวไปแล้วนั้น
mend|i (tr สกรรมกริยา) สั่ง; จอง: ~i bileton จองตั๋ว; ~i el
eksterlando สั่งจากนอก; ĉu
necesas al mi antaŭ~i ผมต้องจองก่อนหรือเปล่า; mi jam
~is ฉันจองไว้แล้วนะ; ~ilo ใบสั่งซื้อ kp เทียบกับ aliĝilo; demandaro; respondilo; mal~i ยกเลิกการสั่ง; ยกเลิกการจอง kp เทียบกับ nuligi
mens|o สติ; ใจ; จิต; kp เทียบกับ animo, cerbo, imago, intelekto, penso, prudento,
saĝo: veni al si en la ~on เข้ามาสู่จิตใจ; ~a
malsano โรคจิต; ~malsaneco ความผิดปกติทางจิต; et~a ใจแคบ; just(a)~a ใจเป็นธรรม
mensog|i
(ntr อกรรมกริยา) โกหก; กล่าวเท็จ; พูดปด; พูดเท็จ; ~o ปด; ~ema ขี้โกหก
menstru|o ระดู; ประจำเดือน; รอบเดือน; ~tuko, higiena tuko ผ้าซับระดู
ment|o มินต์ (พืช); ผ้าอนามัย
menton|o คาง
menu|o รายการอาหาร; เมนู
merd|o bv. v. โปรดดู fekaĵo
merg|i (tr สกรรมกริยา) แช่; หายเข้าไป; ผสมกลมกลืน; ~iĝi หายเข้าไป
merit|i (tr สกรรมกริยา) สมควรได้รับ; เป็นที่น่าสรรเสิญต่อ; ~o บุญ; คุณค่า: ~akiri, ~fari ทำบุญ
merkat|o ตลาด; การตลาด (เป็นอาการนาม kp เทียบกับ bazaro): monda ~o ตลาดโลก; nigra ~o ตลาดมืด; ~ado การตลาด; ~i, en/sur~igi นำไปตลาด; นำไปขาย
merkred|o วันพุธ
Merkur|o ดาวพุธ
mesaĝ|o ข้อความ; โน้ต; ret~o อีเมล; ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์
met|i (tr สกรรมกริยา) วาง: antaŭ~i
(manĝaĵon) เสิร์ฟ(อาหาร); bonvolu
~i ĝin tien วางไว้ที่นั่นนะครับ/ค่ะ; apud~i เทียบ; de/for~i ถอด: de~i ovojn วางไข่; de~i
ŝuojn ถอดรองเท้า; el~i เสนอ; แสดง; ทำให้เห็น: el~i al
vido แสดงให้เห็น; kp เทียบักบ ekspozicii, elmontri, elteni; el~iĝi (เผชิญกับผลกระทบบางอย่าง) ตรำ; สัมผัสกับ: el~iĝi al pluvo ตรำฝน; en~i เข้า; ใส่(ใน): ne en~u salon ไม่ใส่เกลือนะ; inter~i สอด; kun~aĵo สารประกอบ; kun~i รวมกัน; ปรุง; sub~i รอง; เสนอ; sur/en~i ใส่; สอด; (sur)~i สวม; คร่อม
metafor|o
คำอุปมา
metal|o โลหะ; ~isto ช่างโลหะ
metalurgi|o อุตสาหกรรมเหล็ก; การทำเหล็ก; การแยกแร่เหล็ก; โลหะกรรม
meteor|o ผีพุ่งใต้; อุกกาบาต; ดาวตก
meteorit|o แร่ของดาวที่ตกลงมา
meteorolog|o นักอุตุนิยมวิทยา bv. v. โปรดดู vetersciencisto
meteorologi|o อุตุนิยมวิทยา bv. v. โปรดดู veterscienco
meti|o อาชีพที่ต้องใช้ฝีมือ; ศิลปะ; ~isto ช่างฝีมือ
metod|o วิธี(การ)
metr|o เมตร: 4
kvadrataj ~oj งาน; 400
kvadrataj ~oj 400 ตารางเมตร = 1 งาน; 1 600
kvadrataj ~oj 1,600 ตารางเมตร = 1 ไร่; ĉi
tiu tablo estas tri ~ojn larĝa โต๊ะตัวนี้กว้างสามเมตร
metrik|o เมตริก
metro|o รถไฟฟ้า, รถไฟใต้ดิน; kp เทียบกับดู subtera fervojo
metropoliten|o
(ark ล้าสนัย) = metroo
mev|o นกนางนวล
mez|o (กึ่ง)กลาง; ~a กึ่งกลาง; (ตรง)กลาง; พอประมาณ; เฉลี่ย: ~grada
lernejo โรงเรียนมัธยมศึกษา; ~a
temperaturo ความร้อนเฉลี่ย; ~e de ศูนย์กลางของ; ~aĝa วัยกลางคน; ~epoko สมัยกลาง; ~(grand)a ขนาดย่อม ๆ; ~granda ขนาดกลาง; ~kvalita คุณภาพกลาง ๆ
mezur|i (tr สกรรมกริยา) วัด bv. v. โปรดดู ชั่ง pesi; ~o เครื่องวัด; ~ilo เครื่องวัด: ~ilo
volumena เครื่องตวง; ~unuo หน่วยวัด; laŭ~i พอดีตัว; กระทัดรัด; แนบเนียน; tremp~i ตวง
mi (pron สรรพนาม)(สรรพนามบุรุษที่ 1 เอกพจน์) ฉัน; (กระ)ผม; (ดิ)ฉัน; เรา (หนึ่งคน); ข้าพเจ้า; กัน; ~a ของฉัน, ของ(กระ)ผม, ของดิฉัน, ของเรา, ของข้าพเจ้า; ~ mem ฉันเอง, (กระ)ผมเอง, ดิฉันเอง, เราเอง, ข้าพเจ้าเอง
miel|o น้ำผึ้ง
mien|o หน้าตา
migdal|o เมล็ดอัลมอนด์
migr|i
(ntr อกรรมกริยา) อพยพ; เดินทางไกล kp เทียบกับ piedvagi; el~i อพยพ(ออก); en~i อพยพเข้า/สู่; ~into ผู้อพยพ: oficejo
por kontrolo de en~intoj สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง
mikro| จุล-; ไมโคร-: ~filmo ไมโครฟิลม์; ~kosmo จุลภาค; ~onda forno เตาอบไมโครเวฟ; ~organismo จุลินทรีย์
mikrob|o จุลินทรีย์ = mikroorganismo
mikrofon|o ไมโครโฟน
mikroskop|o กล้องจุลลทัศน์; ~a มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น
miks|i (tr สกรรมกริยา) ผสม; ปรุง: ~i
(ludkartojn) สับไพ่; ~i kun
parfumo ปรุงด้วยเครื่องหอม; bone ~i กลมกลืน; ~itaj, diversaj เบ็ดเตล็ด; en~i, en~ita, ~a ผะสม; hak~i ยำ; sen~a บริสุทธิ์
mil, ~o (จำนวน) (หนึ่ง)พัน: 9 487 ๙,๔๘๗ = naŭ
~ kvarcent okdek sep; oni fondis Bankokon en
la jaro 2325 B.E. (du ~ tricent dudek kvin de la Budhana Erao) กรุงเทพฯตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๓๒๕; ~bata
monbileto ใบละพัน; cent ~, cent~o (หนึ่ง)แสน; dek ~, dek~o (หนึ่ง)หมื่น; dudek ~, dudeko (สอง)หมื่น; du ~ สองพัน
mild|a อ่อนโยน; เบา; สุขุม; ~igi บรรเทา(ลง); ผ่อนปรน/ผัน: ~igi suferon บรรเทาทุกข์; ~iĝi บรรเทาเบาบาง; ~maniera อ่อนโยน
mile|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าวฟ่าง
mili| (prefikso อุปสรรค) มิลลิ- (หน่วยการวัด) หนึ่งในพัน เช่น ~gramo มิลลิกรัม, ~metro มิลลิเมตร
mili|o ข้าวฟ่าง
miliard|o หนึ่งพันล้าน
milic|o กองทหารอาสาสมัคร
milion|o ล้าน: du ~oj da
homoj สองล้านคน; ~ulo เศรษฐี(เงินล้าน)
milit|o สงคราม; ศึก: enlanda ~o สงครามกลางเมือง; la Dua
Mond~o สงครามโลกครั้งที่สอง; ~isto ทหาร; นักรบ: ~istaro,
~istoj กำลังทหาร; ~kaptito เฉลยศึก
mim|o ละครใบ้
min|o ระเบิด; ~o, ~ejo เหมือง; ~i ทำเหมือง(แร่/ถ่าน/หินฯลฯ); ล่าข้อมูล; ~isto คนงานในเหมือง
minac|i (tr สกรรมกริยา) ขู่(เข็ญ); คุกคาม
mineral|o แร่(ธาตุ)
miniatur|o ขนาดที่ย่อส่วน
minimum|o ขั้นต่ำ; ~a ที่ต่ำสุด; น้อยสุด
ministeri|o กระทรวง: Ministerio
pri Internaj Aferoj กระทรวงมหาดไทย
ministr|o รัฐมนตรีว่าการ; ~aro คณะรัฐมนตรี bv. v. โปรดดู kabineto; ~ejo กระทรวง; ĉef~o นายกรัฐมนตรี
minoritat|o (ชน)กลุ่มน้อย; ข้างน้อย bv. v. โปรดดู malplimulto
minus ลบ; หย่อน: ~komplekso ปมด้อย
minuskl|o (อักษร) ตัว(เขียน)เล็ก kp เทียบกับ majusklo
minut|o นาที: (je) dek
kvin ~oj antaŭ la deka (matene) อีกสิบห้านาทีสิบโมงช้า
mir|i
(ntr อกรรมกริยา) ประหลาดใจ; ~o ความประหลาดใจ; ~aĵo ความมหัศจรรย์; ~(eg)i ตื่นตาตื่นใจ; ~igi ทำให้งงงวย; ~inda แปลกประหลาด; มหัศจรรย์: ne ~inde! ไม่น่า(ล่ะ)
mirakl|a มหัศจรรย์; ~o ความมหัศจรรย์ kp เทียบกับ miraĵo
mirh|o มดยอบ
mis| (prefikso อุปสรรค) ผิด; เสีย เช่น ~i (ntr อกรรมกริยา), ~a เสีย; ผิดถนัด; ~o ข้อบกพร่อง; ~aĵo ผลเสียหาย; ~aŭdi ได้ยินผิด; ~kompreni เข้าใจผิด; สำคัญผิด; ~konduti เสียจรรยา; ~trafi ตีไม่ถูก
misi|o พันธกิจ; ภาระหน้าที่; ~isto หมอสอนศาสนา
mister|o
ความลึกลับ; ~a ลึกลับ
mistifik|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้งง
mistik|a เกี่ยวกับเรื่องประหลาดมหัศจรรย์; ~ismo เรื่องประหลาดมหัศจรรย์; ~ulo ผู้วิเศษ
mitul|o หอยแมงถู่
mizer|o ความยากเข็ญ; ความทุกข์ร้อน; ทางศีลธรรม
mobiliz|i (tr สกรรมกริยา) ระดมพล
mod|o แฟชั่น; ความนิยม; ~obutiko บุติก; ~okonceptisto นักออกแบบแฟชั่น; eks~a ล้าสมัย; laŭ~a โก้ ๆ; (gram ไวยากรณ์) มาลา เช่น neŭtrala ~o (infinitivo): i-finaĵo; reala ~o
(indikativo) คือ นิเทศมาลา เช่น as-finaĵo, is-finaĵo, os-finaĵo; vola ~o
(imperativo) คือ อาณัติมาลา เช่น u-finaĵo; imaga
~o (kondicionalo) คือ เงื่อนไขมาลา เช่น us-finaĵo
model|o รุ่น; (นาย)แบบ; แบบฉบับ; ~ino (นาง)แบบ
moder|a ปานกลาง; พอสมควร
modern|a ปัจจุบัน; สมัยใหม่; ทันสมัย; bv. v. โปรดดู nuntempa; mal~a
โบราณ
modest|a ถ่อมตัว
modif|i (tr สกรรมกริยา) ดัดแปลง; (gram ไวยากรณ์) ~ilo วิเศษณ์
modl|i (tr สกรรมกริยา) ปั้น
mojos|a มีเสน่ห์; ตามสมัยนิยม; เจ๋ง; แจ๋วไปเลย; ย่อมาจาก
mok|i (tr สกรรมกริยา) เยาะ; ล้อ; เย้ย(หยัน); ล้อเลียน; ~nomo ชื่อเล่น; (pri)moki, priridi หัวเราะเยาะ
mol|a อ่อน; นุ่ม; mal~a แข็ง; mal~i แจ็น
molest|i รังแก
moment|o ครู่; (ประ)เดี๋ยว; ขณะ: antaŭ ~(et)o เมื่อตะกี้, เมื่อสักครู่; (แป็บ)เดี๋ยว bv. v. โปรดดู ĵus; atendu ~on! รอสักครู่; dum/post
~o สักพัก; je la
ĝusta ~o, ĝustatempe ทันท่วงที; je la
tutsama ~o ในขณะเดียวกันนั้น; ~eton! เดี๋ยวเดียว; ~e ครู่หนึ่ง; ครู่เดียว; ชั่วครู่; ชั่วขณะ
mon|o เงิน; กษาปณ์; สตางค์; ทรัพย์: per
propraj ~rimedoj ด้วยทุนของตนเอง; retiri/eltiri
~on เบิกเงิน; ~arbo ต้นผ้าป่า; ~ero เหรียญ: ~erfarejo โรงกระษาปณ์; ~puno ค่าปรับ; ŝanĝ~o เงินทอน; ~ŝranko ตู้เซฟเก็บเงิน; ~ujo กระเป๋าเงิน; กระเป๋าสตางค์; กระปุก; sen~a หมดตัว; trink~o เงินรางวัล; เงินทิป bv. v. โปรดดู gratifiko
monaĥ|o พระ(ภิกษุ); พระสงฆ์; นักบวช bv. v. โปรดดู bikŝuo; novico; pastro: ~a robo ห่มจีวร; ~ejo อาวาส; ~ejestro เจ้าอาวาส kp เทียบกับ abato; วัด; (ek)~iĝi บวชพระ; ~ino (แม่)ชี
monarki|o พระมหากษัตริย์: absoluta ~o สมบูรณาญาสิทธิราช; konstitucia ~o พระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ
monat|o เดือน: ~a
salajro เงินเดือน; ~aĵo ประจำเดือน; ระดู; (ĉiu)~a,
~e ประจำเดือน; (laŭ)~a
dungo จ้างรายเดือน
mond|o, ~a โลก; ~uma เห็นโลก; ~umeco โลกยวิสัย; ~umulino สาวสังคม; tut~a ทั้งโลก; ทั่วโลก
mongol|o ชาวมองโกเลีย; Mongol|io ประเทศมองโกเลีย (ĉefurbo เมืองหลวง Ulanbatoro)
monopol|o เอกสิทธิ์; การผูกขาด; ~igi ผูกขาด
monstr|o สัตว์ พืช หรือคนประหลาด; อสุรกาย
mont|o (ภู)เขา, ดอย, เสลา; ~anaro, ~ara popolo ชาวเขา; ~aro ทิวภูเขา; เทือกเขา; ~oĉeno แนวภูเขา; ~deklivo ไหล่เขา; ~eĝo สันเขา; ~eto เนินเขา kp เทียบกับ teraltaĵo, teramaso; เขาเตี้ย ๆ; ~(ec)a, ~ethava, ~etriĉa เป็นเนิน; ~pasejo ช่องเขา; ~pinto ยอดเขา
montr|i (tr สกรรมกริยา) แสดง; สำแดง; ชี้; ให้; ทำให้ดู(ว่า); บ่ง; ดู; ~iĝi ปรากฏ(ว่า); กลายเป็น; แสดงตัว; ทำ(ให้เกิด)ขึ้น: mia
horloĝo ~as la horon นาฬิกาผมบอกเวลา; ~ilo ป้าย; เข็ม(ชั่วโมง); เข็มชี้; dis~i อวด bv. v. โปรดดู paradi, pavi; (fingro)~i ชี้(มือ); voj~i
ชี้ช่อง
monument|o
อนุสาวรีย์
mor|o ขนบธรรมเนียม; กฏเกณฑ์
moral|o ศีลธรรม; ~instruo สอนศีลธรรม; ~kodo ศีล; ne~a, sen~a ผิดศีลธรรม; ไร้ศีลธรรม
mord|i (tr สกรรมกริยา) กัด; ตอด; ~eti แทะ; ek~i งับ; for~i แทะ…ขาด
morfem|o
(lingvoscienco ภาษาศาสตร์) หน่วยของภาษาที่มีความหมายที่เล็กที่สุด, หน่วยคำ kp เทียบกับ vortelemento
morgaŭ พรุ่งนี้; post~ มะรืนนี้; postpost~ มะเรื่อง
mort|i
(ntr อกรรมกริยา) ตาย; ~(int)a ตาย(แล้ว); ~o ความตาย; ~igi ฆ่า; ~into คน/ผู้ตาย; for~i ดับศูนย์: la
incendio for~is เพลิงสงบลง; ĝis~e ให้ถึงตาย; mem~igi ฆ่าตัวตาย; paf~igi ยิงตาย
moskit|o ยุง: ~a forpelaĵo, forpelilo ยากันยุง; (kontraŭ)~a
gazo มุ้งลวด; (kontraŭ)~a
reto มุ้ง; malaria ~o ยุงก้นปล่อง bv. v. โปรดดู anofelo
Moskv|o กรุงมอสโก
moŝt|o (คำแสดงสถานะว่าเป็นบุคคลระดับสูง โดยคำที่แสดงยศหรือตำแหน่งจะเป็นคำคุณศัพท์)); คนใหญ่คนโต; ผู้มีตำแหน่งสูง; ฯพณฯ; ท่าน; วี ไอ พี; bv. v. โปรดดู altrangulo, eminentulo: Lia Reĝa Moŝto พระบาทสมเด็จ; Lia
Urbestra Moŝto ท่านเจ้าเมือง; Ŝia
Reĝina Moŝto สมเด็จพระเจ้าพระบรมราชินี
motiv|o แรงจูงใจ; ฐาน; ลวดลาย
motor|o เครื่องยนต์: kvartakta
~o เครื่องยนต์สี่จังหวะ; ~(bi)ciklo รถจักรยานยนต์; รถมอเตอร์ไซค์; ~cikla taksio มอเตอร์ไซค์รับจ้าง
mov|i (tr สกรรมกริยา) เคลื่อน; ขยับ(ขยับเขยื้อน); ย้าย; ~ado การเคลื่อน: ~(ad)i
konfuze, senorde, tien kaj reen ขวักไขว่; ~iĝi เคลื่อน(ไหว); ย้าย; ~iĝ(ad)o ความเคลื่อนไหว; การเคลื่อน; ~lerta ว่องไว; for~i, forigi หลบ; sen~a นิ่ง; kp เทียบกับ translokiĝi เคลื่อนที่; transloĝiĝi ย้าย(ที่พักอาศัย)
mucid|a
อับ: ~e odori เหม็นอับ
muel|i (tr สกรรมกริยา) สี; บด: ~ita viando ลาบ; ~ejo โรงสี: vento~ejo กังหันลม; ~ilo เครื่องสี; เครื่องบด; กังหัน; ~isto เจ้าของโรงสี
mugil|o ปลากระบอก
muk|o: okul~o ขี้ตา
mult|i
(ntr อกรรมกริยา) มีมาก; มากมาย; ~aj, ~e (da) มาก; หลาย; เยอะ; ~e (อย่าง)มาก: ~ekosta แพง; ne ~e ไม่เยอะ; ~egaj, ~ege (da) เยอะ ๆ; แสน; เยอะมาก; ~nombra มากมาย; จำนวนมาก; ~obla หลายเท่า; ~obligi เพิ่มจำนวน; คูณ; ~specaj มากชนิด; mal~e (da) (จำนวน)นิดหน่อย: tiel
mal~e kiel น้อยเหมือนกับ; pli~o ส่วนใหญ่; มหาชน: malpli~o (ชน)กลุ่มน้อย; ข้างน้อย; ne ~aj, ne ~e ไม่มากนัก; sufiĉe
~e เยอะแยะ
multiplik|o (mat คณิตศาสตร์) การคูณ: ~a tabelo สูตรคูณ; ~i (tr สกรรมกริยา) คุณ bv. v. โปรดดู obligi; ~ite
per คูณ: tri ~ite
per kvin egalas/estas dek kvin สามคูณด้วยห้าเท่ากับ/เป็นสิบห้า
municip|o เทศบาล
munt|i (tr สกรรมกริยา) ประกอบชิ้นส่วน; (foto การถ่ายภาพ, kino ภาพยนตร์) ตัดต่อ; ~oĉeno แนวประกอบชิ้นส่วนของเครื่องในโรงงาน; mal~i รื้อ kp เทียบกับ dispecigi; disŝiri
mur|o กำแพง kp เทียบกับ vando, interna ~o: defenda ~o กำแพง; ปราการ
murd|i (tr สกรรมกริยา) ฆ่า(คนตาย); ~o ฆาตกรรม; การฆ่าคนตาย
murmur|i (tr สกรรมกริยา) (บ่น)พึมพำ
mus|o หนู; เมาส์คอมพิวเตอร์
musk|o ขี้ตะไคร่
muskat|o จันทน์เทศ
muskol|o กล้าม(เนื้อ)
muslin|o ผ้ามัสลิน
muson|o มรสุม: ~a sezono หน้ามรสุม
muŝ|o แมลงวัน
mut|a เป็นใบ้; ~ulo คนใบ้
muze|o พิพิธภัณฑ์: nacia ~o พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ
muzik|o ดนตรี: okcidenta
~o เพลงสากล; ~i (tr สกรรมกริยา) เล่นดนตรี, บรรเลง; ~ilo เครื่องดนตรี; ~isto นักดนตรี; ~grupo วงดนตรี; ~noto เสียงดนตรี
-n
ตัวเติมท้าย (finaĵo) ของกรรมการก (akuzativo) ซึ่งเป็นกรรมตรงของประโยค และยังแสดงถึงการเคลื่อนที่ด้วย เช่น 1 กรรมตรง เช่น mi
ricevis lia~ letero~ ฉันได้รับจดหมายของเขาแล้ว; la
instruisto disdonas libroj~ al la lernantoj ครูแจกหนังสือนักเรียน; li sendis
al mi la mesaĝo~ เขาส่งข้อความให้ฉัน; mi ne
fidas li~ ผมไม่ไว้ใจเขา; la knabino
helpas la maljunulino~ เด็กสาวช่วยหญิงชรา; vero,
kiu~ ne necesas pruvi ความจริงที่ไม่จำเป็นต้องพิสูจน์; 2 ทิศทาง เช่น ili
marŝis en la urbo~ พวกเขาเดินเข้าไปในเมือง; Tajlando
ŝanĝiĝis en demokratio~ la 24a~ de junio 2475 B.E. ประเทศไทยได้เปลี่ยนเป็นประชาธิปไตยเมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕; 3 วันที่ เช่น la 5a~ de
decembro (เมื่อ)วันที่ห้าธันวาคม; li
revenos sabato~ เขาจะกลับมาวันเสาร์
nab|o ดุมล้อ; ศูนย์กลาง; จุดรวม: ~ĉapo จานปิดดุมล้อรถยนต์
naci|o (ประเทศ)ชาติ; รัฐ; ~a แห่งชาติ: ~a flago ธง(ประจำ)ชาติ; ~a himno เพลงชาติ; ~ano เชื้อชาติ; ~eco เชื้อชาติ, สัญชาติ; inter~a ระหว่างชาติ/ประเทศ
nadl|o เข็มชี้ในเข็มทิศ; เข็มกระบอกฉีดยา kp เทียบกับ montrilo เข็มชี้, kudrilo เข็มเย็บผ้า
naft|o น้ำมันดิบ
naĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) ว่ายน้ำ; ~ejo สระ(ว่ายน้ำ); ~ilo ครีบ(ปลา); ~kalsono กางเกงอาบน้ำ; ~kostumo ชุดว่ายน้ำ; ชุดอาบน้ำ
naiv|a ซื่อ; ไร้ประสบการณ์; ไม่มีมารยา; ทึ่ม
najbar|o เพื่อนบ้าน kp เทียบกับ proksimulo, apudulo; ~aĵo, ~eco, ~ejo แถว; บริเวณ: la tuta
~aĵo ชาวบ้านร้านตาลด
najl|o ตะปู
Nakon-Patom|o จังหวัดนครปฐม
nan|o คนแคระ; ~i เล็กจิ๋ว
nap|o หัวผักกาด
narkot|i (tr สกรรมกริยา) วางยา; ~aĵo ยาเสพติด: vendi
~aĵojn ค้ายา; ~ulo ผู้ติดยาเสพติด
nask|i
(tr สกรรมกริยา) ก่อกำเนิด; คลอด; ให้กำเนิด; ~o การเกิด; ~igi (ทำ)ให้กำเนิด; ~iĝi (กำ)เกิด; ~iĝloko ที่เกิด, บ้านเกิด; บ่อเกิด; ~iĝtago วันเกิด; ~ito คนเกิด; de~a มาแต่เด็ก; last~ito, la plej juna คนสุดท้อง
natri|o (kem เคมี) ธาตุโซเดียม: mono~a
glutamato ผงชูรส
natur|o ธรรมชาติ; ~a โดย/เป็นธรรมชาติ; ~vidaĵo วิว; super~a povo ฤทธิ์
naŭ เก้า; นพ
naŭz|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้อยากจะอาเจียน, น่าเบื่อ; ~a อยากจะอาเจียน, น่าเบื่อ
naved|o
กระสวย; kp เทียบกับ pendoli; ~ŝipo กระสวยอวกาศ
navig|i
(ntr อกรรมกริยา) เดินเรือ(ผ่าน); ~ado การเดินเรือ; ~isto ต้นหน
naz|o จมูก; ~truo รูจมูก; ~tuko ผ้าเช็ดจมูก
ne ไม่(ใช่); เปล่า; อย่า; มิใช่; ยัง(ไม่); ผิด-; มิ-; อน-: ~ fumu! อย่าสูบบุหรี่, bonvolu ~
fumi โปรดอย่าสูบบุหรี; li ~
aŭskultis เขาหาได้ฟังไม่; tute ~
veras หาเป็นจริงไม่; ĉu
vi jam mendis? Jam / Ne jam (= ankoraŭ ~) สั่งแล้วหรือยัง แล้ว / ยัง; ~i ตอบปฏิเสธ; ~e ปฏิเสธ; ~ĝusta อย่างไม่ถูกต้อง; ~longe มิช้ามินาน, อย่างไม่นาน; ~normala ผิดปกติ; ~oficiala อย่างไม่เป็นทางการ; ~organika
kemio อนินทรียเคมี; (ankoraŭ)
~ ยัง(ไม่)
nebul|o หมอก; ~i พร่า(มัว)
nebuloz|o หมองเพลิง
neces|a จำเป็นต้อง: ne ~as
disputi ไม่ต้องเถียงกัน; vero,
kiun ne ~as pruvi ความจริงที่ไม่จำเป็นตองพิสูจน์; ~o ความจำเป็นต้อง; ~aĵo สิ่งจำเป็นต้อง; ~ejo (ห้อง)สุขา; ห้องส้วม, ห้องน้ำ: ~eja
papero กระดาษชำระ; ~igi บังคับ
Nederland|o ประเทศเนเธอร์แลนด์, ฮอลันดา (ĉefurbo เมืองหลวง Amsterdamo); nederland|ano ชาวเนเธอร์แลนด์: la ~a
(lingvo) ภาษาเนเธอร์แลนด์, ภาษาดัตช์;
neg|i (tr สกรรมกริยา) ปฏิเสธ
negativ|a เป็นลบ; ทางลบ: ~a poluso ขี้วลบ; ~e ปฏิเสธ
neglekt|i (tr สกรรมกริยา) (ion/iun) เพิกเฉย; esti ~(em)a ประมาท; เลินเล่อ
negoc|o การค้าธุรกิจ; กิจการ; การเจรจาธุรกิจ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ค้าขาย; เจรจาธุรกิจ ทำการค้าขาย; ทำธุรกิจ; bv. v. โปรดดู marĉandi
neĝ|o หิมะ; ~bulo ก้อนหิมะ; ~ero เกล็ดหิมะ bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม floko
nek: ~ … ~ ไม่…และไม่: uzas ~
unu ~ la alian ไม่ใช้ทั้งสอง
nekrolog|o ข่าวมรณกรรม
nektar|o น้ำตอกไม้
neni|a ไม่ใช่ชนิดใด; ~igi ทำลายล้าง; ยกเลิก
nenial ไม่มีเหตุผล, โดยใช่เหตุ
neniam ไม่เคย: li ~
iris เขาไม่เคยไป; sankta
~o ครั้งที่แทบไม่เคยปรากฏเลย
nenie ไม่มีที่ไหนเลย
neniel ไม่…หรอก/เลย: ~ necesas ไม่ต้องก็ได้
nenies ของไม่มีใคร
neni|o ไม่มีสิ่งใด
neniu (สรรพนาม) ไม่มีใคร; ไม่มีอะไร: ~ scias
ĝuste ไม่มีใครรู้จริง; ~ el ili ไม่ใช่ทั้งนั้น; (คุณศัพท์) ไม่มี: estas ~
dubo, sendube ไม่มีปัญหา; estas ~
motivo/bazo ไม่มีมูล; havas ~n
sencon ไม่มีสาระ
neolog|o ผู้ที่สนับสนุนการใช้คำบัญญัติใหม่; ~ismo คำใหม่; การบัญญัติคำใหม่
nep|o หลานชาย ซึ่งเป็นลูกชายของลูก; ~ino หลานสาว ซึ่งเป็นลูกสาวของลูก kp เทียบกับ nev(in)o
Nepal|o ประเทศเนปาล (ĉefurbo เมืองหลวง Katmanduo); nepal|ano ชาวเนปาล
nepotism|o การเลือกที่รักมักที่ชังคติเห็นแก่ญาติ
nepr|e แน่แท้; จริง ๆ; ~e ne …-u อย่า…เป็นอันขาด
Neptun|o ดาวเนปจูน
nerv|o เส้นประสาท
nervoz|a ประหม่า; หงุดหงิด; กระวนกระวาย
nest|o รัง; ที่อยู่
net|a เรียบร้อย: skribi ~e เขียนให้สวย; ~o เอกสารฉบับที่ไม่มีรอยแก้ไขอีก: fari/desegni/verki
mal~on ร่าง; mal~o เอกสารฉบับร่าง; mal~libro สมุดฉีก
neŭrologi|o ประสาทวิทยา
neŭtr|a ไม่มีเพศ
neŭtral|a เป็นกลาง; ไม่เข้าใิครออกใคร; ~igi ทำให้เป็นกลาง; ~eco ความเป็นกลาง; ~ulo คนที่มีความเป็นกลาง
neŭtron|o นิวตรอน
nev|o หลานชาย ซึ่งเป็นลูกของพี่หรือน้อง; ~ino หลานสาว ซึ่งเป็นลูกของพี่หรือน้อง kp เทียบกับ nep(in)o
ni (pron สรรพนาม)(สรรพนามบุรุษที่ 1 เอกพจน์) พวกเรา, เรา; ~a ของพวกเรา, ของเรา; ~ iru! พวกเราไปกันเถอะ
niĉ|o
เวิ้ง
niel|o ถม; ~aĵo เครื่องถม; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำเครื่องถม
nigr|a, ~o สีดำ; ~igi ทำให้ดำ; ทำให้เสียชื่อ; ~umi (tr สกรรมกริยา) ปิดไฟ (เพื่อป้องกันการโจมตีทางอากาศในเวลากลางคืน)
Niĝeri|o ประเทศไนจีเรีย (ĉefurbo เมืองหลวง Abuĝo)
nikel|o (Ni) ธาตุนิเกิล; ~i ใส่แผ่นนิเกิล
nilon|o ผ้้าไนลอน
Nirvan|o นิพพาน
nit|o, ~i (tr สกรรมกริยา) ตอกหมุด
nitrogen|o (N) ไนโตรเจน
nivel|o ระดับ; ชั้น; อัตรา; เกณฑ์; มาตรฐาน; ประโยค: son~o ระดับเสียง; eduka ~o ระดับศึกษา; kontroli
la akvo~on จับระดับน้ำ; ~i (tr สกรรมกริยา) จับระดับ; ~igi ทำให้แบน; ปรับให้มีระดับเสมอกัน; ~pasejo ที่ที่ทางรถไฟผ่านถนนในระดับเดียวกัน; alt~a ชั้นสูง; bobel~ilo เครื่องจับระดับ; viv~o มาตรฐานการครองชีพ
-nj| ปัจจัยเติมหลังพยางค์แรกหรือพยางค์แรก ๆ ของชื่อเพื่อกอรูปชื่อเล่นของเพศหญิงอันเป็นที่รัก เช่น patrino แม่ > Panjo; Mali > Manjo มาลียอดรัก
nobel|o ผู้ดีมีตระกูล
nobl|a ชั้นสูง; มีศักดิ์; อย่างประเสริฐ: la Kvar
Noblaj Veroj อริยสัจสี่; mal~a เลว; ใจดำ; ใจต่ำ
noc|i (tr สกรรมกริยา) ทำอันตราย kp เทียบกับ malutili al
noci|o ความคิด; ความเข้าใจ; bv. v. โปรดดู ideo; koncepto
noĉ|o รอยบาก; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำบิ่น; ทำแหว่ง; จัก; ~iĝi บิ่น
nod|o ข้อ; ปม; เงื่อน; ~i (tr สกรรมกริยา) ผูก; มัด; รัด
nokt|o (กลาง)คืน: pasintan ~on เมื่อคืนนี้; ~e ตอนกลางคืน; ดึก; ~iĝi เข้าเวลากลางคืน; ตกดึก; มืด; ~omezo เที่ยงคืน; tra~i (ntr อกรรมกริยา) แรมคืน, ค้างคืน; ค้างแรม; tra~ejo ที่พักแรม
nom|o คำเรียก; ชื่อ; นาม: per la ~o ในนามว่า; ~e (estas,
ke) (กล่าว)คือ; ~i (tr สกรรมกริยา) เรียก; แต่งตั้ง; ตั้งชื่อ; กำหนด: ~i prezon เรียกราคา kp เทียบกับ fiksi, difini; kiel oni ~as tion en la taja (lingvo)? ภาษาไทยเรียกว่าอะไร; ni ~as
ĝin ‘ŭat’ เราเรียกมันว่า วัด; ~iĝi เรียก(ว่า); มีชื่อเรียก; (laŭ persona ~o) ชื่อ: kiel vi
~iĝas? (/kiel oni ~as vin?) คุณชื่ออะไร; li
~iĝis prezidanto เขาได้รับแต่งตั้งเป็นประธาน; ~karto นามบัตร; ~listo รายชื่อ; ~umi เสนอชื่อ; familia ~ นามสกุล; kaŝ~o นามแฝง; krom~o ชื่อเล่น; persona ~ ชื่อตัว; oficiala ~ ชื่อจริง; ŝerc~o ชื่อเล่น; vok~o คำเรียก; propra ~o คำนามชื่อเฉพาะ; tiel ~ata เรียกว่า
nomad|o คนที่ท่องเที่ยวไปไม่อยู่เป็นที่
nombr|o หมายเลข: ~o nepara หมายเลขคี่; (gram ไวยากรณ์) พจน์; ~i (tr สกรรมกริยา) นับ; malmult~iĝi บางตา; mult~a มากมาย; mult~iĝi หนาตา; (popol)~ado การสำรวจพลเมือง; sen~aj นับไม่ถ้วน; มากมาย
nomenklatur|o วิธีตั้งชื่อ
nominal|a เพียงในนาม; ตามตัวเลข: ~a valoro ราคาเดิม
nominativ|o (gram ไวยากรณ์) คำกรรตุ, กรรตุการก
nord|a (ทิศ)เหนือ; อุดร: ~(a
region)o (de Tajlando) ภาคเหนือ; ~e de ทางทิศเหนือ(ของ); ~o ทิศเหนือ; ~okcidento ตะวันตกเฉียงเหนือ; พายัพ; ~-oriento ตะวันออกเฉียงเหนือ; ภาคอีสาน:
~-orientaj manĝaĵoj อาหารอีสาน; ~(taj)a
lingvo ภาษาเหนือ; ภาษาล้านนา; ภาษาคำเมือง
norm|o เกณฑ์; มาตรฐาน kp เทียบกับ nivelo; แบบแผน; ~igi ทำให้ได้มาตรฐาน
normal|a ปกติ; ธรรมดา; ประจำ; ~e ตามปกติ; ธรรมดา; ne~a ผิดธรรมดา; ผิดปกติ; วิปริต
norveg|o ชาวนอร์เวย์; Norveg|io ประเทศนอร์เวย์ (ĉefurbo เมืองหลวง Oslo)
not|o บับทึก: ~oj โน้ต; ~i (tr สกรรมกริยา) จด; บับทึก; ~indas (ke) พึงสังเกต; ~libr(et)o สมุด(โน้ต); muzik~o โน้ตดนตรี
nov|a ใหม่; ~aĵoj ข่าว: mondaj
~aĵoj ข่าวรอบโลก; la plej
lastaj ~aĵoj ข่าวล่าสุด; ~igi ทำใหม่; ~~a ใหม่ ๆ; ใหม่เอี่ยม; de~e ใหม่, อีกที; mal~a เก่า(แก่); mal~ega โบราณ; mal~moda โบราณ; re~igi ซ่อมใหม่; tut~a ใหม่ถอดด้าม; (prefikso อุปสรรค) ใหม่ เช่น Nov-Delhio นิวเดลี; Novjara Tago วันปีใหม่: taja
Novjara Tago วันสงกรานต์; Nov-Jorko นิวยอร์ค; Nov-Zelando ประเทศนิวซีแลนด์ (ĉefurbo เมืองหลวง Velin(g)tono)
novel|o เรื่องสั้น; ~aro ชุมนุมเรื่องสั้น
novembr|o เดือนพฤศจิกายน
novic|o (สาม)เณร; นาค; ผู้เริ่มหัด
nu แหม; ถ้าอย่างนั้น; ~! พิโธ่; อ้าว
nuanc|o ความแตกต่างเล็กน้อยมาก
nub|o เมฆ; ~kovrita ครึ้ม
nud|a เปลือย(กาย); ล่อนจ้อน; เปล่า: ~piede ตีนเปล่า; incit~iĝo การแสดงเปลื้องผ้า; ระบำโป๊
nudel|o เส้น: ĉinstilaj
~oj ก๊วยเตี๋ยว; ~ego(j) เส้นใหญ่; ~eto(j) เส้นเล็ก; maldik~oj วุ้นเส้น; ~vendejo ร้านก๋วยเตี๋ยว; fabo~oj,
vermiĉeloj วุ้นเส้น; frit~oj หมี่กรอบ: tajstilaj
frit~oj ผัดไทย; ovo~oj บะหมี่; riz~oj: ĉinaj
riz~oj ก๋วยเตี๋ยว; riz~oj en
sojsaŭco ผัดซีอิ็ว; stri~oj เส้นหมี่
nuk|o หลังคอ
nukle|o นิวเคลียส: ~a
reaktoro เครื่องควบคุมพลังนิวเคลียร์
nuks|o ผลไม้เปลือกแข็ง ekz. ตัวอย่าง ter~o, arakido ถั่วยี่สง
nul ศูนย์; ~o (เลข)ศูนย์; ตัวศูนย์; ไม่เป็นผล; ~igi ทำให้เป็นโมฆะ; ยกเลิก; บอกเลิก; kp เทียบกับ malmendi: ~igi permesilon ถอนใบอนุญาต; ~punkto ขีดศูนย์
numer|o (ตัว)เลข; มายเลข; เบอร์: 3a ~o
(n-ro) / ~o 3 de la periodaĵo ฉบับที่ ๓ ของวารสาร; ~umi (โทร) กด: vi
mis~umis คุณโทรผิด; dom~o บ้านเลขที่; krom~o (โทรศัพท์) ต่อ: krom~on 32, mi petas ช่วยต่อ ๓๒ หน่อยครับ/ค่ะ kp เทียบกับ aparato; telefon~o หมายเลขโทร
numeral|o (ตัว)เลข
numerator|o (mat คณิตศาสตร์) เศษ
nun เดี๋ยวนี้; ตอนนี้; ที่นี้ bv. v. โปรดดู ĉi-foje: la 7a de la ~a monato วันที่ ๗ เดือนนี้; ~tempe สมัยนี้: la
~(temp)a urbo เมืองในปัจจุบัน
nupt|o งานแต่งงาน bv. v. โปรดดู geedziĝo
nur (adv กริยาวิเศษณ์) เท่านั้น; เพียง; (เพียง)แต่; เฉพาะ; ก็แล็วกัน; สัก: ~ kiam; ~ en la okazo se ก็ต่อเมื่อ; ~ klarigu
la cirkonstancojn ขอเพียงแค่อธิบายลำดับเหตุการมาเท่านั้น; la
infanoj ne ~ parolas Esperanton, sed ankaŭ ekskribas เด็กคนนี้ไม่เพียงแค่พูดภาษาเอสเปรันโตได้ แต่สามารถเริ่มเขียนได้อีกด้วย; ~a เพียงแต่, เพียงแค่
nutr|i (tr สกรรมกริยา) ให้อาหาร; เลี้ยง: ~a
cirkvito วงจรที่มีกระแสไฟเดินอยู่; ~aĵo การบำรุง, อาหาร; (buŝ)~i ป้อน; ~oinfano ลูกเลี้ยง kp เทียบกับ adoptito, duonfrato, vicinfano; ~opatro พ่อเลี้ยง; พ่ออุปถัมภ์
-o
ตัวเติมท้าย (finaĵo) ของคำนาม เช่น bon~ ความดี; dom~ บ้าน; far~ การกระทำ; hom~ คน; • สามารถใช้เครื่องหมายลูกน้ำแทน -o ได้เช่น mia dua viv’ แต่ไม่แนะนำให้ใช้ นอกจากภาษากวีเท่านั้น
obe|i (tr สกรรมกริยา) เชื่อฟัง; mal~i ไม่เชื่อฟัง; ฝ่าฝืน
objekt|o วัตถุ; สิ่งของ; (gram ไวยากรณ์) กรรม; (stud)~o วิชา; หลักสูตร
objektiv|a
ไม่ลำเอียง; ใกล้งเคียงความจริง; เกี่ยวข้องกับเลนส์ใกล้วัตถู; ~o เลนส์ใกล้วัตถุ bv. v. โปรดดู lenso
obl|e คูณ; (sufikso ปัจจัย) หลายเท่า; การเพิ่มทวีคูณ: du~a สองเท่า; ทวีคูณ; mult~igi เพิ่มจำนวน; tri~e สามคูณ: tri~e
kvin egalas/estas dek kvin สามคูณด้วยห้าเท่ากับ/เป็นสิบห้า
obligaci|o (ใบ)หุ้นกู้; (ใบ)กู้ยืม
oblikv|a
ลาด; เอียง
oblong|a รูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า
obscen|a ลามก; ~i (ntr อกรรมกริยา) พูดสกปรก
obsed|i (tr สกรรมกริยา) ครอบงำจิตใจ
observ|i (tr สกรรมกริยา) สังเกต(การณ์/เห็น); ถือ: ~i
maksimon ถือศีล; ~anto ผู้สังเกตการณ์; ~ema ช่างสังเกต; mal~i ฝ่าฝืน; ละเมิด
observatori|o หอดูดาวหรือลมฟ้าอากาศ; kp เทียบกับ observejo
obskur|a คลุมเครือ; มืดมน
obstin|i
(ntr อกรรมกริยา) หัวแข็ง; กระด้าง; ไม่รับฟังความเห็นของคนอื่น; ~o ความหัวแข็ง; ดื้อ
obstakl|o อุปสรรค
obtur|i (tr สกรรมกริยา) ผนึก; ~ilo (foto การถ่ายภาพ) เครื่องปิดเปิดหน้ากล้องถ่ายรูป
obtuz|a งง; มึนซึม
obus|o ลูกระเบิด
ocean|o มหาสมุทร; Ocean|io หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก
od|o โคลงกลอนสำหรับร้องประเภทหนึ่ง
odor|i (ntr อกรรมกริยา) ปล่อยกลิ่น; ส่งกลิ่น; มีกลิ่น; ~o กลิ่น; bon~i หอม: bon~aĵo เครื่องหอม; malbon~i เหม็น; sen~igi ดับกลิ่น
ofend|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เสียใจ; ทำให้โกรธ; ทำให้ไม่พอใจ; ละเมิด; ~o การทำให้เสียใจ; การทำให้โกรธ; การทำให้ไม่พอใจ; การละเมิด; ~iĝema ใจน้อย; ~ita เคืองใจ; ขุ่นใจ
ofer|i (tr สกรรมกริยา) ถวาย; เสียสละ; ให้; แลก (เพื่อให้สิ่งที่ดีกว่า) kp เทียบกับ interŝanĝi: mon~i al templo สละเงินช่วยวัด; ~aĵo ของถวาย; ~pleto พาน; ~ujo พาน
ofert|i (kom ธุรกิจ) (tr สกรรมกริยา) เสนอ(สินค้าหรือบริการ)ให้ลูกค้า; ให้บริการ; บอกซื้อ: speciala
~o ข้อเสนอพิเศษ; ~aĵo สิ่งที่เสนอให้ลูกค้า
ofic|o ตำแหน่ง; หน้าที่; ~ejo สำนักงาน, ออฟฟิศ; ที่ทำงาน; ~isto พนักงานออฟฟิศ; ĉef~ejo, centra ~ejo สำนักงานใหญ่
oficir|o คำเรียกเจ้าหน้าที่ทางทหารตั้งแต่ยศร้อยตีจนถึงจอมพล
oficial|a (เป็น)ทางการ; ราชการ; ~ulo เจ้าหน้าที่; ~a nomo ชื่อจริง
oft|a, ~e บ่อย; ~ege บ่อยมาก ๆ
oj!
โอ๊ย
ok แปด
okaz|i
(ntr อกรรมกริยา) เกิดขึ้น; เป็น: (poste)
~is iun tagon อยู่มาวันหนึ่ง; kio ~as? (เรื่อง)อะไรกัน; tuj
~onta จวนตัว; ~o โอกาส; เรื่อง: ~a konato รู้จักกันเผิน ๆ; ekkapti la ~on ฉวยโอกาส; en la ~o
se ในเมืึอ; เพราะว่าถ้า; helpi
ilin havi la ~on lerni ช่วยพวกเขาให้มีโอกาสเรียน; nur en la
~o se ก็ต่อเมื่อ; ~e de ในโอกาส, เนื่องใน; ถ้าเมื่อ; เมื่อเกิด: (~e de)
tio, ke การที่; ~aĵo กรณี; เหตุ(การณ์); เรื่องราว; สิ่งที่เกิดขึ้น; ~igi จัด(การ); ทำให้เกิด; ĉi-~e เช่นนั้น; ในเหตุการณ์นี้; ในกรณีนี้; ĉia~e, ĉiu~e อย่างไรก็ตาม; laŭ~a ตามสถานการณ์; ตามที่ต้องการ; mis~o เหตุการณ์ที่ผิดพลาด; กรรม; tia~e, en tia ~o ในกรณีเช่นนั้น; tiu~e, en tiu ~o (ถ้า)งั้น, ถ้าอย่างนั้น
okcident|a ตะวันตก; ประจิม; แบบ(ชาว)ตะวันตก; ~o ทิศตะวันตก; ~ano ชาวตะวันตก; ฝรั่ง; ~anino แหม่ม
oksid|o ออกไซด์
oksigen|o (O) ธาตุออกซิเจน
oktobr|o เดือนตุลาคม
okul|o (ดวง/นัยน์)ตา: fermi la ~ojn หลับ(ตา); (proverbo สุภาษิต) for de la
~oj, for de la koro ไกลตาไกลใจ; ~signi หลิ่วตา; ~umi (ntr อกรรมกริยา) เล่นตา; ชายตามอง; ~globo ลูกตา; ~haro ขนตา; ~muko ขี้ตา; nud~a, -e ตาเปล่า; ~vitroj แว่นตา
okup|i (tr สกรรมกริยา) สาละวนอยู่ในที่ที่หนึ่ง; ดึงดูดความสนใจ: ĉu
vi estas ~ita? (งาน)ยุ่งไหม; ~iĝi(/sin
~i) pri infano จัดการกับลูก; ~ita ยุ่ง; ติด; มีธุระ; ไม่(ให้)ว่าง: la lineo
estas ~ita สายไม่ว่าง; ~o สิ่งที่ต้องทำ; การครอบครอง; การงาน; อาชีพ; ek~i sin (pri) วิ่ง; ne~ita ว่าง; ŝat~o งานอิดเรก
ol (konj สันธาน) กว่า (ใช้ในการเปรียบเทียบ): tiutempe
Bankoko havis pli da kanaloj ~ stratoj เวลานั้นกรุงเทพฯ มีคลองมากกว่าถนน; vi
scipovas fari pli bone ~ mi คุณทำเป็นดีกว่าผม; antaŭ ~ ก่อน: antaŭ ~
enlitiĝi ก่อนจะเเข้านอน; antaŭ
~ fari ion, do … ก่อนจะทำอะไรก็…; oni devas demeti la ŝuojn antaŭ ~ eniri ต้องถอดรองเท้าก่อนเข้าไป
ole|o (น้ำ)มัน(เครื่อง/ตะเกียง); kruda ~o น้ำมันดิบ = nafto; lampa ~o น้ำมันก๊าช = keroseno
oleandr|o ต้นยี่โถ
oliban|o ยางไม้หอมต้นไม้จำพวก
bosvelio (Boswellia) มักนำมาทำเครื่องหอมที่ใช้เผาหรือยา kp เทียบกับ benzoo, incenso, mirho, odorfumo
-olog|o ผู้ที่เชี่ยวชาญเฉาพะด้าน; -ologi|o -ศาสตร์, -วิทยา: zoologio สัตวศาสตร์
omaĝo
การสักการะ; ความเคารพ; ~i (al) ทำความเคารพ; รำลึก(ถึง); ให้เกียรติ bv. v. โปรดดู honori
omar|o กุ้งมังกร
ombr|o เงา; ร่ม(เงา); ~opupo ภาพน่ิง; ~oteatraĵo หนังตะลุง; en~a ร่ม
ombrel|o ร่ม; etaĝ~o ฉัตร bv. v. โปรดดู krono
omlet|o ไข่เจียว; farĉita
~o ไข่ยัดใส้
on|o เศษส่วน; (sufikso ปัจจัย) เศษส่วน เช่น du~o ครึ่ง; kvar~o เศษหนึ่งส่วนสี่; หนึ่งในสี่
ond|o คลื่น; ลอน: mallong-~a คลื่นสั้น; ~olongo ช่วงคลื่น
oni
(pron สรรพนาม)(สรรพนามไม่ชี้เฉพาะ กล่าวถึงบุคคลทั่ว ๆ ไป ไม่ได้เจาะจง จะมีจำนวนมากหรือน้อยก็ได้) คนเรา, ใคร ๆ (หรือสำหรับการแปล อาจละคำนี้ไปเลยก็ได้): kiel ~
nomas tion en la taja (lingvo)? ภาษาไทยเรียกว่าอะไร; ĉi
tie ~ aĉetas malnovaĵojn ที่นี่รับซื้อของเก่า; ~ diras, ke ได้ยินมาว่า; เขาเล่ากันว่า; ~
komprenas, ke เข้าใจกันว่า; เป็นที่เข้าใจว่า; ~ kredas,
ke เชื่อกันว่า; ~
opinias, ke la originejo de la tajoj eble troviĝas en suda parto de
Ĉinio ถือกันว่าถิ่นเดิมของคนไทยอาจอยู่ที่ตอนใต้ของจีน; ~ ne
rajtas parki ĉi tie จอดรถที่นี่ไม่ได้; ~ povas
aserti, ke สามารถกล่าวได้ว่า; ~ uzas la
fervojon por transporti diversajn varojn รถไฟใช้สำหรับการขนส่งของตาง ๆ; en Tajlando ~ kultivas rizon dum la pluva sezono ที่เมืองไทยทำนาหน้าฝน; ~diro สิ่งที่คนอื่นพูดกัน, ข่าวลื่อ
onkl|o ลุง, อา, น้า: ~ego ลุง; patra
~(in)eto อา; patrina
~(in)eto น้า; ~ino ป้า, อา, น้า: ~inego ป้า
-ont| พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา กำลังจะกระทำ เช่น est~eco อนาคต; sekv(~)a, ven~a ที่จะต่อไป/มา
op|e ที่ละ; กลุ่ม; (sufikso ปัจจัย) ระบุหมวดหมู่เกี่ยวกับตัวเลข เช่น ĉiu
(unu~a) jaro แต่ละปี; du~o คู่: du~e ที่ละสอง; คู่กัน; kvar~o กลุ่มสี่คนหรือสิ่งของ; unu~e ที่ละหนึ่ง; ที่ละคน
opal|o โอปอล
opci|o การเลือก; ทางเลือก
oper|o อุปรากร; โอเปร่า
operaci|o การผ่าตัด; ~i ทำการผ่าตัด; ~umo (คอมพิวเตอร์) ระบบปฏิบัติการ
opi|o ฝิ่น
opini|i (tr สกรรมกริยา) คิด; เห็น; ถือ: kiel vi ~as? คุณคิดเห็นอย่างไร; ~i, ke (เห็น)ว่า; ถือว่า; oni ~as,
ke la originejo de la tajoj eble troviĝas en suda parto de Ĉinio ถือกันว่าถิ่นเดิมของคนไทนอาจอยู่ที่ตอนใต้ของจีน; ~i (ion)
taŭga เห็นสมควร; ~i
rakonton amuza เห็นเป็นเรื่องขัน; ĉu
vi ne (sam)~as? คุณว่าไหม; ~o ความ(คิด)เห็น; แง่คิด; ทัศนะ: la
publika ~o มติมหาชน; ประชามติ; sam~i เห็นด้วย
opon|i bv. v. โปรดดู kontraŭ(star)i
oportun|a สะดวก; ~aĵo สิ่งอำนวยความสะดวก kp เทียบกับ okazo; ŝanco; ~ismo ความคิดฉวยโอกาส; ~isto ผู้/นักฉวยโอกาส; ne~a ไม่สะดวก, ไม่สบาย
opozici|o
ฝ่ายค้าน
optik|o การศึกษาเกี่ยวกับแสงและสายตา
optimism|o การมองในแง่ดี; ~a มองโลกในแง่ดี
or|o (Au) ทอง(คำ); กนก; เหม; ~(kolor)a สีทอง; ~aĵo เครื่องทอง bv. v. โปรดดู juvelo; ~aĵisto ช่างทอง; ~folio ทอง(คำ)เปลว
orangutan|o ลิงอุรังอุตัง
oranĝ|o ส้ม; ~(kolor)a ลีส้ม; ~osuko น้ำส้มคั้น; ~ruĝa สีแสด
orator|o นักพูด; เจ้าโวหาร; เจ้าคารม
orbit|o วงโคจร
ord|o ลำดับ; อันดับ; ระเบียน: estas en
~o enveni เข้าไปก็ได้; en ~o! เป็นระเบียบ, ใช้ได้แล้ว, เป็นปกติ; meti en
bonan ~on วางให้เป็นที่, วางให้เป็นระเบียบ; bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม sinsekvo: mi kutime venis (kiel) la dua (laŭ ~o/sinsekvo) ผมส่วนมากจะมาเป็นอันดับสอง; ~igi เรียง; ลำดับ; เก็บ; สะสาง: ~igi
liton เก็บที่นอน; bon~a (อย่าง)มีระเบียบ; เรียบร้อย; en~igita เรียบร้อยแล้ว; kun~igi สัมพันธ์กัน; ประสานกัน; kun~ig(ad)o การประสานงาน
orden|o เครื่องราชอิสริยาภรณ์ชนิดต่าง ๆ
ordin|i (rel ศาสนา) (tr สกรรมกริยา) บวช
ordinar|a, ~e ธรรมดา; สามัญ
ordon|i (tr สกรรมกริยา) สั่ง(การ); รับสั่ง; ~o คำสั่ง
orel|o หู; ~muko ขี้หู; ~ringo ต่างหู
orf|o เด็กที่กำพร้า
organ|o อวัยวะ kp เทียบกับ korpoparto; (สื่อหรือสิ่งพิมพ์เป็นปากเสียงให้) สื่อหรือสิ่งพิมพ์ขององค์กร
organism|o สิ่งมีชีวิต; -อินทรีย์; kp เทียบกับ vivulo; mikro~o จุลอินทรีย์
organik|a (kem เคมี): ~a kemio อินทรียเคมี kp เทียบกับ eko|; ne~a kemio อนินทรียเคมี
organiz|i (tr สกรรมกริยา) จัด; ~aĵo องค์กร; องค์การ; สภา
orgasm|o จุดสุดยอด
orient|a ตะวันออก; บูรพา; ~o ทิศตะวันออก; ~i (tr สกรรมกริยา) หันไป(ทางตะวันออก); ~i sin หันไป/มาตัว; ~ano ชาวตะวันออก; คนเอเชีย
origin|i
(ntr อกรรมกริยา) (ริ)เริ่ม; มีกำเนิด; มีขึ้น; ~a เดิม; ~o (ต้น)กำเนิด; จุตเริ่มต้น; ที่เกิด; มูล
original|o ต้นฉบับ; ของแท้; ต้นตำรับ; ~a แบบฉบับ; ของแท้; ของดั้งเดิม; ~aĵo ฉบับร่าง kp เทียบกับ ~a verko; manuskripto; tajpskripto
Orion|o (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ดาวไถ
orkestr|o วงออเคสตรา
orkid|o (bot พฤษศาสตร์) กล้วยไม้
orl|o (ผ้า) ขอบ
ornam|i (tr สกรรมกริยา) ประดับ; ตกแต่ง; ~o การประดับตกแต่ง; สิ่งที่ถูกประดับตกแต่ง; ~aĵo เครื่องประดับ; ของตกแต่ง: kap~o
teatra ชฎา; ~i
la(/sian) hararon per arĝentaĵoj ประดับ(ทรง)ผมด้วยเครื่องเงิน
ort|(angul)o มุมฉาก; สี่เหลี่ยมผืนผ้า: ~a
triangulo สามเหลี่ยม; ~ilo ไม้ฉาก
ortodoks|a (ลัทธิศาสนา) ที่ถูกต้อง; อย่างปกติชนทั้งหลาย
ortografi|o การสะกดตัวอักษรแบบมาตรฐาน; วิชาว่าด้วยการสะกดตัวอักษร; bv. v. โปรดดู literumado
-os ตัวลงท้ายกริยาอนาคตกาล ซึ่งแสดงการกระทำที่จะเกิดขึ้นอนาคต เช่น mi far~ ฉันจะทำ; li parol~ เขาจะพูด
osced|i
(ntr อกรรมกริยา) หาว(ง่วงนอนหรือแสดงความรู้สึกเบื่อ)
oscil|i
(ntr อกรรมกริยา) โยก; กวัดแกว่ง
ost|o กระดูก; ĝis~ulo คนที่ไม่ยอมเปลี่ยนความคิดเห็น; fiŝ~o ก้าง(ปลา)
ostr|o หอยนางรม
-ot| พยางค์เติมท้ายแสดงอาการของกริยา กำลังจะถูกกระทำ เช่น far~a ที่กำลังจะถูกกระทำ; juĝ~o คนที่จะถูกพิพากษา
ov|o ไข่: demeti ~ojn ไข่ไว้; ขาง; fritita ~o ไข่ทอด; ~oŝelo เปลือกไข่
ovari|o รังไข่
oval|o รูปไข่, วงรี
ozon|o โอโซน
pac|o สันติภาพ: per ~aj
rimedoj, ~e โดยสันติวิธี; ~ismo สันตินิยม, ลัทธิรักสันติภาพ; ~traktato สัญญาสันติภาพ
pacienc|a อดทน; ใจเย็น; ~o ความอดทน; sen~a ไม่มีความอดทน; ใจร้อน kp เทียบกับ kolerema
pacient|o คนไข้
Pacifik|o แปซิฟิก; ~a Oceano มหาสมุทรแปซิฟิก
pacifism|o
bv. v. โปรดดู pacismo
paĉj|o (คำย่อแสดงความรัก) พ่อ
pad|o ทางเดิน
padel|o ใบของใบจักร ใบพัด กังหัน พาย ฯลฯ; ~rado วงล้อกังหันขนกดใหญ่
paf|i (tr สกรรมกริยา) ยิง; ~ilo ปืน: akvo~ilo ปืนฉีดน้ำ; ~arko คันธนู
pag|i (tr สกรรมกริยา) จ่าย(เงิน); ชำระ; เสียค่า: ĉiu
~as por si อเมริกันแซร์; (mon)trans~o
per mandato การธานญัติ; ~igi คิด; ~o (คิด)ค่า; ค่า(ธรรมเนียม); antaŭ~o มัดจำ; enir~o ค่าผ่านประตู; ค่าดู; lu~o ค่าเช่า; parto~i ผ่อนชำระ; pro~o ค่าจ้าง; re~i จ่ายคืน; สนอง; sen~a ไม่คิดเงิน, ฟรี
pagaj|o
(ไม้)พาย: remi per ~o พายเรือ; ~i (ntr อกรรมกริยา) พาย
pagan|o คนเพเกน; คนนอกศาสนา; ~ismo ลัทธิเพเกน
pagod|o (พระ)เจดีย์ bv. v. โปรดดู stupao
pagur|o ปูเสฉวน
paĝ|o หน้า(ในหนังสือ); en~igi จัดหน้านังสือ
pajac|o ตัวตลก
pajl|o ฟาง; ~tenejo ยุ้ง
pak|i (tr สกรรมกริยา) (หีบ)ห่อ; ~(et)o พัสดุ; ห่อ; ~aĵo กระเป่า(เดินทาง); ~umo ซอง
Pakistan|o ประเทศปากีสทาน (ĉefurbo เมืองหลวง Islamabado)
Paknamp|o ปากน้ำโพ
pakt|o กติกาสัญญา
pal|a ซีด; อ่อนกำลัง; สลัว
palac|o วัง: reĝa ~o ราชวัง; วังหลวง; พระตำหนัก
Palaŭ|o ปาเลา (ĉefurbo เมืองหลวง Kororo)
pali|a
(lingvo), la (ภาษา)บาลี/มคร
palm|o (ต้น)ปาล์ม; ลาน; ~folio ใบลาน: ~folia
plektaĵo เครื่องสานใบลาน
palp|i (tr สกรรมกริยา) แตะต้อง; คลำ
palpebr|o หนังตา; ~umi (ntr อกรรมกริยา) กระพริบตา; ขยิบตา
pampelmus|o ส้มโอ
pan|o ขนมปัง: ~(bul)o ขนมปังบอนด์; ~peco ขนมปังชิ้นหนึ่ง; ~tranĉaĵo ขนมปังแผ่นหนึ่ง; ~ero เศษขนมปัง; ~rostilo เครึ่องปิ้งขนมปัง; rost~o ขนมปังปิ้ง; vien~o ขนมประเภทแป้งอบ
panace|o
ยาแก้สารพัดโรค = universala kuracilo
pandit|o บัณฑิต bv. v. โปรดดู komentisto
pane|o (mek กลศาสตร์) การหยุดลง, เครื่องยนต์เสีย; ~i (ntr อกรรมกริยา) ล้มเหลว (เครื่องยนต์); หยุดลง; พัง; เสีย
panel|o
แผงหน้าปัด(รถยนต์ เครื่องบิน ฯลฯ); แผงควบคุม; ผ้ายาวแสดงคำขวัญ, ป้าย ฯลฯ
panik|o ความตื่นตกใจ
panj|o (แสดงความรักใิคร่) แม่
panoram|o ภาพขนาดกว้าง; ทัศนียภาพรวม
pantalon|o กางเกงขายาว; ~eto, mallonga ~o กางเกงขาสั้น
pantofl|o รองเท้าสวมในบ้าน
papag|o นกแก้ว
papaj|o มะละกอ
paper|o กระดาษ: neceseja
~o กระดาษชำระ; ~klipo ลวดหนีบกระดาษ; ~tuko กระดาษเช็ดปาก; silko~o กระดาษทิชชู
papili|o ผีเสื้อ
paprik|o พริกแห้งป่น; พริก (ผลหรือต้น)
Papu|o ปาปัว; ~-Nov-Gvineo ประเทศปาปัวนิวกินี
par|o คู่: ~o da ŝuoj, ŝu~o รองเท้าหนึ่งคู่; ~a nombro หมายเลขคู่; ne~a
nombro หมายเลขคี่; maljuna
~o (geedza, partnera) ยายกับตา(สองคน); ~ulo คู่ครอง; คู่เคียง
parad|o ขบวนพาเหรด; ~i เดินแถว; อวด
paradigm|o ตัวอย่างที่ชัดเจน; แบบฉบับ; รูปต่าง ๆ ของคำที่ผันทางไวยากรณ์
paradiz|o วิมาน; สวรรค์
paraf|o อักษรตัวแรกของชื่อ; ชื่อย่อ; ~i เขียนชื่อย่อ
paragraf|o ย่อหน้าหรือวรรคหนึ่งของตัวบทกฎหมายหรืออย่างทำนองสิ่งสอน เช่นที่มีเลขลำดับ kp เทียบกับ alineo
paralel|a ขนานกัน; ที่เหมือนหรือเทียบเคียงกันได้; ~ogramo รูปสี่เหลี่ยมด้านขนาน
paraliz|i (tr สกรรมกริยา) เป็นอัมพาต; ~o (โรค)อัมพาต
paraŝut|o
ร่มชูชีพ; ~i โดดร่ม; ~trupoj พลร่ม
parazit|o ปรสิต
parcel|o แปลงที่ดิน; ขนัด
pardon|o ขอโทษ; ขมา; ~i (tr สกรรมกริยา) อภัย; ยกโทษให้:
(mi petas) ~on!; ~u! ขอโทษ(นะครับ/ค่ะ); mi petas vian ~on; bonvolu ~i min ขอยกโทษให้ข้าเถิด; ~on ke mi
malbone parolas ขอโทษครับผมพูดได้ไม่ดี; ~peti ขอขมา; ขอโทษ; ขออภัย; ~peto การขอโทษ; การขอขมา
parenc|(ar)o ญาติ; ~oj ญาติพี่น้อง
parentez|o เครื่องหมายวงเล็บ; ข้อความในวงเล็บ; ~i (tr สกรรมกริยา) วงเล็บ; ~e ว่าแต่ว่า; แล้วนี่
parfum|o น้ำหอน; น้ำอบ; ~i (tr สกรรมกริยา) ใส่น้ำหอม
Pariz|o กรุงปารีส
park|o สวน(สาธารณะ): la
Reĝa Parko สนามหลวง; nacia ~o อุทยานแห่งชาติ
park(um)|i (tr สกรรมกริยา) จอด; ~ejo ที่จอดรถ
parker|e จากความจำ; (ท่อง)ขึ้นจำ; ขึ้นใจ; ~igi ท่องจำ; จำได้ขึ้นใจ
parlament|o รัฐสภา; สภานิติบัญญัติ: ĉesigi
~(an sesi)on ยุบสภา; ~ano ผู้แทนราษฎร
parol|i (tr สกรรมกริยา) พูด: ~i
Esperante พูดเป็นเอสเปรันโต; ne ~u kun
li อย่าบอกเขานะ; ~o คำบอกเล่า; ~ado การพูด; ปาฐกถา: bonven/salut~ado คำกล่าวต้อนรับ, คำกล่าวทักทาย; ~elemento (gram ไวยากรณ์) คำที่แบ่งตามไวยากรณ์; ~ema ช่างพูดช่างคุย; พูดมาก; ~ŝparema เงียบขรึม; al~i บอก; ทักทาย; antaŭ~o คำนำ; el~i ออกเสียง; el~(ad)o การออกเสียง; ลักษณะการพูด; inter~i สนทนากัน; kun~i พูดกัน; pri~i พูดถึง(เรื่อง); กล่าวถึง; เจรจา(กับ)
part|o ส่วน; ภาค; ตอน; แถบ; ~e บางส่วน; ~opreni มีส่วนร่วม; เข้าร่วม; grand~e ส่วนใหณ่; (konstru)~o ส่วนควบ; องค์ประกอบ; plej~e โดยมาก
parti|o (pol การเมือง) พรรค(การเมือง); คณะ; กลุ่ม; (jur กฎหมาย) คู่ความ; sen~a เป็นกลาง; ไม่เข้าข้างฝ่ายใด kp เทียบกับ neŭtrala
particip|o (gram ไวยากรณ์) ในภาษาเอสเปรันโตหมายถึงสถานะของกริยา ได้แก่ จะกระทำ กำลังกระทำ หรือ กระทำไปแล้ว แต่มิได้แสดงกาล ซึ่งแบ่งได้สองประเภท คือเป็นผู้กระทำ aktiva และเป็นผู้ถูกกระทำ pasiva
partikl|o (fiz ฟิสิกส์) อนุภาค kp เทียบกับ ero; peceto
partner|o พันธมิตร; ผู้ร่วมงาน; หุ้นส่วน; ภาคี; แฟน; bv. v.
ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม asociito; kunludanto; kunulo; koramik(in)o; ~iĝi (kun) เข้าหุ้น
pas|i
(ntr อกรรมกริยา) ผ่าน; เลย; (tra)~ejo ทาง(ผ่าน): ~is(/as) kvin minutoj ห้านาทีผ่านไป; ~igi
tempon kun ใช้เวลาอยู่กับ; ~inta ผ่าน; ก่อน; ที่แล้ว: ~intan
fojon, ~intfoje ครั้งก่อน; ~intaĵo(j) ความหลัง; ความเป็นมา; ~inteco อดีต(กาล); สมัยก่อน; ความหลัง; ~intjara (ของ)ปีก่อน; ~loĝi พักแรม; ~umi อืดอาด; อ้อยอิ่ง; ~viziti แวะ; ~vorto รหัสผ่าน; for~i จากไป; หายไป; เสียชีวิต; ขาดใจ; ถึงแก่กรรม; for~o การจากไป; ความตาย; การเสียชีวิต; preter~i ผ่านไปมา; ล่วง; ทัน; แสง: preter~anto ผู้คนผ่านไปมา; ผู้สัญจร; taksioj
ĉiam preter~adas แท็กซี่มีผ่านไปมาเสมอ; tra~i ผ่าน; trans~i ข้าม; ขึ้นหน้า, ทำได้ดีกว่า
pasaĝer|o คน/ผู้โดยสาร; bv. v. โปรดดู veturi
paser|o นกกระจอก
pasi|o วามใคร่; ราคะ; กิเลส; sen~a ไร้ตัณา; ไร้อารมณ์; ปลง
pasiv|a เฉื่อย; ~o (gram ไวยากรณ์) กรรมวาจก; ถูกกระทำ; (fin การเงิน) หนี้(สิน)
pasport|o หนังสือเดินทาง; พาสปอร์ต
past|o โด (แป้งสำหรับทำขนมปัง สปาเก็ตตี้ หรือสิ่งเหมือนกัน ฯลฯ) bv. v. โปรดดู pano; kukaĵo; ~aĵo แป้งที่นวดแล้วสำหรับทำขนม; ~aĵoj พาสต้า; dento~o ยาสีฟัน
pasteĉ|o ปาเต (ฝรั่งเศส: pâté) เป็นอาหารยุโรปประเภทหนึ่ง ในภาษาฝรั่งเศสหมายถึงเนื้อบดผสมไขมัน; อาหารมีเปลือกกรอบทำด้วยแปังอบ bv. v. โปรดดู pirogo (rusa pasteĉo); torto
pastel|o ลูกอมเม็ดเล็ก ๆ
pasteŭriz|i (tr สกรรมกริยา) ฆ่าเชื้อ
pastor|o ศิษยาภิบาล
pastr|o พระ, นักบวช, ผู้ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา kp เทียบกับ monaĥo; (ek)~iĝi บวชพระ
paŝ|o ก้าว: ~o(n)
post ~o, laŭ~e เป็นขั้น; (ek/en/sur)~i ย่าง; mis~i ก้าวพลาด; tra~i เดินผ่าน
paŝt|i (tr สกรรมกริยา) ให้หญ้า
paŝtel|o ดินสอเทียน; ภาพเขียนด้วยดินสอเทียน
pat|o กระทะแบน; volbo~ กระทะ
Pataj|o พัทยา
Patani|o (จังหวัด)ปัตตานี: la
patani(malaj)a lingvo ภาษามลายูปัตตานี
patr|o พ่อ; บิดา; ~ino แม่; มารดา; ~ujo บ้านเกิดเมืองนอน; ปิตุภูมิ; bo~o พ่อผัว; พ่อตา; bo~ino แม่ผัว; แม่ยาย; ge~oj พ่อแม่; บิดามารดา: ge~a
lingvo ภาษาพ่อภาษาแม่; nutroge~oj พ่อแม่อุปถัมภ์; nom~o พ่อทูนหัว; nom~ino แม่ทูนหัว; pra~o บรรพบุรุษ; senge~a, orfa กำพร้า
patriot|o ผู้รักชาติ
patrol|i (ntr อกรรมกริยา) การลาดตระเวณ; ~o ผู้ เครื่องบิน หรือ ฯลฯ ที่ออกลาดตระเวน: polica
~aŭto รถสายตรวจของตำรวจ
patron|i (tr สกรรมกริยา) อุปการะ; เป็นผู้อุปถัมภ์ให้; ~o ผู้อุปการะ
paŭs|i (tr สกรรมกริยา) ลอกภาพ ฯลฯ ใช้กระดาษบางทาบ; ~papero กระดาษลอกลาย
paŭz|i
(ntr อกรรมกริยา) หยุด(พัก); ~o พัก; การหยุดชั่วคราว; ระยะเวลา
pav|o นกยูง; ~i (ntr อกรรมกริยา) (แสดงอย่างโอ้)อวด
pavilon|o ศาลา; กระโจม
pavim|o วัตดุที่ใช้ปูถนน ดิน พื้น ฯลฯ; ~i (tr สกรรมกริยา) ปูหิน ไม้ ฯลฯ; ลาดยาง
pec|o ชิ้น; ก้อน; dis~igi ฉีกเป็นชิ้น ๆ; vic~o เครื่องอะไหล่
peĉ|o น้ำมันดิน
pedagogi|o วิชาการสอน; วิชาครู bv. v. โปรดดู edukscienco
pedal|o กระได(รถจักรยาน ฯลฯ); ~igi ป่ัน; ถีบ
pedant|a เคร่ง; ละเอียด; จู้จี้จุกจิก
Ped(ĉa)buri|o เพชรบุรี
pegu|o ชาวมอญ(เขมร)
pejzaĝ|o ทัศนียภาพ; (ภูมิ)ทัศน์
pek|o บาป; ~(oplen)a ใจบาป
Pekin|o กรุงปักกิ่ง
pekl|i (tr สกรรมกริยา) (หมัก)ดอง: legom~aĵo ผักดอง
pekten|o หอยแครง
pel|i (tr สกรรมกริยา) ไล่ต้อน, ไล่ตาม, ไล่จับ; dis~i ปัดไล่, ไล่กระเจิง; for~i ขับไล่
pelikan|o นกกระทุง
pelt|o ขนสัตว์ที่นำมาใช้ทำเสื้อผ้ากันหนาว
pelv|o ชาม, อ่าง(ล้างหน้า); กระดุกชิงกราน; kp เทียบกับ kuvo; (emajla)
lav~o กะละมัง
pen|i
(ntr อกรรมกริยา) อุตสาหะ; บากบั่น; พยายาม: ili tro
~e studas พวกเขาเรียนหนักเกินไป; วายามะ; ~egi ตั้งใจเอาจริงเอาจังอย่างมาก; มุ; ~iga ต้องใช้ความพยายามอย่างมาก, หนัก; ~o ความอุตสาหะ; ความบากบั่น; ความพยายาม
pend|i (ntr อกรรมกริยา) ห้อย; ~igi แขวน; ~umi (tr สกรรมกริยา) แขวนคอ; de~i (de) (สุด)แล้วแต่; ขึ้นอยู่กับ; อยู่ที่; อาศัย; ~i de
tio, ĉu estas … แล้วแต่จะเป็น…; ~as de tio, kio estas plej oportuna แล้วแต่จะสะดวก; ~e de tio
(/de la fakto), ke ด้วยอาศัยที่; de~ulo คน/ผู้อาศัย: drogde~ulo
คนติดยา; sende~a เป็นอิสรภาพ; sende~eco อิสรภาพ; เอกราช; svingo~i ห้อยแกว่ง; ห้อยลงมา
pendol|o ลูกตุ้ม; ~i (ntr อกรรมกริยา) แกว่งไปมา; ~veturi ไปมาระหว่างบ้านกับที่ทำงาน
pentr|i (tr สกรรมกริยา) ทะลุ; (เล็ด)ลอด; แทง; เจาะ
penik|o พู่กัน
penis|o อวัยวะเพศชาย; ลึงค์
pens|i (ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) คิด; นึก bv. v.
ankoraŭ โปรดดูอีกด้วย veni en la kapon; ~i, ke ว่า; ~igi, ke ทำให้คิดไปว่า; ~(ad)o ความคิด: mi ~ados
pri vi ดิฉันจะคิดถึงคุณ; el~i ทำให้ได้ผลจากความคิด, คิดว่าจะ, คิดเอาเอง; kp เทียบกับ eltrovi, inventi, malkovri; pri~i ครุ่นคิด, พิจารณา, ตริตรอง; pri~(ad)i ใคร่ครวญ, คิดทบทวน; pri~ema สุขุม; รอบครอบ; pri~inda น่าคิด; pri~indaĵo ข้อคิด
pensi|o เงิน/เบี้ยบำนาญ
pension|o โรงแรมเล็ก ๆ; บ้านรับรอง; หอพัก: ~lernejo โรงเรียนกินนอน
pent|i (pri / tr สกรรมกริยา)สำนึกผิด; เสียใจ; ~ofarado ทุกกรกริยา
pentr|i (tr สกรรมกริยา) ทา (สี); ระบายสี; เพ้นท์ kp เทียบกับ farbi; ~(iĝ)i ทา; ~aĵo ภาพระบายสี; สิ่งที่ถูกทาสี; ~isto จิตรกร; ช่างเขียนรูป
per (prep บุพบท) โดย(ใช้); ด้วย(วิธี); (โดย)ทาง; ต่อ: ~
flugpoŝto ทางไปรษณีย์อากาศ; ~ la nomo ในนามว่า; ~
televido ทางโทรทัศน์; โดยทีวี; ~a ทางอ้อม; ไม่ตรง bv. v. โปรดดู nerekta; ~e
de โดยใช้; (โดย)ทาง; ผ่าน; ~i เป็นสื่อ; ต่อผ่าน: telefonvokojn
devas ~i la telefonisto โทรศัพท์ต้องต่อผ่านพนักงานรับโทรศัพท์; ~anto ผู้สื่อ; ~antino แม่สื่อ; ~isto ตัวแทน; สายลับ; เอเย่นต์] bv. v. โปรดดู agento; sen~e ตรง; (kiel prefikso อย่างคำนำหน้า) เช่น 1 ได้มาโดยการกระทำของคำที่มาผสม: ~flati ได้มาโดยใช้การยกยอ; ~labori ได้มาจากการทำงาน; 2 (kem เคมี) ~oksido ออกไซด์ที่มีออกซิเจนสองอะตอม
percept|i (tr สกรรมกริยา) มอง; เข้าใจ
perd|i
(tr สกรรมกริยา) (ion) ทำ(ของ)หาย; (ศูนย์/สูญ)เสีย: ~i iom de
sia graveco ลดความสำคัญลงไปบ้าง; ~i
la/sian vojon หลงทาง; mi ~is
mian monujon กระเป๋าเงินผมหาย; ~iĝi หลง; หาย, สูญหาย; (ศูนย์/สูญ)เสีย; suferi
~on de du milionoj เสียหายสองล้าน
pere|i
(ntr อกรรมกริยา) ตาย, เสียชีวิต (จากอุบัติเหตุ) ตายห่า; สูญสิ้น; สาบศูนย์; ŝip~o เรือแตก
perfekt|a สมบูรณ์แบบ; (gram ไวยากรณ์) กาลสมบูรณ์
perfid|i (tr สกรรมกริยา) ทรยศ; หักหัง; ŝtat~ulo คนขายชาติ
period|o ระยะ; ระหว่าง; ช่วง; สมัย; เวลา; กาล; วาร; ~aĵo นิตยสาร; วารสาร
perl|o ไข่มุก
permes|i (tr สกรรมกริยา) อนุญาต; ยอม: ~u (al mi) sugesti ขอแนะนำ; ~u (al
mi) unue mezuri ขอวัดดูก่อนนะครับ/ค่ะ; peti for~on ลา; ~ilo ใบอนุญาต; ใบทะเบียน; for~o ช่วงเวลาที่ลางาน; labor~ilo หนังสืออนุญาตการทำงาน; mal~i, (estas)
mal~ite,
oni mal~as ห้าม: mal~ite
eniri ห้ามเข้า; la taja
leĝo mal~as al eksterlandano aĉeti teron กฎหมายไทยไม่อนุญาตให้ชาวต่างชาติซื้อที่ดิน; mal~o ข้อห้าม
peron|o
บริเวณยกพพื้นหน้าบ้าน
persekut|i (tr สกรรมกริยา) ข่มเหง; ไล่ล่า
persik|o ลูกท้อ
persimon|o ลูกพลับ(ชนิดหนึ่ง)
persist|i
(ntr อกรรมกริยา) ยืนกราน; เพียร; บากบั่น; ~a ประจำ
person|o บุคคล; คน; ผู้; ~e ด้วยตนเอง; ~aĵoj ข้อมูลชีตัว; ข้อมูลส่วนบุคคล; ~aro พนักงาน; เจ้าหน้าที่: provizi
per ~aro ให้กับเจ้าหน้าที่; ~eco บุคลิกภาพ
perspektiv|o ทัศนวิสัย; มุมมอง
persvad|i (tr สกรรมกริยา) (ชัก)ชวน
Peru|o ประเทศเปรู (ĉefurbo เมืองหลวง Limo)
peruk|o ผมปลอม
pes|i (tr สกรรมกริยา) 1 ชั่ง(น้ำหนัก); ชั่งใจ; ~ilo เครื่องชั่ง, ตาชั่ง; Pesilo (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ราศีตุล; 2 ~o กระแสเงินในบางอย่างประเทศ
pet|i (tr สกรรมกริยา) ขอร้อง; (ทูล)ขอ; สมัคร: ~i benon ขอพร; ให้: (mi) ~as ขอ; ช่วย…หน่อยครับ/ค่ะ; ให้; กรุณา/โปรด; ~i forpermeson ลา; ~i pardonon, pardon~i ขอตัว; ขอขมา; ขอโทษ; ~egi วิง; อ้อนวอน; ขอร้อง; ร้องขอ; ~ema ขี้ขอ; ~ilo ใบคำร้อง; ~skribo คำร้อง: prezenti
~skribon ยื่นคำร้อง; ~veturi โบกรถ
petal|o กลีบ(ดอก) kp เทียบกับ segmento
petard|o ประทัด
petici|o คำร้อง
petol|i
(ntr อกรรมกริยา) ร่าเริงอย่างเด็ก (ซุก)ซน; ~ema ซุกซน
petr|o ส่วนประกอบของเปลือกโลก kp เทียบกับ ŝtono; roko
petrol|o น้ำนันแร่; kruda ~o น้ำมันดิบ = nafto; lampa ~o น้ำมันก๊าส = keroseno
petrosel|o ผักชีฝรั่ง
pez|i
(ntr อกรรมกริยา) มีน้ำหนัก; (น้ำ)หนัก; ถ่วง: kiom ~as? น้ำหนักเท่าไหร่; ; ~o น้ำหนัก; ~ilo เครื่องถ่วง; mal~i เบา kp เทียบกับ pesi: mal~a manĝo อาหารเบา; pli~iĝi น้ำหนักเพิ่มขึ้น
pi|a ใจบุญ; เคร่ง
pian|o เปียโน; ~isto นักเปียโน
piĉ|o (คำทั่วไป) ปากช่องคลอด
Pidsanulok|o พิษณุโลก
pied|o เท้า; ตีน; บาท; ~bati เตะ; ~fingro นิ้วเท้า; ~iri เดินไป; เดินเท้า; ~iranto คนเดินเท้า; ~irejo ทางเท้า; บาทวิถี; ~spuro รอยเท้า; ~vagi เดินทางไกล; kvar~ulo สัตว์สี่เท้า; nud~a ตีน/เท้าเปล่า; tri~o สามขา
piedestal|o ฐาน
pig|o นกขนดำขาวชนิดหนึ่งคล้ายนกสาลิกาดงหรือนกขุนทอง; นกสาลิกาปากดำ
pigme|o ชนเผ่าพวกหนึ่งมีรูปร่างเตียเล็กที่อาศัยอยู่ในทวีปแอฟริกา; คนตัวเล็กมาก, (คน)เล็ก ๆ
pigment|o สี(ผิว)
pigr|i = mallaboremi
piĵam|o ชุด(เสื้อกางเกง)นอน
pik|i (tr สกรรมกริยา) แทง; ต่อย; กัด; ปวดแสบ; ~(ant)a เผ็ด; ฉุน; ~ilo ปฏัก; เหล็กใน: dento~ilo ไม้จิ้มฟัน; ~stangeto ไม้อันเล็ก ๆ เอาไว้ใช้ทิ่ม
pil|o (elek ไฟฟ้า) หม้อเก็บไฟฟ้า; ถ่านไฟฉาย; ~aro กลุ่มหม้อเก็บไฟฟ้า, แบตเตอรี่
pilgrim|o
ผู้แสวงบุญ
pilk|o ลูกบอล; flug~o วอลเลย์บอล; korbo~o บาสเก็ตบอล; kvarmur~o กีฬาสควอช; pied~o ฟุตบอล
pilol|o ยาเม็ด
pilot|o นักบิน; คนนำร่อน
pin|o สน
Pinang|o ปีนัง
pinĉ|i (tr สกรรมกริยา) หยิก; หนีบ; ~ilo คีม
pingl|o เข็ม; ใบสน; sendanĝera
~o เข็มกลัดซ่อนปลาย
pingven|o นกเพนกวิน
pint|o (สุด)ยอด; ปลาย; สุดยอด; akra~a แหลม
pionir|o ผู้บุกเบิก
pip|o กล้องยาสูบ
pipr|o
(nigra) พริกไทย: ~a
saŭco น้ำพริก
pir|o ลูกแพร์
piramid|o ปีรามิด
pirat|o โจรสลัด
Pirene|oj เทือกเขาพิเรนีส
pirog|o
อาหารมีเปลือกกรอบทำด้วยแปังอบ kp เทียบกับ pasteĉo; เรือที่ขุดจากต้นไม้
piroteknik|o การทำดอกไม้ไฟ; ~aĵo ดอกไม้เพลิง bv. v. โปรดดู artfajraĵo
pis|i
(ntr อกรรมกริยา) ฉี่; เยี่ยว kp เทียบกับ urini ขับปัสสาวะ
pist|i (tr สกรรมกริยา) บด; ~ilo ครก
pistak|o ถั่วพิตาชิโอ
pistol|o ปืนพก
piŝt|o ลูกสูบ
piton|o งูใหญ่; งูหลาม
pitoresk|a น่าเขียนรูป, น่าวาดรูป
pivot|o แกนหมุน; หลัก
piz|o ถั่ว bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม fabo; suker~o ถั่วลันเตา
plac|o สถานที่ (บริเวณรอบ ๆ บ้าน ในหมู่บ้าน หรือในเมือง)
placeb|o ยาหลอก = ŝajnkuracilo
placent|o รกในครรภ์
plaĉ|i
(ntr อกรรมกริยา) เป็นที่พอใจ; ทำให้พอใจ; ที่ชอบ; ถูกใจ: vi ~as al
mi คุณถูกใจผม; ĉi
tiu (homo) tre ~as (al aliaj) คนคนนี้เป็นที่ถูกใจคนอื่น ๆ เป็นอย่างมาก; via domo
~as (al ni) บ้านของคุณทำให้พอใจ; ~(son)a ไพเราะ(เสียง); laŭ~e ตามชอบใจ: (faru)
laŭ~e ตามสบายไม่ต้องเกรงใจ; laŭ
via ~o ตามใจคุณ; แล้วแต่คุณ
plad|o จาน; ที่; เป็นชุด: du ~oj da
rizo ข้าวสองที่; ~o da
frititaj nudeloj tajstilaj ผัดไทยจานหนึ่ง; prepari
~ojn เตรียมถ้วยจาน; ĉef~o (อาหาร)คาว; กับข้าว; ของคาว
plafon|o เพดาน
plag|o สิ่งใด ๆ ที่นำความทุกข์หรือสูญเสียมาให้; ความฉิบหาย; ~i (tr สกรรมกริยา) รังแก; นำความฉิบหายมาให้; ทำให้เจ็บป่วย; เสียใจ
plagiat|i (tr สกรรมกริยา) ขโมยความคิดหรืองานเขียน; ~o โจรกรรมทางวรรณกรรม, การลอกเลียนวรรณกรรม
plaĝ|o ชายหาด
plak|i (tr สกรรมกริยา) ชุบด้วยโลหะ; เคลือบ; ดาดด้วยไม้ลายบาง ๆ; ~o แผ่นป้าย; (foto การถ่ายภาพ) แผ่นถ่ายภาพ
plan|o แผน; แปลน; โครงการ; ตาราง; กำหนดการ; ~i (tr สกรรมกริยา) กำหนดจะ; วางโครงการ; วางแผน(การ)
pland|o ฝ่าเท้า; ~umo พื้นรองเท้า
planed|o ดาวเคราะห์
plank|o พื้น; ชั้น kp เทียบกับ etaĝo
plant|o พืช(พันธุ์); ~ejo สวน kp เทียบกับ ĝardeno: banano~ejo ดงกล้วย; ~i (tr สกรรมกริยา) ปลูก: ~i rizon ปลูกนา; ~oj พืช; ĉambro~o ไม้ประดับ
plast|o พลาสติก
plastik|o ศิลปะที่เป็นงานสามมิติจำลอง
plat|a ราบ; แบน: ~a kaj
glata ราบเรียบ; ~o แผ่น(โลหะ/หิน); จาน; ~aĵo ที่ราบสุง; fermo~o ฝา(ปิด)
platen|o (Pt) ทองคำขาว
platform|o ยกพื้น; ฐานปืน; นโยบาย(ของพรรคการ)
plaŭd|i (ntr อกรรมกริยา) เสียงของคลื่นซัดเข้าหาฝั่ง
plej (adv กริยาวิเศษณ์) (ที่)สุด; ส่วนมาก: (la) ~
bona ดีที่สุด; ~e สุด; ~parte โดยมาก; ~parto ส่วนใหญ่; ~ ŝatas ชอบที่สุด
Plejad|oj ดาวลุกไก่
plejd|o ผ้าห่ม
plekt|i
(tr สกรรมกริยา) สาน; ถัก; สาน; (bambu)~ado การจักสาน kp เทียบกับ korbofarado; (bambu)~aĵo เครื่องจักสาน; har~aĵo ผมถักเปีย
plektr|o
(muz ดนตรี) ปิ๊ก (ดีดกีตาร์ ฯลฯ)
plen|a เต็ม; สมบูรณ์: ~a de/je
polvo เต็มไปด้วยฝุ่น kp เทียบกับ kovrita per/de; ~aĝa ผู้ใหญ่; ~igi เติม; ถม; บรรจุ; กรอก; บรรฐ: ~igi
formularon กรอกแบบฟอร์ม; ~igi per
benzino เติมน้ำมัน(รถ); ~umi ปฏิบัติ; บำเพ็ญ; ทำงานที่ได้รับหมอบหมายให้สมบูรณ์; ~kreskulo ผู้ใหญ่; โต; ~~a ยัดจนแน่น; เปี่ยม; เต็มล้น; ~skribi กรอก; glas~o ปริมาณหนึ่งแก้ว; hom~a คับคั่ง; ล้นหลาม (คน); kuler~o (ปริมาณ) ช้อนเต็ม; mal~a ว่าง; เปล่า; mal~o ที่ว่าง
plend|i
(ntr อกรรมกริยา) บ่น; ร้องเรียน; ~o คำบ่น; ~ema ขี้บ่น; ~emulo คนขี้บ่น; pri~i บ่นถึง
plet|o แผง; ถาด; ofer~o พาน
plezur|o ความสนุกสนาน; ความบันเทิง; ความสมัครใจ; ความเพลิดเพลิน: estos (al
mi) ~o fari (tion) ยินดีที่จะทำ
pli กว่า; เพิ่ม; อีก: ~ laŭta, -e ดังอีก; ดัง ๆ; ~ varma, -e ร้อนขึ้น; ĉu
mi rajtas ricevi iom ~ da manĝaĵo? ขออาหารอีกหน่อยครับ/ค่ะ; ĉu vi deziras ~ da rizo? รับข้าวอีกหรือเปล่า; mi jam ne
deziras ~ ฉันไม่ต้องการอีกแล้ว; mi volas
iri aĉeti ankoraŭ ~ da aferoj ฉันอยากจะไปซื้อของอีก; skribu ~
nete! เขียนดี ๆ หน่อยสิ; ~ kaj ~, daŭre ~ ยิ่ง ๆ ขึ้น(ไป); มากขึ้น: (daŭre)
~ bona vivo ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น; daŭre
~ profunde อย่างลึกซึ้งขึ้น; ~ ol (ยิ่ง)กว่า; เกิน: ~ bona
(ol) ดีกว่า; (iom(et)e)
~ ol dek kilometroj, dek kilometroj kaj iom สิบกิโลเมตรเศษ; ne ~ ol
30-jara อายุไม่เกิน ๓๐ ปี; ~a เพิ่มเติม; ~boniĝi ดีขึ้น: la
ekonomio jam ~boniĝis เศรษฐกิจดีขึ้นแล้ว; ~e แถม; อีก; ละ; ~fortigi เสริมกำลัง; ~igi เพิ่ม; เสริม; ขึ้น; ~iĝi ขึ้นมา; ขึ้นอยู่; ~multo กลุ่มใหญ่; ส่วนใหญ่: veturiloj
daŭre ~multiĝas รถมีมากขึ้นทุกที; mal~ นอยกว่า: ~-mal~
frue เกือบจะตรงเวลา; mal~igi ให้ลด; mal~multo (ชน)กลุ่มน้อย; ข้างน้อย
ploce|o นกกระจาบ bv. v. โปรดดู teksobirdo
plonĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) ดำ(น้ำ); กระโดดน้ำ; ประดา
plor|i
(ntr อกรรมกริยา) ร้องให้; pri~i โศกเศร้าถึง; คร่ำครวญ
ploziv|o (fon สัทศาสตร์) เสียงพยัญชนะกัก, เสียงพยัญชนะหยุด, เสียงพยัญชนะระเบิด
plu (adv กริยาวิเศษณ์) (มาก)ขึ้น; เพิ่มขึ้น; ต่อ(มา): ~a เพิ่ม(เติม)อีก: ~a ekzercado การฝึกหัดเพิ่มเติม; daŭre ~ ไปเรื่อย ๆ, ไปอีก; kaj tiel ~
(ktp) เป็นต้นฯลฯ (ฯลฯ); ne ~: ne ~ uzata ไม่มีใช้แล้ว; ni ne ~
kapablas marŝi ~ เราเดินต่อไปไม่ไหว; li ne ~
manĝas panon เขาไม่กินขนมปังอีก; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~diri, ~paroli กล่าวต่อไป; ~lerni เรียนต่อไปอีก; เรียนเพิ่ม
plug|i (tr สกรรมกริยา) ไถ(นา); ~ebla เหมาะแก่การเพาะปลูก
pluk|i (tr สกรรมกริยา) เด็ด; เก็บ: ~i
florojn เด็ดดอกไม้
plum|o ขนนก; ปากกา; ~amiko เพื่อนทางจดหมาย; fonto~o ปากกาหมึกซึม
plumb|o (Pb) (ธาตุ)ตะกั่ว; ~isto ช่างประปา
plur|aj (‘multaj’ malpli) มากมาย; บาง; หลาย; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~foje: ili
kreskigas rizon ~foje jare พวกเขาทำนากันปีหนึ่งหลายครั้ง; ~silaba มีหลายพยางค์
plural|o (gram ไวยากรณ์) พหูพจน์; จำนวนที่มากกว่าหนึ่ง
plus บวก
Pluton|o ดาวพลูโต
pluv|o ฝน: mankas ~o ฝนแล้ง; ~a tago วันที่ฝนตก; ~i (ntr อกรรมกริยา) ฝนตก: ~emas ครึ้มฟ้าครึ้นฝน; ĉu
~os baldaŭ? ฝนกำลังจะตกหรือ; (jam)
ĉesis ~i ฝนขาดเม็ดแล้ว; ~akvo น้ำฝน; ~ero เม็ดฝน; ~eto ละอองฝน; ~sezono หน้าฝน; ek~i ฝนลงเม็ด; fin~is ฝนขาดเม็ดแล้ว; sen~pluveco ภาวะฝนแล้ง
pneŭ(matik)|o ล้อยาง; ยางรถ bv. v. โปรดดู aertubo; kaŭĉuko
pneŭmat|a ที่เกี่ยวกับอากาศหรือก๊าซ; ขยาย
pneŭmoni|o โรคปอดบวม
Pnompen|o กรุงพนมเปญ
po (prep บุพบท) (แต่)ละ; ที่ละ; ต่อ: ili
trinkis ~ unu glaso พวกเขาดื่มคนละแก้ว; li
ricevas salajron de ~ mil batoj monate เขาได้เงินเดือนพันบาทต่อเดือน/เดือนละพันบาท; ili
suprenvenis la ŝtupojn ~ du พวกเขาขึ้นมาที่ละสองขั้น; veturi ~ kvindek
kilometroj hore ขับรถที่ห้าสิบกิโลเมตรต่อชั่วโมง; pluvas en
Ĉianmajo ~ preskaŭ 120 centimetroj jare ฝนตกในเชียงใหม่ประมาณร้อยยี่สิบเซ็นติเมตรต่อปี; ~grande vendi ขายส่ง
podi|o ยกพื้น; แท่นยืน; เวที(สำหรับพูด)
poem|o บทกวี(บทหนึ่ง)
poent|o คะแนน; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำคะแนน; ~aro คะแนน; แต้ม; เซ็ด
poet|o กวี
poezi|o ภาษากวี; บทกวี; กวีนิพนธ์; ~aĵo บทกวี (ไม่ยาวมาก) bv. v. โปรดดู poemo; versaĵo
pojn|o ข้อมือ bv. v. โปรดดู manartiko; กำปั้น: ~liga
ceremonio พิธีบายศรีสู่ขวัญ
pokal|o ถ้วยกีฬา
pol|a เกี่ยวกับโปแลนด์: la ~a
(lingvo) ภาษาโปแลนด์; Pol|lando ประเทศโปแลนด์ (ĉefurbo เมืองหลวง Varsovio)
poleks|o นิ้วโป้ง, นิ้วหัวแม่มือ
polemik|o กรณีพิพาท; ~aĵo ข้อถกเถียงสาธารณะ, บทวิจารณ์
polic|o การบริหารงานตำรวจ, การดูแลรักษาความสงบเรียบร้อยของชุมชน kp เทียบกับ policanaro; ~ano, ~isto (เจ้าหน้าที่)ตำรวจ; ~ejo สถานีตำรวจ; turisma ~o ตำรวจท่อทเที่ยว
poligami|o ประเพณีมีภรรยาหรือสามีหลายคนในเวลาเดียวกัน
poliomjelit|o ไข้ไขสันหลัง
polis|o กรมธรรม์ประกันภัย
politik|o การเมือง; นโยบาย: eksterlanda
~o นโยบายการต่างประเทศ, วิเทโศบาย; ~a partio พรรคการเมือง; ~(a
scienc)o รัฐศาสตร์; การเมือง; ~aj
rondoj วงการเมือง; ~isto นักการเมือง
polm|o ฝ่ามือ
polp|o ปลาหมึกยักษ์
polur|i (tr สกรรมกริยา) ขัด(ถู); ขัดมัน; ~o การขัด; bv. v. โปรดดู ciro
polus|o ขั้วโลก: negativa
~o ขั้วลบ: norda ~o ขั้วโลกเหนือ
polv|o ฝุ่น; ~osuĉilo เครื่องดูดฝุ่น
pom|o ผลแอปเปิล
ponard|o กริช: ~o
ond-eĝa พร้า; ~i (tr สกรรมกริยา) แทง
pont|o สะพาน; trans~i (tr สกรรมกริยา) ทอดสะพาน
popol|o ราษฎร; ชน(ชาติ); ชาว; ประชา(ชน); ~amaso ฝุงชน; ~nombrado การสำรวจพลเมือง
popular|a นิยม; ~igi ทำให้เป็นที่นิยม
por (prep บุพบท) สำหรับ; เพื่อ; รับ; ให้(กับ); ให้(แก่); กัน; จึงจะ: kiu
aĉetis (ĝin) ~ vi? ใครซื้อให้(คุณ); kunporti vestojn ~ malvarmo เอาเสื้อกันหนาวไป; ~ (/ดีกว่า se) komenci เป็นต้น; ~ …i เพื่อที่จะ; เพื่อ(ว่า); (เพื่อ)จะ; การที่จะ; เป็น: li ne
havas sufiĉajn kvalifikojn ~ peti เขาไม่มีคุณสมบัติเพิยงพอในการสมัคร; mankas
akvo ~ uzi ไม่มีน้ำใช้; mi havas
ion ~ diri ฉันมีอะไรจะบอก; multaj
havas aŭton (~ stiri) หลายมีรถขับ; rizo ~
manĝi ข้าวสำหรับกิน; ข้าวเป็นอาหาร kp เทียบกับ rizo por planti; ~ povi เพื่อจะ…ให้ได้; tranĉi
lignon ~ vendi ตัดไม้ขาย; ~ ke เพื่อ(ที่)ว่า; จึงจะ; ในอันจะ; ให้: mi informos pri la plano, ~ ke vi sciu ผมจะแจ้งแผนงานให้คุณทราบ; vi devas
legi (ĝin), ~ ke vi sciu คุณต้องอ่านจึงจะรู้
por|o รูขุมขน
porcelan|o เครื่องปั้นดินเผาที่ทำจานดินขาว; ~aĵo เครื่องลายคราม ฯลฯ
porci|o ส่วน; ~umi (tr สกรรมกริยา) ปันส่วน
pord|o ประตู; ~ego ประตูใหญ่(ในกำแพงหรือรั้ว); antaŭ~o เฉลียง; ระเบียง
pore|o ต้นกระเทียม พืชคล้ายหอม
pork|o หมู; สุกร; ~aĵo เนื้อหมู
porn(ografi)|o ภาพโป๊, ภาพลามก
port|i (tr สกรรมกริยา) ถือ; นำ; ~i (ĉe si) พก; ~adi ขน (เช่น tien kaj
reen): li ~os la valizon supren por vi เขานำกระเป๋าขึ้นไปให้; (pende) ~ebla (กระเป๋า)หิ้ว; ~ostango หาบ; al~i ไปหยิบ(มา); เอามา; มารับ; มาให้ kp เทียบกับ venigi; el~i เอาออก: el~a
manĝo อาหารไป/มาไว้; kol~i หาบเร่; ; kun~i เอามา; มี/ถือมา(ด้วย); นำ(มา); พา: kun~aĵo สัมภาระ; (sur)~i ใส่; สวม: (sur)~i
ŝuojn, esti vestita per ŝuoj สวมรองเท้า; ŝultro~i สะพาย; trans~i ขน(ส่ง): trans~ilo พาหนะ; ~(ad)o การขนส่ง
portret|o รูปเหมือนบุคคล
portugal|o ชาวโปรตุเกส: la ~a
(lingvo) ภาษาโปรตุเกส;
Portugal|io ประเทศโปรตุเกส (ĉefurbo เมืองหลวง Lisbono)
posed|i (tr สกรรมกริยา) เป็นเจ้าของ; ครอบครอง; มี; ~aĵo สิ่งที่ครอบครอง; สมบัติ; ~anto เจ้าของ
post หลัง(จาก); ต่อมา; ปัจฉิม-: ~ tio/kio หลังจากนั้น; หลัง; kaj ~ tio แล้วค่อย; veni
renkonti min ~ unu horo มาพบผมภายในหนื่งชั่วโมง; ~aĵo สิ่งที่อยู่ข้างหลัง, ก้น, ตูด; ~e ตอนหลัง; ตอนมาเขาก็…; ภายหลัง; ข้างหลัง; ที่หลัง; แล้ว; หลังจากนั้น: lernantoj
devas unue pensi kaj ~e paroli นักเรียนต้องคิดก่อน แล้วค่อยพูดทีหลัง; dek
minutojn ~e สิบนาทีผ่านไป; ~ebrio เมาค้าง; ~eulo ทายาท; เหล่ากอ; ~kuri วิ่งตาม; ~lasaĵo กาก; ~resti ยังคงอยู่(หลังจาก...); ~skribo ปัจฉิมลิขิต (ป.ล.) (ย่อ) P.S.; ~ kiam หลัง; de ~ ตั้ังแต่; de ~ kiam ตั้งแต่
posten|o
ตำแหน่ง(งาน); ตำแหน่งของทหารยาม; ~i (ntr อกรรมกริยา) อยู่ยาม; ~igi เข้าประจำที่; strik~o ตำแหน่งของคนที่คอยกันไม่ให้คนงานเข้าไปทำงานในระหว่างนัดหยุดงาน
postul|i (tr สกรรมกริยา) เรียกร้อง: ~i
redonon, repagon ทวง; ~o ข้อเรียกร้อง
poŝ|o การสั่งจอง; กระเป๋า (เสื้อ, กางเกง), กระเป๋าตังค์; ~lampo ไฟฉาย; ~libro หนังสือฉบับกระเป๋า; หนังสือปกอ่อน; ~mono ทวงเงินที่จ่ายไปแล้ว; ~telefono มือถือ; ~tranĉilo
มีดพับ; ~tuko ผ้าเช็ดหน้า
poŝt|o ไปรษณีย์; จดหมาย; ~ĉeko เช็คไปรษณีย์; ไปรษณีย์ธนาณัติ; ~karto ไปรษณียบัตร; ~kesto ตู้ไปรษณีย์ kp เทียบกับ leterkesto; ~kodo รหัสไปรษณีย์; ~mandato ไปรษณีย์ธนาณัติ; เช็คไปรษณีย์; ~marko ดวงตราไปรษณีย์; แสตมป์; ไปรษณียากร; ~oficejo ที่ทำการไปรษณีย์; aer(~)e, per aer~o ทางไปรษณีย์อากาศ; en~igi ส่งทางไปรษณีย์; pak~o พัสดุ(ไปรษณีย์): sendi pak~e/per pak~o ส่งทางพัสดุ; mare, per surfaca ~, surface ทางไปรษณีย์ทะเล; registrite, per
registrita ~o แบบลงทะเบียน
pot|o หม้อ; กระปุก; กระถาง; ~aĵo เครื่องปั้นดินเผา; ~fari ปั้นดินเผา; kuir~o หม้อ; miks~o อาหารตุ๋น; ผสมผเส; หลายชั้นหลายชนิด
potenc|o พลัง; แรง; ความสามารถ; อำมาจ: ili
ekkaptis la ~on ถูกพวกเขายึดครองอำนาจ; ekvilibro
de ~o ดุลยภาพแห่งอำนาจ; ~a มีอำนาจ
potencial|o เป็นไปได้; มีความสามารถ; ~a สามารถจะเป็นไปได้
pov|i (tr สกรรมกริยา) สามารถ(จะ…ได้); ได้; ไหว; เป็น: ~as esti
kiel oni diras อาจเป็นดั่งว่า; (mi) ~as
manĝi (ĝin) กินเป็น; ~as
troviĝi eĉ bonfarto หากมีความสุขสบายอยู่ก็ได้; ĉeval~o แรงม้า; hom~o แรงคน; sci~i เป็นรู้: sci~as
stiri aŭton ขับรถเป็น; ~o แรง; ความสามารถ; อำนาจ: supernatura
~o ฤทธิ์
povr|a = kompatinda, malriĉa
poz|i (ntr อกรรมกริยา) ทำท่า; วางท่า; kp เทียบกับ ŝajnigi sin; ~ist(in)o (arto ศิลปะ) ผู้แสดงแบบ; ~ulo คนวางท่า; ~o ท่า; อาการ
pozici|o ท่า; ที่เหมาะ; ที่ที่ได้เปรียบ; ฐานะ; ตำแหน่ง kp เทียบกับ posteno
pozitiv|a ด้านบวก; ด้านดี
pra| (prefikso อุปสรรค) บรรพ์, บรรพ- เช่น ~avo ปู่; ตา; ~patroj,
~uloj บรรพบุรุษ; ~historia ก่อนประวัติศาสตร์; ~tempo โบราณกาล, บรรพกาล; ~a ในยุดแรกของโลก
Praĝin|o ปราจีนบุรี
praktik|o การปฏิบัติ; ภาคปฏิบัติ: ~o kaj
teorio หลักปฏิบัติและหลักทฤษฎี; ~i (tr สกรรมกริยา) (นำมาใช้)ปฏิบัติ; ปฏิบัติการ; กระทำ(กิจ); ประกอบ(พิธี); ใช้(วิธี): ~i religion ปฏิบัติศาสนา; ~i sian
profesion ประกอบอาชีพของตัว; ~ado การปฏิบัติ; ~a ใช้ใด้ดี; ใช้จริง; มีประโยชน์; ~aĵoj ธุระการ; ~e ฝ่ายธุระการ bv. v. โปรดดู teorie; ~isto ผู้ปฏิบัติงานวิชาชีพ
pram|o (เรือ)ข้ามฟาก; ~i (tr สกรรมกริยา) ข้ามฝาก kp เทียบกับ (ŝip)transigi
prav|i
(ntr อกรรมกริยา) ถูกต้อง; ทำ/พูดถูก; เข้าใจถูก; kp เทียบกับ ĝusta: li ~as เขาพูดถูก; ~e ถูกแล้ว; ~igi พิสูจน์ว่าถูกต้อง; ~igo ความยุตติธรรม; ข้ออ้าง; mal~i เข้าใจผิด
precedenc|o เรื่องราวแต่ก่อน; sen~a ไม่มีแบบมาก่อน
precept|o คำสั่งสอน,ศีล: (rel ศาสนา) homo kiu
gardas (/sekvas) la ok ~ojn ผู้ที่รับษาศีลแปด; kp เทียบกับ instruo; ordono
precioz|a พยายามพูดให้น่าสนใจ, น่าสนใจ
precip|e เป็นหลัก; ส่วนมาก; เป็นพิเศษ; มากกว่าปกติ; โดยเฉพาะอย่างยิ่ง; ~a หลัก; สำคัญมากกว่าอย่างอื่น
precipit|i (tr สกรรมกริยา) (kem เคมี) ทำให้ตกตะกอน; นอนก้น
preciz|a แม่น; เที่ยงตรง; เป๋ง; ประณีต: ~e
ĝusta พอดี; ~e
tagmezo เที่ยงเป๋ง(ที่เดียว); ~ema พิถีพิถัน; ~igi เจาะจง
pred|o
เหยื่อ; ~i (tr สกรรมกริยา) ล่าเหยื่อ
predik|i (tr สกรรมกริยา) เทศนา; เทศน์; ~o พระธรรมเทศนา
prefer|i (tr สกรรมกริยา) นิยม; ชอบมากกว่า: ~i unu
antaŭ alia เข้าใครออกใคร; Nipa
ŝatas plendi, do mi ~as iri kun Mali นิภาชอบบ่นทำให้ฉันชอบไปกับมาลีมากกว่า; ~e ค่อนข้าง; กว่า
prefiks|o (gram ไวยากรณ์) คำอุปสรรค, หน่วยคำเติมหน้า; kp เทียบกับ afikso; sufikso
preĝ|i (al) สวดมนต์, อธิษฐาน; ~(pet)i อธิษฐาน(ขอ); ~ejo วัด; โบสถ์; สุเหร่า, มัสยิด: ~ejira
tago วันไปวัด ฯลฯ
preleg|o บทบรรยาย; การบรรยาย; ปาฐกถา; ~i (ntr อกรรมกริยา) บรรยาย kp เทียบ lekcii
prem|i (tr สกรรมกริยา) กด(ดัน); บีบ; หีบ; อัด; ~o ความดัน; แรงดัน; al~i ประทับ; ĉirkaŭ~i กอดกันกลม; สวนกอด; dis~i หีบ; el~ คั้น(เอาออก); หีบ; บีบคั้น; kun~i เม้ม; อัด: homoj kun~iĝas tra la tago คนแน่นตลอบวัน; (kun)~egi ขยี้; บี้; หีบ; sub~i กดดัน; กดขี่; ข่ม(ขี่); ปราบ(ปราม); บีบคั้น
premi|o รางวัล
pren|i (tr สกรรมกริยา) เอา(ไป/มา); (ไป/มา)รับ; นำ; หยิบ(เอา); de~i ถอด: de~i (de si) la ŝuojn) ถอดรองเท้า(ไว้); de~i (la manĝilaron) เก็บโต๊ะ; ĉirkaŭ~i กอด; ล้อม; (ek)~i จับ; el~i เอาออก; for~i เอาไป; ir~i ไปรับ; kun~i เอา/นำ(…)มา(ด้วย); พา; parto~i (มีส่วน)ร่วม; เข้าร่วม; re~i เอาคืน: re~i sian
promeson คืนคำ; trans~i รับทำต่อไป; เข้าคมบคุม
prepar|i (tr สกรรมกริยา) เตรียม; จัด(การ): ~i manĝaĵon หุงหาอาหาร; (iri) ~i
sin(/~iĝi) เข้าเตรียมตัว
prepozici|o คำบุพบท
pres|i (tr สกรรมกริยา) (ตี)พิมพ์(หนังสือ); ~aĵo สิ่งตีพิมพ์; ~ejo โรงพิมพ์; ~ilo เครื่องพิมพ์หนังสือ; ~isto ผู้พิมพ์ kp เทียบ eldonisto; ~provaĵo สิ่งพิมพ์ฉบับพิสูจน์อักษร
preskaŭ เกือบ(จะ); แทบ; จวน(จะ/เจียน); แค่: (~) enironta เพิ่งย่างเข้า
prestiĝ|o เกียรติภูมิ
preter (prep บุพบท) เลยไป; พ้น; ไกล; มากกว่า; ล่วง; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~iri (เดิน)ผ่านไป; พ้น; ~lasi เว้น; มองข้าม; ~marŝi เดินผ่าน; ~pasi ผ่านไป; เลยไป; แซง (รถ); ปล่อยให้ผ่านไป: ~pasigi พา…เดินผ่าน; ~pasanto ผู้สัญจร; ~pasejo ทางสัญจร; ~salti กระโดดข้ามไป
pret|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a พร้อม; เสร็จ(แล้ว): ĉu
vi (jam) ~as iri? Ankoraŭ ne (preta) คุณพร้อมจะไปหรือยัง ยังครับ/ค่ะ; ~igi จัด(ให้พร้อม): ~igi tablon, liton จัดโต๊ะ, เตียง kp เทียบกับ aranĝi; ~~a เพรียบพร้อม; agi~a เตรียมร้อม
pretekst|o ข้อแก้ตัว; ~i (tr สกรรมกริยา) แก้ตัว kp เทียบกับ sin senkulpigi
pretend|i (tr สกรรมกริยา) เรียกร้อง, เรียกร้องสิทธิ์; อ้างสิทธิ์; ~o การอ้างสิทธิ
preterit|o (gram ไวยากรณ์) อดีตกาล
prevent|i (ĉefe
med แพทยศาสตร์ส่วนมาก) (tr สกรรมกริยา) ป้องกัน kp เทียบกับ antaŭmalhelpi: ~i malsanon ป้องกันโรค; ~ado การป้องกัน kp เทียบกับ malhelpado
prez|o ราคา: nomi ~on เรียกราคา kp เทียบกับ fiksi; postuli tro altan ~on (por, de) คิดเงินเกิน; li
postulas de ni ~on nealtan เขาคิดเราไม่แพง; ~etikedo ป้าย(บอก)ราคา; vetur~o ค่าโดยสาร
prezenc|o (gram ไวยากรณ์) ปัจจุบันกาล bv. v. โปรดดู nuntempo
prezent|i (tr สกรรมกริยา) (นำ)เสนอ; แสดงให้เห็น; ละคร; ยื่น: ~i la
novaĵojn เสนอข่าว
prezid|i (tr สกรรมกริยา) เป็นประธาน; ควบคุม; ~anto ประธาน; นายก; (ŝtat)~anto ประธานาธิบดี kp เทียบกับ prezidento; vic~anto รองประธาน
pri (prep บุพบท) เกี่ยว(ข้อง)กับ; (ด้วย)เรื่อง; ถึง(เรื่อง): ~ kio/kiu afero? ด้วยเรื่องอะไร; ili
klaĉas ~ vi / ili ~klaĉas vin พวกเขานินทาคุณ; ili ridas
~ la venko พวกเขายิ้มในชัยชนะ; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~konstrui ก่อสร้าง(บนสถานที่); ~plori โศกเศร้าถึง; คร่ำครวญ; ~semi เพาะปลูก(นา ฯลฯ); ~serĉi ตรวจค้น; ~ŝteli ปล้น
prim|o, -a ตัวเฉพาะ
princ|o เจ้า(ชาย/นาย); ~ino เจ้า(นาย/หญิง)
princip|o หลัก(การ); หลักเกณฑ์; อุดมการ; ~e โดยหลัก
print|i (tr สกรรมกริยา) (ใช้กับคอมพิวเตอร์เท่านั้น) พิมพ์ kp เทียบกับ presi; ~ilo เครื่องพิมพ์
printemp|o ฤดูใบไม้ผลิ: (การปรุงอาหาร) ~a
rulaĵo (แต่ใช้ดีกว่า lumpio) ปอเปี้ยะ
privat|a ส่วนตัว; เอกชน: ~a
entrepreno บริษัทเอกชน; ~eco ความเป็นส่วนตัว; ~ulo เอกชน
privilegi|o สิทธิพิเศษ
pro (prep บุพบท) เนื่อง(มา)จาก; ด้วย; จาก: okazis ~ neatento เกิดจากการไม่ระวัง; ~ kio ด้วยเหตุอะไร; (มา)ทำให้; ~ tio เนื่องจากนั้น; ~ tio ke ค่าที่; เพราะ(เหตุ)ว่า; เนื่องจาก; เนื่องด้วย; ด้วยเหตุที่; โดยเหตุที่; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~peti ขอร้องแทนผู้อื่น
probabl|a (se paroli pri opinio, okazaĵo) น่าจะดี, น่าจะเป็นไปได้ kp เทียบกับ kredebla, supozebla, verŝajna, proksimuma; ~e คง(จะ); น่าจะเป็นไปได้; ~eco ความน่าจะเป็น
problem|o ปัญหา; sen~e ไม่มีปัญหา; ก็ได้
proced|i
(ntr อกรรมกริยา) เดิน; ดำเนิน kp เทียบกับ daŭrigi; funkciigi; ~o การดำเนิน; ข้อปฏิบัติ bv. v. โปรดดู procezo
procedur|o วิธีทำ; ขั้นตอน; วิธีดำเนินการ
proces|o (jur กฎหมาย) คดี; (ถ้อย)ความ; สำนวน: kriminala
~o คดีอาญา; (anat กาย) เนื้องอก; ~i (ntr อกรรมกริยา) (kontraŭ; pri) สู้ความ
procesi|o (ขบวน)แห่; การเดินขบวน
procent|o เปอร์เซ็นต์, (จำนวน)ร้อยละ bv. v. โปรดดู centono: ses ~oj/centonoj ร้อยละหก; preskaŭ
cent-~e เกือบร้อยเปอร์เซนต์; ~a signo เครื่องหมายร้อยละ
procez|o (tek ทางเทคนิค) กระบวนการ, กรรมวิธี, ขั้นตอน
produkt|i (tr สกรรมกริยา) ผลิต; ทำ(ให้); ~(ad)o การผลิต; การออก; ~aĵo ผลิตภัณฑ์, ผลิตผล; เครื่อง: ledaj
~aĵoj/ledaĵoj เครื่องหนัง; ~ema, ~iva อุดมสมบูรณ์; ~iv(ec)o ความสามารหรือประสิทธิภาพในการผลิต; re~i สืบพันธุ์; ลอก, ทำซ้ำ
produktiv(ec)|o การผลิต
profesi|o อาชีพ; วิชาชีพ; praktiki
~on ประกอบอาชีพ
profesor|o ศาสตราจารย์ kp เทียบกับ instruisto ครู
profet|o ผู้พยากรณ์; ~aĵo คำทำนาย
profil|o ด้านข้างของใบหน้า; รูปด้านข้าง; (komputiko วิทยาการคอมพิวเตอร์) โปรไฟล์, ประวัติย่อ
profit|o กำไร: ~e (al) เพื่อประโยชน์(ของ); ~odona ให้ผลกำไร; kun~i ปันผล
profund|a ลึก; ลึกซึ้ง: ~e
sentata ลึกซึ้ง; ~eco ความลึก; en~iĝi ฝักใฝ่; mal~a ตื้น
program|o รายการ; โปรแกรม; โครงการ; กำหนด(การ); นโยบาย; ~aro ซอฟแวร์; ~isto (komputila) โปรแกรมเมอร์
progres|i
(ntr อกรรมกริยา) ก้าวหน้า; เจริญ(ก้าวหน้า); วัฒนา; ขึ้น; พัฒนา; kp เทียบกับ antaŭeniri; ~o ความเจริญ; กวามก้าวหน้า; พัฒนา(การ); ~ado การก้าวหน้า; ~into ผู้ที่กำลังพัฒนา (ในการเรียน)
prognoz|i พยากรณ์…ทาย; veter~o การพยากรณ์อากาศ
projekt|o โครงการ; แผน
proklam|i (tr สกรรมกริยา) ประกาศ(ใช้)
prokrast|i (tr สกรรมกริยา) เลื่อน (เวลา); ประวิง; sen~a, -e ทันที
proksim|a
(al) ใกล้(เคียง), หน้า; สนิท; ใกล้ชิด; ~ume ประมาณ; ราว; al~iĝi เข้าใกล้; mal~a (de) ไกล: tre mal~a ตั้งไกล
promen|i
(ntr อกรรมกริยา) (ไป)เดินเล่น; ~igi พา (สุนัข ม้า ฯลฯ) เดิน
promes|i
(tr สกรรมกริยา) (al iu) (ให้)สัญญา(กับใคร); คำปฏิญาณ; ~o สัญญา(กับ)
pronom|o คำสรรพนาม
prononc|i (tr สกรรมกริยา) ออกเสียง bv. v. โปรดดู elparoli;
~(ad)o การออกเสียง; สำเนียง; ~maniero การออกเสียง, สำเนียงการพูด
propagand|i(tr สกรรมกริยา), ~o โฆษณาชวนเชื่อ
propon|i (tr สกรรมกริยา) เสนอ(ขึ้น); ประมูล bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม prezenti; ~i (al) ยก(…)ให้; ~i fari เสนอให้ทำ; ~o ข้อเสนอ; ญัตติ; ~anto ผู้เสนอ
proporci|o สัดส่วน; ~e ตามส่วน
propozici|o (gram ไวยากรณ์) อุนประโยค; (ตรรกวิทยา) ปัญหาที่จะต้องพิสูจน์; ĉef~o, ĉeffrazo มุขยประโยค; sub~o, subfrazo อุนประโยค(ที่ขยายมุขยประโยค)
propr|a (เป็น)ของตนเอง/ของเขาเอง; เฉพาะตัว: ~a nomo ชื่อของตัวเอง; ĉiu
havas sian ~an guston ต่างคนก็ต่างใจ; en la
taja ĉiu silabo havas ~an sonnivelon (tonon) ในภาษาไทย พยางค์แต่ละพยางค์จะมีระดับเสียงของตัวเอง; ~aĵo ทรัพย์สมบัติ; คุณสมบัติ; ~(senc)e อย่างในวิธีของตัวเอง; ~igi (al si) ทำให้เป็นของตัวเอง; แยกเอาไป; ขโมย; ~igo ความเหมาะสม
propriet|o (jur กฎหมาย) ทรัพย์สมบัติ; ~i เป็นเจ้าของ; ~ulo เจ้าของ
prosper|i
(ntr อกรรมกริยา) เจริญ; รุ่งเรือง; งอก(เงย/งาม); งาม; เพื่องฟู; วุฒิ: ~is al mi
lin trovi เป็นความสำเร็จของฉันที่ได้พบกับเขา; ~o ความเจริญ; ความรุ่งเรือง; ความสำเร็จ
prostat|o ต่อมลูกหมาก
prostitu|i
(tr สกรรมกริยา) ขายบริการทางเพศ;~it(in)o ดอกทอง; (หญิง)โสเภณี
protekt|i
(tr สกรรมกริยา) (ion/iun kontraŭ)
ป้อง(กัน); คุ้ม(กัน)
protest|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) (ประ)ท้วง; ~o คำประท้วง: ~marŝi
เดินขบวนคัดค้าน
protestant|o (rel ศาสนา ศาสนาคริสต์) โปรเตสแตนต์, คริสเตียน
protokol|o สนธิสัญญา (kom ธุรกิจ) โพรโทคอล หรือศัพท์บัญญัติว่า เกณฑ์วิธี; ~i (tr สกรรมกริยา) ำสนธิสัญญา, จดบันทึกรายงานการประชุม; (คอมพิวเตอร์) ชื่อล็อกอิน (ติดต่อเข้า); viv~o ประวัติส่วนตัว; ประวัติย่อ
proton|o (fiz ฟิสิกส์) โบรตอน
prototip|o ต้นแบบ
prov|i (tr สกรรมกริยา) พยายาม; ลอง; ริอ่าน: ni ~u
ĉi tiun manĝejon? เราลองทานอาหารร้านนี้ดูไหมครับ; ~inda น่าลอง; (el)~i ทอดลอง; ทดสอง; ลองดู: el~i la
paciencon ทดสองความอดทน; ~legi ตรวจพิสูจน์อักษร; อ่านทวน; ~vesti, sur~i ลอง(ตัว/ใส่); pres~aĵo สิ่งพิมพ์ฉบับพิสูจน์อักษร
proverb|o สุภาษิต; ภาษิต
provinc|o มณฑล; จังหวัด; ส่วนภูมิภาค; นคร; kp เทียบกับ gubernio: la ~oj ภูมิภาค; ~a, ~e ต่างจังหวัด; ส่วนภูมิภาค; หัวเมือง; kp เทียบกับ el/en la kamparo: ~a urbo หัวเมือง; ~ano ชาวหัวเมือง; ~estro ผู้ว่าราชการจังหวัด; เจ้าเมือง
proviz|i (tr สกรรมกริยา) (per) จัดเตรียม; บริการ; ให้; ดุูแล; ทำให้บางอย่างสมบูรณ์ (เท่าที่เป็นไปได้): ~i hundon per manĝaĵo ดูแลสุนัขด้วยอาหาร; ~i iun
per scio ให้ความรู้กับคนบางคน; ~i per
personaro จัดเตรียมโดยใช้เจ้าหน้าที่; plen~ita
(per) เพรียบพร้อม; (provi)
~i (iun aŭ iun celon) per mono จัดหาเงินให้; ~o ปริมาณ
provizor|a ชั่วคราว; เฉพาะกาล bv. v. โปรดดู dumtempa; ~e สักตั้ง
provok|i (tr สกรรมกริยา) ยุ; กระตุัน; ทำให้; ขัด(เคืองใจ)
prud|a หวงเนื้อหวงตัว
prudent|a มีสติ; รอบคอบ; ~o สติ(ปัญญา); สามัญสำนึก; ความรอบคอบ; mal~a หุนหัน
prun|o ลูกพลัม; sek~o ลูกพลัมแห้ง
prunt|i (tr สกรรมกริยา) ยืม; ~edoni ให้ยืม; ~epreni ขอยืม; กู้; ~vorto ทับศัพท์
pruv|i (tr สกรรมกริยา) พิสูจน์; ~o ข้อพิสูจน์; ~aĵo เครื่องพิสูจน์
pseŭdonim|o นามแฝง bv. v. โปรดดู kaŝnomo
psik|o, psiĥ|o จิตใจ; ขวัญ; ~a, ~e ทางจิต; ~analizo จิตวิเคราะห์; ~opatio ความผิดปกติทางจิต
psikiatr|o จิตแพทย์
psikiatri|o จิตเวช
psikolog|o นักจิตวิทยา
psikologi|o จิตวิทยา
psikoz|o จิตวิปลาส; วิกลจริต
publik|o
ประชาชน; สาธารณะ: ~a
asist(ad)o ประชาสงเคราะห์; la ~a
opinio มติมหาชน; ประชามติ; la
plimulto (de la ~o) มหาชน; ~igi เผยแพร่; ประชาสัมพันธ์
puĉ|o (pol การเมือง) รัฐประหาร kp เทียบกับ ŝtatrenverso
pudr|o (เครื่องสำอาง) แป้ง
pug|o ก้น
pugn|o
หมัด; กำปั้น; ~(ofrap)i ชกต่อย; หมัด
Puket|o ภูเก็ต
pul|o
(ตัว) หมัด; ~bazaro ตลาดขนาดใหญ่ที่ขายของมือสองทุกชนิด
puli|o รอก (เครื่องกลอย่างหนึ่งใช้ดึงสิ่งของ)
pulm|o ปอด
pulover|o เสื้อกันหนาว
pulvor|o ผง; ~(ec)a เป็นผง; ~igi ทำให้เป็นผง; lav~o ผงซักฟอก
pulv|o ดินปืน
pump|i (tr สกรรมกริยา) สูบ; ~ilo เครีื่องสูบ
pun|i (tr สกรรมกริยา) ลงโทษ; ทำโทษ; ~o (การลง)โทษ; mon~i ปรับไหม; mon~o ค่าปรับ
pund|o (monunuo หน่วยเงินตรา) ปอนด์
punkt|o ข้อ(ความ); จุด; ประเด็น; ประการ; ~i ทำเป็นจุด ๆ; ~ita, ~ohava ลายจุด; ~okomo เครื่องหมายอัฒภาค ( ; ); du~o โคลอน, เครื่องหมายทวิภาค ( : ); nul~o ขีดศูนย์
• NB สำหรับการแสดงเลขทศนิยมในภาษาเอสเปรันโตให้ใช้เครื่องหมายจุลภาค ( , ) ĉe decimaloj
internacia uzo postulas komon เช่น 5,2 kvin komo
du; ส่วนจำนวนที่มากกว่าพันให้ใช้ช่องไฟหรือเครื่องหมายจุด ĉe ciferoj kiel dek mil oni
prefere uzu spacon เช่น 10 000
punt|o
ลูกไม้
pup|o ตุ๊กตา(ตัว); หุ่น kp เทียบกับ marioneto; ดักแด้; ~ulino
ผู้หญิงที่หน้าตาสวย; ombro~o ภาพน่ิง
pupil|o
ลูกตาดำ, รูม่านตา
pur|a, ~e สะอาด; แท้; ~i, ~a บริสุทธิ์; ~(ec)o, ~a ความสะอาด; พิศุทธิ์; ~igi ทำให้สะอาด, ทำความสะอาด; ชำระ: ~igi
ŝuojn ซักรองเท้า; ~u
viŝe! เช็ดให้สะอาดนะ; (el)~igi กวาดล้าง; mal~i, -a สกปรก; mal~igi ทำเปื้อน; mal~iĝi เปื้อน; mal~eco ความไม่สะอาด; plimal~iĝi สกปรกลง; sek~igi ซักแห้ง
purpur|a, ~o สีม่วง
pus|o น้ำหนอง
pustul|o ฝี
puŝ|i (tr สกรรมกริยา) ผลัก; ดัน; ไส; kp เทียบกับ premi; antaŭen~i เข็น; en~i สอด; for~i ผลักไส; ไม่ยอมรับ; ปฏิเสธ; inter~i แทรก; kun~iĝi ชนกัน; re~i ขับไล่; ผลักดัน; เถียง
put|o บ่อ
putin|o โสเภณี; ดอกทอง
putr|i (ntr อกรรมกริยา) เน่า; ~a เน่า; for~inta เน่าเปี่อย
puzl|o เกมต่อชิ้นส่วนภาพ; จิ๊กซอว์
rab|i (tr สกรรมกริยา) ปล้น; จี้; ~(ad)o การปล้น; โจรกรรม; ~isto, ~ulo โจร; นักจี้; ~istaro,
~obando กองโจร; ~obesto สัตว์ที่กินสัตว์อื่นเป็นอาหาร
rabat|i (tr สกรรมกริยา) ลด(รากา); ~o ส่วนลด; ลดรากา; ~vend(ad)o การขาย
rabot|i (tr สกรรมกริยา) ไส (ด้วยกบ); ~ilo กบ (ไสไม้ ฯลฯ)
raci|o ความมีเหตุผล; ~a มีสติ; รู้จักเหตุผล
rad|o (ลูก)ล้อ; tri~a taksio รถสามล้อเครื่อง; ตุ๊ก ๆ
radar|o เรดาร์
radi|o
1 รังสี; แสง; ซี่ล้อรถ; 2 วิทยุ; ~(ad)i เปล่ง; ฉายออกมาเป็นรังสี; ~oaparato, ~ricevilo (เครื่อง)วิทยุ; ~stacio สถานีวิทยุ
radik|o ราก; ~i (ntr อกรรมกริยา) ฝังราก; el~igi ลบล้าง; ถอนรากถอนโคน; en~iĝi ตั้งรกราก; ฝังราก: en~iĝinta เข้ากระดูกดำ; (gram ไวยากรณ์) (vort)~o รากคำ
radio| เกี่ยวกับรังสี เช่น ~aktiveco กัมมันตภาพรังสี; ~aktiva เกี่ยวกับกัมมันตรังสี; ~terapio รังสีบำบัด
radium|o ธาตุเรเดียม
radius|o เส้นรัศมี
rafan|o หัวผักกาด
rafin|i (tr สกรรมกริยา) กลั่น; ~ejo โรงกลั่น
raj|o ปลากระเบน
rajd|i (ntr อกรรมกริยา, tr สกรรมกริยา) ขี่ (หลังสัตว์หรือยานพาหนะ) (sur / -n): ~i sur biciklo/ĉevalo ขี่จักรยาน/ม้า
rajt|o สิทธิ: ~oj kaj
liberecoj สิทธิเสรีภาพ; ~i (tr สกรรมกริยา) ได้: vi ~as
manĝi unua คุณสามารถกินได้เป็นคนแรก; ĉu
mi ~as? ฉันได้ไหม; ĉu
mi ~as rigardi tion? ขอดูนั้นหน่อยได้ไหมครับ; ĉu
mi ~as uzi la telefonon? ขอดิฉันใช้โทรศัพท์ได้ไหมคะ; oni ne
~as parki ĉi tie จอดรถที่นี่ไม่ได้; ขอ; ~igi ให้อำนาจ; ~igisto ตัวแทน; สายลับ; เอเย่นต์; voĉdon~o สิทธิในลงคะแนนเสียง
raked|o ไม้ตี; tenis~o ไม้เทนนิส; volanluda ~o ไม้แบดมินตัน
raket|o จรวด; bv. v. โปรดดู fuzilo
rakit|o โรคกระดูกอ่อน
rakont|i
(tr สกรรมกริยา) (pri) เล่า; บอก: krome mi ~u ผมจะเล่าให้ฟังอีก; ~o เรื่อง: ~o pri
vilaĝano เรื่องราวของชาวบ้าน; fin~i เล่าจบ
Ramajan|o รามเกียรติ์
rambutan|o เงาะ
ramp|i
(ntr อกรรมกริยา) คลาน; เลื้อย; ไต่; ~ulo สัตว์เลื้อยคลาน
ran|o กบ; ~homo มนุษย์กบ
rand|o ชาย; ริม
rang|o ตำแหน่ง; ยศ: unua~a ชั้นยอดเยี่ยม; ช้ันครู; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีช้ันเป็น; sen~uloj ลูกแถว
Rangun|o กรุงเมืองย่างกุ้ง
rap|o ผักกาดชนิดหนึ่ง
rapid|a (รวด)เร็ว; ทันใด(นั้น); ด่วน; รีบ: sufiĉe ~a ทันใจ; ~e อย่างรวดเร็ว; ~i ไปอย่างเร็ว: li ~as เขารีบร้อน; ~eco ความเร็ว; ~ega เร็วมาก; ~o ความเร็ว; ~igi รีบเร่ง; ~u! เร็ว ๆ; ~umo เกียร์: endentigi
~umon เข้าเกียร์; ~umstango, ~umŝanĝilo เครื่องเปลี่ยนเกียร์; mal~a, ~e ช้า; ค่อย; mal~iĝi เบา
raport|i (tr สกรรมกริยา) (บันทึก)รายงาน; แจ้ง(ความ); ~isto คนข่าว; ผู้สื่อข่าว; ~o รายงาน; เรื่องราว; สารคดี: novaĵ~o รายงานข่าว; (skriba) จดหมายเหตุ
rar|a พบไม่บ่อย; หายาก; ~aĵo ของหายาก
ras|o เชื้อ(ชาติ); เผ่าพันธุ์; พวกผิว; วงศ์; ตระกูล: ~a
diskriminacio การถือผิว; ~o de
hundo สุนัขพันธุ์หนึ่ง; ~ismo ลัทธิเหยียดผิว
rasp|i (tr สกรรมกริยา) ขูด; เทียบกับ raboti; ~aĵoj ขี้กบ, ขี้เลื่อย: kokos~aĵoj มะพร้าวขูด
rat|o (Rattus) หนู; ชวด
ratif|o สัตยาบัน; ~i (tr สกรรมกริยา) ให้สัตยาบัน
raŭk|i
(ntr อกรรมกริยา) (เสียง)แหบ
rav|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ลุ่มหลง; ~iĝi ลุ่มหลง; หลงเสน่ห์; ~a จิ้มลิ้ม; น่ารัก(ดี); ~o การทำให้หลงใหล; ความยินดี
raz|i
(tr สกรรมกริยา) โกน; กัน: ~i al si la barbon โกนหนวด; ~ilo มีดโกน; เครื่องโกน; ~klingo ใบมีดโกน
re|e อีก, ใหม่; คืน; ~en ย้อนกลับ: iri tien
kaj ~en สัญจรไปมา; (prefikso อุปสรรค) ขึ้นใหม่; วก; กลับคืน เช่น 1 กลับ; คืน เช่น ~akordiĝi คืนดี; ~aranĝi รื้อจัด; ~doni (tr สกรรมกริยา) คืน; ให้ผลตอบ; ~konstrui สร้างใหม่ขึ้น; ~pagi คืนเงิน; ~preni เอาคืน; คืนคำ; ~sendi ส่งคืน; 2 อีก, ให เช่น ~formi ปฏิรูป; ~konstrui สร้างใหม่; ~legi อ่านอีกที; ~studi ทบทวน; ~telefoni โทรใหม่; โทรกลับ; ~veni กลับมา; กลับคืน; วกมา
reakci|o (kem เคมี, fiz ฟิสิกส์, pol การเมือง ฯลฯ) ปฏิกิริยา; ~ulo ฝ่ายขวา; ~i (ntr อกรรมกริยา) ทำกิริยา; ~ilo ธาตุที่ใช้ในการเคมี; ~aviadilo เครื่องบินเจ๊ท
reaktor|o (fiz ฟิสิกส์) เครื่องควบคุมพลัง bv. v. โปรดดู nuklea; เครื่องยนต์เจ็ท
real|a จริง; แท้จริง; มีตัวตน
recenz|i (tr สกรรมกริยา) วิจารณ์หนังสือ; ~o บทวิจารณ์; ~into ผู้วิจารณ์หนังสือ
recept|o ตำรับ(กับข้าวประกอบด้วยวิธีปรุง); สูตร; ใบสั่งยา
reciprok|a ซึ่งกันและกัน; ทั้งสองฝ่าย; มีร่วมกัน; ~i (tr สกรรมกริยา) แลกเปลี่ยนกัน
recit|i (tr สกรรมกริยา) ไล่; ท่อง
recital|o (muz ดนตรี) การเดี่ยวเครื่องดนตรี
redakt|i (tr สกรรมกริยา) ทำหน้าที่บรรณาธิการ; แก้ไข; เรียบเรียง; ~isto บรรณาธิการ
redaktor|o บรรณาธิการ = redaktisto
redukt|i (tr สกรรมกริยา) (ให้)ลด bv. v. โปรดดู malpliigi; limigi
referenc|o คนรับรอง; อ้างอิง kp เทียบกับ aludo; montrilo: ~dokumentoj เอกสารอ้างอิง kp เทียบกับ konsulti; ~i
(tr สกรรมกริยา) อ้าง(อิง); บ่ง(ถึง)
referendum|o การลงประชามติ
refleks|o ภาพสะท้อน
refleksiv|o (gram ไวยากรณ์) คำที่ย้อนกลับไปหาประธาน; (mat คณิตศาสตร์) ความสัมพันธ์สะท้อน
reflekt|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้แสงสะท้อน; ส่องกลับ; kp เทียบกับ speguli; eĥi; reĵeti; resendi; ~o การสะท้อน; เงา; ~aĵo สิ่งสะท้อน; ~ilo เครื่องสะท้อน
refut|i (tr สกรรมกริยา) ต่อล้อต่อเถียง; โต้แย้ง; หักล้าง
reg|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) (ปก)ครอง; ควบคุม; กำกับ; ~(ad)o การปกครอง; รัฐประศาสน์; อำนาจ; การปราบปราม: sub ~o อยู่มือ; ~anto ผู้ปกครอง; เจ้า; ~ato ผู้อยู่ในปกครอง; ~istaro รัฐบาล: ~istara
funkciulo ข้าราชการ; ~rado มู่เล่; kvarera
~sistemo จตุสดมภ์; mem~a เอกราช: lando
mem~a ประเทศเยกรช; mem~ado การปกครองตนเอง; super~i (ครอบ)ครอง; อยุ่เหนือ; super~o ความเป็นประมุข; tele~ilo รีโมท
regal|i (tr สกรรมกริยา) เลี้ยง; สนอง: ~o por la
okuloj ขวัญตา
regent|o ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน
regiment|o
กรมทหาร
region|o ภาค; บริเวณ; แถบ
registr|i (tr สกรรมกริยา) ลงทะเบียน; บับทึก; จด: ~ita letero จดหมายแบบลงทะเบียน; ~o การลงทะเบียน; การจดทะเบียน: ~(ad)o de
mort(int)oj สถิติคนตาย; ~aĵo จดหมายเหตุ; ~iĝi จดทะเบียน; ~iĝo การจดทะเบียน; ~isto นายทะเบียน; son~ilo เครื่องบันทึกเสียง
reglament|i (tr สกรรมกริยา) วางระเบียบ
regn|o อาณาจักร; ราษฎร์
regul|o หลักเกณฑ์; ข้อบังคับ; กฎ(เกณฑ์); บรรทัดฐาน kp เทียบกับ leĝo: gramatika ~o หลักเกณฑ์ทางโวยากรณ์; trafik~aro กฎจราจร; ~a สม่ำ(เสมอ): ~a kliento ลูกค้าขาประจำ; ~e เสมอมา; (เป็น)ประจำ; เป็นระยะ ๆ
reĝ|o พระราชา; กษัตริย์; พระเจ้าอยู่หัว; พระเจ้าแผ่นดิน; ในหลวง; พญา; พระยา: ~o Luizo
14a de Francio พระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ แห่งฝรั่งเศส; Strato
Reĝo Ramo 6a ถนนพระราม ๖; ~a: ~a familio ราชวงศ์; ~a
lingvaĵo ราชาศัพท์; ~a palaco พระตำหนัก; ~a sidejo พระที่นั่ง bv. v. โปรด tron(ej)o, palaco ktp; Lia Reĝa Moŝto พระบาทสมเด็จ; ~ado รัชสมัย; ~familiano เจ้า, จ้าว:
~familianoj พระบรมวงศานุวงศ์; ~ino ราชินิ; นางพญา; ~lando ราชอาณาจักร; grand~o มหาราช: Reĝo
Praĉaŭtaksin la Granda พระเจ้าตากสินมหาราช; vic~o ผู้สำเร็จราชการ; อุปราช
reĝim|o ระบบ(การปกครอง); (elek ไฟฟ้า) การปฏิบัติตัว
reĝisor|o ผู้กำกับการแสดง bv. v. โปรดดู surscenigisto
rehabilit|i (tr สกรรมกริยา) ปฏิสังขรณ์; ฟื้นฟู
reklam|i (tr สกรรมกริยา) โฆษณา; ~o โฆษณาการ; ~agentejo ปริษัทรับทำโฆษณา
rekomend|i (tr สกรรมกริยา) (ให้คำ)แนะนำ; พิจารณาเสนอ
rekord|o ประวัติ; ~a เป็นประวัติการณ์
rekrut|o (mil ทหาร) ทหารใหม่ bv. v. โปรดดู konskripciito; ~igi เกณฑ์ทหาร, ทำให้เป็นทหาร kp เทียบกับ varbi (soldaton); ~iĝi กลายเป็นทหาร
rekt|a, ~e ตรง: ~e antaŭen ตรงไป(ยัง); ~e kontraŭ ตรงข้ามกับ: per ~a
metodo โดยวิธีตรง; ~ilo (ไม้)บรรทัด; mal~a คด; งอ; โค้ง; (ทาง)อ้อม; ไม่ใช่ทางตรง; mal~eco ความโค้ง kp เทียบกับ kurbeco
rel|o ราว
relajs|o (elek ไฟฟ้า; mek กลศาสตร์) เครื่องถ่ายทอดกำลังแม่เหล็กไฟฟ้า
relativ|e ค่อนข้าง
relief|o พื้นนูน; ลายดุน; ~igi ดุน; ทำให้นูน
religi|o ศาสนา; kredi je
~o เชื่อในศาสนา
rem|i
(ntr อกรรมกริยา) พายเรือ; แจว; ~boato เรือพาย; ~ilo กรรเชียง; แจว kp เทียบกับ pagajo; ~ilingo หูกรรเชียง
rembur|i (tr สกรรมกริยา) ยัดไส้; ทำให้พอง; kp เทียบกับ plenŝtopi ~aĵo นวม : (tro)~ita seĝo เก้าอี้นวม
remiz|o เพิง; โรง(เก็บรถเรือ ฯลฯ)
remork|o รถพ่วง; เรือพ่วง kp เทียบกับ trenŝipo; ~i (tr สกรรมกริยา) พ่วงท้าย
ren|o ไต
rendevu|o นัด: aranĝi ~on จัดนัด
renkont|i (tr สกรรมกริยา) พบ; เจอ; ประสบ: mi iros
~i amikon en la flughaveno จันจะไปรับเพื่อนที่สนามบิน; ~iĝi
(kun) พบกัน; ~iĝo นัด; (การ)ประชุม
renom|o ชื่อเสียง; กิตติศัพท์
rent|o ดอกเบี้ย; เงินค่าเช่า; ~i ให้(…)กู้; ~umo ดอกเบี้ย
renvers|i (tr สกรรมกริยา) คว่ำ; ทำลาย; ~iĝi ควำ; ล่ม; พลิกกลับ; ŝtat~o รัฐประหาร
reptili|o สัตว์เลื้อยคลาน
reprezent|i (tr สกรรมกริยา) เป็นตัวแทน; ~anto ตัวแทน; เอเย่น์
reputaci|o ชื่อเสียง: akademia
~o วิทยฐานะ; difekti
sian ~on ทำลายชื่อเสียงของตนเอง
respekt|i (tr สกรรมกริยา) เคารพ; นับถือ: ~e, kun
~o ด้วยความนับถือ; ~egi เกรงขาม; ยำเกรง kp เทียบกับ timi; ~ema มีความเคารพ; ~inda น่าเคารพ; น่านับถือ; mal~i ลบหลู่; ดูถูก; ก้าวร้าว
respektiv|e ตามลำดับ
respond|i
(tr สกรรมกริยา / al, pri) ตอบ(รับ); สอดคล้อง: mi ne ~is
eĉ vorton ผมไม่ได้ตอบแม้แต่คำหนึ่ง; mi ~is al
li ฉันตอบเขา; (precize)
~as al ตรงกับ; ~o คำตอบ; ~eca มีความรับผิดชอบ; ~eci รับผิดชอบ; ~eco ความรับผิดชอบ; ภารกิจ
respons|i bv. v. โปรดดู respondeci
respublik|o สาธารณรัฐ
rest|i
(ntr อกรรมกริยา) อยู่(ต่อ); ตอนที่อยู่; พัก(อยู่); เหลือ: ~i
malferma เปิดไว้; ~adi
(gasti/loĝi) en hotelo พักอยู่ที่โรงแรม; ~anta เหลือ; (la) ~o ที่เหลือ; ~aĵo ของเหลือใช้; ~ejo ที่พัก; post~i หลงเหลือ; ค้าง(ไว้)
restaŭr|i
(tr สกรรมกริยา) ซ่อมแซม; สร้างใหม่; ทำให้...มีอำนาจกลับคืนมา
restoraci|o ภัตตาคาร; ร้าน(ขาย)อาหาร
resum|i (tr สกรรมกริยา) ย่อความ; รวมความ; สรุป; ~o สรุป; บทความย่อ
ret|o ตาข่าย; เน็ท(เวิร์ค); แห: sterni
moskito~on กางมุ้ง; ~ejo เว็บไซต์; ~kafejo, ~umejo อินเตอร์เน็ตคาเฟ่;; ~mesaĝo, ~letero ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์; อีเมล; ~mesaĝi ส่งไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์; ส่งอีเมล; ~lando ไซเบอร์สเปซ; ~paĝo เว็บเพจ; ~paĝaro เว็บไซต์; ~pilko วอลเล่ย์บอล; drat~o (kontraŭ-moskita) มุ้งลวด; la (inter)~o อินเตอร์เน็ต; inter~a เกี่ยวกับอินเตอร์เน็ต; ออนไลน์; tren~o อวน
retorik|o วาทศิลป์; โวหาร
retret|i
(ntr อกรรมกริยา) (ล่า)ถอย bv. v. โปรดดู retiriĝi; ~o การถอย
retro (adv กริยาวิเศษณ์) ถอยหลัง = malantaŭen เช่น (iru) ~! ถอยหลังนะ; (prefikso อุปสรรค) ย้อนหลัง เช่น ~aktiva มีผลย้อนหลัง; ~iri (เกียร์)ถอยหลัง: ~irigi
aŭton ถอยรถ; ~kalkuli (ntr อกรรมกริยา) นับถอยหลัง; ~spegulo กระจกมองหลัง(ในรถ)
rev|i (tr สกรรมกริยา) ฝันกลางวัน; นืกฝัน; ~o ฝันกลางวัน; ความนืกฝัน; ~ulo คนช่างฝัน; dis~iĝo, el~iĝo ความท้อแท้
revers|o ด้านหลัง; ~i (tr สกรรมกริยา) เย็บแก้เสื้อผ้าด้านในออกมาเป็นด้านนอก
revizi|i (tr สกรรมกริยา) ปรับปรุง kp เทียบกับ plibonigi; ตรวจ (บัญชี); สอบ
revizor|o (รัฐบาล) ผู้ตรวจสอบบัญชี
revoluci|o (pol การเมือง) การปฏิวัติ
revolver|o ปืนพก
revu|o นิตยสาร; (mil ทหาร) การตรวจผล; (ĵurn วารสารศาสตร์) บทวิจารณ์; วารสาร; (teatro ละคร) รีวิว; การแสดงเบ็ดเตล็ด; bild ~o แมกกาซีนภาพ
rezerv|i (tr สกรรมกริยา) สำรอง; สงวน; จอง: ~i ĉambron จองห้องพัก; mi jam
~is ดิฉันจองไว้แล้วนะ kp เทียบกับ (antaŭ)mendi; teni (ion) ~e มี(…)สำรอง; ~a rado ล้ออะไหล่; ~ujo ถัง(บรรจุ)
rezid|i
(ntr อกรรมกริยา) อาศัย bv. v. โปรดดู loĝadi, konstante loĝi; ~ejo ที่อยู่อาศัย; ek ~i ตั้งภูมิลำเนา
rezign|i
(tr สกรรมกริยา / pri) ละทิ้ง; ปล่อย; สละ
rezignaci|o ความยอมรับสภาพอย่างสงบ
rezin|o ยางไม้
rezist|i (tr สกรรมกริยา / al) ต้าน(ทาน); ต่อต้าน; ต่อสู้
rezoluci|o มติ; ~i ลงมติ
rezult|o ผล: akiri ~on|sukceson, sukcesi บรรลุผล
ribel|i
(ntr อกรรมกริยา) กบฏ; ~o การกบฏ; ~ulo คนกบฏ
ricev|i (tr สกรรมกริยา) ได้; (ได้)รับ; ~i televidan programon รับชมรายการทีวี; homoj
konstruis templojn, ĉar ili opiniis, ke ili ~os meriton คนสร้างวัดเพราะถือว่าได้บุญ; ~ilo เครื่องรับ: satelita
~ilo จานดาวเทียม; re~i ได้(…)คืน
riĉ|a (รำ)รวย; ม่ังค่ัง; มั่งมี: ~a je อุดมไปด้วย; ~aĵo, ~eco ทรัพย์; ความมั่งคั่ง; ทรัพย์สินเงินทอง; ~ega เป็นเศรษฐี; ร่ำรวย; ~iĝi รวยขึ้น; ~ulo คนมีสตางค์; เศรษฐี: ĉina
~ulo เจ้าสัว; mal~a (ยาก)จน; pli
mal~iĝi จนลง
rid|i
(ntr อกรรมกริยา) หัวเราะ; ~eti, -o (รอย)ยิ้ม; ~inda น่าหัวเราะ; น่าขัน; ~ludi เล่นหัา; ek~i หัวเราะขึ้น; pri~i หัวเราะเยาะ; sub~i แอบหัวเราะ
rifuĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) ไปหลบ; ลี้; ~o ที่กำบัง; ร่มไม้; ~ejo ที่หลบภัย; หลุมหลบภัย; ~into บุคคลพลัดถิ่น; ผู้ลี้ภัย
rifuz|i (tr สกรรมกริยา) ปฎิเสธ; ไม่ยอม; for~i สละ
rigard|i (tr สกรรมกริยา) (มอง)ดู; แล(ดู); ชม; ek~i เริ่มดู; ชำเลืองดู; fiks~i มอง(ดู): (severe)
fiks~i ถลึง(ตา); supren~i เงยดู
rigid|a กระด้าง; แข็ง
rigl|i (tr สกรรมกริยา) ลงกลอน, ใส่กลอน; ~ilo กลอน; สลัก; mal~i ถอดกลอน
rikiŝ|o รถเจ๊ก; รถลาก
rikolt|i (tr สกรรมกริยา) เก็บเกี่ยว; ~(aĵ)o ดอกผล: ~osezono ฤดูเก็บเกี่ยว; ~ilo เคียว
rilat|i
(tr สกรรมกริยา / al, kun) เกี่ยว(กับ/ข้อง); พาดพิง(ถึง); อ้าง: ~e al la
provinco / ~e la provincon เกี่ยวข้องกับจังหวัด; ~e tion,
kion vi diris ตามที่คุณว่ามานั้น; ~o ความสัมพันธ์: amikaj
~oj มิตรสัมพันธ์; publikaj
~oj ความสัมพันธ์สาธารณะ; ~umo อัตราส่วน; ĉi-~e ในข้อนี้; inter~i โต้ต้อบ; คบกัน; sen~a นอกความ; นอกประเด็น
rim|i (tr สกรรมกริยา) สัมผัส; ~o เสียงสัมผัส
rimark|i (tr สกรรมกริยา) สังเกต(เห็น); มองเห็น: bonvolu
~i, notu bone (คำย่อ NB) ข้อควรสังเกต; ~igi เรียกความสนใจ(มาที่เรื่อง); ~inda พึงสังเกต; น่าสังเกต
rimed|o ทรัยากร; แหล่งข้องมูล; เครื่องมือ; ทุน: per pacaj ~oj โดยสันติวิธี; mon~oj ทุน; natur~oj ทรัพยากรทางธรรมชาติ; sen~a ไม่มีอะไรเลย; viv~oj ปัจจัยสำหรับการดำรงชีวิต; เงิน
rimen|o สายรัด; ~kalsoneto สายหนัง
ring|o วงแหวน; (fingro)~o แหวน; orel~o ต่างหู
rinocer|o แรด: ~a korno นอแรด
rip|o ซี่โครง
ripar|i (tr สกรรมกริยา) ซ่อม; ~isto ช่างซ่อม
ripet|i (tr สกรรมกริยา) พูดซ้ำ; ทำซ้ำ; พูดอีกที; ทวนคำ
ripoz|i
(ntr อกรรมกริยา) พักผ่อน: ~igi la
korpon พักผ่อนร่างกาย; ~ado การพักผ่อน; ~tago วันหยุดงาน
riproĉ|i (tr สกรรมกริยา) (ต่อ)ว่า; ตำหนิ; ~inda น่าตำหนิ; น่ารังเกียจ
risk|i (tr สกรรมกริยา) เสี่ยง(โชค/ภัย); ~o การเสี่ยง; ภัย; ~ema ชอบเสี่ยง; mal~emo ความรอบคอบ; ความระมัดระวัง
rit|o พิธีกรรมทางศาสนา
ritm|o จังหวะ; ลีลา
rival|o คู่แข่ง kp เทียบกับ konkuranto; ~i (ntr อกรรมกริยา) เป็นคู่แข่ง
rivel|i (tr สกรรมกริยา) เปิดเผย; แสดงให้เห็น; (foto การถ่ายภาพ) ล้างรูป
river|o แม่น้ำ: Danubo แม่น้ำดานูบ; Ĝaŭprajo เจ้าพระยา; Jangzio แม่น้ำแยงซี; Kŭeo แม่น้ำแคว; Mekongo แม่(น้ำ)โขง; Nilo แม่น้ำไนล์; Pasako แม่น้ำป่าสัก; ~eto (ลำ)ธาร; ~baseno ลุ่มแม่น้ำ; ~bordo ฝั่งน้ำ; ตลิ่ง; ~branĉo แคว; ~buŝo ปากน้ำ; ~diino, ~patrino แม่คงคา
rivolu|i
(ntr อกรรมกริยา) หมุนรอบ kp เทียบกับ rondiri; turniĝi
riz|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าว: ~o
fritita ข้าวผัด; ~o
glueca ข้าวเหนียว; ~o
kuirita ข้าวสวย; ข้าวสุก; ~o ŝelohava ข้าวเปลือก; ~o vaporumita, boligita ข้าวสวย; ข้าวที่หุงสุกแล้ว; ~ejo ที่นา; ทุ่งนา; ~kaĉo ข้าวต้ม; ~kampo ทุ่งนา; ที่นา; ~kultivado ทำนา; ~kultivejo ทุ่งนา; ที่นา; ~muelejo โรงสี; ~tenejo ยุ้งข้าว
rob|o (เสื้อผ้า) ชุด(ผู้หญิง) kp เทียบกับ tajlorkostumo; jupo; monaĥa ~o ห่มจีวร
robot|o หุ่นยนตร์
Rojet|o ร้อยเอ็ด
rok|o หิน
rol|o บทบาท; การแสดง; ตัวแสดง; หน้าที่; ~i (ntr อกรรมกริยา) แสดง; ~antaro (รายนาม)ผู้แสดง; ~ulo ตัวแสดง; ĉef~ulo ตัวเอก; sol~ulo ตัวแสดงเพียงคนเดียว
Rom|o กรุงโรม; ~io จักรวรรดิโรมัน
roman|o (นว)นิยาย; เรื่องอ่านเล่น
romantik|a (ศิลปะ วรรณคดี ดนตรี) โรแมนติก
romb|o รูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน
romp|i (tr สกรรมกริยา) ทำแตก; ทำหัก; ละเมิด; ~iĝi แตก; หัก; ~ita แตก; (แตก)หัก; เสีย; ~iĝema แตกง่าย; บอบบาง; dis~i, for~i หักออก; inter~o ระยะเวลา; seninter~e (โดย)ไม่ขาด(ระยะ)
rond|a กลม; ~o วง(การ); กลุ่มคน; วงกลม: medicinaj
~oj วงการแพทย์; politikaj
~oj วงการเมือง; ~iri หมุน(รอบ); ~iro การวิ่งเป็นวงกลม
ronĝ|i
(tr สกรรมกริยา) แทะ; ~eti แทะเล็ม; ~ulo สัตว์ประเภทใช้ฟันแทะ
ronk|i
(ntr อกรรมกริยา) กรน
ros|o น้ำค้าง
rost|i (tr สกรรมกริยา) อบ; ปิ้ง: ~ita pano ขนมปิ้ง; (krad)~i ย่าง; ปิ้ง: krad~aĵo ย่าง; บาร์บีคิว; pan~ilo เครึ่องปิ้งขนนปัง
rostr|o งวง
rotaci|i (ntr อกรรมกริยา) หมุน; วิง; ~o การหมุนรอบ
rotang|o หวาย
Roterdam|o รอตเทอร์ดาม (เมืองท่าหลักและเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศเนเธอร์แลนด์)
roz|o (ดอกหรือต้น) กุหลาบ; ~(ruĝ)a, ~kolora สีชมพู
rozari|o
(rel ศาสนา) ลูกประคำ
rub|o ขยะ; เศษหิน ฯลฯ; ~ejo ที่ทิ้งขยะ; ~ujo ถังขยะ
ruband|o ริบบิ้น; รัด: kaŭĉuka ~o ยางรัด
ruben|o (เม็ด) ทับทิม
rubrik|o หัวข้อเรื่อง; เรื่องประจำในหนังสือพิมพ์, คอลัมน์
rudiment|o พื้นฐานความรู้ขั้นต้นของวิชาหรือศิลปะ
ruf|a ที่มีผมสีแดงอมส้ม bv. v. โปรดดู ruĝe flava
rugbe|o รักบี้
ruĝ|a, ~o สีแดง; ~i แดง: ~e flava, rufa สีแดงอมส้ม; ~iĝi แดงขึ้น; หน้าแดง; hel~o แจ๊ด; infra~a สีอิฟราเรด; Ruĝa
Kruco (สภา)กาชาด
ruin|o สิ่งที่ปรักหักพัง; ~eco สภาพปรับหักพัง; ~igi ทำให้พินาศ; ~iĝi ล่ม; ~iĝo ความพินาศ; ~(iĝint)a ปรักหักพัง
rukt|i
(ntr อกรรมกริยา) เรอ; พ่น
rul|i (tr สกรรมกริยา) ม้วน; kp เทียบกับ bukli (ผม); ~iĝi กลิ้ง; ม้วนขึ้น; ~o ม้วน (กระดาษ ฟิล์ม ฯลฯ); ~domo รถนอน(พ่วงท้ายรถยนต์)
ruman|o ชาวโรมาเนีย; Ruman|io ประเทศโรมาเนีย (ĉefurbo เมืองหลวง Bukareŝto)
rupi|o หน่วยเงินตรา รูปี
rus|o ชาวรัสเซีย: la ~a
(lingvo) ภาษารัสเซีย; Rus|io ประเทศรัสเซีย (ĉefurbo เมืองหลวง Moskvo)
rust|o สนิม
rutin|(aĵ)o กิจวัตร; ~a อย่างกิจวัตร; ปกติ
ruz|a เจ้าเล่ห์; ~aĵo เครื่องมือของคนเจ้าเล่ห์; อุบาย; super~i (tr สกรรมกริยา) หลอกลวง; ถูกต้มตุ๋น
sabat|o วันเสาร์
sabl|o ทราย
sabot|i (tr สกรรมกริยา) ก่อวินาศกรรม
sabr|o ดาบใหญ่
sacerdot|o พระคาทอลิก
sadism|a ซาดิสม์
sadist|o คนซาดิสม์
safir|o นิล
safran|o หญ้าฝรั่ง
sag|o ลูกธนู; ลูกศร
saga|o ตำนาน (ประเทศไอซ์แลนด์หรือนอร์เวย์); นิยายเกี่ยวกับความกล้าหาญหรือการผจญภัย
sagac|a ฉลาด; เฉียบแหลม; ไหวพริบ
Sagitari|o กลุ่มดาวธนู; ราศีธนู
sagu|o สาคู; ~arbo, ~palmo ต้นสาคู
saĝ|a (เฉลีย)ฉลาด; มีปัญญา; ~o ความเฉลียฉลาด; ปัญญา; ความรอบรู้; ~ulo บัณฑิต; คนอวดรู้; ~umi แบ่งแยกละเอียดเกินไป
sak|o กระเป๋า; ~strato ถนนที่ไม่มีทางออก; (plasta)
~(et)o ถุง; dorso~o เป้; ŝultro~o กระเป๋าสะพาย; ย่าม
sake|o เหล้าสาเก
sakr|i
(ntr อกรรมกริยา) พูดสถบ; พูดหยาบคาย; ~aĵo คำสบถ
sakrilegi|o การทำอุจาดในวัด
saksofon|o แซ็กโซโฟน
sakur|o (bot พฤษศาสตร์) ต้นซากุระ(ของญี่ปุ่น)
sal|o เกลือ; ~i (tr สกรรมกริยา) ใส่เกลือ; ~(ec)o ความเค็ม: ~(ec)a เค็ม; ~akvo น้ำเค็ม
salajr|o ค่าจ้าง; ~ (monata) เงิน(เดือน): li
ricevas ~on po mil batoj monate เขาได้เงินเดือนละพันบาท
salam|o ไส้กรอกหมูปนเนื้อวัว
salat|o ผักผลไม้หลายชนิดรวมกัน; สลัด: tajstila
~o, hakmiksaĵo ยำ
sald|o (kom ธุรกิจ) ในการทำบัญชี ความแตกต่างหนี้สินกับเงินคงเหลือ; ~i (tr สกรรมกริยา) งบบัญชี bv. v. โปรดดู bilanci
salik|o
ต้นหลิว bv. v. โปรดดู vimeno
salikok|o กุ้ง: ~a pasto กะปิ
saliv|o น้ำลาย; ~(um)i (ntr อกรรมกริยา) น้ำลายไหล
salm|o ปลาแซลมอน
Salomon|oj หมู่เกาะโซโลมอน
salon|o ห้องโถง; ห้องรับแขกในบ้านใหญ่ ๆ; ห้องแสดงภาพ ฯลฯ
salpetr|o ดินประสิว
salt|i
(ntr อกรรมกริยา) กระโดด; โลด; เต้น: li ~is de
la ponto เขากระโดดสะพาน; ~(eg)i กระโจบ; ~o การกระโดด; ~ŝnuro เชือกสำหรับแกว่งกระโดดเล่น; el~i กระโดดออก; re~i เด้งกลับ; สะท้อน; trans~i ข้าม(ไป); เว้น
salut|i (tr สกรรมกริยา) ทักทาย: ~i
taj(stil)e กราบไหว้; laŭt(vort)e
~i ร้องทัก; ~(vort)o คำทักทาย: ~on! สวัสดีครับ/ค่ะ; แน่ะ; ~vorto (คอมพิวเตอร์) ชื่อผู้ใช้; kun ~oj
de ด้วยอภินันทนาการจาก; en~i (คอมพิวเตอร์) ล็อกอิน
sam|a เหมือน(เดิม), เหมือนกัน, เดียวกัน: ni uzas
la ~an poŝ-telefonon เราใช้มือถือเครื่องเดียวกัน; unu kaj
tiu ~a เป็นอันหนึ่งอันเดีียวกัน; ~e แบบเดียวกัน; เหมือนกัน; ~ideano sam~ano สมัครพรรคที่มีความคิดเหมือนกัน; เพื่อนร่วมอุดมการ; ~kiel เหมือนกัน; เหมือนเดิม; อย่างไร; เดียวกับ; ~landano เพื่อนร่วมชาติ; ~(manier)e
kiel เช่นเดียวกัน; อย่างเดียวกับ; ~tempe ไปพลาง; ในขณะเดียว; พร้อมกัน; mal~i, -a (แตก)ต่าง; อื่น: mal~as de
… ผิด(แผกไป)จาก…; mal~as inter si ต่างกัน; tut~e kiel เหมือนกับ
samg|o สังฆะ; ~estro พระสังฆราช
Samo|o ซามัว
sampan|o เรือสำปั้น bv. v. โปรดดู taksiboato, luboato
sampl|o ตัวอย่าง (โดยวิธีสุ่มในการทดลอง)
samuraj|o ซามูไร
san|o สุข(ภาพ); สุขภาพดี: Monda
Organizaĵo por Sano องค์การอนามัยโลก: mi
~as/estas ~a ฉันมีสุขภาพดี; mal~i, suferi de
mal~o เป็นโรค: suferi de
malario เป็นไข้จับสั่น; ไม่สบาย(กายหรือใจ): li mal~as/estas mal~a je amo เขาไม่สบายเนื่องจากความรัก; mal~o โรค: grava ~o โรคร้ายแรง; plej
danĝera mal~o estas manko de saĝo โรคที่เป็นอันตรายที่สุดคือการขาดสามัญสำนึก; mal~(ec)o ความเจ็บป่วย; ความไข้เจ็บ; mal~iĝi ล้มเจ็บ; ป่วย; ติดเชื้อ; mal~iĝema ขี้โรค; mal~(iĝ)o การเจ็บป่วย; mal~ulo คนไข้; mal~ulejo โรงพยาบาล; mortmal~a ที่ยู่ออย่างนีหมดเวลา; re~iĝi หายป่วย; ฟื้นไข้; publika ~o สาธารณสุข
sandal|o รองเท้าแตะ
sandviĉ|o แซนวิช
sang|o เลือด; โลหิต; ~i (ntr อกรรมกริยา) เลือดออก
sanitar|a เกี่ยวกับสุขภาพอนามัยของสาธารณะ
sankci|o การลงโทษ; การอนุมัติ; การบีบบังคับชาติอื่นทางเศรษฐกิจ; ~i อนุญาตเป็นทางการ; บีบบังคับ; ลงโทษ; อนุมัติ
sankt|a ใจพระ; ถือธรรมะ; ศักดิ์สิทธิ์; ~ejo อุโบสถ; ~ulo นักบุญ; คนใจพระ: La Tago
de Ĉiuj Sanktuloj วันสมโภชนักบุญทั้งหลาย (อังกฤษ)
sanskrit|a
(lingvo), la (ภาษา)สันสกฤต
santal|o ไม้จันทน์
sap|o สบู่; ~(um)i (tr สกรรมกริยา) ทำสบู่ให้เป็นฟอง
sapot|o ละมุด
sardin|o ปลาซาร์ดีน
sargas|o สาหร่ายทะเล
sari|o ผ้าส่าหรี
sark|i (tr สกรรมกริยา) ถอนหญ้า; ~ilo จอบ
sarkasm|i ประชด; ถากถาง
sarong|o ผ้าโสร่ง
satang|o สตางค์
sat|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a อิ่ม; mal~i หิว(ข้าว); อดอาหาร; mal~o ความหิว; ความอดอยาก; mal~ego ความอดอยาก
sate|o (อาหาร) สะเต้ะ
satelit|o (natura) ดวงจันทร์; (arta) ดาวเทียม: ~a
ricevilo จานดาวเทียม
saten|o ผ้าซาติน
satir|i (tr สกรรมกริยา) ถากถาง; เสียดสี
satur|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้เปียกโชก; แช่
Saturn|o ดาวเสาร์
Saud-Arab|io ประเทศซาอุดีอาระเบีย (ĉefurbo เมืองหลวง Riado)
saŭc|o ซอส; น้ำปรุงรส: fiŝ~o น้ำปลา; ~i (tr สกรรมกริยา) ราด: ~ita rizo ราดข้าว
saŭn|o ซาวน่า, เซาว์น่า
saŭr|o
(zool สัตววิทยา) จำพวกจระเข้
saŭrkraŭt|o กะหล่ำปลีดองของยุโรป
sav|i
(tr สกรรมกริยา), ~iĝi, ~ita รอด(พ้น): ~i sian vivon เอาชีวิตรอด; ~i sin เอาตัวรอด; (post)~i กู้
savan|o ทุ่งหญ้าสะวันนา
scen|o ฉาก; ภาพ; ~aro สถานการณ์; ~ejo เวที; en/sur~igi แสดงละคร: en/sur~igisto ผู้กำกับการแสดง; sur~iĝi ออกฉาก
sceptr|o คทา
sci|i (tr สกรรมกริยา) ทราบ, รู้: mi ~as, ke ฉันรู้ว่า; ~as, ke; oni
eksciis, ke ทราบว่า; mi
informos pri la plano, por ke vi ~u ผมจะแจ้งแผนงานให้คุณทราบ; ~i, kion
iu far(aĉ)as รู้ว่าใครทำอะไร; ~o ความรู้; วิชา; ภูมิรู้: ~o (akirita) ปัญญา; ~igi ทำให้รู้; แจ้ง(ความ); ประกาศ; บอก; ~igo คำประกาศ; ~fako, ~kampo ศาสตร์; ~povi เป็นรู้: ~povi
stiri aŭton ขับรถเป็น; ~vola อยากรู้(อยากเห็น); ~volemo ความอยากรู้(อยากเห็น)
scienc|o (วิทยา)ศาสตร์: aplik(at)a
~o วิทยาศาสตร์ประยุกต์; ~isto นักวิทยาศาสตร์
sciur|o กระรอก
se (konj สันธาน) ถ้า; หาก: ~ komenci ถ้าเริ่ม; ~ paroli
ĝenerale หากกล่าวโดยทั่วไป; ~ vi
lernis la tajan (lingvon) dum ses monatoj, vi povos paroli bone เวลาคุณเรียนภาษาไทยหกเดือนแล้ว คุณก็จะสามารถพูดได้ดี; (en la
okazo) ~ …, do ถ้า… ก็; kion
fari, ~ oni volas monon? จะต้องทำอย่างไร หากเราต้องเงิน; vi devus
legi ĵurnalon, ~ interesas vin lernado de la lingvo คุณควรอ่านหนังสือพิมพ์ ถ้าหากว่าคุณสนใจที่จะเรียนภาษา
seanc|o ช่วงเวลา; การนั่งชุมนุมทรงผี
seb|o (เทียน)ไข
secesi|o การแยกตัวออก (เป็นรัฐอิสระ)
sed แต่; แต่ว่า: ~
malgraŭ tio แต่ถึงกระนั้น
sedativ|o ยาระงับประสาท
sediment|o ตะกอน; หิน (เช่นหินปูน)
seg|i
(tr สกรรมกริยา), ~ilo เลื่อย; ~aĵo ขี้เลื่อย; ~ejo โรงเลื่อย
segment|o กลีบ kp เทียบกับ petalo; ปล้อง; ส่วนของเส้นหรือรูปเรขาคณิต
seĝ|o เก้าอี้; brak~o เก้าอี้นวม
seism|o แผ่นดินไหว = tertremo; ~ografo เครื่องตรวจจับคลื่นแผ่นดินไหว; ~ologio วิทยาแผ่นดินไหว; วิชาการศึกษาเกี่ยวกับแผ่นดินไหว
sejn|o อวน; แห
Sejŝel|oj ประเทศเซเชลส์ (ĉefurbo เมืองหลวง Viktorio)
sek|a แห้ง; แล้ง: ~a sezono ฤดูแล้ง; ~as;
mankas pluvo ฝนแล้ง; ~eco (ความแห้ง)แล้ง; ~igi ทำให้แห้ง: sun~igi ผึ่งแดด; ตากแดด; ~vinbero ลูกเกด; mal~i, -a เปียก; แฉะ
sekal|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าวไรย์
sekc|i (tr สกรรมกริยา) ผ่า (ศพ); ตัด (ออกเพื่อศึกษา); ~o รูปตัด; ส่วนที่ตัดตามขวาง
sekci|o แถบ; ภาค; ตอน
sekret|o ความลับ; ~a ลับ
sekretari|o เลขาฯ; เลขานุการ; เลขาธิการ
sekretariat|o สำนักงานเลขานุการ
seks|o เพศ; ~ardi เป็นช่วงติดสัด; ~kuniĝi ติดสัด; ~kuniĝo (การ)ประเวณี; ~umado เพศสัมพันธ์ kp เทียบกับ ~aj aferoj; amorado; ali~ema รักต่างเพศ; (por)ambaŭ~a ไม่แบ่งเพศ: amikoj
ambaŭ~aj เพื่อนชายหญิง; sam~ema เกย์ / เลสเบี้ยน; sam~emul(in)o ผู้ชายเกย์ / ทอมดี bv. v. โปรดดู gej(in)o
sekt|o นิกาย; สำนัก
sektor|o ส่วนของวงกลม กรวย หรือพื้นที่ที่ตัดออก; รูปตัด; ค้าน: fabrika
~o ภาคอุตสาหกรรม
sekular|a ทางโลก
sekund|o วินาที
sekundar|a รอง; ที่สอง
sekur|a ปลอดภัย; มั่นคง: mi tenos
ĝin ~a por vi en la gardoŝranko ฉันจะเก็บมันไว้อย่างปลอดภัยในตู้เซฟเพื่อคุณ; ~eco ความปลอดภัย; ~zono เข็มขัดนิรถัย
sekv|i (tr สกรรมกริยา) (ติด)ตาม; ถัด; สืบต่อ; kp เทียบกับ imiti: kiel ~as, kiel ĉi-~e, kiel la ~aĵo ดังต่อไปนี้; ~(ant)a ถัดไป; หน้า; ~e จึง; ก็; เลย; แล้ว; เพราะฉะนั้น; ~o ต่อไป; การตาม; ผลลัพธ์; post~i สะกดรอยตาม; sin~a, -e ติด ๆ กัน; sin~o ลำดับ; อันดับ v. ankaŭ ดูอีกด้วย ordo: mi kutime venis (kiel) la dua (laŭ ordo/sin~o) ผมส่วนมากจะมาเป็นอันดับสอง
sel|o อาน
selekt|i (bio ชีววิทยา ฯลฯ) (tr สกรรมกริยา) เลือกเอา; ~aĵo ของที่เลือกเอาแต่ดี ๆ
selen|o (Se) ธาตุเซเลเนียม
sem|o เมล็ด, เม็ด; ~i (tr สกรรมกริยา) เพาะ; หว่าน: ~ado kaj
plantado การเพาะปลูก; ~otaŭga เหมาะแก่การเพาะปลูก; dis~i หว่าน; โปรยปราย; เผยแพร่; (ทำให้)กระจาย
semafor|o สัญญาณมือหรือธง; สัญญาณไฟจราจร
semajn|o สัปดาห์; อาทิตย์: (laŭ)~a
dungo จ้างรายสัปดาห์; pasintan
~on, en la pasinta ~o เมื่ออาทิตย์ก่อน; ~fino วันสุดสัปดาห์, เสาร์อาทิตย์
semantik|o อรรถศาสตร์ การศึกษาเกี่ยวกับความหมายของคำ
semestr|o (ปีละสองครั้ง) เทอม; ภาค kp เทียบกับ trimestro
semi| ครึ่งหรือกึ่ง = duon-
seminari|o การสัมมนา bv. v. โปรดดู diskutformumo; โรงเรียนศาสนา
sen (prep บุพบท) ปราศจาก; ไม่(มี): ~ glacio
/ ne enmetu glacion ไม่ใส่น้ำแข็ง; ~ logiko
/ nelogike โดยปราศจากเหตุผล; ~ uzi
ilon ถ้าไม่ใช้เครื่อง; ~igi (je) เอาออกจาก; ~iĝi
(je) พ้น; (prefikso อุปสรรค) ปลอด; ไร้; ไม่ เช่น ~danĝera ปลอดภัย; ~fina ไม่รู้จบ; ~imposta ปลอดภาษี; ~page โดยไม่คิดสตางค์; ฟรี; ~senca ไร้สาระ; ~ŝua เท้าเปล่า; ~taŭga ไม่เหมาะ; ~utila ไร้ผล; เปล่าประโยชน์; มิได้อะไร; ~valora ไร้ค่า; ~viva ปราศจากชีวิต
senat|o วุฒิสภา; ~ano วุฒิสมาชิก
senc|o ความ(หมาย); นัย: havas
neniun ~on ไม่มีสาระ; sen~aĵo เรื่องไร้สาระ: sen~e! ไม่ได้สติ
send|i (tr สกรรมกริยา) ส่ง; ถ่ายทอด: reĝa
~ito ราชทูต; ~ostacio สถานีวิทยุหรือโทรทัศน์; dis~i จ่าย; กระจายเสียง; ถ่ายทอด; dis~ilo เครื่องส่งวิทยุหรือโทรภาพ ; el~i ส่งออก; re~i ถ่ายทอด
senil|a ชรา
sens|o สัมผัส: la kvin
~oj สัมผัสทั้งห้า; ~i (tr สกรรมกริยา) รู้สึก(ตัว); ~amo กามคุณ
sensaci|o ความตื่นตกใจ; ความตื่นเต้น
sent|i (tr สกรรมกริยา) รู้สึก: ~i sin
malsana รู้สึกไม่สบาย; ~o ความรู้สึก; ~ema ไวต่อสิ่งกระตุ้น; รับความรู้สึกได้ง่าย; delikat~a น้ำใจ; เกรงใจ; ek~i รู้สึกตัว; kun~o ความเห็นใจ: kun~i kun เข้าข้าง; sen~a ชา
sentenc|o คติพจน์; ภาษิต kp เทียบกับ proverbo
sentimental|a เกี่ยวกับความรู้สึกในใจ
sep เจ็ด
sepi|o ปลาหมึก
seps|a (med แพทย์) ติดเชื้อ; kontraŭ~a, kontraŭ~aĵo ป้องกันการติดเชื้อ
sept|o
(เครื่องกั้น) ฉาก
septembr|o เดือนกันยายน
ser|o (สรีระวิยา) น้ำเหลือง; ~umo (การรักษาโรค) เซรุ่ม
serĉ|i (tr สกรรมกริยา) แสวง(หา); (มอง)หา; ค้น(หา): kiun vi ~as? คุณมาหาใครครับ/ค่ะ; ~ato ผู้ต้องหา; (el)~i แสวง: el~i (por
si) หามาเอง; pri~i (tr สกรรมกริยา) ตรวจค้น
seren|a สงบสงัด
serenad|o เพลงที่ชายหนุ่มร้องใต้หน้าต่างบ้านของผู้หญิง
serĝent|o สิบเอก
seri|o ลำดับ; อันดับ; ชุด
serif|o (ลักษณะของตัวพิมพ์) = literkalkano
serioz|a จริงจัง; เคร่งเครียด kp เทียบกับ grava; streĉa; mal~a เหลาะละ; ไม่มีความรับผิดชอบ
serp|o พร้า
serpent|o งู; ~(um)i (ntr อกรรมกริยา) ลดเลี้ยว
serur|o แม่กุญแจ; ~isto ช่างทำกุญแจ; pendo~o (เหมือนงู) สายยู
serv|i
(tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา), ~(ad)o บริการ; kp เทียบกับ antaŭmeti (manĝaĵon) เสิร์ฟ(อาหาร); ~o บริการ: publika
~o บริการประชาชน; ~isto ผู้รับใช้; คน(รับ)ใช้; คนงาน; ข้า; ~istino แม่บ้าน; คนรับใช้หญีง; น้อง; mem~a บริการตัวเอง; mem~ejo โรงอาหาร
servic|o เครื่องถ้วยชาม
servir|o (กีฬาแบดมินตันเทนนิส ฯลฯ) การเสิร์ฟลูก
servut|o
(ประวัติศาสตร์) ความเป็นทาส, อาชีพทาส
ses หก
sesi|o ระยะ; การนั่ง(ประชุม); สมัยประชุมของสภา; สมัยที่ศาลนั่งพิจารณาความ
Seul|o กรุงโซล
sever|a ร้ายกาจ; เข้มงวด; เคร่ง(ครัด) bv. v. โปรดดู grava; ~e เป็นนักเป็นหนา
sezam|o งา; ติละ
sezon|o ฤดู(กาล), หน้า
sfer|o รูปทรงกลม; duon~o ครึ่งทรงกลม; ซีกโลก
si (สรรพนามสะท้อนของบุรุษที่ 3 ใช้เมื่อต้องการแสดงการกระทำที่ย้อนมาหาประธานที่เป็นบุรุษที่ 3 และสามารถได้กับทั้งเอกพจน์และพหูพจน์) ตัวเอง, ตนเอง, เขาเอง, หล่อนเอง, เธอ(คนนั้น)เอง, มันเอง, พวกเขาเอง, พวกหล่อนเอง, พวกมันเอง เช่น li
bedaŭris pro ~a stulteco เขาเสียใจอยู่เพราะความโง่ของเขาเอง; forgesi
~n ลืมตัวลืมตน: ili belas
diference inter ~ พวกมันสวยต่างกัน; ili kisis
~n (/ unu la alian) พวกเขาจูบกันและกัน: kvereli
inter ~ ทะเลาะกัน; li
opinias ~n tajlandano เขาคิดว่าตนเองเป็นคนไทย; li vestas
~n เขาแต่งตัว; oni devas
peti libertempon de ~a dunginto ต้องขอลาพักร้อนจากนายจ้างของตน; la
patrino instruas ~iajn infanojn iĝi bonaj homoj แม่สั่งสอนลูกของตนเองให้เป็นคนดี; ili
pensas sole pri ~ พวกเขาเห็นแก่ตัว; ŝi
ŝatas uzi ~an tempon por legi librojn เขาชอบใช้เวลาของเขาโดยการอ่านหนังสือ; ŝi
kombas al ~ la harojn เธอหวีผม(ของตัวเอง); pensi al ~ คิดในใจ; rompi al
~ la brakon แขนตัวเองหัก; ~ mem ตัวเอง, ตนเอง, เขาเอง, หล่อนเอง, เธอ(คนนั้น)เอง, มันเอง, พวกเขาเอง, พวกหล่อนเอง, พวกมันเอง; ~n- (prefikso อุปสรรค) เช่น ~ngarda รอบคอบ
Siam|o สยาม
sibl|i
(ntr อกรรมกริยา) ทำเสียงชี้ด ๆ อย่างเวลาออกเสียงตัว ซ
sid|i
(ntr อกรรมกริยา) นั่ง: reĝa
~ejo พระที่นั่ง bv. v. โปรด tron(ej)o, palaco; ~iĝi นั่งลง; ~ĉambro ห้องรับแจก, ห้องนั่งเล่น; ~loko ที่นั่ง; kun~o การประชุม; bone ~i พอดี
Sidnej|o ซิดนีย์
sieĝ|i
(tr สกรรมกริยา) (ปิด)ล้อม
siest|o การนอนพักกลางวัน
sifon|o กาลักน้ำ
sigel|o ตรา(ประทับ); ~vakso ครั่ง
sigl|o
อักษรตัวแรกหรือกลุ่มของตัวอักษรที่นำมาใช้เป็นตัวอักษรย่อ
sign|o เครื่องหมาย; ไม้; ~i (tr สกรรมกริยา) แสดงว่า; ใช้แสดง; ~umo (mat คณิตศาสตร์) สัญลักษณ์; antaŭ~o นิมิต; ลาง; cito~o เครื่องหมายคำพูด; demando~o เครื่องหมายคำถาม; hok~i เช็คเอาไว้; kri~o เครื่องหมายตกใจ; อัศเจรีย์; procento~o เครื่องหมายร้อยละ; skrib~o ตัวอักษร; เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง; super~o เครื่องหมายแสดงสำเนียง; ton~o วรรณยุกต์
signal|o สัญญาณ; ~i (tr สกรรมกริยา) ให้สัญญาณ
signif|i (tr สกรรมกริยา) หมายถึง; หมายความว่า: kion tio
~as? นั่นแปลว่าอะไร; ~o ความหมาย; เครื่องหมาย
sil|o ยุ้งสำหรับเก็บหญ้าสด
silab|o พยางค์: morta ~o คำตาย; viva ~o คำเป็น; unu~a ที่มีพยางค์เดียว
silent|i
(ntr อกรรมกริยา) เงียบ; นิ่งอึ้ง; bv. v. โปรดดู ĉit!; ~ema เงียบขรึม
silik|o หินเหล็กไฟ
silk|o ไหม; แพร; ~aĵo ผ้าไหม: ~aĵo
nord-orienta ผ้ามัดหมี; ~fadeno ด้ายไหม; ~raŭpo ตัวไหม
siluet|o เงามืด
silur|o ปลาเค้า
silvi|o นกกระจิบ
simbol|o เครื่องหมาย; สัญลักษณ์; ~i (tr สกรรมกริยา) เป็นสัญญลักษณ์; ~igi เป็นเครื่องแสดง
simfoni|o (muz ดนตรี) ซิมโฟนี
simi|o ลิง: ~o longvosta ข้าง; ลิงหางยาว; ~i (tr สกรรมกริยา) เลียนแบบเหมือนกันลิง bv. v. โปรดดู (mok)imiti
simil|i (tr สกรรมกริยา)/(al) คล้าย(คลึง); ละม้าย; ~a เหมือน(กัน); ~e คล้ายกัน; ~iĝi ได้เหมือนกัน; mal~i (de) ผิด(กับ)
simpati|o ความอบอุ่น; เข้ากันได้; ~a อบกุ่น; เข้ากันได้: ~i kun เข้าข้าง; tro ~a ขี้สงสาร
simpl|a ง่าย(ดาย); เรียบง่าย
simpozi|o
การสัมมนาวิชาการ
simptom|o อาการ(โรค)
simul|i (tr สกรรมกริยา) ลอกเลียน
sin|o อก
s-in|o (ย่อ) =
sinjorino นาง
sincer|a จริงใจ; ~eco ความจริงใจ
sindikat|o สหภาพแรงงาน
sindrom|o อาการโรค
sinekur|o ตำแหน่งซึ่งไม่มีหน้าที่
Singapur|o สิงคโปร์
singular|o (gram ไวยากรณ์) เอกพจน์
singult|i
(ntr อกรรมกริยา) สะอึก
sinjor|o, (ย่อ) s-ro นาย; พี่; สุภาพบุรุษ: la arbo
de Nia Sinjoro ต้นไม้ของพระสัมมาสัมพุทธ; ~ino, (ย่อ) s-ino นาง; พี่; ~inoj kaj
~oj! สุภาพบุรุษสตรีทั้งหลาย
sink|i (ntr อกรรมกริยา) จม; ล่ม
sinkron|a bv. v. โปรดดู samtempa; ~igi ทำให้สอดคล้องกัน
sinonim|o
คำพ้อง; คำเหมือน
sintaks|o
วากยสัมพันธ์ (การศึกษาว่าด้วยกฎของความสัมพันธ์ของแบบแผนองค์ประกอบของประโยคในภาษา)
sintez|o การสังเคราะห์: ~a
fibraĵo ผ้าใยสังเคราะห์; ~i (tr สกรรมกริยา) สังเคราะห์; foto~o การส่งเคราะห์แสง
siren|o เสียงหวอ kp เทียบกับ fajfilego; หญิงหลายใจ
Siri|o ประเทศซีเรีย (ĉefurbo เมืองหลวง Damasko)
siring|o ต้นไลแลค
sirop|o
น้ำเชื่อม
sism|o bv. v. โปรดดู seismo
sistem|o ระบ(อ)บ; มาตรา; ระเบียน
sitel|o ถัง
situ|o ที่(ตั้ง); ทำเล; ~i (ntr อกรรมกริยา) ตั้งอยู่
situaci|o สถานการณ์; เหตุ(การณ์); ภาวะ: malfacila
~o ฐานะลำบาก; la ~o de
la mondo เหตุการณ์ของโหล
skabi|o โรคหิด
skadr|o กองพันทหารม้า; ฝูงเครื่องบิน
skafald|o นั่งร้านที่ผูกขึ้นสำหรับสร้างอาคาร
skafandr|o ชุดหนักของนักประดาน้ำ; sendependa ~o, spirilo ตัวถังออกซิเจน; ~isto ประดาน้ำ
Skajp|o
โปรแกรมสไกป์
skal|o มาตราส่วน; สเกล
skalp|o หนังหัว, หนังศีรษะ
skan|i (tr สกรรมกริยา) กวาดสายตา; สแกน; ~ilo เครื่องสแกน
skand|i
(tr สกรรมกริยา) อ่านโดยพิจารณาหรือเน้นจังหวะ
skandal|o เรื่องอ้ือฉาว
skandinav|o ชาวสแกนดิเนเวีย; Skandinav|io สแกนดิเนเวีย
skapol|o กระดุกสะบัก
skarab|o แมลงปีกแข็ง
skarlat|a, ~o สีแดงสด
skarlatin|o ไข้อีดำอีแดง
skarp|o สายโยง; สายคาด
skatol|o กล่อง; หีบ
skeĉ|o
(teatro ละคร) ละครเรื่องสั้น ๆ
skelet|o โครงกระดูก
skem|o แผน
skeptik|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a ขี้สงสัย; ~ismo วิมตินิยม; กังขาคติ
skerm|i
(ntr อกรรมกริยา) เล่นกีฬาฟันดาบ
ski|i
(ntr อกรรมกริยา) วิ่งด้วยสกี
skip|o กลุ่มคนที่ทำงานร่วมกันในช่วงเวลา (กะ)
skism|o การแยกนิกายในศาสนา; การแตกแยกออกจากกัน
skiz|i (tr สกรรมกริยา) วาด; ร่าง
skizofreni|o โรคจิตชนิดหนึ่ง
sklav|o ทาส; (ขี้)ข้า; ~eco คาวมเป็นทาส
skler|a เกี่ยวกับการแข็งหรือกระด้างของเหือด (มนุษย์ สัตว์ ผลไม้); ~ozo การแข็งหรือกระด้าง: arterio~ozo ภาวะหลอดเหือดแดงแข็ง
skol|o
แนวความคิดของกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง: ~o
religia นิกาย
skolopendr|o ตะขาบ
skolt|o ทหารสอดแนม; ลูกเสือ
skombr|o ปลาแม็คเคอเรล; mallonga ~o ปลาทู
skorpi|o แมงป่อง; Skorpi|o (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ราศีพฤศจิก
skot|o ชาวสก๊อตแลนด์; Skot|lando ประเทศสก๊อตแลนด์
skoter|o รถจักรยานยนต์เล็ก
skrap|i (tr สกรรมกริยา) ขูด; ~gumo ยางลบ; ~vundo แผลถลอก
skrib|i (tr สกรรมกริยา) เขียน; บันทึก: ne
forgesu ~i al mi! อย่าลืมเขียนถึงฉัน; ~aĉi เขียนหวัด; ~ilo ปากกา; ~maŝino เครื่องพิมพ์ดีด; ~signo ตัวอักษร; เครื่องหมายหรือสัญลักษณ์ของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง; en~i ลงทะเบียน; รับไว้; post~o ปัจฉิมลิชิต; pri~i ปรรยาย; พรรณนา; อธิบาย; pri~o ประวัติ; สารคดี; sub~i เซ็น(ชื่อ); ลงชื่อ; ลงนาม; posta ~o ปัจฉิมลิขิต (ป.ล.) (ย่อ) P.S.
skript|o ต้นร่าง
skrot|o ถุงอัณฑะ
skrupul|o หลักธรรมะ; ศีลธรรม; ~a ระมัดระวัง; พิถี
sku|i
(tr สกรรมกริยา) ทำให้สั่น: ~i la
kapon สั่นศีรษะ; ~i manon จับมือกัน bv. v. โปรดดู manpremi; ~iĝi สั่น; โยก kp เทียบกับ tremi
skulpt|i (tr สกรรมกริยา) แกะสลัก; ~aĵo ประติมากรรม; รูปสลัก; ~isto ช้างสลัก; ช่างแกะ; ประติมากร
skut|i
(ntr อกรรมกริยา) ขี่จักรยานชนิดนี้สำหรับเด็ก; ~ilo รถจักรยานสองล้อเล็ก ๆ สำหรับเด็ก
skvam|o (ปลา) เกล็ด; sen~igi ขอดเกล็ด
skvaŝ|o กีฬาสควอช = kvarmurpilko
slang|o ภาษาแสลง; คำตลาด
slip|o ใบ: moneltira ~o ใบเบิกเงิน
slogan|o คำขวัญ
Slovak|io ประเทศสโลวาเกีย (ĉefurbo เมืองหลวง Bratislavo)
Sloven|io ประเทศสโลวีเนีย (ĉefurbo เมืองหลวง Ljubljano)
smerald|o มรกต: la
Smeralda Budho พระแก้วมรกต; ~(verd)a
สีเขียวมรกต
snob|o คนที่ตามสมัยนิยมอย่างไม่ลืมหูลืมตา
snuf|i (tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) หายใจเข้ารุนแรง
sobr|a ไม่สะเทือนอารมณ์; เย็นใจ
soci|o สังคม; ชุมชน: ~a
bonfarto สังคมสงเคราะห์; ~a
scienco สังคมศาสตร์ สังคมวิทยา; ~aj
studoj สังคมศึกษา; ~ologo นักสังคมวิทยา; ~ologio สังคมวิทยา
social|a ทางสังคม: ~a
bonfarto/sekureco สวัสดิการสังคม; (karto
de) ~a asekuro (บัตร)ประกันสังคม; ~ismo ระบบสังคมนิยม
societ|o สมาคม; สโมสร: akcia ~o บริษัทจำกัด bv. v. โปรดดู entrepreno, firmao, kompanio; ~ano สมาชิกสมาคม/สโมสร
sod|o โซดา(ไฟ/ไบคาร์บอเนต); ~akvo น้ำโซดา; bak~o ผงฟู
sof|o โซฟา
softvar|o bv. v. โปรดดู programaro
soif|i
(ntr อกรรมกริยา) หิวน้ำ
soj|o น้ำปรุงรสถั่วเหลือง; ~fabo ถั่วเหลือง; ~herbo ต้นถั่วเหลือง; ~kazeo เต้าหู้;
~kremaĵo (dolĉa) เต้าเจี้ยว; ~saŭco ซอสถั่วเหลือง
sojl|o ประตูทางเข้า; ธรณีประตูหน้าต่าง
sok|o ใบมีดของคันไถ
sokl|o ฐานของเสาหินรูปสลักหรือรูปหล่อ; แท่น; เชิง: ampol~o ฐานของหลอดไฟฟ้า
sol|a เดี่ยว; โดดเดี่ยว: mia ~a
filino ลูกสาวคนเดียวของผน; mi vivas
~a ผมอยู่คนเดียว; veni ~a มาเอง; ~e เท่านั้น; เฉพาะ; แต่: ~e nur แต่เพ่ยง; ili
pensas ~e pri si พวกเขาเห็นแก่ตัว; ~eca เหงา; ~isto ผู้แสดงเดี่ยว
soldat|o ทหาร
solen|a เคร่งขรึม; หรูหรา; ยิ่งใหญ่; ~i (tr สกรรมกริยา) ฉลองอย่างยิ่งใหญ่/หรูหรา/เคร่งขรึม kp เทียบกับ celebri; ~(mien)a เคร่งเครียด
solid|a แข็ง; ~o ของแข็ง
solidar|a มีความสัมพันธ์กัน; ~eco ความสัมพันธ์กัน
solv|i (tr สกรรมกริยา) แก้; ขบคิด; สะสาง; ปัดเป่า: ~
problemon, enigmon แก้ปัญหา; ~o การแก้ปัญหา; ข้อไข; ~aĵo น้ำยา; ~ebla: ~ebla
kafo กาแฟผง; ne~eblaĵo ปัญหาโลกแตก; ne~eblas ขบไม่แตก; (dis)~iĝi ละลาย
sombr|a โศกเศร้า
somer|o หน้าร้อน, ฤดูร้อน
somtam|o ส้มตำ
son|i (ntr อกรรมกริยา) ออกเสียง; ส่งเสียง; ~o เสียง; ~aparato เครื่องเสียง; ~disko แผ่นเสียง; ~ondo คลื่นเสียง; ~registrilo เครื่องบันทึกเสียง; bel~i ส่งเสียงไพเราะ
sond|i (tr สกรรมกริยา) ตรวจวัดความลึก; หยั่ง; ลองสำรวจ
sonet|o โคลงชนิดหนึ่ง
sonĝ|i (tr สกรรมกริยา) ฝัน (ขณะนอนหลับ); ~o ความฝัน
Sonkran(a
Festival)|o สงกรานต์ = taja Novjara Tago
sonor|i (ntr อกรรมกริยา) กริ่ง; กังวาน; ~igi กดกระดิ่ง; ~ilo ระฆัง; กระดิ่ง
sopir|i (tr สกรรมกริยา) อาลัย; อาวรณ์; hejm~i คิดถึงบ้าน
sor|i
(ntr อกรรมกริยา) บินถลา; ถีบขึ้นสูง
sorb|i (tr สกรรมกริยา) ดูดกลืน; ซับ; ~opapero กระดาษซับ
sorĉ|i (tr สกรรมกริยา) ทำเวทมน; ตรึงใจ: ~e
malaperi หายตัว; forigi
~aĉon สะเดาะเคระห์; ~o เวทมนตร์; ~isto พ่อมด; ~istino แม่มด
sordid|a = naŭze malpura
sort|o กรรม; โชค; โอกาส; ชะตา; วาสนา; (malbona) ~o, ~aĉo เคราะห์; ~divenist(in)o หมอดู
sortiment|o การเลือกสรร; การมีหลากหลาย
soul|o (muz ดนตรี) โซล (แนวดนตรีแบบหนึ่งที่กำเนิดขึ้นในสหรัฐอเมริกา); ดนตรีแบบหนึ่งในสหรัฐอเมริกา
sovaĝ|a ป่า(เถื่อน); ไม่เชื่อง: ~a (/arbara)
besto สัตว์ป่า; mal~igi เชื่อง(ให้เชื่อง)
spac|o (เนื้อ)ที่; ที่ว่างเปล่า; ช่องว่าง; อวกาศ kp เทียบกับ kosmo; ~eto เว้นวรรค; ~oŝipo, ~(o)veturilo ยานวากาศ bv. v. โปรดดู navedŝipo; grand~a ก้วางขวาง; inter~o ช่องไฟ
spad|o กระบี่
spaget|oj เส้นสปาเก็ตตี้
span|o ช่วงห่าง; ระยะกว้าง
spam|o สแปม
spark|o
ประกายไฟ(เกี่ยวกับไฟฟ้า) kp เทียบกับ fajrero; ~ilo หัวเทียน
spasm|o กล้ามเนื้อกระดูก
spatel|o ช้อนปากแทน
spec|o ชนิด; ประเภท; แบบ; อย่าง; เทือก; ประการ: troviĝas
multaj dom~oj บ้านมีหลายชนิด; io
tiu~a/tia อะไรเทือกนั้น; la varoj
estas ĉiu~aj สินค้ามีสารพัดชนิด; malsam~aj ผิดกัน; multaj ~oj ชนิดมาก: multajn
~ojn มากชนิด
speci|o (bio ชีววิทยา; geol ธรณีวิทยา) จำพวก; พันธุ์; ชนิด; sub~o ชนิดย่อย
special|a พิเศษ kp เทียบกับ aparta; ~e โดยเฉพาะ; ~isto ผู้เชี่ยวชาญ
specif|i (tr สกรรมกริยา) เจาะจง; ระบุ; บ่ง; ~a ที่เจาะจง; เฉพาะ; ~e (por) เฉพาะ
specimen|o
ตัวอย่าง
spegul|o กระจกส่องหน้า, กระจกเงา: rigardi
sin en la ~o มองดูกระจก; ~i (tr สกรรมกริยา) สะท้อน; ~iĝo เงา; การสะท้อน
spekt|i (tr สกรรมกริยา) ดู; ชม: ~i filmon ดูหนัง; ~anto ผู้ชม
spektakl|o การแสดง; ปรากฏการณ์
spektr|o สเปคตรัม
spekul|i (fin การเงิน) (ntr อกรรมกริยา) เสี่ยงโชคหากำไร; ~anto, ~isto คนเสี่ยงโชดค้ากำไร
sperm|o อสุจิ; ~elĵeti หลั่งน้ำอสุจิ bv. v. โปรดดู ĉuri
spert|a มีประสบการณ์; เก่ง: li
opinias sin ~a เขาอวดเก่ง; li ~e
kuiras เขาเก่งทางการครัว; ~i (tr สกรรมกริยา) ประสบ; ~o ประสบการณ์
spes|o (fin การเงิน) หน่วยเงินตราสากล ที่ปัจจุบันเลิกใช้แล้ว
spez|o (fin การเงิน) รายรับรายจ่าย; en~o รายได้; เงินได้: aldona
en~o การเพิ่มรายได้; en~imposto ภาษีเงินได้; el~i (tr สกรรมกริยา) ใช้เงิน, ใช้(จ่าย), เสียเงิน: el~oj ค่าใช้จ่าย; ค่าใช้สอย
spic|o เครื่องเทศ; ~a เผ็ด: ~ega เผ็ดฉี่; ~i (tr สกรรมกริยา) ปรุง; ne~a จืด
spik|o รวง(ข้าว); ~umi (tr สกรรมกริยา) เก็บ(ข้าว)ตก
spin|o กระดูกสันหลัง
spinac|o ผักขม
spion|o นักสืบ; สายลับ; ~i (tr สกรรมกริยา) สืบลับ
spir|i (tr สกรรมกริยา) หายใจ; ~o ลมหายใจ; en~aĵo ยาดม
spiral|a ขด; เป็นเกลียว bv. v. โปรดดู helica
spirit|o วิญญาณ; จิต(ใจ); ขวัญ: ~o de la
loko เจ้าที่; พระภูมิ; ~o de la
tempo ร๊อค; ~kvietiga
ceremonio พิธีบวงสรวง; ~a เกี่ยวกับวิญญาณ; มีชีวิตชีวา; ~domo, ~ejo ศาล; ~ekzorcisto หมอผี; dom~o ผีบ้าน
spit|i (tr สกรรมกริยา) ท้าทาย; กล้าหาญ; ฝ่า(อันตราย) kp เทียบกับ maltimi; ~e
(al/-n) ทั้ง ๆ ที่(มี/เป็น) bv. v. โปรดดู malgraŭ (อ่อนแอกว่า)
splen|o อารมณ์ไม่ดี
splint|o เฝือก(ต่อกระดูก)
split|o สะเก็ด; ~i (tr สกรรมกริยา) ทำบิ่น; ทำแหว่ง; kp เทียบกับ fendi; ~iĝi บิ่น
spong|o ฟองน้ำ; ~eca เหมือนฟองน้ำ; เหมือนนุ่น
sponsor|o bv. v. โปรดดู patrono
sport|o กีฬา; ~isto นักกีฬา
spot|o ไฟสปอร์ตไลท์
sprint|i วิ่งแข่ง, วิ่งวัว; ~o การแข่งวิ่งเร็วในระยะสั้น
sprit|a มีไหวพริบ; หลักแหลม; เปรื่อง; ~o ปัญญา; ~aĵo คำพูดคมขำ; mal~a ไม่มีไหวพริบ; ไม่มีชีวิตชีวา
spron|o เครื่องกระตุ้น; ~i (tr สกรรมกริยา) ส่อเสียด = stimuli
spros|o หน่อ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ออกหน่อ; แตกหน่อ
sprot|o ปลาชนิดเล็ก
spur|o (ร่อง)รอย: (pied)~o รอยเท้า; sur la
malĝusta ~o นอกลู่นอกทาง; ~i (tr สกรรมกริยา) ตามรอย; สะกดรอยตาม
sput|i
(tr สกรรมกริยา) ขาก; ปลดปล่อย (เสมหะ เปลวไฟ ฯลฯ); kp เทียบกับ kraĉi; ~aĵo เสมหะ; el~i ขาก; ปลดปล่อย
s-r|o (ย่อ) = sinjoro
นาย
Srilank|o ประเทศศรีลังกา (ĉefurbo เมืองหลวง Kolombo)
stab|o (พวก)เจ้าพนักงาน; ฝ่าย; ~ano เจ้าพนักงาน; ~ejo (ankaŭ mil กำลังทหารอีกด้วย) กองบัญชาการ
stabil|a เที่ยง; มั่นคง; อยู่ตัว; ~igi ทำให้มั่นคง; ne~eco ความไม่เที่ยง
stabl|o ม้านั่งทำงานของช่าง
staci|o สถานี
stadi|o ชั้น, ตอน (ในการพัฒนา); viv~o วัย
stadion|o สนามกีฬา; กรีฑาสถาน
stafet|o คนวิ่งผลัด; ~kuri, ~kurado วิ่งผลัด; ถ่ายทอด
stagn|i
(ntr อกรรมกริยา) หยุดเหล; นิ่ง
staĝ|o ฝึกงาน
stak|o กอง (ฟาง; หญ้า; ไม้); สิ่งที่วางทับกันเป็นชั้น ๆ; ~igi จัดเฃ้าชั้น; สุม
stal|o คอกสัตว์
stalon|o = virĉevalo
stamf|i
(ntr อกรรมกริยา) ตบด้วยอุ้งตีน
stamp|i (tr สกรรมกริยา) ตีตรา, ประทับตรา; ~o ประทับตรา; ~ilo ตรายาง
stamped|o การแตกตื่นของวัวควายหรือคน
stan|o (Sn) ธาตุดีบุก
stand|o
(ในนิทรรศการ) บูธ; ซุ้ม; คูหา; ม้า; ที่นั่ง; ร้าน
standard|o ธง: nacia ~o ธง(ประจำ)ชาติ
stang|o ท่อนไม้; ไม้ยาว; เสาไม้(ค้ำ); bv. v. โปรดดู masto; ~eto ไม้(เล็ก); lev~o ชะแลง; porto~o หาบ; rapidum~o เครื่องเปลี่ยนเกียร์; reg~o คันโย้กควบคุม
staniol|o กระดาษอะลูมิเนียม; ฟอยล์
stapl|o โรงสินค้า
star|i (ntr อกรรมกริยา) ยืน; ตั้งอยู่; ~igi (ก่อ)ตั้ง; ตั้ง…ขึ้น; จัดตั้ง; สถาปนา; ปลูก: ~iginto ผู้สถาปนา; ~igi
demandon ตั้งคำถาม; ek~i ยืนขึ้น; el~a เด่น; ยอดเยี่ยม; ขึ้นหน้าขึ้นมา; el~i โด่ดเด่นขึ้นมา; ดัง; kontraŭ~i ต่อต้าน; คัดค้าน; mem~a เอกราช; เป็นอิสรภาพ; re~igi ฟื้นฟู
start|i (ntr อกรรมกริยา) เริ่มเดิน; ~igi ติดเครื่อง; ~igilo เครื่องหมุนเครื่องยนต์
stat|o สภาวะ; สภาพ; ภาวะ; อาการ: danĝer~o ภาวะฉุกเฉิน; decida ~o อาการหนัก; en bona
~o, bon~a โดยเรียบร้อย; financa
~o, mon~o ภาวะการเงิน; grava ~o อาการเพียบ; ~i (ntr อกรรมกริยา) มีสภาพ
statistik|o สถิติ
statu|o รูปปั้น
status|o ฐานะ
statut|o ธรรมนูญ; ข้อบังคับ (ของบริษัทสมาคม หรือองค์กรอื่น ๆ); kp เทียบกับ ĉarto; konstitucio
stek|o เนื้อหั่น; เนื้อสเต๊ก
stel|o ดวง(ดาว); ~figuro กลุ่มดาว; ดาวหมู่; ~ul(in)o ดารา, ดาว; matena ~ ดาวรุ่ง; norda, polusa ~o ดาวเหนือ
stencil|o แผ่นฉลุ(เพือใช้เป็นแบบพิมพ์)
sten(ograf)|i เขียนชวเลข; ~io (การ)ชวเลข; ~ist(in)o นักชวเลข
step|o ทุ่งหญ้าสเตปป์ kp เทียบกับ savano
stereofoni|o ระบบให้เกิดเสียงเหมือนจริงยิ่งขึ้น
stereotip|o ทัศนดิตทั่วไป; ~a ซ้ำ ๆ ซาก ๆ; น่าเบื่อ
steril|a หมัน; ~igi ทำให้เป็นหมัน; ~izi ฆ่าเชื้อ
sterk|o ปุ๋ย; ~i ใส่ปุ๋ย
stern|i (tr สกรรมกริยา) ปู; ตาก; กาง: ~i moskitoreton กางมุ้ง
stertor|o เสียงครอก ๆ จากคนใกล้ตาย
stetoskop|o เครื่องฟังตรวจ; หูฟังของหมอ
stevard|o พนักงานต้อนรับบนเครื่องบินหรือเรือโดยสาร
stil|o แบบ; ทรง; สไตล์; ลักษณะ: kiu ~o;
kiu~e แบบไหน; laŭ
la franca ~o แบบฝรั่งเศส; literatura
~o รูปแบบวรรณกรรม
stimul|i (tr สกรรมกริยา) กระตุ้นการทำงาน; กระตุ้น
stink|i
(ntr อกรรมกริยา) มีกลิ่นเหม็น
stipendi|o ทุน: eduka ~o ทุนการศึกษา; ŝtata
~o ทุนรัฐบาล
stir|i (tr สกรรมกริยา) ขับ(รถ); ถือพวงมาลัย: mi ~is
(veturigis) ĉi tien ผมขับรถมา; ~ilo พวงมาลัย; ~kolono, ~stango แกนพวงมาลัยรถยนต์เครื่องบิน ฯลฯ; ~permesilo ใบขับขี่
stirak|o
ต้นกำยาน
stiv|i (tr สกรรมกริยา) บรรจุเรือใหญ่หรือเครื่องบินด้วยคลังสินค้า
stok|o (kom ธุรกิจ) สต๊อก; คลังสินค้า; ~i (tr สกรรมกริยา) เก็บไว้ในคลังสินค้า
stomak|o กระเพาะ(อาหาร); ท้อง: doloras
la ~o ปวดท้อง
stop! (interjekcio คำอุทาน) หยุด = haltu!; ~i
(tr สกรรมกริยา) ให้หยุด = haltigi
stopl|o โคนต้นข้าวหรือต้นหญ้าภายหลังเมื่อเกี่ยวแล้ว
strab|i
(ntr อกรรมกริยา) ชายตามอง; ค้อน
strand|o หาด
strang|a แปลก; ประหลาด
strangol|i (tr สกรรมกริยา) บีบคอ
strat|o ถนน: Strato (Reĝo) Ramo 6a ถนนพระราม ๖; transiri ~on ข้ามถนน; ~eto ถนนสายเล็ก; ซอย; ĉe~a vendejo ร้านขายของข้างถนน; flank~o ทางแยก; sak~o ถนนตัน
strategi|o ยุทธวิธี
stratosfer|o บรรยากาศชั้นบน
streb|i
(ntr อกรรมกริยา) มุ่งมั่น; ต่อสู้
streĉ|i
(tr สกรรมกริยา), ~a ดึง; ยึด; (ตึง)เครียด; ~iĝo, ~iteco ความตึงเครียด; forto~o วายามะ; mal~iĝi หย่อนใจ; หย่อนอารมณ์; ne~ita หย่อน
strek|o ขีด; เส้น; ~i ขีด; for~i ขีดฆ่า; (divid-/lig-)~eto (เครื่องหมาย)ขีดสั้น ๆ; sub~i ขีดเส้นใต้; กล่าวเน้น; supren~o (เครื่องหมาย)ทับ; tranĉo~o (เครื่องหมาย)ทัน
stri|o แถบ; แนว; ; ผืน; ~(hav)a ลาย
strig|o นกฮูก; นกเค้าแมว
strik|o การนัดหยุดงาน; ~anto คนหยุดงาน; ~i นัดหยุดงาน; ปะทะ
strikt|a คับ; รัด; เคร่ง; ~iĝi รับตัว; mal~a หลวม; หย่อน
striptiz|o
การแสดงเปลื้องผ้า; ระบำโป๊
strof|o
บทหนึ่งของโคลง
stromb|o หอยสังข์
struktur|o โครงสร้าง; ทรง
strut|o นกกระจอกเทศ
stud|i (tr สกรรมกริยา) เรียน(หนังสือ); ศึกษา: kion(/kiun
objekton) vi ~as? คุณเรียน(วิชา)อะไร, คุณกำลังศึกษาเรื่องอะไร; ~ejo, ~ĉambro ห้องสมุด; ~objekto วิชา: ĉefa
~kampo, ~objekto วิชาเอก; dua
~kampo, ~objekto วิชาโท kp เทียบกับ fako; ~objektaro หลักสูตร; ประมวลการสอน; re~i ทบทวน
student|o นักศึกษา นิสิต (เฉพาะในมหาวิทยาลัย): ~a
dormejo, loĝejo หอพัก
studi|o (ภาพยนตร์ วิทยุ โทรทัศน์) สตูดิโอ; โรงถ่ายภาพยนตร์; ห้องส่งวิทยุกระจายเสียง
stuf|i (tr สกรรมกริยา) ต้มจนเปื่อย; แกง; ~aĵo อาหารตุ่น; แกง
stult|a โง่; โข่ง; เซ่อ; ~eco ความโง่
stumbl|i
(ntr อกรรมกริยา) สะดุด; พลาดเท้า kp เทียบกับ mispaŝi
stump|o
ตอ; หาง
stupa|o สถูป; (พระ)ปรางค์
stupor|o อาการงงงัน ซึม มึน
sturm|i (tr สกรรมกริยา) (เข้า)โจมตี
sub, -e (ข้าง/ภาย)ใต้; ข้างล่าง; รอง: ~ arbo ตามใต้ต้นไม้; ~a
mezlernejo ชั้นมัธยมต้น; ~(jug)igi กำราบ; ~iĝi (พระอาทิตย์) ตก; ~ulo ผู้ที่อยู่ในฐานะต่ำกว่า; คนรับใช้; ~aŭdi แอบได้ยิน; ~aŭskulti ลอบฟัง; ~komitato อนุกรรมการ; ~mara ใต้ทะเล; ~metiĝi
(al) ผ่าน; ยอม(แพ้); ~skribi ลงชื่อ; เซ็นชื่อ; ~tera ใต้ดิน; ~taso จานรอง
subit|e อย่างกระทันหัน; ทันใด
subjekt|o หัวข้อ; หัวเรื่อง; ประธาน; (gram ไวยากรณ์) ประธาน(ของประโยด)
subjektiv|a ที่เป็นความคิดส่วนตัว; ที่เป็นอัตวิสัย
substantiv|o (gram ไวยากรณ์) คำนาม bv. v. โปรดดู o-vorto
subtrah|i (tr สกรรมกริยา) ถอนออก; ลบ(ออก)
subvenci|o เงินช่วยเหลือ; เงินสนับสนุน; เงินสงเคราะห์; ~i (tr สกรรมกริยา) ให้เงินช่วยเหลือ; ให้เงินสนับสนุน
suĉ|i (tr สกรรมกริยา)ดูด; ~adi อม kp เทียบกับ buŝteni; ~infano เด็กอมมือ; ~oŝalmo หลอดดูดเครื่องดื่ม
sud|a (ทิศ)ใต้; ทักษิน: ~a
(regiono de) Tajlando ภาดใต้; ปักษ์ใต้; ~o ทิศใต้; ~-okcidento ตะวันตกเฉียงใต้; หรดี; ~-oriento ตะวันออกเฉียงใต้; อาคเนย์; Sud-Afriko ประเทศแอฟริกาใต้ (ĉefurbo เมืองหลวง Pretorio); ~-Koreio เกาหลีใต้ (ĉefurbo เมืองหลวง Seulo); ~a
Afriko แอฟริกาใต้
sufer|i
(ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) ทนทุก; อดทน; ลำบาก: ~i de
malario เป็นไข้จับสั่น; ~i perdon
de du milionoj เสียหายสองล้าน; ~(ad)o (ความ)ทุกข์
sufiĉ|a, ~i (ntr อกรรมกริยา) (เพียง)พอ: ~a/~i por uzado พอใช้; jam ~as พอแล้ว; ~e เหมือนกัน; (เพียง)พอ; สบาย: ~e bona ดีทีเดียว; ~e multe เยอะแยะ; ~e varme ค่อนข้างร้อน
sufiks|o (gram ไวยากรณ์) คำปัจจัย; ปัจจัย; หน่วยคำเติมหลัง bv. v. โปรดดู (vort)finaĵo; kp เทียบกับ prefikso
suflor|i (teatro ละคร) (tr สกรรมกริยา) บอกบท
sufok|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้หายใจไม่ออก; ~iĝi หายใจติดขัด
sugest|i (tr สกรรมกริยา) แนะนำ; เสนอ; ~o คำแนะนำ; (sub)~i บอกเป็นนัย
suk|o น้ำผลไม้: oranĝa
~o น้ำส้มคั้น; frukto~o น้ำผลไม้
sukcen|o อำพัน
sukces|i
(ntr อกรรมกริยา) (ทำให้)สำเร็จ; บรรลุผล; ~o ความสำเร็จ; mal~i ล้มเหลว; ล่ม: mal~i akiri ผิดจาก; mal~o ความล้มเหลว
suker|o น้ำตาล; ~beto ผักกาดหวาน; ~kano (ไม้)อ้อย: ~kanaĵo อ้อยควั่น; ~palmo ตาล; grajna ~o น้ำตาลทราย
sukijak|o สุกียากี้
Sukotaj|o กรุงสุโขทัย: la ~a
Periodo สมัยกรุงสุโขทัย
sukur|i = doni unuan helpon ให้ปฐมพยาบาล; ~ekipaĵo ชุดปฐมพยาบาล; ~isto ผู้ที่ผ่านการฝึกการปฐมพยาบาล
sulfur|o (S) กำมะถัน; ~a acido กรดกำมะถัน
sulk|o ร่อง; ~eto หนังย่น
sum|o ยอด(จำนาน); ~e ยอดจำนวน; รวม; ~igi รวม
sun|o ดวงอาทิตย์; พระอาทิตย์; ทินกร; ตะวัน: la Suna
Sistemo สุริยจักรวาล; ~bana
ŝmiraĵo โลชั่นกันแดด; ~bani sin อาบแดด; ~brilo แดด: ~(bril)a tago วันแดดจ้า; ~brul(iĝ)o ผิวไหม้; ~frapo การเป็นลมเนื่องจากถูกแดด; ~leviĝo พระอาทิตย์ขึ้น; รุ่ง; อรุณ; ~okulvitroj แว่นกันแดด; ~sekigita ตาก; ~subiro พระอาทิตย์ตก; ~umi sin ตากแดด
sup|o น้ำแกง; ซุป; ต้มยำ; แกงจืด; ~o nespica แกงจืด
super (prep บุพบท) เหนือ(กว่า); ทับ; ~a จอม: ~a edukado อุดมศึกษา; ~a
mezlernejo ชั้นมัธยมปลาย; ~kape เหนือศีรษะ; (la) plej
~a บรม; สุงสุด; ~i เกินกว่า; มากกว่า; เกิน; เลย; กินแถว; ~bazaro ซุปเปอร์มาร์เก็ต; ร้านขายของหลากชนิด; ~jaro ปีที่มี ๓๖๖ วัน; ~natura povo ฤทธิ์; ~signo เครื่องหมายแสดงสำเนียง; ~ulo ผู้ใหญ่
superb|a ดีเลิศ
superlativ|o (gram ไวยากรณ์) คำคุณศัพท์หรือกริยาวิเศษณ์ที่แสดงขั้นสูงสุด bv. v. โปรดดู plej
supermarkt|o = superbazaro
superstiĉ|o ความเชื่อโชคลาง: homo ~a คนเชื่อโชคเชื่อลาง
suplement|o bv. v. โปรดดู aldonaĵo
supoz|i (tr สกรรมกริยา) สมมุติ; เดาว่า; antaŭ~i ทึกทัก; ถือสิทธิ
supr|e(n) ข้างบน; ชั้นบน; ~eniri ขึ้นไป; ~o ยอด; ~aĵa ฉาบฉวย; ~aĵe เผิน ๆ; ผิวเผิน; ~aĵo ยอด; mal~o พื้น; ฐาน; mal~e(n) ข้างล่าง; ชั้นล่าง: mal~eniri ลง(ไป)
sur บน: kokaĵo ~ rizo ข้าวหน้าไก่
sur|o น่อง
surd|a หูหนวก: ~iga
bruo เสียงหนวกหู; duon~a หูตึง
surf|o คลื่นซัดฝั่ง; ~i เล่นกระดานโต้คลื่น
surfac|o ผิวหน้า; พื้น: akvo~o ผิวน้ำ; ter~o พื้นที่
surogat|o สิ่ง(ทด)แทน
surpriz|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ประหลาดใจ; สะดุ้ง; ~o ความประหลาดใจ; ~a (น่า)ประหลาด; ~e อย่างประหลาดใจ; ~iĝi แปลกใจ; ประหลาดใจ; สะดุ้ง
surtut|o เสื้อคลุม
suspekt|i (tr สกรรมกริยา) สงสัย; พิจารณาดูให้ดี; เชื่อครึ่งหนึ่ง; เคลือบแคลง; ~a (มี)พิรุธ; ~ato ผู้ต้องสงสัย; ผู้ต้องหา; ~inda น่าสงสัย
suspend|i (tr สกรรมกริยา) ให้หยุดพัก
suspir|i
(ntr อกรรมกริยา) ถอนใจ
susur|i
(ntr อกรรมกริยา) กรอบแกรบ (อย่างใบหรือผ้าไหม)
suŝi|o ปลาดิบ (อาหารญี่ปุ่น)
sutr|o (rel ศาสนา) พระสูตร
sutur|o (med แพทย์) เย็บแผล
svahil|a
(lingvo), la ภาษาสวาฮีลี
svarm|o กลุ่มคนหรือสัตว์จำนวนมากมาย
svat|i (tr สกรรมกริยา) สื่อ (เป็นพ่อสื่อหรือแม่สื่อ); ~ant(/ist)ino แม่สื่อ
sved|o ชาวสวีเดน: ~leda เกี่ยวกับหนังกลับชนิดนุ่ม; la ~a
(lingvo) ภาษาสวีเดน; Sved|io ประเทศสวีเดน (ĉefurbo เมืองหลวง Stokholmo)
svelt|a หุ่นเช้ง; อ้อนแอ้น: ~a talio เอาบาง
sven|i
(ntr อกรรมกริยา) เป็นลม
sveter|o เสื้อกันหนาว
sving|i (tr สกรรมกริยา) (กวัด)แกว่ง; โยน: ~i armilon แกว่งอาวุธ; ~i manon โบกมือ; ~i sin
(per la manoj) โหน; ~iĝi แกว่ง(ไปมา); ~opendi ห้อยแก่วง; ห้อยลงมา
svis|o ชาวสวิตเซอร์แลนด์; Svis|io, ~lando ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ (ĉefurbo เมืองหลวง Berno)
ŝablon|o ลาย; แผ่นฉลุ(เพื่อใช้เป็นแบบพิมพ์); ธรรมเนียม
ŝaf|o แกะ; la Ŝaf|o กลุ่มดาวเมษ; ราศีเมษ; ~ido ลูกแกะ; ~isto คนเลี้ยงแกะ
ŝaft|o (mek กลศาสตร์) เพลา; ด้าม; คัน; ก้าน; kam~o เพลาลูกเบี้ยว; kranko~o เพลาข้อเหวี่ยง
ŝajn|i
(ntr อกรรมกริยา) ดูเหมือน; ปรากฏ; ราวกับว่า: ~as, ke
li pravas ปรากฏว่าเขาพูดถูก; ~igi แกล้ง(ทำ); แสร้ง: ~igi sin
indulga (al iu) ทำท่าง้อ; ~intimo ตีสนิท; ~kuracilo ยาหลอก; laŭ~e เมื่อมองแต่เผิน ๆ; ver~e กระมัง; มัก(จะ); คง
ŝak|o หมากรุก: internacia
~o หมากรุกสากล v. ankaŭ ดูอีกด้วย mato; ~peco ตัวหมากรุก; ~tabulo กระดานหมากรุก; ~umita ที่มีลายตาหมากรุก
ŝakr|i (tr สกรรมกริยา) เร่ขาย (ได้โอกาส; ผิดกฎหมาย) bv. v. โปรดดู kolporti
ŝakt|o ปล่อง (ในเหมืองแร่ ลิฟต์ ฯลฯ)
ŝal|o
ผ้าคลุมไหล่
ŝalm|o ปี่ชอว์น (สมัยยุคกลางต้นแบบของคลาริเน็ต); sak~o ปี่(ซึ่งมีถุงสำหรับพักลม) เช่น ปี่ของชาวสกอต; (suĉo)~o หลอดดูดเครื่องดื่ม
ŝalot|o หอมแดง; หัวหอมไทย
ŝalt|i (tr สกรรมกริยา) เปิด; ~ilo ที่เปิดปิด; mal~i ปิด: mal~i la lumon ปิดไฟ
ŝalup|o เรือบดหรือยนต์ขนาดใหญ่ที่ทำงานทั่วไป
ŝaman|o หมอผี; ~ismo ลัทธิหมอผี
ŝampu|o ยาสระผม: ~i/lavi
la hararon สระผม
ŝanc|o โชค; ที่; โอกาส; bon~o โชคลาภ; ศรี: bon~aĵo ลาภ; bon~n! โชคดีนะ; malbon~o ซวย
ŝancel|i (tr สกรรมกริยา) กระเทือน; เขย่า; ทำให้กังวล; ทำให้ยุ่งเหยิง; ~iĝi ส่าย(ไปส่ายมา); ลังเล; โยก(เยก); จดจ้อง: ~iĝema มึน(งง); สองจิตสองใจ; ne~eblo ความมุ่งหน้า
ŝanĝ|i (tr สกรรมกริยา) เปลี่ยนแปลง; เปลี่ยน; เปลี่ยนแปลง: ~i monon,
mon~i คิด; ~i
rapidumon เปลี่ยนเกียร์; ~i sian
opinion เปลี่ยนใจ; mi ne
volas ~i la ŝtatanecon en alian ฉันไม่ยากจะเปลี่ยนสัญชาติเป็นสัญชาติอื่น; ~brili แวววาว; ~mono เงินทอน: doni
~monon ทอนตัง; ทอนเงิน; ~iĝi เปลี่ยนไป; กลายเป็น; ผันแปร: ~iĝi
(al) เปลี่ยน(มา)เป็น; inter~e ตอบแทน; inter~i แลก(เปลี่ยน): inter~i
(valuton) แลก(เปลี่ยน)เงิน bv. v. โปรดดู kurzo; sen~a คงที่
Ŝanhaj|o เซี่ยงไฮ้
ŝarg|i (tr สกรรมกริยา) บรรจุ(ปืนหรือเครื่องสำหรับทำการสิ่งหนึ่งสิ่งใด): ~i (per elektro) อัดไฟ; (elektro)~ilo เครื่องอัดไฟ; ชาร์จไฟ
ŝarĝ|i (tr สกรรมกริยา) บรรทุก; ขน; ~aŭto รถบรรทุก; ~aŭteto รถดู้; ~besto สัตว์พาหนะ; afer~ito อุปทูต
ŝark|o ปลาฉลาม
ŝat|i (tr สกรรมกริยา) ชอบ; อยากมัก; นิยม: ĉu
vi ~us danci? คุณอยากจะเต้นรำไหมครับ; ~okupo งานอิดเรก
ŝaŭm|i
(ntr อกรรมกริยา) แตกฟอง; เป็นฟอง; ~o ฟอง
ŝel|o เปลือก; ฝัก: ~ohava rizo ข้าวเปลือก; arbo~o เปลือกไ; sen~igi ปอก(ออก); ปอก(เปลือก)
ŝelak|o ขี้ครั่ง
ŝelk|o สายดึงกางเกง; ~eto สายรัดลักษณะต่าง ๆ
ŝerc|i
(ntr อกรรมกริยา) พูดตลก; ล้อเล่น; พูดเล่น: vi ~as! ทำเป็นเล่น; ~o (เรื่อง)ตลก; การล้อเล่น; ~nomo ชื่อเล่น
ŝi (pron sing สรรพนามเอกพจน์)(สรรพนามบุรุษที่ 3 เอกพจน์ เพศหญิง) หล่อน; เธอ (คนนั้น); ~a ของหล่อน, ของเธอ (คนนั้น)
ŝik|a เก๋; โก้
ŝild|o โล่; ป้าย; halto~o ป้ายหยุดรถ; nom~o ป้ายชื่อ
ŝim|o (bio ชีววิทยา) รา; ~i (ntr อกรรมกริยา) ขึ้นรา
ŝind|o
แผ่นกระเบื้องมุงหลังคาทำด้วยไม้
ŝink|o หมูแฮม
ŝinto|o ศาสนาชินโต
ŝip|o เรือ(ขนาดใหญ่); ~anaro ลูกเรือ; ~aro กองเรือ; ~estro นายเรืึอ; ~pereo, ~rompiĝo เรือแตก; en~iĝi, suriri ~on ลงเรือ; milit~o เรือรบ; naved~o กระสวยอวกาศ; submar~o เรือตำน้ำ; vapor~o เรือกลไฟ
ŝir|i (tr สกรรมกริยา) ฉีก; dis~i ฉีกเป็นชิ้น ๆ; ~aĵo ฝอย; kor~a ใจแตกสลาย
ŝirm|i (tr สกรรมกริยา) (ป้อง)กัน: ~i de la suno บังแดด; ~ejo ที่หลบ; ที่บัง; vent~ilo เครื่องบังลม; กระจกหน้ารถยนต์: vent~ila
viŝilo เครื่องปัดน้ำฝน
ŝlagr|o เพลงที่ได้รับความนิยมจากประชาชนอย่างมาก
ŝlim|o ตะกอน; โคลน; เลน bv. v. โปรดดู koto
ŝlos|i (tr สกรรมกริยา) ใส่กุญแจ; ล็อก; ~ilo ลุกกุญแจ bv. v. โปรดดู seruro; mal~i ไขกุญแจ
ŝmac|i
(ntr อกรรมกริยา) จูบเสียงดัง
ŝmink|i (tr สกรรมกริยา) ทาเครื่องสำอาง; แต่งหน้า
ŝmir|i (tr สกรรมกริยา) ทา; ละเลง
ŝnur|o เชือก; ~salti แกว่งกระโดดเชือกเล่น; ben~eto สายสิญจน์
ŝofor|o โชเฟอร์, คนขับรถ
ŝok|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้สะทกสะท้าน; ทำให้ช็อก; ~a น่าตกใจ; น่าใจหาย; ~o อาการสะเทือน; สภาวะช็อก
ŝos|o หน่อ: fabo~oj ถั่วงอก
ŝose|o ทางหลวง
ŝov|i (tr สกรรมกริยา) พลัก; ดัน; en~i ยัด
ŝovel|i (tr สกรรมกริยา) แซะ; ตัก: ~mezuri (volumenon) ตวง; ~ilo พลั่ว
ŝovinist|o ผู้ที่แสดงการรักชาติอย่างก้าวร้าว
ŝpal|o (ไม้)หมอนรถไฟ
ŝpar|i (tr สกรรมกริยา) ออมเงิน; เก็บเงิน(ไว้); ประหยัด; ~ado การประหยัด; ~aĵo, ~mono ออมทรัพย์; ~ema มัธยัสถ์; อดออม; ~kaso กระปุกออมสิน; mal~ema สุรุ่ยสุร่าย; ใช้เงินเปลือง
ŝpin|i (tr สกรรมกริยา) ปั่น: ~i
silkfadenojn ปั่นด้ายไหม; ~aĵo ใย
ŝpruc|i (ntr อกรรมกริยา) ฉีด; พ่น; ~(aĵ)o ละอองน้ำ; กระเซ็น; ~igi ฉีดพ่น; สาดเท: ~igilo เครื่องฉีดพ่น; akvo~igado การสาดน้ำ; (sur)~igi พรม
ŝraman|o
(rel ศาสนา) พระที่ถือสันโดษ
ŝrank|o ตู้(เก็บของ/ใส่ของ); gardo~o กำปั่น; ตู้เซฟ; glaci~o ตู้เย็น; mon~o กำปั่น; ตู้เซฟ; vesto~o ตู้เสื้อผ้า
ŝraŭb|o สกรู; น็อตตัวผู้; ตะปูควง; ~i (tr สกรรมกริยา) ยึดดัวยสกรู; ~ilo ไขควง; ~ingo น็อตตัวเมีย; แป้นเกลียว;
~ŝlosilo กุญแจเลื่อน; ประแจเลื่อน
ŝrump|i (ntr อกรรมกริยา) หดตัว
ŝtal|o เหล็กกล้า
ŝtat|o รัฐ; ~ano ผู้มีสัญชาติประเทศนั้น ๆ: ~aneco สัญชาติ; เชื้อชาติ; ~aniĝi แปลงชาติ; ~renverso รัฐประหาร; ~servo, ~a posteno ราชการ: ~servisto ช้าราชการ
ŝtel|i (tr สกรรมกริยา) ขโมย; ลักลอบ; ลักทรัพย์ kp เทียบกับ rabi; ~eti หยิบเล็ก(หยิบน้อย); ~iri ลอบ; ย่อง; (dom)~isto ขโมย: armita
~isto โจร; นักจี้; en~iĝi ลอบเข้าไปใน; for~iĝi ลอบหนี; pri~i ปล้น; poŝo~isto นักล้วงกระเป๋า
ŝtip|o ซุง; ท่อนไม้
ŝtof|o เนื้อผ้า: peco/strio da
~o ผ้าผืนหนึง; sub~o ซับใน
ŝton|o (ก้อน)หิน kp เทียบกับ petro; roko; Ŝton-epoko สมัยหิน; kalk~o หินปูน
ŝtop|i (tr สกรรมกริยา) ยัด; อุด; ~iĝo ติด; ~ilo เครื่องจุก; เครื่องอุด; ~(kontakt)ilo ปลั๊ก(ไฟตัวผู้); hom~ita ผู้คนเนื่องแน่น, เต็มไปด้วยผู้คน, คับคั่ง; plen~ita (หนา)แน่น; เยียดยัด
ŝtorm|o พายุ
ŝtrump|o ถุงน่อง; ~eto ถุงเท้า; kalson~o ถุงน่องแบบกางเกง
ŝtup|o ขั้น; ~ar(et)o บันได: helica
~aro บันไดเวียน; inter~o หัวเลี้ยวหัวต่อ
ŝu|o รองเท้า; ~laĉo เชือกผูกรองเท้า; ~paro, paro da ~oj รองเท้าหนึ่งคู่; tol~oj, sport~oj, trejn~oj รองเท้าผ้าใบ
ŝuld|i (tr สกรรมกริยา) เป็นหนี้; ~o หนี้; ~anto ลูกหนี้
ŝultr|o บ่า(ไหล่), หัวไหล่: ~o
ĉe ~o (en komuna subteno) เคียงบ่าเคียงไหล่; ~otiri, levi la
~ojn ยักไหล่; ~oporti สะพาย; ~osako กระเป๋าสะพาย; ย่าม; sur~igi แบก
ŝut|i (tr สกรรมกริยา) เทสารที่ไม่เป็นของเหลว; al~i, en~i อัปโหลด; el~i ดาวน์โหลด; super~i เทจนท่วม
ŝutr|o หน้าต่างบานเกล็ด
ŝveb|i
(ntr อกรรมกริยา) ลอยอยู่บนท้องฟ้า; บินร่อน bv. v. โปรดดู (aeroวิชาการบิน) glisi; บินใกล้; ลอยอากาศ
ŝvel|i (ntr อกรรมกริยา) บวม; นูน; ~inta บวม; ~aĵo ตุ่ม
ŝvit|o เหงื่อ; ~i (ntr อกรรมกริยา) เหงื่อออก
tab|o (คอมพิวเตอร์) แท็บ
tabak|o (ใบ/ต้น)ยาสูบ; ยาเส้น; ~isto คนขายบุหรี่ ยาสูบ
taban|o ตัวเหลือบ
tabel|o ตาราง: multiplika
~o สูตรคูณ; enhav~o สารบัญ
tabl|o โต๊ะ: forpreni
la manĝilaron (de la ~o) เก็บโต๊ะ; ~teniso ปีงปอง; ~tuko ผ้าปูโต๊ะ; manĝo~o โต๊ะอาหาร; skribo~o โต๊ะทำงาน; vendo~o โต๊ะยาวในร้าน ฯลฯ
tabu|o ข้อห้าม
tabul|o กระดาน; บอร์ด: ligna ~o ไม้กระดาน; ~eto กระดาน; เครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลขนาดเล็ก; hak~o เขียง; skrib~o กระดานเขียน; ŝak~o กระดานหมากรุก; blanka ~o กระดานขาว; nigra ~o กระดานดำ
taburet|o เก้าอี้ไม่มีพนัก
taĉmento หน่วย(ทหาร)ที่ถูกส่งไปปฏิบัติการ bv. v. โปรดดู unuo; skipo; teamo
tag|o วัน: ~o post ~o วันต่อวัน; วันแล้ววันเล่า; ~iĝi กลายเป็นวัน; ~iĝo รุ่งเช้า; เวลาสาง; ~libro สมุดบันทึก; ~mezo เที่ยงวัน; ~ordo วาระการประชุม; antaŭ~mez/e, -o ก่อนเที่ยง; ĉiu~a ประจำวัน; ĉiu~e ทั้งวัน: eskapi la
ĉiu~econ เข้าป่าเข้าดง; dum~e, dum ~lumo ตอนกลางวัน; Ĝakkri-Tago วันจักรี; labor~o วันทำการ; (laŭ)~e รายวัน; post~mez/e, -o หลังเที่ยง; tut~e, la tutan ~on ทั้งวัน; iujn ~ojn บางวัน; iun ~on poste อยู่มาวันหนึ่ง; Nacia Tago วันชาติ: Nacia
Tago de Altaĝuloj วันผู้สูงอายุแห่งชาติ; Tago de
la Familio วันครอบครัว; Novjara Tago
Taja วันสงกรานต์; Plantifavora
Tago วันพืชมงคล; Reĝa
Naskiĝ~o วันเฉลิม
taĝik|o ชาวทาจิก: la ~a
(lingvo) ภาษาทาจิก; Taĝik|io ประเทศทาจิกิสถาน (ĉefurbo เมืองหลวง Duŝanbo)
taj|(in)o, ~landan(in)o ชาวไทย, คนไทย: la ~a
(lingvo) ภาษาไทย: paroli ~e พูดเป็นไทย; traduki
~en แปลเป็นไทย; Tajlando ประเทศไทย, เมืองไทย (ĉefurbo เมืองหลวง Bankoko): Golfo de Tajlando อ่าวไทย
tajd|o
กระแสน้ำ
tajfun|o พายุไต้ฝุ่น
tajl|i (tr สกรรมกริยา) ติด (เสื้อผ้า ฯลฯ); ปรับปรุงรูปร่าง
tajlor|o ช่างตัดเสื้อ; ~i (tr สกรรมกริยา) ตัดเสื้อ kp เทียบกับ ~igi
tajp|i (tr สกรรมกริยา) พิมพ์ดีด; ~ilo เครื่องพิมพ์ดีด bv. v. โปรดดู skribmaŝino
Tajvan|o ไต้หวัน (ĉefurbo เมืองหลวง Tajpeo); tajvan|ano ชาวไต้หวัน
taks|i (tr สกรรมกริยา) ประเมิน; ประมาน; กะ: alte ~ata ประเสริฐดีมาก
taksi|o รถแท็กซี่; ~isto คนขับแท็กซี่; ~metro มิเตอร์; เครื่องบอกระยะทาง; komuna ~o รถสองแถว; trirada ~ ตุ๊ก ๆ; รถสามล้อเครื่อง
takt|o (mek กลศาสตร์; muz ดนตรี) จังหวะ: du~a
motoro เครื่องยนต์สองจังหวะ
taktik|o กลยุทธ; เคล็ด; (mil ทหาร) ยุทธวิธี
talent|o พรสวรรค์; ลวดลาย
tali|o เอว
talk|(opudr)o แป้ง
talp|o ตัวตุ่น
tamarind|o มะขาม: ~a
kremaĵo น้ำมะขาม
tambur|o กลอง
tamen แต่กระนั้น(ก็ตาม); อย่างไรก็ดี; อย่างไรก็ตาม; แต่ก็
tampon|o ผ้าอนามัยแบบสอด
tan|i (tr สกรรมกริยา) ฟอก (หนัง); ~ejo โรงฟอกหนัง
tank|o
(mil ทหาร) รถถัง
tantiem|o ส่วนแบ่งในผลกำไร
Tanzani|o ประเทศแทนซาเนีย (ĉefurbo เมืองหลวง Dar-es-Salamo); ~ano ชาวแทนซาเนีย
taoism|o (rel ศาสนา) ลัทธิเต๋า
tapet|o กระดาษบุผนัง; ผ้าประดับ
tapiok|o แป้งมันสำปะหลัง
tapiŝ|o พรม
tarif|o (kom ธุรกิจ; fin การเงิน) การกำหนดราคา/ค่า: fiksa
(/norma) ~o อัตราแน่นอน
tas|o ถ้วย; sub~o จานรอง: fluganta
sub~o จานบิน; te~o ถ้วยน้ำชา: du ~oj da
teo น้ำชาสองถ้วย
task|o งาน; ภาระหน้าที่; ภารกิจ
tatu|(aĵ)o รอยสัก
taŭg|i
(ntr อกรรมกริยา) เหมาะ; เหมาะสม; ~a (por) เหมาะ(สำหรับ/แก่); cel~a ตรงความมุ่งหมาย; sen~ulo อ้ายถ่อย
taŭr|o bv. v. โปรดดู (vir)bovo; Taŭr|o (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ราศีพฤษก
taŭtologi|o การใช้คำซ้ำกันโดยไม่จำเป็น
taŭz|i (tr สกรรมกริยา) ขยี้ (ผม); ทำให้ยุ่ง; ~ita หย็อกหย็อย; รุงรัง
tavern|o โรงขายเหล้า; ผับ
tavol|o ชั้น: ~o de
roko ชี้นหิน; (maldika)
~o เยื่อบาง; ~igi แบ่งเป็นชั้น ๆ; (falde) ทบ
T-ĉemiz|o เสื้อ (ยืดคอกลม)
t.e. = tio estas คือ(ว่า); อ่านว่า
te|o (น้ำ)ชา; ~folioj (ใบ)ชา; ~kruĉo กาน้ำชา; citrona ~o ชามะนาว; ĉina ~o ชาจีน; malvarma ~o ชาเย็น
team|o กลุ่มคนที่ทำงานร่วมกัน; ชุด; คณะ; ทีม kp เทียบกับ skipo
teatr|o โรงละคร; ~aĵo ละคร(เวที): ĉina
~aĵo งิ้ว; ombro~aĵo หนังตะลุง
ted|i
(tr สกรรมกริยา), ~a น่าเบื่อ: Bankoko
~as (/ enuigas) min ผมเบื่อกรุงเทพฯ; ĉu
Mali ~as (/ enuigas) vin? มาลีทำให้คุณเบื่อหรือเปล่า
teg|i (tr สกรรมกริยา) ปู; ทา; ปก(คลุม): ~i per oro, orumi ชุบทอง; ~ita
plako พื้นปูกระเบื่อง; kapkusena
~(aĵ)o ปลอกหมอน
tegment|o หลังคา; ~orando ชายคา
tegol|o แผ่นกระเบื้องมุงหลังคา kp เทียบกับ kahelo; ŝindo; ~aranĝi ซ้อน
Te(he)ran|o เตหะราน
teism|o
เทวนิยม; bv. v. โปรดดู ateismo
tek|o กระเป๋าเอกสาร; ~komputilo คอมพิวเตอร์แบบหิ้ว
teknik|o กลวิธี; เทคนิค; ~a ทางเทคนิค
teknokrat|o ผู้มีความรู้ทางวิทยาการต่าง ๆ
teknologi|o เทคโนโลยี; วิชาการ: ~o de
informado kaj komunikado (ย่อ TIKO) เทคโนโลยีสารสนเทศ
teks|i (tr สกรรมกริยา) ทอ; ~ado การทอผ้า; ~aĵo วัตถุสิ่งทอ: la
Tut-Tera Teksaĵo (TTT) เวิล์ดวายเว็บ www bv. v. โปรดดู la interreto; ~(aranĝ)o เนื้อผ้า; ~ilo เขรื่องทอผ้า; ~isto ผู้ทอ(ผ้า); ~obirdo
นกกระจาบ
tekst|o บท; ข้อความ; kp เทียบกับ artikolo; ~ero บทความ:
~(er)oj tajlingvaj บทความภาษาไทย; ~i ปรากฏเป็นลายลักษณ์อักษร
tekton|o
ไม้สัก; ~arbo ต้นสัก; ~ligno ไม้สัก
tele| ใช้เติมหน้าคำ แปลว่า ไกลหรือโทร- เช่น ~objektivo เลนส์ที่ขยายภาพที่อยู่ไกลให้เห็นใหญ่ขึ้น
telefon|o เครื่องโทรศัพท์: ~o kun
rekta ligo โทรศัพท์สายตรง; ŝi
estas ĉe la ~o หล่อนกำลังใช้โทรศัพท์อยู่; li
parolas en la ~o เขากำลังคุยโทรศัพท์อยู่; ~i พูดโทรศัพท์; (ต่อ)โทร(ศัพท์): li iros ~i/li ~os al la hotelo เขาโทรไปที่โรงแรม; mi ~os al
vi morgaŭ ผมจะโทรไปหาคุณพรุ่งนี้; ~aĵo ข้อความ/โน้ตโทรศัพท์; ~io วิชาการโทรศัพท์; ~isto พนักงานรับโทรศัพท์; ~(al)voko โทรไป/มา; ~budo ตู้โทรศัพท์; ~libro สมุด(รายนามผู้ใช้)โทรศัพท์; ~lineo สาย; (al) ~numero (ที่)เบอร์โทรศัพท์; poŝ~o (โทรศัพท์)มือถือ
telegraf|o เครื่องส่งโทรเลข
telegram|o ข้อความที่ส่งมาหรือไปโดยทางโทรเลข
teleks|o เทเล็กซ์ (ชื่อโทรเลขสาธารณะ)
telemetr|o เครื่องหาระยะ
telepati|o โทรจิต
teler|o จาน; ช้าง
teleskop|o กล้องโทรทรรศน์; กล้องดูดาว
televid|o โทรทัศน์, ทีวี; ~stacio สถานีโทรทัศน์; ~ilo (เครื่องรับ)โทรทัศน์; ทีวี
telfer|o รถกระเช้าที่ลากด้วยสายเคเบิลหรือสายเชือก
telkel|e (kom ธุรกิจ) ไม่มีประกัน
tem|o (เนื้อ)เรื่อง; บท; ประเด็น; หัวข้อ; ข้อความ; ประการ; ne(pri)~a, ekster~a, senrilata นอกความ; นอกประเด็น
tembr|o ลักษณะของเสียงพูดหรือเสียงเครื่องดนตรี น้ำเสียง; โทนเสียง; สีสันของเสียง = sonkoloro
temp|o เวลา; เพลา; สมัย; ขณะ; กาล = (gram ไวยากรณ์) tenso; kp เทียบกับ horo: dum longa ~o เป็นเวลานาน; jam ~’
está! (ark ล้าสนัย) = jam estas
~o!, jam venis la ~o! ถึงกำหนด; malŝpari
~on ถ่วงเวลา; pasigi
~on kun ใช้เวลาอยู่กับ; ~daŭro ชั่วระยะ; ระยะเวลา; ~olimo กำหนด; ~operiodo ช่ัวระยะ; dum~a ใมช่วงระหว่างเวลา; เฉพาะกาล; ĝusta~e ถูกช่วง; ถูกเวลา: ne
ĝusta~e ไม่ทันเวลา; ไม่ถูกเวลา; inter~e ในระหว่างเวลานี้; ไปพลาง ๆ; ไปพลางก่อน; ในขณะเดียวกัน; เดี๋ยว…รอ kp เทียบกับ dume; inter~o ระยะเวลา; krom~o งานที่ทำนอกเวลา, โอที่; เวลานอก; liber~o เวลาว่าง; ช่องเวลาปิดเทอม; long~e, (longa) ~o (ช้า)นาน; ครู่ใหญ่ ๆ; nun~a สมัยใหม่: nun~e ในเวลานี้; ปัจจุบันนี้; สมัยนี้; ขณะนี้; sam~e (ใน)เวลา/ขณะเดียวกัน; ไปพลาง; พร้อมกัน; sia~e ตอนนั้น, เมื่อก่อน; tiu~e ตอนนั้น: tiu~e
kiam เมื่อครั้ง; de ~o al ~o บางครั้งบางคราว
temperament|o นิสัยใจคอ; วิสัย
temperatur|o อุณหภูมิ; ควาดร้อน; ไข้; kontroli la ~on de malsanulo วัดไข้ของคนไข้
tempi|o (anat กาย) ขมับ
templ|o วัด; โบสถ์ kp เทียบกับ preĝejo: ~aro, ~oj kaj monaĥejoj วัดวาอาราม; ~oira
tago วันไปวัด; ~ulo เด็กวัด
tempur|o (อาหารญี่ปุ่น) อาหารทะเลหรือผักชุบแป้งผสมไข่แล้วทอด; เทมปุระ
ten|i (tr สกรรมกริยา) เก็บ; ถือ(ไว้); ไว้; หนีบ: mi ~os
ĝin sekura por vi en la gardoŝranko ดิฉันจะเก็บไว้ในตู้เซฟ; ~i sian
vorton รักษาคำพูด; (firme)
~i จับ; ~ilo ด้ามจับ; al~iĝi เกาะติด; de~i (ละ)เว้น; อด: de~i sin ระงับใจ; de~i sin
de ŝtelado เว้นจากการลักทรัพย์; el~i ทน; อดทน(ต่อ); กลืน; ทนทาน; (ตราก)ตรำ bv. v. โปรดดู rezisti, toleri: el~ebla พอทนได้; ne plu
povi el~i เต็มทน; ek~i จับ; เกาะ; en~i บรรจุ; ไว้; man~i ถือ; plu~i รับษา; re~i รับษา; sin~o ท่าที(ของคน); sinde~i ไม่ยอมออกเสียง; งดออกเสียง: sinde~o การละเว้น; ไม่ลงคะแนนเสียง; งดออกเสียง; sub~e al ให้กบ; sub~i สนับสนุน; อุปการะ; อุปถัมภ์; พยุง: sub~anto ผู้สนับสนุน; ผู้อุปการะ; ĉefsub~anto ยืนโรง; sub~ilo สิ่งที่ค้ำจุน
tenajl|o
คีม
tend|o กระโจม; เต๊นท์; ~aro ค่าย(พักแรม); แคมป์; ~umi (ntr อกรรมกริยา) เข้าค่าย; ตั้งแคมป์; ตั้งค่าย; อยู่ค่าย
tenden|o แถบเอ็น
tendenc|o แนวโน้ม; อคติ
tenebr|o ความมืดครึ้ม; ความหมองเศร้า
tener|a อ่อนโยน; นิ่มนวล
teni|o ตัวตืด
tenis|o เทนนิส; tablo~o ปิงปอง
tenor|(ul)o (muz ดนตรี) นักร้องเพลงที่มีเสียงระดับสูงสุดของผู้ชาย; โทนเสียงเทเนอน์
tens|o (gram ไวยากรณ์) กาล = verba
tempo เช่น simplaj,
malsimplaj (kompleksaj) ~oj; prezenco bv. v. โปรดดู nuntempo ปัจจุบันกาล เช่น as-finaĵo; preterito bv. v. โปรดดู pasinta tempo อดีตกาล เช่น is-finaĵo; futuro bv. v. โปรดดู venonta tempo อนาคตกาล เช่น os-finaĵo
tensi|o (elek ไฟฟ้า, med แพทย์) ความตึงเครียด
tent|i (tr สกรรมกริยา) ล่อ; ยั่วใจ; ยั่วยวน
teolog|o นักเทววิทยา; ~io เทววิทยา; ศาสนศาสตร์
teori|o ทฤษฎี; หลักวิชา; ~e ฝ่ายวิชาการ bv. v. โปรดดู praktike
ter|o ธรณี; โลก; บก; ดวา(พระ)พิภพ; แผ่นดิน; ~altaĵo, ~amaso เนิน; ~anoj ชาวโลก; ~armeo กองทัพบก; ~e ทางบก; ~kultivi, ~kulturi ทำไร่: ~kultivado,
~kulturado กสิกรรม; ~pomo มันฝรั่ง kp เทียบกับ batato; ~scienco ภูมิศาสตร์; ~surfaco พื้นดิน; ~tremo แผ่นดินไหว bv. v. โปรดดู seismo; al~iĝi บินไถล่ลงพื้นดิน; en~igi ฝัง: en~igo งานศบ; sub~a ใต้ดิน: sub~ejo บาดาล; sur~iĝi ลงจอดบนพื้นดิน (เครื่องบิน)
terakot|o เครื่องปั้นดินเพาชนิดไม่เคลือบเนื้อสีอิฐ; ~kolora สีอิฐ
terapi|o การรักษา (โรค); การบำบัด
teraplan|o ยานที่แล่นลอยไปตามผิวดินหรือผิวน้ำ
teras|o ระเบียง; ดาดฟ้า
Teravad|o (ศาสนาพุทธ) นิกายเถรวาท
teren|o ที่ดิน
teritori|o อาณาบริเวณ; ดินแดน
term|o
(mat คณิตศาสตร์) พจน์
termin|o
(tek ทางเทคนิค) คำศัพท์ที่เป็นวิชาการ; ~aro อภิธานศัพท์มีถ้อยคำที่เป็นวิชาการ
terminologi|o ศัพทวิทยา; วิชาว่าด้วยคำศัพท์
termit|o ปลวก; ~ejo จอมปลวก
termo| เกี่ยวกับความร้อน เช่น ~dinamiko อุณหพลศาสตร์; ~metro เครื่องวัดอุณหภูมิ; ปรอท
termos|o กระติกท้ำร้อนหรือน้ำเย็น bv. v. โปรดดู varmbotelo
termostat|o เครื่องปรับอุณหภูมิให้คงที
tern|i
(ntr อกรรมกริยา) จาม
teror|o ความหวั่นกลัวเป็นการใหญ่; ~(iz)i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ตกใจ; ทำให้หวาด; ~ismo ลัทธิก่อการร้าย; ~isto ผู้ก่อการร้าย
terur|o ความหวั่นกลัว; ~a น่ากล้ว; น่าใจหาย; สยอง
test|i (tr สกรรมกริยา) ทดสอบ; ~o การทดสอบ; การลอง
testament|o พินัยกรรม; ~i ทำพินัยกรรม
testik|o
ลูกอัณฑะ
testud|o เต่า (ดิน)
tez|o วิทยานิพนธ์
tezaŭr|o อภิธานศัพท์
tia นิยมคุณศัพท์ที่แสดงการชี้เฉพาะ เช่นนั้น; แบบนั้น; ดังกล่าว: uzeblas ~ แบบนั้นใช้ได้เลย; (~,) kia; ~ kiel เช่น io ~ อะไรเทือกนั้น; varmo (~,) kia en
varmaj landoj ความร้อนอย่างในประเทศที่มีอากาศร้อน; ~maniere,
tiel อย่างนี้; อย่างแบบนี้; tia~e, en tia ~o ในกรณีเช่นนั้น
tial ด้วยเหตุนั้น; เพราะเหตุนั้น; เพราะฉะนั้น; เลย; ถึงได้; ĉi ~ ด้วยเหตุนี้
tiam เวลานั้น; ตอนนั้น; ทีนี้; (precize) ~ พอดี
Tibet|o ธิเบต; tibet|ano ชาวธิเบต
tibi|o กระดูกหน้าแข้ง
tie ที่นั้น, ที่โน่น; ตรงนั่น; ~n สู่ที่นั่น; เข้าไปในที่นั้น; ทางนั้น: ~(n) kaj
aliloke(n) เที่ยว; flugi ~n
kaj reen บินไปบินมา; jam iris
~n ไปที่นั้นมาแล้ว; ĉi ~, ~ ĉi ที่นี้
tiel ดังนั้น; จึง; อย่างนั่น/นี้; ว่า; มัก; ในทาง; เช่นนั้น; งั้น: kial vi faras ~? เหตุใดคุณถึงทำอย่างนั้น; ~ ke จึงจะ; เพื่อว่า; เพื่อจะได้; ~ … kiel เท่ากับ: ~ bona
kiel ดีเท่ากับ; ĉi ~ ปานนี้: fari ĉi ~ ทำอย่างนี้; ĉu ~? งั้นหรือ; ne ~ granda ไม่โตนัก
ties ของคนนั้น; ของสิ่งนั้น
tif|o ไข้รากสาดใหญ่; ~oid(a febr)o ไข้รากสาดน้อย
tig|o กิ่งไม้; แขนง; ก้าน
tigr|o เสือ
tik|o อาการเขม่น
tikl|i (tr สกรรมกริยา) จี้; (ทำให้)จั๊ก(กะ)จี้; ~(iĝem)a (ขี้)จั๊กจี้; บ้าจี้
tiktak|i
(ntr อกรรมกริยา) เสียงดังติ๊กต๊อก (อย่างเสียงนาฬิกาเดิน)
tim|i (tr สกรรมกริยา) (มีความ)กลัว; เกรง kp เทียบกับ respektegi; (รู้สึก)ตกใจ; ยั่น: tio ~igas
min นั่นทำให้ฉันตกใจ; ~egi เกรงกลัว; ~ema กลัว; ขี้อาย; ขี้ขลาด; ใจเสาะ; ~iga น่ากลัว; ~inda น่ากลัว; ~o ความกลัว:
(ŝir)kriegi pro ~o หวีดหวาด; (antaŭ)~i ใจเสีย; (ek)~i ตกใจ; ใจฝ่อ; mal~timi ฝ่า(อันตราย) kp เทียบกับ spiti; sen~a ไม่กลัว
timid|a bv. v. โปรดดู timema
tin|o ถังไม้
tindr|o เศษไม้(ที่ใช้จุดไฟ)
tinktur|o สีย้อม; ~i ย้อม
tint|i (ntr อกรรมกริยา) สั่น; ดังก๋องแก๋ง (กระดิ่งเล็ก โซ่ ฯลฯ)
tinus|o ปลาทูน่า
tio นิยมสรรพนามที่เป็นการชี้เฉพาะ นั่น; มัน: ~ estas คือ; ~ ke การที่ kp เทียบกับ por (…)i การที่จะ; rigardu
~n! ดูนี่นแน่ะ; mi
ĉiam venas la lasta, ~ ne bonas ฉันมักจะมาสุดท้าย มันก็ไม่ดี; ĉi ~, ~ ĉi นี่: ĉi ~ estas kies (de kiu)? นี่ของใคร
tiom
(da) จำนวนนั้น; ปริมาณนั้น: ĝis
~a grado, ke ถึงกับ; ne ~ pli
malmultekostis ol aliloke ไม่ได้ถูกไปกว่าที่อื่นเท่าไร; ~ kiom เท่าที่
tip|o คนหรือสิ่งจำพวกใดจำพวกหนึ่ง; ~a มีลักษณะพิเศษ; เป็นเครื่องหมาย; เป็นตัวอย่าง: ĉi-~a
homo คนแบบนี่; liter~o รูปแบบของตัวพิมพ์
tipograf|o ผู้ชำนาญการพิมพ์; ~io การจัดหน้าตัวพิมพ์
tir|i (tr สกรรมกริยา) ดึง; ลาก; ~kesto ลิ้นชัก; al~i ดึงติด; จูงใจ: al~i la
atenton de จัดสนใจของ; el~aĵo ข้อความ; el~i ดึง(ออก); ถอน; man~i จูง; re~i ถอน: re~i sian
manon หดมือ; re~i sian
promeson คืนคำ; kp เทียบกับ repreni; revoki; nuligi; re~iĝi ถอนตัว; ถอย
tiran|o
ผู้ปกครองที่กดขี่; ทรราช; ~i (tr สกรรมกริยา) กดขี้; แกล้ง; ข่มเหง; บีบบังคับ
titol|o ชื่อเรื่อง; ตำแหน่ง; ~i เรื่อง
tiu นิยมสรรพนามและคุณศัพท์ที่เป็นการชี้เฉพาะ สิ่งนั้น; คนนั้น; โน้น; พี่แก: ~j เหล่านั้น; kiu estas
~? นั่นใคร; ~ libro
ne interesas หนังสือเล่มนั้นนะ ไม่น่าสนใจ; ~tempe ตอนนั้น; ~, kiu ใครที่; เขาที่: ~j, kiuj พวกที่; ĉi ~, ~ ĉi นี้: ĉi ~j du domoj บ้านสองหลังนี้
toast|o ขนมปังปิ้ง = rostpano
to-ĉemiz|o เสื้อ (ยืดคอกลม) bv. v. โปรดดู T-ĉemizo
tofe|o ลูกอม; ทอฟฟี่
tofu|o เต้าหู้ = sojkazeo
tohuvabohu|o ความยุ่งเหยิง
Toki|o กรุงโตเกียว
toks|o (kem เคมี) ยาพิษ; ~ologio พิษวิทยา
toksin|o (med แพทย์) พิษ
tol|o ผ้าทอ; ผ้าใบ; ผ้าลินนิน; ~aĵo เสื้อผ้าทอ; เสื้อผ้าที่ทำจากลินนิน/ผ้าใบรี; ~bendo ผ้าชาวม้า; ~ŝuoj รองเท้าผ้าใบ
toler|i (tr สกรรมกริยา) ทน; อดทน; ne~ebla เหลือทน
tomat|o มะเขือเทศ
tomb|o หลุมฝังศพ; ~ejo ที่ฝังศพ; en~igo งานศพ
tomjam|o ต้มยำ
ton|o เสียง; ระดับเสียง; สำเนียง; (fon สัทศาสตร์) เสียงสูงเสียงต่ำ: ~o alta เสียงตรี, fala เสียงโท, malalta เสียงเอก, malfala, altiĝa เสียงจัตวา, meza เสียงสามัญ/ธรรมดา; bv. v. โปรดดู frazmelodio, intonacio; ~signo วรรณยุกต์; unu~a เสียงเดียว
tond|i (tr สกรรมกริยา) ตัด(ด้วยกรรไกร): ~i la hararon ทำผม; ~ilo กรรไกร; ตะไกร: ungo~ilo ที่ตัดเล็บ; pri~i เล็ม
tondr|i
(ntr อกรรมกริยา) ฟ้าร้อง; ~o ฟ้าคะนอง
tonel|o (mar เรือ) หน่วยความจุภายในเรือ 2.83ม3; ~aro ตวงของภายในเรือ
tonik|o (med แพทย์) ยาบำรุง; (muz ดนตรี) โน้ตขั้นที่ 1 ของบันไดเสียง; โน้ตโทนิก
Tonkin|o ตังเกี๋ย
tonsil|o ต่อมทอนซิล
topografi|o ภูมิประเทศ
torĉ|o ใต้; คบเพลิง
tord|i (tr สกรรมกริยา) บิด; ดัด; ทำให้เป็นรูปร่าง; ทำให้ผิดรูป; รัด; ~iĝi ถูกบิด; เปลี่ยนรูป; เคล็ด: li havas
kol~on เขามีอาการคอเคล็ด; mia piedartiko
~iĝis ข้อเท้าฉันเคล็ด; ~ita เคล็ด
torent|o กระแสน้ำที่ไหลเชี่ยว
torn|i (tr สกรรมกริยา) กลึง; ~ilo เครื่องกลึง; ~isto ช่างกลึง
tornad|o พายุหมุน; พายุทอร์นาโด; ลมงวงช้าง
tornistr|o bv. v. โปรดดู dorsosako
torped|o ตอร์ปิโด; ~i (tr สกรรมกริยา) ยิงด้วยตอร์ปิโด
tors|o ลำตัว
tort|o ขนมเค้กประเภทที่มีครีมบนหน้าหรือที่มีการตบแต่งเป็นพิเศษ
tortur|i (tr สกรรมกริยา) ทรมาน
tost|i (tr สกรรมกริยา) ดื่มอวยพร
total|o รวมทั้งหมด; เบ็ดเสร็จ; ~ismo ระบบรวบอำนาจเบ็ดเสร็จ
totem|o รูปสลักบนเสาอินเดียแดง
tra (prep บุพบท) ผ่าน(ทะลุ); ท่ัว, ตลอด: ~ la jaro ตลอดปี; ~ la
lando ทั่วประเทศ; ~ la
mondo รอบโลก; ทั่วโลก; (prefikso อุปสรรค) ~iri ทะลุ เช่น ~irejo ทางผ่าน; ทางสัญจร; ~marŝi, ~paŝi เดินผ่าน; ~videbla ใส
trab|o คาน
tradici|o ประเพณี
traduk|i (tr สกรรมกริยา) แปล kp เทียบกับ ~igi เช่น ~i
tajlingven / taj(lingv)igi ถอดเป็นภาษาไทย: kiel oni
~as tion? / kion tio signifas? / kion tio volas diri? แปลว่าอะไร; ~iĝi แปลว่า: kiel
ĉi tio traduk~as? / kiel oni ~as ĉi tion? นี่แปลว่าอะไร; ~isto นักแปล
traf|i (tr สกรรมกริยา) ตี; ถูก; พบ; ต่อย; พบเข้า; ถึงใจ: ~i
veturilon ไปทันรถ; ~a ดึงดูดความสนใจ; ไปยังจุดที่; ในเป้าหมาย; ~ita โดน; ถูกตี; mal~i พลาด; อด: mal~i veturilon ไปไม่ทันรถ; mis~i ตีไม่ถูก
trafik|o (การ)จราจร; รถ; ~cirklo วงเวียน; ~lumoj ไฟเขียวไฟแดง; ~signalo ไฟสัญญาณจราจร; ~ŝild(et)o ป้ายจราจร; ~ŝtopiĝo รถติด
tragedi|o ละครโศก; เรื่องโศก; ภัยพิบัติ
traĥe|o หลอดลม
trajn|o ขบวน(รถไฟ) bv. v. โปรดดู vagonaro; ekspres~o รถ(ไฟ)ด่วน
trajt|o ลักษณะ; รูปแบบ; นิสัย; คุณสมบัติ; สรรพคุณ
trak|o เส้นทาง, รางของบานเลื่อน; ร่องหรือแนวที่อัดเสียงของเครื่องบันทึกเสียง ฯลฯ; ~forko หัวกุญแจรางรถ
trake|o หลอดลม
trakt|i (tr สกรรมกริยา) จัดการ; พิจารณา; กระทำกับ; ~aĵo งานเขียนที่อยู่ในรูปแบบของคำถาม; inter~i เจรจา; mis~i เพิกเฉย; ละเลย; ไม่เหลียวแล
traktor|o เครื่องลาก; รถแทรกเตอร์
tram|o รถราง
tramp|o คนจรจัด; เรือหรือเครื่องบินสินค้าไม่ประจำทาง
tranĉ|i (tr สกรรมกริยา) ตัด(ด้วยมีด); กรีด; ทอน; ~aĵo สิ่งที่ถูกตัดด้วยมีดเป็นชิ้น ๆ; ~ilo มีด: ~ilego มีดใหญ่ ๆ; poŝ~ilo มีดพับ; พร้า; ~ostreko (เครื่องหมาย)ทัน; de~i, dis~i ตัดขาด; บั่น; for~i ด้วน; ติดเสีย
tranĉe|o สนามเพลาะ; หลุ่มขุดสำหรับปลูกต้นไม้ วางเสาเข็ม หรือสร้างถนน
Trang|o ตรัง
trankvil|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a เงียบ; ใจเย็น; นิ่ง; เฉย; สงบ(สงัด); ~iĝi สงบ(ลง); สงบอารมณ์; บรรเทา; เบาใจ: ~iĝu! ใจเย็น ๆ; mal~i กระวนกระวาย; วิตก; เป็นทุกข์; ล่อกแล่ก; mal~igi รบกวน; mal~(iĝ)i ห่วง; เกรงใจ; กังวล: mi mal~as
pri la familio ฉันไม่สบายใจเกี่ยวกับครอบครัว; ne
mal~iĝu! ไม่เป็นไร; mal~o ความไม่สงบ; ความกระวนกระวาย; การรบกวน; ความกังวล; จิตกังวล
trans
(prep คำบุพบท) ข้าม; ~igi ขน; ถ่าย; โอน; ย้าย; ~doni ยื่นให้; มอบ; ฝากไปให้; ~formi เปลี่ยนรูป; แปลง; ~iri ข้ามไป: ~iri
straton ข้ามถนน; ~ponti คร่อม; ~porti ขนส่ง
transfuz|i (tr สกรรมกริยา) ถ่ายเลือด; ~o การถ่ายเลือด
transistor|o วิทยุทรานซิสเตอร์
transitiv|a (gram ไวยากรณ์) สกรรมกริยา; ne~a อกรรมกริยา
tre มาก; อย่างยิ่ง; จัด; นัก; จัง(เลย); เป็นอันมาก: ~ bela สวยออก; ~ bone ดีที่เดียว; mi ~
kontentas kun la maŝino ฉันพอใจกับเครื่องมาก; ne ~ ไม่ค่อย…(เท่าไร), ไม่…สักเท่าไร
tred|i
(tr สกรรมกริยา) สน(เข็ม); ร้อย(เข็ม); ~ilo เครื่องสนเข็ม; เครื่องร้อยด้าย
trejn|i (tr สกรรมกริยา) หัดให้; ฝึก(หัด); อบรม; ~ejo โรงเรียนฝึกหัด; ~isto ผู้ฝึกสอน, ครูฝึก; ~iteco ความพอดี; ฟิตเนส; ~ŝuoj รองเท้าผ้าใบ
trem|i (ntr อกรรมกริยา) สั่น; ไหว; สะเทือน: ~i pro
timo กลัวจนสั่น
tremp|i (tr สกรรมกริยา) จิ้ม; หมัก; แช่: ~i bananon en sukero เอากล้วยจิ้มน้ำตาล; ~saŭco น้ำจิ้ม; kp เทียบกับ piki
tren|i (tr สกรรมกริยา) ลาก; ดึง; พ่วงท้าย; ~aĵo สิ่งที่ถูกลากตามมา; ~ŝipo เรือโยง/พ่วง
tret|i
(tr สกรรมกริยา) ถีบ kp เทียบกับ bicikli; repuŝiĝi; sur~i เหยียบ
trezor|o ทรัพย์สมบัติ; ~ejo คลังสมบัติ; กระทรวงการคลัง bv. v. โปรดดู fisko
tri สาม; ตรี; ~a ที่สาม; ~angulo รูปสามเหลี่ยม; ~ciklo สามล้อ; ~dek สามสิบ; ~dento ฉมวก; ~ono หนึ่งในสาม; ~(op)o คณะสาม(คนหรือสิ่งสามสิ่งใด); ~piedo สามขา
trib|o เผ่า, ชาว; ~estro หัวหน้าเผ่า; พญา
tribord|o (mar เรือ) กราบขวาของเรือ bv. v. โปรดดู babordo; dekstro; verdo
tribunal|o ศาลยุติธรรม
tribut|o ส่วย; การสรรเสริญ; คำสรรเสริญ
trigonometri|o ตรีโกณมิติ
trik|i (tr สกรรมกริยา) ถัก(ผ้า/ไหมพรม); ~ilo เข็มถัก
tril|i (muz ดนตรี) ร้องหรือพูดด้วยเสียงรัว
trimestr|o (ปีละสามครั้ง) ไตรมาส (ช่วงเวลาสามเดือน) kp เทียบกับ semestro
trink|i (tr สกรรมกริยา) ดื่ม; ~aĵo เครื่องดื่ม: ~aĵo
kun gaso น้ำอัดลม; kion vi
ŝatus ~i? คุณอยากจะดื่มอะไรคะ; ~akvo น้ำดื่ม; ~ejo โรงขายเหล้า; บาร์; ผับ; ~eti จิบ; ~mono ทิป; เตะ
trist|a เศร้า; เสียใจ = malgaja, malĝoja
tritik|o (bot พฤษศาสตร์) ข้าวสาลี
triumf|o ชัยชนะ
trivial|a หยาบ(คาย); ~aĵo คำหยาบ
tro มากเกินไป: ~
multekosta แพงเกินไป; li estas
ĉi tie jam ~ longe เขาอยู่ที่มานานมาก ๆ; ~a มากเกินความจำเป็น; เหลือ; ~e เหลือเกิน; ~i เกิน: la
promendistanco troas | estas tro longa เกินระยะเดิน; ~aĵo ที่เหลือ; ของเหลือใช้; ส่วนเกิน; ~igi เสริมความ; พูดหรือเขียนเกินความจริง; ~o ส่วนเกิน: ege ~ จนเกินไป
trofe|o ของรางวัล; ของที่ระลึก
trog|o อ่างยาวหรือรางหญ้าหรือน้ำ
trol|o 1 อวนขนาดใหญ่จดพื้นทาเทใช้เรือลาก; ~ŝipo เรือลากอวน; 2 ผีตัวใหญ่ในภูเขา
tromp|i (tr สกรรมกริยา) (หลอก)ลวง; (ฉ้อ)โกง; ทุจริต; หลอก; ตบตา: esti ~ita
/ ~iĝi de vendisto ถูกผู้ขายหลอก; ~ema ขี้โกง; ~(em)ulo ผู้โกง
tron|o ราชบัลลังก์
trop|o = vortfiguro
tropik|o บริเวณเขตร้อน; ~a เกี่ยวกับเขตร้อน
trot|i
(ntr อกรรมกริยา) (ม้า) วิ่งเรียบ
trotuar|o ทางเดินเท้า; บาทวิถี
trov|i (tr สกรรมกริยา) หาพบ; เจอ: ne povas/povis ~i หาไม่พบ/เจอ: li ~is sukceson en eksterlando เขาประสบความสำเร็จในต่างชาติ; ~iĝi มี(…)อยู่; อยู่(ที่); ตั้งอยู่; มี; คือ; ประทับ: ~iĝas/estas
herbejo antaŭ la domo มีสนามลญ้าอยู่ข้างหน้าบ้าน; ~iĝas
multaj specoj de tigroj เสือมีหลายชนิด; foje
~iĝis ยังมี; li
~iĝas ĉi tie jam long(temp)e เขาอยู่ที่นี่มานาน; ~ebla: malfacile
~ebla หายาก; bon~o ความสุขุม: laŭ
via bon~o แล้วแต่คุณ; el~i ค้นพบ(บางอย่างที่ไม่เคยเจอมาก่อน): el~into ผู้ค้นพบ
tru|i (tr สกรรมกริยา) แทง; เจาะ; (tra-,
linio-)~i ฉลุ; ~o รู; หลุม; ~hava, ~plena เป็นรู
trud|i (tr สกรรมกริยา) บังคับ; บีบบังคับ; en~iĝi บุกรุก; ล่วงล้ำ; ก้าวก่าย
truk|o เล่ห์เหลี่ยม
trumpet|o (muz ดนตรี) ทรัมเป็ต; ~i (tr สกรรมกริยา) เป่าทรัมเป็ต
trunk|o ลำ(ต้น|ต้ว)
trup|o คณะนักแสดง; กองกำลัง; กองทหาร bv. v. โปรดดู bando; ~unuo หน่วยรบ
TTT
(Tut-Tera Teksaĵo) www; bv. v. โปรดดู la interreto
tualet|o การแต่งตัวให้สวยงาม: ~a tablo โต็ะเครื่องแป้ง
tub|o ท่อ; ปล่อง: fleksebla
~o ท่ออ่อน; kaŭĉuka
~o, ~o el kaŭĉuko ท่อยาง; ~(ripar)isto ช่างประปา; akvo~o ท่อน้ำ; fum~o ปล่องควัน; ปล่องไฟ
tuber|o หัว(ของไม้); haŭt~eto ไฝ
tuberkul|o ฝี; ตุ่ม; ~ozo วัณโรค
tuĉ|o หมึกดำ = ĉina inko; ~peniko พู่กัน
tuf|o ปอย; ปุย; พู่
tuj ทันที(ทันใด); โดยตรง; อย่างไม่รอช้า: venu ~ มาเดี๋ยวนี้; ~a ทันที; ~ kiam พอ…ก็: ~ kiam li alvenis en Tajlando, li eklernis la tajan พอเขามาถึงเมืองไทย เขาก็เริ่มเรียนภาษาไทยทันที
tuk|o ผ้า(เช็ด); antaŭ~o ผ้ากันเปื้อน; ban~o ผ้าเช็ดตัว; buŝ~o ผ้าเช็ดปาก; lit~o ผ้าปูที่นอน; man~o ผ้าเช็ดมือ; naz~o, poŝ~o ผ้าเช็ดหน้า; vindo~o ผ้าอ้อม; vizaĝ~o ผ้าเช็ดหน้า
tulip|o ต้นทิวลิป
tumor|o (med แพทย์) เนื้องอก; ก้อนบวม
tumult|o ความเอะอะกาหล; การจลาจล; ความอลหม่าน
tun|o ตัน = 1 000
kg, bv. v. โปรดดู metra tuno; kp เทียบกับ tonelo; angla
~o = 1 016 kg
tunel|o อุโมงค์
tunik|o เสื้อคลุมรัดเอว
tur|o หอสูง; เรือในหมากรุก; gardo~o หอคอย; lum~o ประภาคาร
turb|o ลูกข่าง
turban|o หมวกโพก; ผ้าโพกหัว: (sur)porti
~on โพกหัว
turbin|o เครื่องกังหัน
turism|o การท่องเที่ยว; ธุรกิจท่องเที่ยว; ~ejo สถานที่ท่องเที่ยว
turist|o นักท่องเที่ยว
turk|o ชาวตุรกี: la ~a
(lingvo) ภาษาตุรกี; Turk|io ประเทศตุรกี (ĉefurbo เมืองหลวง Ankaro)
turment|i (tr สกรรมกริยา) ทรมาน; ทำให้ทรมาน; ทำให้ทนทุกข์ทรมาน
turn|i (tr สกรรมกริยา) หมุน; พลิก; ~i sin เลี้ยว; พลิกตัว; หันมา: li ~is
sin por rigardi เขาหันไปดู; ~i sin al
kuracisto ไปหาหมอ; bonvolu ~
(vin/la veturilon) dekstren เลี้ยวขวาครับ/ค่ะ; ~iĝi หมุน(รอบ); พลิกตัว; เลี้ยว; หัน(มา): sekvi ~iĝantan vojon ลดเลื้ยว; de~i sin หันเห; el~iĝi พอจะทำได้; for~i ปัดเป่า: for~i
(la vizaĝon) เมินหน้า; re~iĝi หันกลับ
turne|i (teatro ละคร) (ntr อกรรมกริยา) เดินทางไปแสดงตามที่ต่าง ๆ
turniket|o เครื่องห้ามโลหิต; สายรัดห้ามเลือด
turnir|o การแข่งขัน
turt|o นกเขา
tus|i
(ntr อกรรมกริยา), ~o ไอ
tuŝ|i (tr สกรรมกริยา) แตะ(ต้อง); สัมผัล; จับ; จด; จรด; ถูก; พาดพิง(ถึง); ~ita
(emocie) ตราตรึง; ประทับใจ; kor~a ประทับใจ; ตราตรึงใจ; จับใจ
tut|a ทั้ง(หมด); ตลอด; รวมทั้งหมด; เป็นอันมาก; เต็ม; ~e (โดย)สิ้นเชิง: ~e
forgesis ลืม(เสีย)สนิท; ~e ne ไม่…หรอก/เลย: mi (en)~e ne ŝatas rapide decidi ฉันไม่อยากจะรีบตัดสินใจเลย; tra la ~o ตลอด; ด้วยทั่ว; ทั้งหมด; volas
vidi la ~on จากจะดูให้ทั่ว; ~monda ทั้งโลก; ทั่วโลก; ~tage, la ~an tagon ทั้งวัน, ตลอดวัน; en~e ทั้งสิ้น; ไปหมด; เลย; ด้วยกัน; ส่วนรวม; tra (la) ~-a, -o ตลอด; ด้วยทั่ว
-u ตัวลงท้ายกริยาแสดงการสั่ง การขอร้อง หรือแสดงความต้องการ คือ vola modo เช่น 1 ปรารถนา เช่น mi volas,
ke vi ir~ tien ฉันต้องการให้คุณไปที่นั่น; 2 คำสั่ง เช่น elekt~
mem! เลือกเอาเอง; finmanĝ~! กินให้หมดนะ; ĝustig~! แก้ให้ถูก; ir~! ไป๊; ไปนะ; ne ir~! อย่าไป; ven~! มาเถอะ; มาสิ; 3 เชื้อเชิญ เช่น ili
diskutis inter si, kiel ili far~ พวกปรึกษากันว่าจะทำอย่างไรกันดี; kiam ni reven~? พวกเราจะกลับกันเมื่อไหร่; kiel ni
ir~? พวกเราจะไปกันอย่างไร; la
lernantoj stud~ aliajn librojn ให้นักเรียนศึกษาหนังสือเล่มอื่น; ni
ĉiuj kunhelp~! พวกเราจงช่วยกันเถิด; ni danc~! พวกเรามาเต้นรำกันเถอะ; ni
forges~! ลืมเสียเถิด; ni ir~! ไปกันเถอะ; ni ir~
demandi! ไปถามกันเถอะ; ni ne
forges~! จงอย่าลืม; sen tio,
ke aĵoj fal~ โดยที่ของไม่ตก; ven~
kunĝui nian ekskurson! เชิญมาสนุกไปกันทัวร์ของเรานะครับ/ค่ะ
Ubon(raĉatani)|o
อุบลราชธานี, อุบลฯ
uj|o
ภาชนะ(ที่รองรับ) หนึ่งอย่างใด ๆ ที่บรรจุบางสิ่งให้ประจำ; (sufikso ปัจจัย) ถัง; หม้อ; หีบ; กระปุก; ตู้ เช่น 1 ภาชนะ เช่น abel~o รังผึ้ง; mon~o กระเป๋าเงิน; กระปุก; 2 (ark ล้าสนัย) ประเทศ เช่น Franc~o ประเทศฝรั่งเศส; 3 (ark ล้าสนัย) ต้น เช่น mang~o ต้นมะม่วง
ukrain|o ชาวยูเครน; Ukrain|io ประเทศยูเครน (ĉefurbo เมืองหลวง Kievo)
ul|o ผู้ชาย; (คำตลาด) หมอ kp เทียบกับ ino; เจ้า; (sufikso ปัจจัย) คน; บุคคล; เจ้า เช่น 1 คน; ผู้ เช่น ali~o ผู้อื่น; bel~ino โฉมงาม; drink~o คนขี้เมา; jun~o น้อง; plenkresk~o ผู้ใหญ่; 2 (zool สัตววิทยา) บ่งชี้ว่าเป็นที่อยู่ในกลุ่ม เช่น mam~o สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม; ramp~o สัตว์เลื้อยคลาน
ultimat|o คำสั่งสุดท้าย; คำเตือนครั้งสุดท้าย
um|o อะไรสักอย่างหนึ่ง (ไว้ใช้พูดถึงบางสิ่งที่ลืมในขณะที่กำลังจะพูด); (sufikso ปัจจัย) ไม่มีความหมายพิเศษ เช่น butik~i ไปซื้อจอง; buton~i ใส่กระดุม; kruc~i ตรึงบนไม้กางเขน; malvarm~o ไข้หวัด; pland~o พึ้นรองเท้า; plen~i ปฏิบัติ; บำเพ็ญ
umbilik|o สะดือ
UN|o อูโน: Unuiĝintaj
Nacioj สหประชาชาติ
Unesk|o องค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ
ung|o เล็บ
uni|o การรวมกัน; สหภาพ: Eŭropa
Unio สหภาพยุโรป
uniform|o เครื่องแบบ; แบบฟอร์ม: lernejana
~o ชุดนักเรียน
unik|a มีเอกลักษณ์; มีอยู่หนึ่งเมียว
univers|o จักรวาล; สากล(โลก) kp เทียบกับ internacia, okcidenta, universala
universal|a ทั่วไป; สากล: Universala
Esperanto-Asocio (ย่อ UEA) สมาคมเอสเปรันโตสากล; Universala
Kongreso de Esperanto (ย่อ UK) การประชุมใหญ่เอสเปรันโตสากล; ~a
kuracilo ยาครอบจักรวาล; ~e โดยทั่วไป
universitat|o มหาวิทยาลัย; ~estro อธิการบดี
unu หนึ่ง: oni
povas uzi ~ vorton aŭ la alian เราสามารใช้คำหนึ่งคำหรืออย่างอื่นก็ได้; ~j … aliaj … บาง…บาง…; ~ la alia กันและกัน; ~a, ~e ที่หนึ่ง; แรก; (เสีย)ก่อน: ~a helpo ปฐมพยาบาล bv. v. โปรดดู elementa; lernantoj devas ~e pensi kaj poste paroli นักเรียนต้องคิดก่อนแล้วก็พูดทีหลัง; ~o กลุ่ม; กองกำลัง; หน่วย bv. v. โปรดดู taĉmento: ~oj หลักหน่วย; kurs~o หน่วยกิต; mezur~o หน่วยวัด; trup~o หน่วยรบ; ~eco ความสามัคคี; เอกภาพ; ~forma เป็นแบบเดียว; ~igi รวมกัน; สมาน; ประสาน; ~iĝo การรวมกัน: Unuiĝintaj
Nacioj (ย่อ UN) องค์การสหประชาชาติ; Unuiĝinta
Reĝlando สหราชอาณาจักร; ~opa เอกเทศ; เดียว; ~opulo คนเดียว; บุคคล
uok|o กระทะ bv. v. โปรดดู volbopato
uragan|o พายุหมุนเขตร้อน; พายุเฮอร์ริเคน
Uran|o ดาวมฤตยู; ดาวยูเรนัส
urani|o (U) ยูเรเนียม
urb|o เมือง; เทศบาล; กรุง: (~o)komunum(a
administrad)o เทศบาล; ~ano ชาวเมือง; ชาวกรุง; ~(eg)o (มหา)นคร; กรุง; ~estro นายกเทศมนตรี; ~odomo ศาลากลาง; antaŭ~o ชานเมือง; ĉef~o เมืองหลวง; เมืองกรุง; ราชธานี; ekster~e บ้านนอก; ekster~ano ชาวบ้าน
urĝ|i (tr สกรรมกริยา) รีบเร่ง; เร่งรัด; ผลักดัน; ด่วน; ~a เร่งด่วน; ~aĵo เหตุฉุกเฉิน; ธุระด่วน; เหตุด่วน; ~e โดยด่วน; ~egi ด่วนจี๋; (malsanuleja)
~ejo ห้องฉุกเฉิน(ของโรงพยาบาล)
urin|o ขับปัสสาวะ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ถ่ายปัสสาวะ
-us ตััวลงท้ายกริยาแสดงการสมมติ หรือการแสดงการขอร้องในแบบสุภาพ คือ imaga modo เช่น ĉu
vi pov~ instrui la farmetodon (al ni)? คุณสอนวิธีการทำ(ให้พวกเรา)ได้ไหม; ĉu
vi ŝat~ danci? คุณอยากจะเด้นรำไหมครับ; kion vi
ŝat~ trinki? คุณอยากจะดื่มอะไรคะ; se mi
est~ riĉa, mi ne labor~ ถ้า(หากว่า)ฉันรวย ฉันก็จะไม่ทำงาน; se vi
rigard~ ĝin per la okuloj de tajlandano, do … ถ้าดูในสายของตาของคนไทยแล้ว นั้นก็…; se vi stud~ la japanan (lingvon), vi pli facile trov~
japanan amikinon ถ้าคุณเรียนภาษาญี่ปุ่น คุณก็จะหาแฟนชาวญี่ปุ่นได้ง่าย; dev~ ควรจะ; น่าจะ; อาจ: aferoj, kiujn oni ~us scii เป็นเรื่องที่เราควรจะเรียนรู้; (esti)
kiel ~us ตามควร; oni ~us
legi ĝin เราน่าจะอ่านมัน kp เทียบกับ leginda; ne dev~ ไม่ควร(จะ); ไม่อาจ; mi dev~
labori ฉันควรจะทำงาน; vi dev~
legi ĵurnalon, se interesas vin lernado de la lingvo คุณควรอ่านหนังสือพิมพ์ ถ้าหากว่าคุณสนใจที่จะเรียนภาษา
urs|o หมี: (astro ดารา)(หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) la Granda
Ursino ดาวจระเข้
Uson|o ประเทศสหรัฐอเมริกา (ĉefurbo เมืองหลวง
Vaŝin(g)tono); uson|ano ชาวอเมริกัน
uter|o มดลูก; ครรภ์
util|i (al / tr สกรรมกริยา) มีประโยชน์; เป็นประโยชน์; ใช้ดี; ใช้ได้; kp เทียบกับ uzi; ~aĵo เครื่องอุปโภค; ~anto ผู้ใช้; ~(ec)o (คุณ)ประโยชน์; ~igi อาศัยใช้สอย; นำไปใช้; ทำให้เกิดประโยชน์; mal~i เปล่าประโยชน์; ทำร้าย; อันตราย; sen~i ไม่มีประโยชน์; มิได้อะไร
uz|i (tr สกรรมกริยา) ใช้: ~i monon por edukado ใช้เงินสำหรับการศึกษา; ~ata;
kiun oni ~(ad)as ใช้สิ่งที่เรา ๆ ใช้กัน; ne plu
~ata เลิกใช้; ~o การใช้; ~ado การใช้ (อย่างเป็นประจำ); ธรรมเนียม; ~ebla ใช้ได้; ~ita ใช้แล้ว; ek~iĝi มามีใช้; el~i ใช้จนถึงที่สุด; ใช้จนพัง; kun~(ad)i ใช้ปนกัน
uzin|o โรงงาน(ทำเหล็กหรือโลหะอืน ๆ)
uzur|o ดอกเบี้ยขูดเลือด
uzurp|i (tr สกรรมกริยา) ยึด; แย่ง; ก้าวก่าย: ~i loĝejon เข้าไปอยู่โดยไม่ได้รับอนุญาต
ŭa!
เห่า
vag|i
(ntr อกรรมกริยา) เดินทางอย่างไม่มีจุดหมาย; เร่(ร่อน); (ท่อง)เที่ยว; (erar)~i พลัด
vagabond|o จรจัด; ~i (ntr อกรรมกริยา) ใช้ชีีวิตอย่างเร่ร่อน
vagin|o ช่องคลอด
vagon|o รถรถไฟ; ตู้รถไฟ; ~aro ขบวนรถไฟ; var~o รถบรรทุก
vak|i
(ntr อกรรมกริยา), ~a ว่าง; ~ejo ที่ว่าง
vakcin|o วัคซีน; ~i (tr สกรรมกริยา) ปลูกฝี, ฉีดวัคซีน
vaker|o โคบาล; คาวบอย
vaks|o ขี้ผึ้ง; ยางเหนียว; sigel~o ครั่ง
val|o หุบเขา
valid|i
(ntr อกรรมกริยา) มีเหตุผล; ใช้ได้: ne ~as,
estas ne~a เป็นโมฆะ; ~odaŭro อายุ(ของเอกสาร); ~igi ทำให้เป็นโมฆะ; eks~iĝi หมดอายุ; plu~igi, re~igi ต่ออายุ
valiz|o กระเป๋า(เดินทาง); ~ujo ที่เก็บของท้ายรถ
valor|o คุณ(ค่า); ค่า; ราคา; มูลค่า: la ~ de
la bato ค่าเงินบาท; ~i (tr สกรรมกริยา) มีคุณ; มีค่า; คิดเป็น; ~aĵo ข้อมูล; สิ่งมีค่า; ~taksi ตีราคา; ประเมินค่า; alt~a ประเสริฐ; มีคุณค่าสูง; sen~a ไม่มีค่า; ไม่เอาไหน
valut|o เงินหมุนเวียน; หน่วยเงินตรา: interŝanĝi
~on แลก(เปลี่ยน)เงิน; bv. v. ankoraŭ โปรดดูเพิ่มเติม kurzo อัตราแลกเปลี่ยน
valv|o ลิ้นบิดเปิด
vampir|o ผีดูดเลือด
van|a, ~e ไม่มีประโยชน์; ว่างเปล่า; ลม ๆ แล้ง ๆ; ดูเหมือนจะมีเปล่า
vand|o (ฝา)ผนัง; ผนังห้อง: ligna ~o ฝากระดาน
vandal|o ชาวแวนดัล (เผ่าเยอรมันในสมัยศตวรรษที่ 5 ที่ถูกชาว Gaul และสเปนรุกราน); ผู้ที่ชอบทำลายทรัพท์สิน
vang|o แก้ม; ~ofrapo การตบหน้า; ~hararo, ~haroj จอน
vant|a ไร้สาระ; ไม่มีประโยชน์; มีแต่ความว่างเปล่า; ทะนง; อวดดี; ~(ec)o ความอวดดี; ความว่างเปล่า; ความไร้สาระ; ความทะเยอทะยาน
vapor|o ไอน้ำ; ~i (ntr อกรรมกริยา) ปล่อยไอ; ~igi ทำให้เป็นไอ; ~(kuir)i นื่ง; อบไอน้ำ; ~ŝipo เรือกลไฟ; ~umi = ~kuiri อบไอน้ำ; for~iĝi กลายเป็นไอ
var|o สินค้า; ~tenejo โรงสินค้า; โกดัง
varb|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้ลงทะเบียน; ทำให้เป็นทหาร kp เทียบกับ rekruti
vari|i (ntr อกรรมกริยา) เปลี่ยนแปลง; แปรปรวน; ผันแปร; แตกต่าง: la
temperaturo ne multe ~as dum la tuta jaro อุณหภูมิไม่แตกต่างกันมากทั้งปี; ~o ความหลากหลาย; ความแตกต่าง; ~igi ทำให้เปลี่ยนแปลง; sen~a ซ้ำซาก; ไม่มีการแปรผัน
varicel|o โรคอีสุกอีใส
variol|o โรคฝีดาษ, ไข้ทรพิษ
varm|a (อบ)อุ่น: estas al
mi tro ~e ฉันรู้สึกร้อนเกินไป; ~(ec)o ความร้อน; ~iĝi อุ่นขึ้น; ~sezono หน้าร้อน; mal~a หนาว; mal~ega เยือกเย็น; mal~eta เย็น: sufiĉe
mal~ete เย็นสบายดี; mal~eta
sezono หน้าหนาว; mal~umi เป็นหวัด: mal~umo ไข้หวัด
Varsovi|o กรุงวอร์ซอว์
vast|a มีเนื้อที่มาก; กว้างขวาง; ใหญ่โตมาก: homo ~e
konata คนกว้างขวาง; dis~igi เผยแผ่; dis~iĝi (ลุก)ลาม; pli~igi ขยาย; pli~iĝi เบ่ง; mal~igita ตีบ
Vaŝin(g)ton|o กรุงวอชิงตัน
vat|o
1 สำลี; ปุยฝ้าย; ~aĵo นวม; 2 (elek ไฟฟ้า) วัตต์
vav|o (อักษร) W, w หรือ ĝermana vo
vaz|o แจกัน; ~aro ถ้วยชาม
ve! อนิจจา; ฮือ; (prefikso อุปสรรค) เช่น ~spiri ถอนหายใจ;
ho
~! พุทโธ่เอ๋ย; ตายจริง; อนิจจา
veget|i
(ntr อกรรมกริยา) โตไปเรื่อย ๆ; ~aĵo ผัก; พืชพันธุ์: ~aĵa
manĝo อาหารเจ; ~aĵaro พืช
vegetar|a มังสวิรัติ; ~ano คนกินมังสวิรัติ
vehikl|o ยานพาหนะ; ดัน; เครื่องใดที่ขนส่ง; วิธีการส่ง; เวคเตอร์; (rel ศาสนา) la Granda
Vehiklo ยานใหญ่, มหายาน = Mahajano; la
Malgranda Vehiklo ยานเล็ก, หีนยาน = Hinajano
vejn|o หลอดเลึอดดำ, เล้นโลหิตดำ
vek|i (tr สกรรมกริยา) ปลุก(ให้ตื่น); ~iĝi ตื่น(ขึ้น): ~iĝu! ลุกขึ้น; ~horloĝo นาฬิกาปลุก
vel|o แล่นใบ; ใบเรือ; ~(ad)i แล่นเรือ; ~ŝipo เรือใบ; สำเภา; ~tolo ผ้าใบ; ek~i กางใบ
veld|i (tr สกรรมกริยา) (tek ทางเทคนิค) เชื่อม (เหล็ก ฯลฯ)
velk|i
(ntr อกรรมกริยา) ร่วงโรย
velur|o กำมะหยี่
ven|i
(ntr อกรรมกริยา) มา: ~as al li en la kapon amuziĝi เขานึกอยากสนุกขึ้นมา; ~igi ทำให้มา; ชวน; ไปหยิบมา; เอามา; kp เทียบกับ alporti; ~onta ต่อไป; หน้า; ~foje ในคราวหน้า; ~ontjare ปีหน้า; al~i มาถึง; ไปถึง: al~anta ขาเข้า; antaŭ~anto(/~into) ผู้นำข่าว; สิ่งที่เป็นเครื่องบอกว่าจะเกิดสิ่งใดสิ่งหนึ่งขึ้น; bon~igi ต้อนรับ; bon~igo คำต้อนรับ; bon~on! ยินดีต้อนรับ: bon~on al
nia hotelo! ยินดีต้อนรับสู่โรงแรมของเรา; de~i มาจาก; สืบเนื่องจาก: la franca
lingvo plejparte de~as el la latina ส่วนใหญ่ภาษาฝรั่งเศสสืบเนื่องจากภาษาละติน; la tribo
de~as el suda Ĉinio ชนเผ่านี้มีถิ่นกำเนิดในทางตอนใต้ของประเทศจีน; de~o ตระกูล; เชื้อสาย; en~i เข้ามา(ถึง): en~anta ขาเข้า; inter~i เข้าขวาง; แทรกแซง: inter~o การแทรกแซง; kun~i, -o ประชุม; ชุมนุม: kun~i
hejme กลับบ้าน; kun~ejo ที่ประชุม; noval~into ผู้มาใหม่; re~i กลับ(มา); วก
vend|i (tr สกรรมกริยา) ขาย: ~i profite ขายเอากำไร; bone /
furore ~iĝi ขายดิบขายดี; ~anto คนขาย; ~ejo ร้าน(ค้า); ~isto คนขายของ; พ่อค้า; ~istino แม่ค้า; ~otablo โต๊ะยาวในร้าน ฯลฯ; เคาน์เตอร์; ĉestrata
~ejo ร้านขายของข้างถนน; ĉio~ejo ห้างสรรพสินค้า; el~o การขายลดราคา; manĝaĵ~ejo รานอาหาร(ขนาดเล็ก); por ~o, ~ota ให้ขาย; re~aĵo ของที่ใช้แล้ว
vendred|o วันศุกร์
venen|o (ยา)พิษ; ~a เป็นพิด; ~i (tr สกรรมกริยา) วางยาพิษ
Vener|o = Venuso; (v)~a malsano กามโรค
venĝ|i (tr สกรรมกริยา / ntr อกรรมกริยา) แก้แค้น; ~(em)o ความพยาบาท
venk|i (tr สกรรมกริยา) (ได้)ชัยชนะ: ili ~is พวกเขามีชัย; ne povas
~i สู้ไม่ได้; ~into คนชนะ; ~o ชัย(ชนะ); batal~i รบชนะ; mal~i แพ้
vent|o ลม; ~(et)o ลมเอื่อย ๆ; ~umi (tr สกรรมกริยา) พัด; ~umilo พัดลม
ventol|i (tr สกรรมกริยา) ระบายลน/อากาศ kp เทียบกับ aerumi; ~ado การระบายอากาศ
ventr|o (ช่อง)ท้อง
Venus|o ดวาพระ(ศุกร์); ดาวรู่ง
ver|o ความ(สัตย์)จริง; สัจธรรม: la Kvar
Noblaj Veroj อริยสัจสี่; ~aĵo ของขริง; ~e จริง, (จัง)เลย; ~i (ntr อกรรมกริยา) จริง; ~ŝajne มัก(จะ); กระมัง; อาจจะ: pli
~ŝajne ค่อนข้าง; ~~e จริง ๆ: ĉu ~e? จริงหรือ; mal~a ไม่จริง; ไม่ซื่อสัตย์; ปลอม: paroli
mal~e/mal~on พูดเท็จ; พูดไม่จริง; mal~eco ความไม่จริง
verand|o ระเบียง
verb|o (gram ไวยากรณ์) คำกริยา; ~a tempo กาล bv. v. โปรดดู tenso; help~o กริยาช่วย
verd|a, ~o สีเขียว: ĉiam~a เขียวตลอด: ĉiam~a
arbaro ป่าไม้ไม่ผลัดใบ, ป่าดิบ; hel~a เขียวอ่อน; เขียวขจี
verdikt|o คำพิพากษา
verg|o กิ่งไม้; แขนง; ไม้เรียว; คทา; ~i (tr สกรรมกริยา) เฆี่ยนด้วยไม้เรียว
verk|i (tr สกรรมกริยา) นิพนธ์; แต่ง; ประพันธ์; เขียนบทความ ฯลฯ; ~o งานเขียน; ~isto คนแต่ง; นักเขียน; นักประพันธ์; ~ostilo สำนวนงานเขียน
verm|o (ตัว)หนอน; ter~o ไส้เดือน
vermiĉel|oj วุ้นเส้น
vers|o (บทกวี) บาท; (พระคริสต์ธรรมคำภีร์) ข้อ; ~aĵo บทกวี (ที่ไม่เป็นตามหลักเกณฑ์) bv. v. โปรดดู poeziaĵo
versi|o เรื่องราว; เรื่องที่เล่า; คำบอกเล่า; บทแปล; (komputiko วิทยาการคอมพิวเตอร์) เวอร์ชั่น
verŝ|i (tr สกรรมกริยา) เท; dis~i ทำหก: dis~iĝi หก; el~i เท; en~i กรอก; pri~i ราด
vertebr|o กระดูกสันหลัง
vertiĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) รู้สึกมึนงง
veruk|o หูด
verv|o ความร่าเริง; ใจ; ~a ร่าเริง; มีชีวิตชีวา; คึกคัก; คะนอง
vesp|o ตัวต่อ
vesper|o, ~e (ตอน)เย็น: Silvestra
Vespero เวลาเย็นของวันส่งท้ายปีเก่า; ~iĝo (เป็น)เวลาเย็น
vespert|o ค้างคาว
vest|o เสื้อ(ผ้า); เครื่องนุ่งห่ม: unutaga
~olava servo บริการซักรีดวันเดียว; ~i (tr สกรรมกริยา) แต่งกาย; ใส่(เสื้อผ้า); ห่ม; esti ~ita
per ŝuoj, (sur)porti ŝuojn สวมรองเท้า; ~ sin
(per) แต่งตัว; นุ่งห่ม; ~arko ไม้แขวนเสื้อ; ~omaniero การแต่งกาย; ~oŝranko ตู้เสื้อผ้า; bendo ~o ผ้าขาวม้า; brusto~o ผ้ากระโจมอก; เสื้อกันหนาว; mal~i, sen~igi ถอด(เสื้อผ้า); sub~oj (ชุด)ชั้นใน
vestibl|o ห้องกลางติดกับประตูหน้า
vet|i (tr สกรรมกริยา) วางเดิมพัน; พนัน; ~o การวางเดิมพัน; ~aĵo เดิมพัน; ~ludejo บ่อนการพนัน; ~peristo เจ้ามือรับแทงม้า; (prefikso อุปสรรค) ที่สามารถแข่งขันได้ เช่น ~kuri วิ่งแข่ง
veter|o (ลมฟ้า/สภาพ)อากาศ; ~prognozo (การ)พยากรณ์อากาศ; ~scienco อุตุนิยมวิทยา
veteran|o ผู้ที่มีประสบการณ์; ทหารผ่านศึก
veterinar|o สัตวแพทย์ bv. v. โปรดดู bestokuracisto
veto|(pov)o สิทธิยับยั้ง; ~i (tr สกรรมกริยา) ยับยั้ง
vetur|i
(ntr อกรรมกริยา) โดยสาร; แล่น; เดินทางด้วยยานพาหนะ: ~i
(trajne/per trajno) นั่ง(รถไฟไป); ~anto, pasaĝero ผู้โดยสาร; ~igi ขับขี่; โดยสาร; พา; kp เทียบกับ stiri; ~ilo ยาน; ล้อเลื่อน; พาหนะ; ดัน, รถ; ~prezo ค่าโดยสาร
vezik|o กระเพาะปัสสาวะ; ฟอง; ~eto ฟอง(อากาศ)
vi (pron สรรพนาม)(สรรพนามบุรุษที่ 2 เอกพจน์) คุณ, เธอ, ท่าน, เจ้า; (สรรพนามบุรุษที่ 2 พหูพจน์) พวกคุณ, พวกเธอ, พวกท่าน, พวกเจ้า; ~a ของคุณ, ของเธอ, ของท่าน, ของเจ้า, ของพวกคุณ, ของพวกคุณ, ของพวกเธอ, ของพวกท่าน, ของพวกเจ้า
viand|o เนื้อสัตว์ bv. v. โปรดดู ~aĵo: muelita ~o ลาบ; ~omanĝanto, ~ovorulo คน/สัตว์ที่กินเนื้อ
vibr|i (ntr อกรรมกริยา) สั่น kp เทียบกับ sonori (กระดิ่ง)
vic|o แถว; คิว; ที่; พืด: fari ~on ให้เข้าแถว; ~e อีกทอดหนึ่ง; เป็นพืด: ~e
marŝi เดินแถว; ~aro,
senranguloj ลูกแถว; anser~e เรียงซ้อนหลังกัน; ในไฟล์เดียว; en~iĝi เข้าคิว; เข้าแถว; unua~e ในชั้นต้น; (prefikso อุปสรรค) 1 รอง- เช่น ~ĉefministro รองนายกรัฐมนตรี; ~guberniestro ปลัดอำเภอ; 2 อะไหล่ เช่น ~parto, ~peco เครื่องอะไหล่; 3 เลี้ยง เช่น ~frateto น้องเลี้ยง; ~patro พ่อเลี้ยง
vid|i (tr สกรรมกริยา) (มอง)เห็น; แล(เห็น); ดู: ~e al ในสายตา; ~(pov)o สายตา; ~aĵo ทัศนะ; ทิวทัศน์; วิว; ~al~e ใส่หน้า; ที่ตรงกันข้าม: ~-al-~e
al ตาต่อตา; ~bendo (เทป)วีดีโอ: ~benda
disko แผ่นวีดีโอ; ~benda
kasedo เทปวีดีโอ; ~ebla มองเห็นได้; ~igilo จอมอมิเตอร์; ~indaĵo สถานที่น่าดู: viziti la
~indaĵojn ทัศนาจร; ~punkto ทัศนะ; ความเห็น; antaŭ~i คาดหมาย; มุ่งหวัน; เล็งเห็น; ek~i เห็นเข้า; มองเห็น; tra~ebla ใส
vide|o วีดีโอ bv. v. โปรดดู vidbendo; ~aparato เครื่องวีดีโอ; ~a ludo วีดีโอเกม
vidv|o พ่อม่าย; ~ino แม่ม่าย
Vien|o กรุงเวียนนา
Vientian|o กรุงเวียงจันทน์
vigl|a
คล่องแคล่ว; ขึงขัง; คึกคัก; ว่องไว; กระฉุ่มกระชวย; มีชีวิตชีวา
viktim|o เหยื่อ; ผู้เคราะห์ร้าย
vilaĝ|o (หมู่)บ้าน; ~ano ชาวบ้าน; ~estro ผู้ใหญ่บ้าน
vimen|o ไม้จำพวกสนุ่น
vin|o ไวน์; เหล้าองุ่น; ~bero องุ่น
vinagr|o น้ำส้มสายชู
vinĉ|o มือหนุนเครื่องยนต์
vind|i (tr สกรรมกริยา) พัน; ~tuko ผ้าอ้อม
vinkt|o ห่วง; ลวด(ที่ใช้ในการเย็บสมุด); ~i (tr สกรรมกริยา) ตอกห่วง; เย็บด้วยห่วง; ~ilo เครื่องเย็บกระคาษ/สมุด; kp เทียบกับ nito; agrafo
vintr|o ฤดูหนาว
viol|o ดอกไวโอเล็ต
violon|o ไวโอลิน; ~o (tajstila) ซอ; ~i (ntr อกรรมกริยา) สีไวโอลิน
vip|o แส้; ~i เฆี่ยน; โบย
vir|o ผู้ชาย; ~eco ความเป็นชาย; ~ino ผู้หญิง; สตรี; ~bovo วัวตัวผู้; ~(seks)a, -ulo ตัวผู้
virg|a บริสุทธิ์; ~ulino หญิงพรหมจารี
Virg|o (หมู่ดาวหมู่หนึ่ง) ราศีกันย์
virt|o (คุณ)ความดี; บุญ; ศีลธรรม
virus|o เชื้อไวรัส; komputila ~o ไวรัสคอมพิวเตอร์
viski|o เหล้าวิสกี้
viskoz|a หนืด
viŝ|i (tr สกรรมกริยา) แผ่น เช็ด, ถู; ปัด; for~i ขัด; ลบล้าง; ปัด(ฝุ่น); ~tuko ผ้าเช็ด(มือ)
Viŝnu|o พระนารายณ์
vitamin|o วิตามิน
vitr|o แก้ว(วัตถุ) kp เทียบกับ glaso; ~fibraĵo ใยแก้ว; okul~oj แว่นตา; grandiga ~o แว่นขยาย kp เทียบกับ lupeo
viv|i
(ntr อกรรมกริยา) มีชีวิต(อยู่): (longe) ~u la reĝo! ขอทรงพระเจริญ; ~a มีชีวิต(อยู่); เป็น; ~o (การมี)ชีวิต; ชาติ; ความเป็น: ĉiutaga
~o ชีวิตประจำวัน; ~o long(e)daŭra อายุยืน; perdi la
~on เสียชีวิต; ~uo ไชโย; ~aĵo, ~anto สิ่งมีชีวิต; ~bezonaĵo: la kvar
~bezonaĵoj (de budhisma monaĥo – manĝaĵo, ŝirmo,
vesto, medikamentoj) ปัจจัยสี่; ~daŭro (ช่วง)อายุ, อายุขัย; ~eca ร่าเริง; มีชีวิตชีวา; ~esenco ขวัญ; ~nivelo มาตรฐานการครองชีพ; ~rimedoj ปัจจัย: perlabori
~rimedojn ทำมาหากิน; ~stadio วัย; dum~a membro สมาชิกตลอดชีวิต; kun~i อยู่กินด้วยกัน; อยู่ด้วยกัน, อยู่ร่วมกัน; สังวาส; plu~/post~/tra~i รอดตาย; por~aĵo, pro~aĵo อาชีพ; เลี้ยงชีวิต; sin ~teni (per) หากิน; เลี้ยงชีพ; มีอาชิพ(ด้วย); tra~i ผ่าน; ประสอบ; อยู่รอด; รู้จัก:
tra~aĵo ประสบการณ์
viz|o วีซ่า; ~a peto ขอวีซ่า
vizaĝ|o (ใบ)หน้า; หน้าตา: perdi la
~on เสียหน้า; ~koloro, aspekto ผิวเนื้อ
vizit|i (tr สกรรมกริยา) (ไป/มา)เยี่ยม(เยียน); (ไป/มา)เที่ยว; ไปหา; เยือน; ~anto, ~into, ~onto ผู้นาเยือม; ~o เยี่ยม; เที่ยว; ~inda น่าเที่ยว: ~indaj
lokoj, ~indaĵoj ที่เที่ยว; pas~i แวะ(เข้า)
vjetnam|o ชาวเวียดนาม: la ~a
(lingvo) ภาษาเทศญวน;
Vjetnam|io ประเทศญวน (ĉefurbo เมืองหลวง Hanojo)
voĉ|o เสียงพูด: (fon สัทศาสตร์) ~a
konsonanto พยัญชนะโฆษะ, เสียงไม่เสียงก้อง; ~doni ออกเสียง; ลงบัตร: ~donado การออกเสียง; ~donrajto สิทธฺิ์ในการเลือกตั้ง; ĉu
vi jam scias, por kiu vi ~donos? คุณรู้แล้วรึยังว่าจะเลือกใคร; ~kordo(j) สายเสียง; sen~a ที่ไม่ต้องออกเสียงก้อง: sen~a
konsonanto พยัญชนะอโฆษะ, พยัญชนะเสียงไม่ก้อง
voj|o ทาง(เดิน); ลู่; ถนน; สัญจร; หนทาง: laŭ
kiu ~o ni iru al la kongresejo? พวกเราจะไปสถานที่จัดการประชุมกันทางไหน; laŭ
kiu ~o ni iru plej bone? พวกเราจะไปทางไหนกันดี; mallonga
~o ทางสั้น ๆ; ทางลัด; la Meza
Vojo ทางสายกลาง; serpentuma
~o ทางวกไปทางที่มีความคดเคี้ยว (เหมือนงูเลื้อย)มา; ~flanko ริมทาง; ~imposto ค่าผ่านทาง; ~instrukcio(j) ทิศทาง; ~montrilo เครื่องหมาย(จราจร); ~nodo แยก; aŭto~o ทางด่วน; de~iĝi เดินเฉียง; หันเห; ĉef~o, ŝoseo ทางหลวง; fer~o (ทาง)รถไฟ; flank~o ทางแยก:(flank)~eto ซอย; ir~o ขาไป; reven~o ขากลับ; subtera fer~o, metro(politen)o รถไฟใต้ดิน; supertera
fer~o, metroo รถไฟฟ้าเหนือดิน; รถไฟลอยฟ้า; sur~e ในทาง
vojaĝ|i
(ntr อกรรมกริยา) เดินทาง; ท่องเที่ยว; ~o การเดินทาง; เที่ยว; ทัว; ~agentejo สำนักงานท่องเที่ยว; บริษัททัวร์; ~celo ที่เที่ยว; ที่หมายปลายทาง; ~etapo ขา; ~plano รายละเอียดเส้นทาง; แผนการท่องเที่ยว; kun~anto เพื่อนร่วมเดินทาง; rond~o ทัว
vok|i (tr สกรรมกริยา) เรียก(หา) kp เทียบกับ krii; (telefon)~o สาย; al~i เรียก(…ให้มา); กวักมือเรียก kp เทียบกับ venigi: geste al~i กวักมือ; el~i ดึงเอาออกมา; ทำให้เปิดเผยออกมา; ปลุก; juĝal~o หมายเรียก; kun~i
(kunvenon) เรียก(ประชุม); re~i เรียก(…)คืน
vokal|o สระ: longa ~o สระเสียงยาว; mallonga
~o สระเสียงสั้น
vokt|o ผู้ดูแล kp เทียบกับ laborkontrolisto; supergardisto
vol|i (tr สกรรมกริยา) ต้องการ; อยาก(ให้/จะให้); เอา; จะได้: mi ~as,
ke ili iru butikumi ผมต้องการให้พวกเขาไปซื้อของ; mi ne
~as, ke vi sciu ฉันไม่อยากให้คุณรู้; ~e-ne~e ไม่ว่าจะเต็มใจ; ไม่ก็ตาม; ~o ความต้องการ; สิ่งที่ต้องการ; ~onte เต็มใจ; สมัครใจ; bon~i กรุณาปรานี: bon~u เชิญเถอะ; bon~u
lasi mesaĝon! กรุณาฝากข้อความ; bon~u ne
fumi! อย่าสูบบุหรี่นะ; bon~u
plenigi ĉi tiun formularon! ช่วยกรอกแบบฟอร์มนี้; laŭ~e ตามสบาย(ตามที่ต้องการ)
volan|o ลูกขมไก่สำหรับแบดมินตั้น; ~ludo แบดมินตั้น: ~luda
rakedo ไม้แบดมินตัน; ~ludi เล่นแบดมินตั้น
Volapuk|o ภาษาโวลาปุก; ~aĵo สิ่งที่ไม่สามารถเข้าใจได้; (สำนวน) ĝi estas por mi volapukaĵo ไม่เข้าใจเลยแม้แต่นิดเดียว
volfram|o (W) วูลแฟรม
volont|e อย่างเต็มใจ; สมัครใจ; ชอบ…มาก; ~ulo อาสาสมัคร; ผู้สมัคร; ~uli (ntr อกรรมกริยา) (รับ)อาสา
volt|o โวลต์
volum|o ฉบับ
volumen|o (geom เรขาคณิต) ปริมาตร เช่น mezuri la ~on de; ŝovelmezuri
volupt|o กามคุณ; ราคะ; กิเลส
volv|i (tr สกรรมกริยา) ม้วน; ห่อ; พัน; ĉirkaŭ~i หุ้ม; พัน; อ้อม; กระโจม; dis~(iĝ)o (การ)พัฒนา; (ความ)วิวัฒนาการ; en~i ห่อ
vom|i (tr สกรรมกริยา) อาเจียน; สำรอก; อ้วก
vor|i (tr สกรรมกริยา) (อาหาร) ฟาด; ยัด
vort|o คำ(ศัพท์): plenumi/teni
sian ~on รักษาคำพูด; ~aro พจนานุกรม: Plena ilustrita vortaro (ย่อ PIV) estas la
~ita internacia vortaro de Esperanto ปีวฟฺ เป็นพจนานุกรมสากลภาษาเอสเปรันโต; ~areto พจนานุกรมเล่มเล็ก; (นนังสือรวบรวม)คำศัพท์; ~figuro คำเปรียบเทียบ; อุปมา; ~finaĵo คำต่อท้าย; ปัจจัย; ~igo (การใช้)ถ้อยคำ; ~ludo การเล่นสำนวน; ~provizo (คำ)ศัพท์; คำเหล่า: ~provizo
de ĝentileco, ĝentila ~o คำสุภาพ; (gram ไวยากรณ์) ~radiko รากคำ; ~umo (การไช้)ถ้อยคำ; ali~e อีกนัยหนึ่ง; pas~o รหัสผ่าน; prunt~o ทับศัพท์
vortic|o สะดือทะเล; น้ำ/ลมวน
vost|o หาง
vot|o คำบนบาน คือ
ĵurpromeso; sanktpromeso; ~i
(tr สกรรมกริยา) บนบาน; อธิษฐาน; ปฏิญาณ; ~ofero สิ่งแก้บนที่เสนอให้; ~ulo ผู้อุทิศตัว
vrak|o ซาก (รถ ฯลฯ); aŭto~ejo โรงซากรถ
vring|i (tr สกรรมกริยา) บีบคั้น
vual|o ผ้าคลุมหน้า; สิ่งปกคลุม; ~i (tr สกรรมกริยา) กันม่าน; คลุม(หน้า); บัง
vulgar|a ที่ใช้กันทั่วไป; สามัญ; ~a lingvo ภาษาตลาด; ~aĉa หยาบ(คาย)
vulkan|o ภูเขาไฟ
vulp|o สุนัขจิ้งจอก
vultur|o อีแร้ง
vulv|o (anat กาย) ปากช่องสังวาส
vund|i (tr สกรรมกริยา) ทำให้บาดเจ็บ; ~(et)o (บาด)แผล: havi
brul~on มีแผลไหม้; ~iĝi บาดเจ็บ; เจ็บตัว; มีบาดแผล; ~ita บาดเจ็บ: esti
grave ~ita มีบาดแผลสาหัส; skrap~o แผลถลอก
zap|i (tr สกรรมกริยา) เปลี่ยนช่องโทรทัศน์โดยใช้เครื่องควบคุมระยะไกล; ~ilo เครื่องควบคุมระยะไกล; รีโมท
zebr|o ม้าลาย
zen|o นิกายเซน
zenit|o จุดสุดยอด
zigzag|o รูปทรงซิกแซก; รูปทรงฟันเลื่อย
zingibr|o ขิง
zink|o (Zn) สังกะสี
zip|o ซิป, ซิบ; ~i (tr สกรรมกริยา) รูดซิปขึ้น; mal~i รูดซิปลง
zodiak|o จักรราศี; ~a signo ราศี
zom|i (aero วิชาการบิน) (ntr อกรรมกริยา) แล่นไต่ขึ้นไปบนอากาศโดยเร็ว; ~/(lens)o (foto การถ่ายภาพ) เลนซ์ชนิดที่เปลี่ยนความยาวโฟกัสได้
zon|o เขต, บริเวณ; เข็มขัด: ligi,
malligi ~onร้ด, ถอดเข็มขัด
zoologi|o สัตววิทยา; ~a
ĝardeno สวนสัตว์
zorg|i (ntr อกรรมกริยา, pri / tr สกรรมกริยา) ดูแล; ระวัง; ~o ความดูแล; การระวัง; ความเกี่ยว: fari al
si ~ojn (pri) วิตก; เป็นหว่ง; li faras
al la(/sia) patrino ~ojn เขาทำให้แม่หนักใจ; ~oplena หนักใจ; ~anto ผู้ปกครอง; คนเลี้ยง; ~ato คนได้รับการระวัง; ลูกเลี้ยง; ~ema สุขุม; สำเหนียก; ~u! ระวัง; dom~isto ภารโรง; mem~anto หาอาหารด้วยตนเอง; pri~i (tr สกรรมกริยา) (ระวัง)รักษา, ดูแล; เลี้ยง: pri~i
infanon จัดการกับลูก; pri~anto/~isto ผู้ดูแล; คนเลี้ยง; sen~a สบายใจ; นอนตาหลับ; ใจชื้น; มักง่าย
zori|oj รองเท้าคีบ; รองเท้าฟองน้ำ
zum|i (ntr อกรรมกริยา / tr สกรรมกริยา) ทำเสียงหึ่ง ๆ; ฮัมเพลง; กริ่ง; ~ilo กริ่ง